Lý thuyết sử 9 bài 22
CAO TRÀO CÁCH MẠNG TIẾN TỚI TỔNG KHỞI NGHĨA THÁNG TÁM NĂM 1945
Mặt trận Việt Minh ra đời (19/5/1941)
- Hội nghị lần thứ 8 Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương và sự ra đời Mặt trận Việt Minh:
+ Hoàn cảnh: Tháng 6/1941, Đức tấn công Liên Xô. Cuộc đấu tranh của nhân dân ta là một bộ phận trong cuộc đấu trang của lực lượng dân chủ. Ngày 28/1/1941, Nguyễn Ái Quốc về nước, triệu tập Hội nghị Đông Dương. Hội nghị họp tại Pác Bó (Cao Bằng) từ ngày 10 đến 19/5/1941.
+ Nội dung: chủ trương trước hết phải giải phóng các dân tộc Đông Dương khỏi ách Pháp - Nhật...thành lập Việt Nam độc lập đồng minh. Ngày 19/5/1941, Mặt trận Việt Minh chính thức thành lập, bao gồm các tổ chức quần chúng, lấy tên là Hội Cứu quốc.
- Xây dựng lực lượng chính trị:
+ Đảng chú trọng gây dựng cơ sở chính trọ trong quần chúng, Cao Bằng là nơi thí điểm của cuộc vận động xây dựng các Hội Cứu quóc. Ngoài ra, còn tập hợp các tầng lớp khác nhau như sinh viên, học sinh, trí thức, tư sản dân tộc và mặt trận cứu quốc.
+ Báo chí của Đảng và Mặt trận (Giải phóng, Cờ giải phóng, Cứu quốc) phát triển, tuyên truyền đường lối của Đảng.
- Xây dựng lực lượng vũ trang:
+ Sau khi khởi nghĩa Bắc Sơn, các đội du kích phát triển Trung đội Cứu quốc quân (năm 1941)
+ Tháng 5/1944, Tổng bộ Việt Minh ra chỉ thị "Sắm vũ khó đuổi thù chung". Ngày 22/12/1944, đội Việt Nam Tuyên truyền Giải phóng quân được thành lập.
Cao trào kháng nhật, cứu nước tiến tới Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945
Nhật đảo chính Pháp (9/3/1945)
+ Đầu năm 1945, Chiến tranh thế giới thứ hai bước vào gia đoạn kết thúc. Nước Pháp được giải phóng. Nhật khốn đốn trước các đòn tấn công , Của Anh - Pháp. Thực dân Pháp ở Đông Dương nhân cơ hội ráo riết hoạt động, đợi khi quân Đông minh kéo vào đánh Nhật sẽ nổi dậy giành lại vị thống trị cũ. Tình thế đó buộc Nhật làm đảo chính Pháp để độc chiếm Đông Dương
+ Đêm 9/3/1945, phát xít Nhật lật độ thực dân Pháp trên toàn Đông Dương, thành lập chính phủ bù nhìn tay sai.
Tiến tới Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945
+ Ban Thường vụ Trung ước Đảng đã họp Hội nghỉ mở rộng, ra chỉ thị "Nhật - Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta", xác định kẻ thù chính, trước mắt là phát xít Nhật, phát động cao trào "Kháng Nhật cứu nước" làm tiền đề cho Tổng khởi nghĩa.
+ Ngày 15/4/1945, Hội nghị Quân sự cách mạng Bắc Kì họp ở Hiệp Hòa (Bắc Giang). Hội nghị quyết định thống nhất các lực lượng vũ trang thành Việt Nam Giải phóng quân; mở trường đào tạo cán bộ quân sự và chính trị...
- Ngày 4/6/1945, Khu giải phóng Việt Bắc ra đời bao gồm các tỉnh Cao - Bắc - Thái - Tuyên - Hà và một số vùng lân cận. Khu giải phóng trở thành căn cứ địa của các nước và là hình ảnh thu nhỏ của nước Việt Nam Mới
- Ở Bắc Kì, Trung Kì, phong trào "phá kho thóc Nhật để giải quyết nạn đói" đã dấy lên phong trào đánh chiếm kho thóc Nhật để chia cho dân nghèo.
- Một bầu không khí tiền khởi nghĩa lan tràn khắp cả nước, báo trước giờ hành động quyết định sắp tới.
Câu hỏi ôn tập:
- 1. Đảng Cộng sản Đông Dương chủ trương thành lập Mặt trận Việt Minh trong hoàn cảnh nào?
- 2. Vì sao Nhật phải đảo chính Pháp?
- 3. Quân Pháp ở Đông Dương đã thất bại ra sao?
Tham khảo đáp án câu hỏi thảo luận trang 89 SGK Lịch sử 9
Khu Giải phóng Việt Bắc
Câu hỏi ôn tập kiến thức Lịch sử 9 bài 22
Hướng dẫn soạn sử 9 bài 22
Gợi ý trả lời câu hỏi và bài tập trang 91 sách giáo khoa lịch sử 9:
Đảng Cộng sản Đông Dương đã có những chủ trương và khẩu hiệu gì để đẩy phong trào cách mạng tiến tới?
Trả lời
Chủ trương:
- Ra chỉ thị “Nhật – Pháp bắn nhau và hành động của chúng ta”.
- Xác định kẻ thù chính, trước mắt của nhân dân Đông Dương lúc này là phát xít Nhật.
- Phát động cao trào “Kháng Nhật cứu nước”.
- Thống nhất các lực lượng vũ trang thành Việt Nam giải phóng quân.
- Xây dựng khu giải phóng Việt Bắc làm căn cứ địa cách mạng.
Khẩu hiệu:
- Thay khẩu hiệu “đánh đuổi Pháp, Nhật” bầng khẩu hiệu “đánh đuổi phát xít Nhật”.
- Đưa ra khẩu hiệu “thành lập chính quyền cách mạng” và khẩu hiệu “ Phá kho thóc, giải quyết nạn đói”.
Mặt trận Việt Minh ra đời đã có tác dụng như thế nào đến cao trào kháng Nhật, cứu nước?
Trả lời
Mặt trận Việt Minh ra đời đã có tác động to lớn đến cao trào kháng Nhật cứu nước:
- Việt Minh trực tiếp lãnh đạo cao trào kháng Nhật cứu nước.
- Tổ chức các cuộc đấu tranh vũ trang, khởi nghĩa từng phần ở địa phương cùng nhiều hoạt động như phá kho thóc Nhật giải quyết nạn đói, biều tình mít tinh, …
- Tổ chức giác ngộ cho quần chúng đấu tranh, xây dựng lực lượng vũ trang và căn cứ địa cách mạng.
- Tạo cơ sở và tiền đề cho Tổng khởi nghĩa trong cả nước.
Câu hỏi kiến thức sử 9 bài 22 thường gặp
Câu 1
Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương lần thứ VIII đã xác định mâu thuẫn cơ bản trong lòng xã hội Việt Nam là gì?
Trả lời
Hội nghị Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Đông Dương lần thứ VIII đã xác định mâu thuẫn cơ bản trong lòng xã hội Việt Nam là mâu thuẫn giữa nhân dân ta với phát xít Pháp-Nhật.
Câu 2
Đội du kích đầu tiên của cách mạng Việt Nam là gì?
Trả lời
Đội du kích đầu tiên của cách mạng Việt Nam là đội du kích Bắc Sơn.
Câu 3
Sau đêm 9/3/1945 khẩu hiệu mà Đảng Cộng sản Đông Dương sử dụng là gì?
Trả lời
Sau đêm 9/3/1945 khẩu hiệu mà Đảng Cộng sản Đông Dương sử dụng là “Phá kho thóc Nhật, giải quyết nạn đói”.