Bộ máy nhà nước thời Trần được tổ chức theo chế độ nào?

Tổ chức nhà nước quân chủ sơ khai thời Đinh - Tiền Lê gồm ba ban: Văn ban, Võ ban và Tăng ban.

Giải thích: Nhà Đinh và nhà Tiền Lê đã xây dựng nên một nhà nước quân chủ sơ khai gồm 3 ban: Văn ban, Võ ban và Tăng gia, chia nước thành 10 đạo, tổ chức quân đội theo hướng chính quy.

Thầy giáo nổi tiếng nhất dưới thời Trần là thầy Chu Văn An.

Kiến thức bổ sung:
Chu văn An sinh năm Nhâm Thìn (1292) đời vua Trần Nhân Tông, được đích thân vua Trần Minh Tông mời đến dạy tại Quốc Tử Giám và làm thầy riêng cho thái tử Trần Vượng, tức vua Trần Hiến Tông sau này. Ông từng thi đỗ Thái học sinh (tiến sĩ) nhưng không ra làm quan mà mở trường dạy học ở quê nhà. Ông nổi tiếng có học vấn sâu rộng, tư cách thanh cao, sửa mình trong sạch, giữ gìn tiết tháo, không cầu danh lợi, danh tiếng lan xa, học trò theo học rất đông.

Các thầy giáo còn lại nổi tiếng trong giai đoạn sau:
- Nguyễn Bỉnh Khiêm là một trong những nhân vật có ảnh hưởng nhất của lịch sử cũng như văn hóa Việt Nam trong thế kỷ 16, sinh ra dưới thời vua Lê Thánh Tông - thời kỳ thịnh trị nhất của nhà Lê sơ.
- Nguyễn Đình Chiểu là một nhà thơ lớn của Nam Kỳ trong nửa cuối thế kỷ 19.
- Lê Quý Đôn là vị quan thời Lê trung hưng, cũng là nhà thơ và được mệnh danh là "nhà bác học lớn của Việt Nam trong thời phong kiến.

Văn học thời Trần đậm đặc tinh thần yêu nước, niềm tự hào dân tộc vì đất nước liên tục phải đương đầu và đều đánh thắng các cuộc chiến tranh xâm lược của kẻ thù.
Xuất phát từ bối cảnh đất nước trong thế kỉ XIII, nhân dân Đại Việt liên tục phải đương đầu với 3 lần xâm lược của quân Mông - Nguyên và đều giành thắng lợi. Do đó văn học thời Trần mang đậm lòng yêu nước và niềm tự hào dân tộc.

Tổ chức nhà nước thời Văn Lang - Âu Lạc là Vua - Lạc hầu, Lạc tướng - bồ chính.

Đặc điểm nổi bật của các công trình kiến trúc điêu khắc thời Trần là sự nối tiếp của nghệ thuật kiến trúc - điêu khắc thời Lý nhưng cách tạo hình hiện thực khoáng đạt, khỏe khoắn hơn. Điển hình là hình tượng rồng thời Lý và rồng thời Trần.

Sự khác nhau giữa điền trang và thái ấp thời Trần là nguồn gốc và chủ sở hữu.
Cụ thể:
- Điền trang là bộ phận ruộng đất thuộc sở hữu của vương hầu, quý tộc do khai hoang mà có => ruộng đất tư.
- Thái ấp là bộ phận ruộng đất của nhà nước phong cho các vương hầu quý tộc làm bổng lộc => ruộng đất công.

Nhận xét không đúng khi đánh giá về tổ chức nhà nước thời nhà Ngô là tổ chức bộ máy nhà nước đã cơ bản được tổ chức chặt chẽ, hoàn thiện.

Giải thích:
Tổ chức bộ máy nhà nước thời nhà Ngô:
- Vua đứng đầu triều đình, quyết định mọi công việc (chính trị, ngoại giao, quân sự).
- Dưới vua có các quan văn, quan võ.
- Ở địa phương, các tướng lĩnh có công được vua cử đi cai quản các châu quan trọng gọi là thứ sử.

=> Tổ chức bộ máy nhà nước còn đơn giản nhưng bước đầu thể hiện ý thức tự chủ, độc lập của dân tộc, đặt cơ sở cho sự phát triển, hoàn thiện ở các giai đoạn sau.

Lãnh thổ Đại Việt dưới thời vua Lê Thánh Tông được mở rộng hơn về phía Nam so với thời Trần:

- Sau sự kiện năm 1306 vua Trần Nhân Tông gả công chúa Huyền Trân cho vua Chế Mân đổi lại sính lễ là hai châu Ô và Lý - tức vùng Thuận Hóa.
- Năm 1471, sau khi chiếm vùng đất phía Nam Thuận Hóa cho đến đèo Cù Mông, vua Lê Thánh Tông lập thêm đơn vị hành chính thứ 13 - Đạo Thừa Tuyên Quảng Nam gồm 3 phủ: Thăng Hoa, Tư Nghĩa và Hoài Nhơn (nay là Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định).

So với thời vua Hùng thì thời An Dương Vương quyền hành cao hơn, bộ máy nhà nước chặt chẽ hơn.

Giải thích: Nhìn chung, bộ máy nhà nước thời An Dương Vương không có gì thay đổi nhưng quyền lực của nhà vua cao hơn và tổ chức bộ máy nhà nước chặt chẽ hơn.