Kết quả của cuộc đấu tranh giành độc lập của các nước Đông Nam Á trong năm 1945

Kết quả của cuộc đấu tranh giành độc lập của các nước Đông Nam Á trong năm 1945 chứng tỏ điều kiện chủ quan giữ vai trò quyết định.
Một cuộc cách mạng muốn nổ ra cần có điều kiện chủ quan và khách quan thuận lợi.
Trong đó:
- Điều kiện khách quan đã tạo thời cơ và điều kiện chủ quan biến nó thành hiện thực.
- Điều kiện chủ quan có ý nghĩa quyết định nhất, nếu có thời cơ nhưng không có sự chuẩn bị kĩ lưỡng từ trước đí thì khó có thể tiến hành cách mạng thắng lợi.
Xét cụ thể phong trào giải phóng dân tộc của các nước Đông Nam Á năm 1945:
Năm 1945 chỉ có ba nước tận dụng được thời cơ Nhật đầu hàng đồng minh để giành độc lập đó là: Inđônêxia (17-8-1945); Việt Nam (2-9-1945); Lào (12-10-1945). Một số nước giải phóng được phần lớn lãnh thổ. Ví dụ như Việt Nam, khi Nhật đầu hàng quân đồng minh không điều kiện, Đảng đã kịp thời lãnh đạo nhân dân chớp thời cơ kết hợp với quá trình chuẩn bị lâu dài về lực lượng chính trị, lực lượng vũ trang, căn cứ địa cách mạng và tập dượt quần chúng đấu tranh từ năm 1930. Nếu không có sự chuẩn bị này thì Việt Nam khó có thể tiến hành chớp thời cơ và giành thắng lợi.