Đề cương ôn tập Ngữ văn lớp 9 học kì 2 2019 dưới đây là tài liệu hỗ trợ các em ôn thi học kì bài Sang thu với mong muốn giúp các em đạt được số điểm cao trong kì thi của mình.
Đề cương môn Ngữ văn 9 hk2 bài Sang thu
I. Kiến thức cơ bản
a. Tác giả Hữu Thỉnh
- Tên thật: Nguyễn Hữu Thỉnh sinh năm 1942
- Quê: Tam Dương – Vĩnh Phúc
- Cuộc đời:
- Năm 1963 nhập ngũ, trở thành cán bộ văn hóa, tuyên huấn trong quân đội và bắt đầu sáng tác thơ.
- Ông tham gia hội nhà văn Việt Nam khóa III, IV, V.
- Năm 2000 ông là tổng thư kí hội nhà văn Việt Nam.
- Sáng tác: “Những đồng chí trung kiên”, “Huế mùa xuân”.
b. Tác phẩm Sang thu
- Hoàn cảnh sáng tác: Bài thơ ra đời gần cuối năm 1977 khi đất nước mới thống nhất hòa bình, in trong tập “Từ chiến hào đến thành phố”
- Bố cục: 3 phần
- Khổ 1: Cảm nhận về thiên nhiên lúc giao mùa, tín hiệu báo thu về
- Khổ 2: Cảm nhận về quang cảnh trời đất lúc vào thu
- Khổ 3: Những biến chuyển âm thầm của tạo vật và suy ngẫm về cuộc đời người lúc chớm thu
c. Giá trị nội dung
- Từ cuối hạ sang đầu mùa thu, đất trời có những biến chuyển nhẹ nhàng mà rõ rệt, Sự biến chuyển này đã được Hữu Thỉnh gợi lên bằng cảm nhận tinh tế, qua những hình ảnh quen thuộc giàu sức biểu cảm.
- Bài thơ cũng nói lên cuộc sống và con người từng trải.
d. Giá trị nghệ thuật
- Thể thơ năm chữ, gần với các nàn điệu dân ca.
- Kết hợp những hình ảnh tự nhiên, giản dị, hình ảnh giàu ý nghĩa biểu tượng khái quát và cảm xúc.
- Câu từ chặt chẽ, sự thay đổi tự nhiên của đất trời từ mùa hạ sang mùa thu với các phép tu từ đặc sắc.
Tham khảo thêm: Soạn bài Sang thu của Hữu Thỉnh
II. Phân tích bài thơ
a. Đoạn 1: Cảm nhận không gian làng quê sang thu
- Cảm nhận về khứu giác và xúc giác
- “Hương ổi + cái se lạnh của gió” -> lan tỏa trong không gian vườn quê thôn xóm, bằng mùi hương quen thuộc, bình dị.
- “Phả” : tỏa vào, trộn lẫn hương thơm như sánh lại, luồn vào trong gió.
- Cảm nhận bằng thị giác
- “Bỗng”: sự ngạc nhiên, đột ngột, bất ngờ khi nhận ra dấu hiệu mùa thu về.
- “Hình như”: Cảm giác mơ hồ mong manh chưa rõ ràng.
- Sự giao thoa của tạo vật, cảm xúc ngỡ ngàng, xao xuyến của tác trước những biến đổi không gian của mùa thu.
b. Cảm nhận không gian đất trời sang thu
- Sự thay đổi của tạo vật: Nghệ thuật đối: “Sương chùng chình>< Chim vội vã". Sông không ào ạt cuộn chảy như mùa hè mà lặng lẽ, phẳng lặng. Những cánh chim cũng vội vã bay về phương Nam tránh rét.
- Hình ảnh đám mây “vắt nửa mình sang thu”: Nghệ thuật nhân hóa, hình dung như một dải lụa treo trên bầu trời. Nhưng nửa nghiêng về mùa hạ, nửa nghiêng về mùa thu.
- Cảm xúc say sưa, tâm hồn giao cảm với thiên nhiên.
c. Cảm nhận thời tiết sang thu bằng tâm tưởng, suy tư
- “Vẫn còn”, “vơi dần”, “bớt”: Từ chỉ mức độ. Cảnh vật thời tiết thay đổi, những dấu hiệu mùa hạ vẫn còn nhưng mức độ giảm dần, còn mùa thu thêm đậm nét hơn. ⇒ Quan sát tinh tế, tâm hồn nhạy cảm.
- “Sớm bất ngờ”, “hàng cây đứng tuổi”
- Tả thực: Sang thu sấm thư và nhỏ dần, không đủ sức lay động hàng cây đã lớn tuổi.
- Nghệ thuật nhân hóa: “bất ngờ”, “đứng tuôi” trạng thái của con người.
- Hình ảnh ẩn dụ: Con người từng trải sẽ vững vàng, bình tĩnh hơn trước.
- Hai câu thơ cuối không chỉ tả cảnh sang thu mà chất chứa suy nghiệm về con người và cuộc sống.
III. Một số đề văn hay ra về bài thơ Sang thu
1. Em hãy phân tích bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh
Văn bản tham khảo: Phân tích bài thơ Sang thu
2. Bằng cách sử dụng biện pháp tu từ một cách tinh tế, Sang thu được Hữu Thỉnh viết lên với hình ảnh thơ đẹp, ngôn từ tinh tế. Em hãy cho biết những biện pháp tu từ được tác giả sử dụng trong bài thơ.
Văn bản tham khảo: Biện pháp tu từ trong bài Sang thu - Hữu Thỉnh
3. Phân tích cảm hứng thu sâu sắc và tinh tế của Hữu Thỉnh qua bài thơ Sang thu.
Tham khảo: Phân tích cảm hứng thu qua bài Sang thu
4. Cảm nhận của em về bức tranh thiên nhiên lúc gần giao mùa trong bài thơ Sang thu của nhà thơ Hữu Thỉnh.
Gợi ý: Cảm nhận bức tranh thiên nhiên giao mùa trong bài Sang thu
---------------
Các em vừa tham khảo đề cương môn Ngữ văn lớp 9 học kì 2 2019/2020 bài Sang thu cùng một số đề văn mẫu mà các trường hay ra về bài thơ. Hy vọng tài liệu này sẽ giúp các em hoàn thành tốt hơn bài làm của mình trong kì thi.