Lý thuyết sử 9 bài 23
TỔNG KHỞI NGHĨA THÁNG 8 NĂM 1945 VÀ SỰ THÀNH LẬP NƯỚC VIỆT NAM DÂN CHỦ CỘNG HÒA
Dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Đông Dương và lãnh tụ Hồ Chí Minh, lệnh Tổng khởi nghĩa được ban bố. Chớp thời cơ, đồng bào Hà Nội và các địa phương trong cả nước nối tiếp nhau vùng dậy giành chính quyền.
Cách mạng tháng Tám năm 1945 thành công, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ra đời, mở ra một kỉ nguyên mới của lịch sử dân tộc.
Lệnh tổng khởi nghĩa được ban bố
- Ngày 15/8/1945,quân phiệt Nhật đầu hàng Đồng minh.
Điều kiện khách quan cho Tổng khởi nghĩa đã đến.
- Chủ trương của Đảng:
+ Ủy ben khởi nghĩa toan quốc được thành lập, ra Quân lệnh siis 1 kêu gọi toàn dân nổi dậy.
+ Ngày 14 đến 15/8/1945, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào (Tuyên Quang), quyết định phát động Tổng khởi nghĩa, giành lấy chính quyền trước khi quân Đồng minh vào.
+ Ngày 16/8, Đại hộc Quốc dân họp ở Tần Tào, tán thành quyết định Tổng khởi nghĩa, lập Ủy ban Dân tộc giải phóng Việt Nam.
Giành chính quyền ở Hà Nội
- Sáng 19/8, Mặt trận Việt Minh tổ chức mít tinh ở Quảng trường Nhà hát Lớn. Bài tiến quân ca lần đầu tiên vang lên. Cuộc mít tinh nhanh chóng chuyển thành biểu tình. Khởi nghĩa đã thắng lợi ở Hà Nội.
Giành chính quyền trong cả nước
- Từ ngày 14/8 đến ngày 18/8, ở nhiều xã, huyện nổi dậy giành chính quyền. Bốn tỉnh giành chính quyền sớm nhất là Bắc giang, Hải Dương, Hà tĩnh, Quảng Nam
- Khởi nghĩa giành chính quyền ở Huế (23/8), Sài Gòn (25/8). Chỉ trong 15 ngày (từ ngày 14 đến 28/8) Tổng khởi nghĩa đã thành công trong cả nước
- Ngày 2/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, tuyên bố thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
Ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thành công của Cách mạng tháng Tám
- Ý nghĩa lịch sử:
+ Đây là sự kiện vĩ đại trong lịch sử dân tộc. Đã phá tan xiềng xích nô lê Pháp- Nhật, lật đổ chế độ phong kiến, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, mở đầu kỉ nguyên mới: kỉ nguyên độc lập, tự do.
+ Cổ vũ mạnh mẽ tinh thần đấu tranh của các nước thuộc địa và nửa thuộc địa trên thới giới, đặc biệt là châu Á và châu Phi
- Nguyên nhân thành công:
+ Dân tộc ta vốn có truyền thống yêu nước sâu sắc.
+ Có khối liên minh công nông vững chắc, biết kế hợp đấu tranh chính trị với đấu tranh vũ trang...
+ Cách mạng tháng Tám thắng lợi tương đối nhanh chóng và ít đổ máu một phần nhờ có hoàn cảnh quôc tế thuận lợi
Câu hỏi ôn tập: Tiến trình Cách mạng tháng Tám đã diễn ra như thế nào?
Trên đây là những kiến thức lý thuyết lịch sử 9 bài 23 được biên soạn giúp các em ôn tập tốt hơn và đạt được kết quả cao khi học môn Lịch sử lớp 9. Các em có thể xem lý thuyết lịch sử 9 bài 24 cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chiến quyền dân chủ nhân dân (1945-1946) hoặc tiếp tục ôn tập với những nội dung tiêp theo của bài viết này.
