Tài liệu hướng dẫn trả lời câu hỏi bài 2 trang 139 sách giáo khoa Ngữ văn 6 tập Hai phần trả lời câu hỏi, soạn bài Bức thư của thủ lĩnh da đỏ (Xi-át-tơn) chi tiết và đầy đủ nhất.
Đề bài: Đọc đoạn giữa của bức thư: từ Tôi biết người da trắng không hiểu cách sống đến Mọi vật trên đời đều có sự ràng buộc.
a)
b) Tác giả đã dùng những biện pháp nghệ thuật nào để nêu bật sự khác biệt, sự đối lập ấy và để thể hiện thái độ, tình cảm của mình?
(Gợi ý: cách dùng phép so sánh, phép nhân hóa, phép lặp, phép đối lập; cách sử dụng các kiểu câu; cách sử dụng từ ngữ, …)
Trả lời bài 2 trang 139 SGK văn 6 tập 2
Cách trình bày 1
a) Đoạn văn trên đã nói lên sự khác biệt, sự đối lập trong “cách sống”, thái độ đối với “Đất”, đối với thiên nhiên giữa người da đỏ với người da trắng trên những vấn đề:
- Người da đỏ:
- Mỗi tấc đất là thiêng liêng trong ký ức và kinh nghiệm
- Đất là bà mẹ
- Chúng tôi không thể nào quên được mảnh đất tươi đẹp này
- Không khí quả là quý giá đối với người da đỏ
- Ngọn gió mang lại hơi thở đầu tiên của cha ông chúng tôi và cũng là hơi thở cuối cùng của họ
- Người da trắng:
- Mảnh đất này là kẻ thù của họ, và khi họ đã chinh phục được thì họ sẽ lấn tới
- Họ đối xử với mẹ đất, anh em bầu trời như những vật tước đoạt được,mua được rồi bán đi
- Họ sẽ ngấu nghiến đất đai và để lại đằng sau những bãi hoang mạc
- Họ chẳng để ý gì đến bầu không khí, muông thú, cây cối
- Xóa bỏ cuộc sống yên tĩnh, thanh khiết, hòa đồng với thiên nhiên, để thay thế bằng cuộc sống thành thị ồn ào, ầm ĩ, lăng mạ.
b) Để nêu lên sự đối lập, sự khác biệt và để thể hiện thái độ, tình cảm của mình, tác giả đã dùng những biện pháp nghệ thuật như đối lập, so sánh, nhân hóa. Nhờ đó, cho thấy mối quan hệ của đất với con người được thể hiện gắn bó rất thân thiết, như là anh chị em, như là những người con trong gia đình, như là con cái với người mẹ. Cha ông, tổ tiên của người da đỏ vẫn còn tồn tại trong thiên nhiên, trong những dòng nước, trong âm thanh của côn trùng và nước chảy.
Cách trình bày 2
a,
- Sự khác biệt của người da đỏ và da trắng thể hiện ở thái độ đối với đất đai
+/Người da trắng:
- Xa lạ với đất, coi đất là kẻ thù.
- Cư xử như mua được, tước đoạt được, bán đi như mọi thứ hàng hóa.
- Chỉ biết khai thác, lấy đi những thứ cần, ngấy nghiến đất để lại đằng sau là bãi hoang mạc.
+/ Người da đỏ:
- Trân trọng đất, coi đất như mẹ, như phần máu thịt.
- Sự khác biệt thể hiện ở lối sống:
+/ Người da trắng:
- Sống ồn ào trong nhịp sống công nghiệp căng thẳng.
- Không quan tâm đến không khí
- Không biết thưởng thức "những làn gió thấm đượm hương hoa đồng cỏ".
- Không quý trọng muông thú.
b. Biện pháp nghệ thuật được sử dụng:
- Đối lập: yên tĩnh >< ồn ào, xa lạ >< thân thiết, anh em >< kẻ thù, ...
