Đọc Tài Liệu hướng dẫn trả lời các câu hỏi bài tập giải KHTN 7 Chân trời sáng tạo bài 13: Độ to và độ cao của âm, giúp các em chuẩn bị tốt kiến thức trước khi đến lớp cho nội dung bài học tìm hiểu về biên dộ dao động, mối liên hệ với độ to của âm, độ cao của âm
Giải KHTN 7 bài 13 Chân trời sáng tạo
Nội dung chi tiết tài liệu tham khảo giải bài tập Khoa học tự nhiên 7 bài 13 Chân trời sáng tạo:
Câu hỏi mở đầu trang 70 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Nếu kẹp một đầu thước thép và mặt bàn, dùng tay gảy đầu còn lại thì thước có thể phát ra âm thanh. Khi khoảng cách giữa đầu tự do của thước với mép bàn khác nhau thì âm phát ra khác nhau. Vì sao?
Trả lời:
Vì khoảng cách giữa đầu tự do của thước với mép bàn khác nhau dẫn đến sự dao động của đầu tự do sẽ mạnh hay yếu khác nhau, nên âm phát ra khác nhau.
1. Độ to của âm
Câu hỏi củng cố trang 70 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Hình dưới đây cho thấy đồ thị dao động âm trên màn hình dao động kí khi nguồn âm là một âm thoa được gõ nhẹ (a) và gõ mạnh (b). Sóng âm nào có biên độ dao động lớn hơn?
Trả lời:
Quan sát đồ thị dao động của âm thoa ta thấy, biên độ dao động của sóng âm khi gõ mạnh là 2 ô, biên độ dao động của sóng âm khi gõ nhẹ là 1 ô.
=> Sóng âm khi âm thoa được gõ mạnh có biên độ dao động lớn hơn khi âm thoa được gõ nhẹ.
Câu hỏi 1 trang 71 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Tiến hành thí nghiệm và hoàn thành các thông tin theo mẫu Bảng 13.1.
Trả lời:
| Gảy dây chun | Biên độ dao động của dây chun (lớn/nhỏ) | Âm phát ra (to/nhỏ) |
| Nhẹ | Nhỏ | Nhỏ |
| Mạnh | Lớn | To |
Câu hỏi 2 trang 71 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Nêu nhận xét về mối liên hệ giữa độ to của âm phát ra với biên độ dao động của dây chun.
Trả lời:
Mối liên hệ giữa độ to của âm phát ra với biên độ dao động của dây chun : Khi biên độ dao động của dây chun càng lớn thì độ to của âm phát ra càng lớn và ngược lại, biên độ dao động của chun càng nhỏ thì âm phát ra càng nhỏ.
Câu hỏi củng cố trang 71 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Tiến hành thí nghiệm với thước thép (như Hình 13.1) để kiểm tra mối liên hệ giữa độ to của âm phát ra và biên độ dao động của nguồn âm.
Trả lời:
Học sinh tự tiến hành thí nghiệm với thước thép và quan sát đồ thị dao động âm của thước thép bằng dao động kí.
- Chuẩn bị: Thước thép, hộp cộng hưởng, dao động kí, micro.
- Tiến hành thí nghiệm:
+ Bước 1: Kẹp một đầu thước thép lên hộp cộng hưởng, đầu còn lại nhô ra khỏi mặt bàn. Kết nối micro với ngõ vào của dao động kí.
+ Bước 2: Đầu tự do của thước thép đặt gần micro. Dùng tay gảy nhẹ vào đầu tự do của thước thép. Lắng nghe âm thanh phát ra và điều chỉnh dao động kí để quan sát đồ thị dao động âm trên màn hình.
+ Bước 3: Tương tự bước 2, nhưng gảy mạnh vào đầu tự do của thước thép.
+ Bước 4: Tương tự bước 2, nhưng gảy mạnh hơn bước 3 vào đầu tự do của thước thép.
=> Qua thí nghiệm, ta thấy nguồn âm dao động càng mạnh thì biên độ dao động âm càng lớn và âm nghe được càng to.
Câu hỏi 3 trang 71 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Tiến hành thí nghiệm 2 và thực hiện các yêu cầu sau:
a) So sánh độ to của âm nghe được trong ba trường hợp gõ âm thoa.
b) So sánh biên độ của dao động âm trên màn hình trong ba trường hợp gõ âm thoa.
c) Nêu nhận xét về mối liên hệ giữa độ to của âm nghe được và biên độ dao động của sóng âm.
Trả lời:
a) So sánh độ to của âm nghe được trong ba trường hợp gõ âm thoa:
- Trường hợp 1: Dùng búa cao su gõ nhẹ vào một nhánh âm thoa -> âm phát ra nhỏ nhất.
- Trường hợp 2: Gõ mạnh vào âm thoa -> âm phát ra to hơn.
- Trường hợp 3: Gõ mạnh hơn vào âm thoa -> âm phát ra to nhất.
=> Độ to của âm trong trường hợp 3 lớn nhất, rồi đến trường hợp 2, cuối cùng là trường hợp 1.
b) So sánh biên độ của dao động âm trên màn hình trong ba trường hợp gõ âm thoa: trường hợp 1 < trường hợp 2 < trường hợp 3
c) Mối liên hệ giữa độ to của âm nghe được và biên độ dao động của sóng âm: âm nghe được càng to khi biên độ âm càng lớn và ngược lại, âm nghe được càng nhỏ khi biên độ âm càng nhỏ.
2. Độ cao của âm
Câu hỏi củng cố trang 72 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Dây đàn guitar phải thực hiện bao nhiêu dao động trong mỗi giây để phát ra nốt La (A4) có tần số 440 Hz?
Trả lời:
Trong 1 giây, đàn phát ra tần số 440 Hz, vậy dây đàn guitar phải thực hiện được 440 dao động trong mỗi giây để phát ra nốt La (A4) có tần số 440 Hz.
Câu 4 trang 73 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Tiến hành thí nghiệm 3 và trả lời các câu hỏi:
a) Âm thanh phát ra bởi âm thoa nào nghe bổng hơn?
b) Từ đồ thị dao động âm trên màn hình dao động kí, sóng âm của âm thoa nào phát ra có tần số lớn hơn?
c) Có nhận xét gì về mối liên hệ giữa độ cao của âm với tần số âm?
Trả lời:
a) Âm phát ra bởi âm thoa khi gõ mạnh nhất nghe bổng nhất.
b) Từ đồ thị dao động âm trên màn hình dao động kí, sóng âm của âm thoa khi gõ mạnh nhất có tần số lớn nhất.
c) Âm phát ra càng cao (càng bổng) khi tần số âm càng lớn. Âm phát ra càng thấp (càng trầm) khi tần số càng nhỏ.
Câu hỏi vận dụng trang 73 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Truy cập trang web, nhấn nút “Play” để nghe. Kéo nút trượt tăng dần tần số. Độ cao của âm nghe được liên hệ như thế nào với tần số âm?
Trả lời:
Độ cao của âm tỉ lệ thuận với tần số âm.
- Âm phát ra càng bổng (càng cao) khi tần số âm càng lớn.
- Âm phát ra càng thấp (càng trầm) khi tần số âm càng nhỏ.
Giải KHTN 7 Chân trời sáng tạo bài 13 phần Bài tập
Câu 1 trang 73 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Tần số vỗ cánh của ruồi đen khi bay vào khoảng 350 Hz, của muỗi vào khoảng 600 Hz. Âm thanh phát ra khi bay của ruồi đen hay của muỗi nghe bổng hơn? Vì sao?
Trả lời:
Âm thanh phát ra khi bay của muỗi nghe bổng hơn ruồi đen vì tần số dao động do cánh của muỗi thực hiện lớn hơn.
Câu 2 trang 73 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Để thay đổi độ to của tiếng đàn, người nghệ sĩ chơi đàn guitar thường thực hiện các thao tác như thế nào? Giải thích?
Trả lời:
Để thay đổi độ to của tiếng đàn, người nghệ sĩ chơi đàn guitar thường thực hiện các thao tác gảy mạnh hay gảy nhẹ dây đàn vì:
- Khi gảy càng mạnh, dao động của sợi dây đàn càng mạnh và biên độ dao động càng lớn => Âm phát ra càng cao (bổng).
- Khi gảy càng nhẹ, dao động của sợi dây đàn càng yếu và biên độ dao động càng nhỏ => Âm phát ra càng thấp (trầm).
Ngoài ra, để thay đổi độ to của tiếng đàn, người nghệ sĩ còn có thể dùng tay hoặc kẹp chuyên dụng để thay đổi độ dài của mỗi dây khi gảy đàn.
Câu 3 trang 73 SGK Khoa học tự nhiên 7 CTST
Em hãy tạo ra âm thanh từ một cái thước như Hình 13.1. Lần lượt thay đổi độ dài phần tự do của thước và lắng nghe âm thanh của chúng. Độ cao của âm phát ra liên hệ như thế nào với độ dài phần tự do của thước?
Trả lời:
Độ dài phần tự do của thước càng lớn, biên độ dao động càng lớn thì âm phát ra càng cao và ngược lại.
- Độ dài phần tự do của thước càng dài thì biên độ dao động càng lớn
=> Độ cao của âm phát ra càng lớn.
=> Độ cao của âm tỉ lệ với độ dài phần tự do của thước.
Trên đây là toàn bộ nội dung soạn KHTN 7 bài 13 Chân trời sáng tạo: Độ to và độ cao của âm do Đọc Tài Liệu biên soạn, tổng hợp. Các em có thể dùng làm tài liệu tham khảo trong quá trình chuẩn bị bài trước khi đến lớp.