Yếu tố nào chi phối làm cho đế quốc Nhật Bản mang đặc điểm là chủ nghĩa đế quốc

Đế quốc Nhật Bản có đặc điểm là chủ nghĩa đế quốc phong kiến quân phiệt bởi vì những tàn tích phong kiến vẫn được bảo lưu ở Nhật và chủ trương xây dựng đất nước bằng quân sự. Mặc dù định hướng tiến lên chủ nghĩa tư bản song Nhật Bản vẫn duy trì quyền sở hữu ruộng đất phong kiến, tầng lớp quý tộc vẫn có ưu thế chính trị rất lớn.
Giải thích
Sau cuộc chiến Trung – Nhật (1894-1895), nhờ vào số tiền bồi thường và của cái cướp được từ nước bại trận, kinh tế Nhật Bản càng phát triển mạnh mẽ. Trong vòng 14 năm (từ 1900 đến 1914), tỉ lệ giá trị công nghiệp của Nhật Bản trong nền kinh tế quốc dân đã tăng từ 19% lên 42%. Việc đẩy mạnh công nghiệp hóa đã kéo theo sự tập trung trong công nghiệp, thương nghiệp và ngân hàng. Nhiều công ty độc quyền xuất hiện, các công ty này sở hữu nhiều ngân hàng, hầm mỏ, xí nghiệp, đường sắt, tàu biển… Lịch sử Nhật Bản gọi giai đoạn này là cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 2 (giai đoạn 1895-1912).
Bước sang thế kỉ XX, giới cầm quyền Nhật Ban đẩy mạnh chính sách xâm lược và bành trướng đối với các quốc gia lân cận khác. Cuộc chiến Nga – Nhật (1904-1905) kết thúc với sự thất bại thuộc về Nga. Nhật chiếm bán đảo Liêu Đông, cảng Lữ Thuận và nam đảo Xa-kha-lin của Nga. Năm 1910, Nhật thôn tính toàn bộ bán đảo Triều Tiên. Năm 1914, Nhật Bản dùng vũ lực để mở rộng khu vực ảnh hưởng ở Trung Quốc và chiếm đóng Sơn Đông. Nhật Bản từ đó trở thành một đế quốc hùng mạnh ở châu Á.
Mặc dù tiến lên con đường tư bản chủ nghĩa, song Nhật vẫn duy trì quyền sở hữu ruộng đất phong kiến; tầng lớp quý tộc trong nước. Đặc biệt là giới võ sĩ Samurai, vẫn có ưu thế chính trí rất lớn. Những điều đó làm cho chủ nghĩa đế quốc Nhật vẫn có đặc điểm của chủ nghĩa đế quốc phong kiến quân phiệt trước đây.