Câu Vì lợi ích mười năm trồng cây / Vì lợi ích trăm năm trồng người sử dụng phép

Câu thơ đã cho sử dụng phép hoán dụ lấy dấu hiệu của sự vật để gọi sự vật.
Giải thích:
- Sen là hoán dụ, lấy loài hoa đặc trưng để chỉ mùa (mùa hạ).
- Cúc là hoán dụ lấy loài hoa đặc trưng để chỉ mùa (mùa thu).
- Sầu dài ngày ngắn để chỉ hiện tượng đêm dài, ngày ngắn là mùa đông.

Đoạn thơ sử dụng phép hoán dụ lấy vật chứa đựng để gọi vật bị chứa đựng: Lấy làng quê, đường phố để chỉ đồng bào nông thôn và đồng bào thành thị.

Câu văn Sói không sợ chó chăn cừu mà sợ sợi dây xích của nó sử dụng phép hoán dụ lấy cái cụ thể để gọi cái trừu tượng.
Sợi dây xích → tình trạng bị giam cầm, nô lệ, mất tự do.

Câu văn sử dụng phép hoán dụ lấy một bộ phận để gọi toàn thể.

Câu thơ "Một trái tim lớn lao đã giã từ cuộc đời, Một khối óc lớn đã ngừng sống" sử dụng phép hoán dụ lấy bộ phận để chỉ toàn thể.

Trong những trường hợp trên, trường hợp không dùng phép hoán dụ là: Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác.