Tham khảo ngay một số gợi ý trả lời câu 1 trang 123 SGK Ngữ văn 10 tập 1 Chân trời sáng tạo, soạn bài Huyện Trìa xử án phần sau khi đọc.
Câu 1 trang 123 SGK Ngữ Văn 10 tập 1 Chân trời sáng tạo
Chi tiết câu hỏi:
Xác định đặc điểm ngôn ngữ kịch trong văn bản Huyện Trìa xử án bằng việc thực hiện các yêu cầu dưới đây:a) Nêu ví dụ về lời đối thoại, độc thoại, bằng thoại của nhân vật và lời chỉ dẫn sân khấu.
b) Cho biết nhân vật nào có số lượt lời nhiều nhất và giải thích lí do.
c) Chỉ ra một số dấu hiệu cho thấy các lời thoại của nhân vật trong văn bản trên mang đặc điểm của thơ hoặc văn vần.
d) Cho biết vì sao trong lời thoại của nhân vật, một số từ ngữ lại được tách riêng ra và đặt trong ngoặc đơn. Ví dụ:
ĐỀ HẦU: (- Dạ! thưa quan bọn này)
...
HUYỆN TRÌA:
...
(Em) Phải năng lên hầu gần quan
(Thời) Ai dám nói vu oan gieo họa.
...
Gợi ý trả lời 1:
a. Ví dụ về lời đối thoại, độc thoại, bàng thoại của nhân vật và lời chỉ dẫn sân khấu:
- Đối thoại:
Đề Hầu: Bắt tới chốn huyện nha,
Xin ngài ra xử đoán...
Huyện Trìa: Thôi, đây đã biết
Lựa đó phải thưa...
- Độc thoại:
Đế Hầu: - Mụ đà nên tệ
Ông Huyện cũng xằng,
Phen này ông bày mặt thú lang
Huếch với mụ ắt râu trụi lủi
- Bàng thoại: Tri huyện Trìa là mỗ/nội hạt tiếng khen khen ta/ Cầm đường ngày tháng vào ra/Hoa nguyệt hôm mai thong thả''
b. Nhân vật Huyện Trìa có số lượt lời nhiều nhất vì đây là trong phiên xử án, thuộc bổn phận của Huyện Trìa
c. Chỉ ra một số dấu hiệu cho thấy các lời thoại của nhân vật trong văn bản trên mang đặc điểm của thơ hoặc văn vần
''Nội hạt tiếng khen khen ta
Cầm đường ngày tháng vào ra/
Hoa nguyệt hôm mai thong thả''
Đây là gieo vần ''a''. Cách gieo vần đặc trưng trong thơ ca.
d. Đây như đoạn đệm chuyển lời trong tuồng, nâng cảm xúc của nhân vật lên cao
Gợi ý trả lời 2:
a.
* Đối thoại:
- ĐỀ HẦU:
Trộm của Trùm Sò đêm trước
Vu cho Thị Hến đêm qua
Bắt tới chốn huyện nha,
Xin ngài ra xử đoán.
- HUYỆN TRÌA:
Lão Đề lấy tờ khai,
Đặng ta toan làm án
Cứ mực thẳng, cung cho ngay, bày cho thiệt
Kẻo hai đàng của nói có, vọ nói không
- THỊ HẾN:
Trông ơn quan lớn
Đoái xét phận hèn
Phụ mẫu dân quyền quý ấy bề trên
Ti tiện nữ đơn cô là phận dưới.
* Độc thoại:
- ĐỀ HẦU:
Mụ đà nên tệ
Ông Huyện cũng xằng,
Phen này ông bày mặt thú lang
Huếch với mục ắt râu trụi lủi.
* Bàng thoại:
HUYỆN TRÌA:
Tri huyện Trìa là mỗ
Nội hạt tiếng khen khen ta
Cầm đường ngày tháng vào ra
Hoa nguyệt hôm mai thong thả.
* Lời chỉ dẫn sân khấu: Hạ.
b. Nhân vật Huyện Trìa có số lượt lời nhiều nhất trong văn bản vì đây là một phiên xử án và thẩm quyền thuộc về Huyện Trìa.
c. Dấu hiệu cho thấy trong lời thoại của nhân vật trong văn bản mang đặc điểm của thơ hoặc văn vần:
Đoạn:
Nộ hát tiếng khen khen ta
Cầm đường ngày tháng vào ra
Hoa nguyệt hôm mai thong thả...
=> Đây là đoạn thuộc lời thoại của nhân vật Huyện Trìa và được gieo vần “a”. Đây là một trong những đặc điểm của thể loại thơ.
d. Trong lời thoại của nhân vật, một số từ ngữ được tách riêng ra và đặt trong ngoặc đơn vì đó như đoạn đệm chuyển lời trong tuồng, nâng cảm xúc của nhân vật lên cao và phù hợp với đặc điểm của tuồng.
Các câu hỏi khác trong bài
- Chỉ ra mâu thuẫn giữa các nhân vật trước và trong phiên tòa
- Từ lời xưng danh của Huyện Trìa và lời ông ta đối thoại với các nhân vật trong phiên tòa
- Bạn có nhận xét thế nào về tình cảm, cảm xúc của tác giả thể hiện qua ngôn ngữ kịch
- Xác định đề tài và nêu cảm hứng chủ đạo của văn bản Huyện Trìa xử án
- Từ lời phán cuối cùng của Huyện Trìa, lời than của Trùm Sò, lời tri ân của Thị Hến
Hướng dẫn soạn văn 10 Chân trời tại Doctailieu.com