- Điệp ngữ :Tôi thật không hiểu...,Tôi biết ... Tôi biết,...
- So sánh tương phản, nhân hóa, sử dụng từ ngữ gợi cảm.
Cách trình bày 3
a) Đó là sự đối lập trên những vấn đề
| Người da đỏ | Người da trắng | |
| Đất | Đất là thiêng liêng, là kí ức. Đất là mẹ và mọi người là thành viên trong gia đình. | Đất là kẻ thù, khi chinh phục tước đoạt được họ bán. Lòng thèm khát sẽ ngấu nghiến đất đai, biến nó thành hoang mạc. |
| Âm thanh | Cảnh sống thành phố làm nhức mắt. Họ thích sống với âm thanh tự nhiên dịu dàng và nên thơ. | Thích sống ở thành phố ồn ào, không thích yên tĩnh |
| Không khí | Không khí là vô giá để thưởng thức hương hoa đồng cỏ, để chia sẻ linh hồn với cuộc sống. | Không thèm để ý. |
| Muông thú | Nếu muông thú bị hủy diệt con người cũng bị chết về tinh thần và ra đi cùng chúng. | Thảm sát hàng loạt con vật để lại những cánh đồng trơ trọi. |
| Thiên nhiên | Đất và thiên nhiên là tổ, bảo vệ tổ là bảo vệ mình. | Không coi thiên nhiên là thiêng liêng cần bảo vệ. |
b)
- Phép đối lập :
+ anh em >< kẻ thù
+ yên tĩnh >< ồn ào
+ xa lạ >< thân thiết
- Điệp ngữ : Tôi biết ... Tôi biết ..., Tôi thật không hiểu..., Tôi đã chứng kiến ..., Ngài phải nhớ ..., Ngài phải giữ gìn ..., Ngài phải dạy ..., Ngài phải bảo ...
- Sự so sánh tương phản, giữa người da trắng và người da đỏ về thái độ với thiên nhiên, về cách sống.
Cách trình bày 4
a. Sự khác biệt của người da đỏ và người da trắng thể hiện ở:
- Thái độ đối với đất đai:
- Người da trắng xa lạ với đất, coi đất là kẻ thù. Họ cư xử với đâtư như vật mua được, tước đoạt được, bán đi như mọi thứ hàng hóa. Người da trắng chỉ biết khai thác, lấy đi những thứ cần, ngấu nghiến đất đai, rồi để lại đằng sau những bãi hoang mạc.
- Người da đỏ gắn bó, thân thiết, coi đất như mẹ, như một phần của mình.
- Sự khác biệt đó còn thể hiện ở lối sống:
- Người da trắng sống ồn ào trong nhịp sống công nghiệp căng thẳng, họ không quan tâm đến không khí, không biết thưởng thức "những làn gió thấm đượm hương hoa đồng cỏ", không quý trọng muôn thú.
- Người da đỏ sống trái lại.
b. Để nêu bật sự khác biệt, sự đối lập và thể hiện thái độ, tình cảm của mình, tác giả đã dùng một số biện pháp nghệ thuật như:
- Phép đối lập: giữa anh em và kẻ thù
Yên tĩnh và ồn ào
Xa lạ và thân thiết
- Điệp ngữ: Tôi biết... Tôi biết... Tôi thật không hiểu... Tôi đã chứng kiến... ngài phải phải nhớ... Ngài phải gìn giữ... ngài phải dạy... ngài phải bảo...
- Sự so sánh tương phản, giữa người da trắng và người da đỏ về thái độ với thiên nhiên, về cách sống.
---------------
Trên đây là gợi ý trả lời câu hỏi bài 2 trang 139 SGK ngữ văn 6 tập 2 được Đọc tài liệu biên soạn chi tiết giúp các em soạn bài Bức thư của thủ lĩnh da đỏ (Xi-át-tơn) trong chương trình soạn văn 6 tốt hơn trước khi đến lớp.