Câu hỏi ôn tập kiến thức Lịch sử 9 bài 23
Hướng dẫn soạn sử 9 bài 23
Gợi ý trả lời các câu hỏi trang 95 sách giáo khoa lịch sử 9:
Sự lãnh đạo kịp thời, sáng tạo của Đảng Cộng sản Đông Dương và của lãnh tụ Hồ Chí Minh trong Cách mạng tháng Tám thể hiện ở những điểm nào?
Trả lời
– Nghe tin Nhật đầu hàng Đồng minh, Hội nghị toàn quốc của Đảng Cộng sản Đông Dương chớp thời cơ phát động Tổng khởi nghĩa trong cả nước, giành chính quyền trước khi Đồng minh vào.
– Ngày 16, 17 – 8, Đại hội Quốc dân ở Tân Trào tán thành quyết định Tổng khởi nghĩa, thông qua 10 chính sách của Việt Minh, lập Ủy ban dân tộc giải phóng Việt Nam.
– Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư kêu gọi nổi dậy Tổng khởi nghĩa giành chính quyền.
Hãy trình bày ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thành công của Cách mạng tháng Tám.
Trả lời
Ý nghĩa
- Trong nước
- Phá tan hai tầng xiềng xích nô lệ của thực dân Pháp và phát xít Nhật.
- Lật đổ chế độ quân chủ chuyên chế tồn tại hàng nghìn năm.
- Việt Nam từ một nước thuộc địa đã trở thành một nước độc lập dưới chế độ dân chủ cộng hòa, đưa nhân dân ta từ thân phận nô lệ trở thành người làm chủ đất nước.
- Mở ra kỉ nguyên mới cho dân tộc – kỉ nguyên độc lập và tự do.
– Về mặt quốc tế: Cổ vũ mạnh mẽ tinh thần đấu tranh của nhân dân các nước thuộc địa và nửa thuộc địa trên thế giới, đặc biệt là nhân dân châu Á và châu Phi.
Nguyên nhân thành công
– Về chủ quan:
- Dân tộc Việt Nam có truyền thống yêu nước sâu sắc, tinh thần đấu tranh bất khuất.
- Sự lãnh đạo tài tình của Đảng.
- Có khối bên minh công nông vững chắc, tập hợp được mọi lực lượng yêu nước trong một mặt trận dân tộc thống nhất rộng rãi.
- Kết hợp tài tình đấu tranh vũ trang với đấu tranh chính trị, đấu tranh du kích với khởi nghĩa từng phần ở nông thôn, tiến lên phát động tổng khởi nghĩa.
– Về khách quan: Nhờ hoàn cảnh quốc tế thuận lợi: Chiến tranh thế giới thứ hai đang đi đến hồi kết, Nhật đầu hàng Đồng minh vô điều kiện.
Câu hỏi kiến thức sử 9 bài 23 thường gặp
Câu 1
Phương pháp đấu tranh cơ bản trong Cách mạng tháng Tám 1945 là gì?
Trả lời
Phương pháp đấu tranh cơ bản trong Cách mạng tháng Tám 1945 là đấu tranh vũ trang.
Câu 2
Ý nghĩa lịch sử của cuộc Cách mạng tháng Tám đối với nhân dân ta là gì?
Trả lời
Ý nghĩa lịch sử của cuộc Cách mạng tháng Tám đối với nhân dân ta là đánh đổ ách thống trị của đế quốc và phong kiến tây sai và giành độc lập tự do, lập chế độ Dân chủ Cộng hòa.
Câu 3
Nguyên nhân cơ bản quyết định sự thắng lợi của Cách mạng tháng Tám là gì?
Trả lời
Nguyên nhân cơ bản quyết định sự thắng lợi của Cách mạng tháng Tám là nhờ sự lãnh đạo tài tình của Đảng đứng đầu lả Chủ tịch Hồ Chí Minh.