Văn bản Xử kiện có gì giống với các văn bản khác trong Bài 3?

Xuất bản: 28/12/2022 - Cập nhật: 28/12/2022 - Tác giả: Cao Mỹ Linh

Câu Hỏi:

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu bên dưới:

XỬ KIỆN

ĐỂ HẦU:

(Dạ, thưa quan bọn này)

Trộm của Trùm Sò đêm trước,
Vu cho Thị Hến hôm qua,
Bắt tới chốn huyện nha,
Xin ngài ra xử đoán.
Vả chúng nó thiệt đoàn du đãng,
Nhà Trùm Sò nên đấng phú gia;
Tội vu tang luật nọ khó tha
Nghiệm tình trạng lẽ không nên thử.

HUYỆN TRÌA:

Đã biết mặt lão Đề hay nói bậy,
Còn giơ hàm chú Lại nói cò cưa,
Lưng cù chầy hình khéo bơ sở,
Mồm xà cáng vinh râu ngoe ngoét.
Thôi, đây đã biết,
Lựa đó phải thưa.
Đòi cả lũ vào đây,
Đặng cho ta lược vấn
Lại nói: Nhìn đơn trương lẩn thẩn Xem tình trạng lăng nhăng.
Việc lão Trùm khá nói, khá rằng,
Nỗi Thị Hến bày ngay bày thiệt (nào)!

THỊ HẾN:

Nỗi ức oan khôn xiết,
Lời ngay thẳng thưa qua,
Việc làm ăn ngày tháng vào ra,
Phận goá bụa hôm mai cui cút.
Gẫm gia đình khó thốt,
Nhờ quan lớn tỏ lòng.
Mua của chiên việc ấy vốn không
Vì ai giận nên khai rằng có.

TRÙM SÒ:

(Dạ dạ!)
Mồng một mất đồ hôm nọ,
Mồng hai nhìn của đặng đây.
Đồ đạc nhìn đã không sai,
Mua chác đó xin ngài tra hỏi.

HUYỆN TRÌA:

Ngồi lâu thời mỏi,
Nó nói kéo dài,
Lão Để lấy tờ khai,
Đặng ta toan làm án.
Cứ mực thẳng, cung cho ngay, bày cho thiệt,
Kẻo hai đàng củ nói có, vọ nói không.
Để Thị Hến khai trước mới xong,
Rồi lão Trùm cung sau thì rõ.
Này Thị Hến!
Việc phải, không, vốn ta chưa tỏ,
Thấy đơn cô chút chạnh lòng thương.
(Em) Phải năng lên hầu gần quan,
(Thời) Ai dám nói vu oan gieo hoạ?
Đầu thời đương lạ,
Lâu ắt phải quen.
Hãy xuống lên hầu hạ cho liên,
Phương lợi hại rồi ta sẽ tính.

THỊ HẾN:

(Dạ) Trông ơn quan lớn,
Đoái xét phận hèn.
Phụ mẫu dân quyền quý ấy bề trên,
Ti tiện nữ đơn cô là phận dưới.
Như việc ấy nhờ ơn trên phân giải,
Thời duyên kia đành phận thiếp vương mang.
Xin ngài hãy thương,
Vốn tôi ưng dạ.

HUYỆN TRÌA:

Gẫm đó đây duyên nợ,
Thật trời đất đẩy đưa;
Căn duyên khéo khéo tình cờ,
(Mà) Nhơn ngãi khăng khăng vương vấn.
Khuyên mụ đừng trách phận,
Đây ta đã đành lòng.
Cứ đây mà khai bào cho xong,
Rồi ta sẽ xử phân thuận lí

ĐỀ HẦU:

(riêng) Mụ đà nên tệ
Ông Huyện cũng xằng,
Phen này ông bày mặt thú lang,
Huếch với mụ ắt râu trụi lại
Lại nói: Đòi Thị Hến vào đây ta hỏi,
Nào tờ khai đem nộp tại đây.
Lão Trùm Sò ăn nói trầm trây.
Thị Hến oan, tình hình tỏ rõ.
Tờ khai đó, đây đành có đó.
Lúc ra đây, rồi lại xử đây.

(Hạ)

HUYỆN TRÌA:

Thế lão Lại đã bày,
Làm tờ khai cho nó,
Nguyên tang không phải đó,
Tình trạng nghiệm là phi.
Ỷ phú gia hống hách,
Hiếp quả phụ thân cô,
Cứ lấy đúng pháp công,
Tội cả vợ lẫn chồng.
(Thôi) Ta thú liền ông, liền mụ.

VỢ CHỒNG TRÙM SÒ:

Trời cao kêu chẳng thấu,
Quan lớn dạy phải vâng.
Cúi đầu tạ trước sân,
Xin lui về bổn quán.

(Hạ)

THỊ HẾN:

Trông ơn quan lớn,
Củi xét phận hèn
Ơn huyện đàng biết lấy chi đền?
Hồi gia nội sẽ toan báo đáp.