Xà phòng hóa hoàn toàn m gam hỗn họp E gồm các triglixerit bằng dung dịch NaOH, thu được glixerol và hỗn hợp X gồm ba muối \(C_{17}H_xCOONa\), \(C_{15}H_{31}COONa\), \(C_{17}H_yCOONa\) có tỉ lệ mol tương ứng là 3 : 4 : 5. Hiđro hóa hoàn toàn m gam E, thu được 68,96 gam hỗn họp Y. Nếu đốt cháy hoàn toàn m gam E thì cần vừa đủ 6,14 mol O₂. Giá trị của m là
A. 68,40.
B. 60,20.
C. 68,80.
D. 68,84.
Đáp án: A. 68,40
Giải thích
C trung bình của muối =(18,3+16,4+18,5)/(3+4+5) = 52/3
=> C trung bình của E là : 3.52/3 + 3 =55
Quy đổi E thành (HCOO)₃C₃H₅ (a), CH₂(49a) và H₂ (-b)(Tính nCH₂=55a-6a)
mY= 176a +14,49a= 68,96
nO₂= 5a + 1,5.49a -0,5b = 6,14
-> a = 0,08 ; b = 0,28
-> mE = 68,40 gam
Đây là câu hỏi thuộc đề tham khảo 2020, xem toàn bộ đề tại đây: Đề thi tham khảo THPT Quốc gia 2020 môn Hóa
Phản ứng xà phòng hóa là gì?
Xà phòng hóa là một quá trình mà triglixerit được phản ứng với natri hoặc kali hydroxit (dung dịch kiềm) để tạo ra glycerol và một loại muối axit béo, được gọi là “xà phòng”. Các chất béo trung tính thường là chất béo động vật hoặc dầu thực vật. Khi natri hydroxit được sử dụng, xà phòng cứng được sản xuất. Sử dụng kali hydroxit dẫn đến xà phòng mềm.
Ví dụ:
Lipid có chứa liên kết este axit béo có thể trải qua quá trình thủy phân . Phản ứng này được xúc tác bởi một axit hoặc bazơ mạnh. Xà phòng hóa là sự thủy phân kiềm của các este axit béo. Cơ chế xà phòng hóa là:
- Phân huỷ nucleophin bằng hydroxit
- Tách nhóm
- Vô hiệu hoá phản ứng
Các phản ứng hóa học giữa bất kỳ chất béo và natri hydroxit là một phản ứng xà phòng hóa.
Triglixerit + NaOH (hoặc KOH) → Glycerol + 3 phân tử xà phòng
Câu hỏi liên quan
1. Xà phòng hóa hoàn toàn hỗn hợp X gồm 2 chất béo có số mol bằng nhau bẳng dung dịch NaOH, thu được glixerol và 2 muối natri stearat và natri panmitat (biết số mol của 2 muối này cũng bằng nhau). Có bao nhiêu trường hợp X thỏa mãn :
A. 4
B. 5
C. 7
D. 6
Đáp án: B.5
Giải thích
Natri stearat và natri panmitat lần lượt là ACOONa và BCOONa.
Hai muối này có số mol bằng nhau, tạo ra từ 2 chất béo có số mol bằng nhau nên số lần xuất hiện của mỗi gốc trong chất béo là như nhau. Vậy mỗi gốc xuất hiện 3 lần.
Các cặp X thỏa mãn:
AAA và BBB
AAB và ABB
ABA và ABB
ABA và BAB
AAB và BAB
2. Nghiền nhỏ 1 gam CH₃COONa cùng với 2 gam vôi tôi xút (CaO và NaOH) rồi cho vào đáy ống nghiệm. Đun nóng đều ống nghiệm, sau đó đun tập trung phần có chứa hỗn hợp phản ứng. Hiđrocacbon sinh ra trong thí nghiệm trên là
A. metan.
B. etan.
C. etilen.
D. axetilen.
Đáp án: A. metan
Sau phản ứng CH₃COONa với vôi tôi xút ở điều kiện thích hợp. Hidrocacbon sinh ra là metan (CH₄)
Xem giải thích đáp án câu 2 tại đây: Nghiền nhỏ 1 gam CH3COONa cùng với 2 gam vôi tôi xút
Trên đây là phương pháp giải bài tập về xà phòng hóa hoàn toàn m gam hỗn hợp E gồm các triglixerit và các dạng bài tập liên quan. Ngoài tài liệu giải Hóa 12, các em có thể tham khảo các môn học khác trên Đọc Tài Liệu để ôn luyện toàn diện. Chúc các em học tốt!