Những nội hàm chính của phong trào Tuổi trẻ xung kích bảo vệ Tổ quốc là:
- Thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh: tăng cường giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của tuổi trẻ đối với nhiệm vụ bảo đảm quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc; phát huy vai trò của cán bộ, đoàn viên, thanh niên trong thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh.
- Tham gia xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân: phát huy vai trò xung kích của thanh niên trong lực lượng vũ trang tham gia xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.
- Hướng về biên giới, biển đảo: đẩy mạnh tham gia thực hiện các chương trình, dự án, cuộc vận động hướng về biên giới, biển, đảo của Tổ quốc.
- Đảm bảo an ninh trật tự trên địa bàn dân cư: Cán bộ, đoàn viên, thanh niên trên từng địa bàn dân cư tích cực phối hợp với thanh niên lực lượng vũ trang trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, giữ gìn an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, phòng, chống, khắc phục hậu quả thiên tai, dịch bệnh. Nâng cao chất lượng hoạt động của các đội thanh niên xung kích, tuần tra, tự quản, đảm bảo trật tự, an toàn giao thông ở cơ sở,... Nhân rộng các mô hình kết nghĩa, phối hợp công tác giữa tổ chức Đoàn trong lực lượng vũ trang với tổ chức Đoàn trên địa bàn dân cư, trường học và các ngành, các cấp. Tăng cường đấu tranh phòng, chống vi phạm pháp luật, tệ nạn xã hội, nhất là tệ nạn ma túy trong thanh, thiếu niên.