Tình hình chung các nước châu Phi
Cuộc đấu tranh giành độc lập của các nước châu Phi
- Giai đoạn 1945 - 1954: Phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc bùng nổ sớm nhất ở Bắc Phi với thắng lợi ở Ai Cập (1953), Li-bi (1952),...
- Giai đoạn 1954 - 1960: Phong trào lan rộng ở Bắc Phi và Tây Phi với các thắng lợi của Tuy-ni-di (1956), Ga-na (1956), Ghi-ne (1957), Ma-rốc (1960),...
- Giai đoạn 1960 - 1975:
+ Năm 1960, 17 nước châu Phi giành độc lập, sự kiện này được lịch sử ghi nhận là “Năm châu Phi”.
+ Thắng lợi của nhân dân E-ti-o-pia (1974), Mô-dăm-bích và Ăng-gô-la (1975)
+ Từ sau năm 1975, hoàn thành cuộc đấu tranh chống chủ nghĩa thực dân cũ, giành độc lập dân tộc
- Giai đoạn 1985 đến nửa sau những năm 90 của thế kỉ XX: Nhân dân các thuộc địa còn lại ở châu Phi hoàn thành cuộc đấu tranh đánh đổ nền thống trị thực dân cũ.
+ Ngày 18 - 4 - 1980, nhân dân Nam Rodedia tuyên bố thành lập nước Cộng hòa Dim-ba-bu-e.
+ Ngày 21 - 3 - 1990, Cộng hòa Na-mi-bi-a tuyên bố độc lập.
+ Năm 1993, trước áp lực đấu tranh của người da màu, bản Hiến pháp 11/1993, chế độ phân biệt chủng tộc A-pác-thai bị xóa bỏ ở Nam Phi.
+ Tháng 4/1994 trong cuộc bầu cử dân chủ, Nen-xơn Man-đê-la trở thành Tổng thống da đen đầu tiên của nước Cộng hòa Nam Phi.
Tình hình phát triển kinh tế - xã hội
- Ngay sau khi giành được độc lập, các nước châu Phi đã bắt tay vào xây dựng đất nước và thu được một số thành tựu
- Tuy nhiên, nhiều nước châu Phi vẫn còn trong tình trạng lạc hậu, không ổn định
- Tổ chức thống nhất Châu Phi (OAU) - 5/1963, sau đổi là Liên minh Châu Phi (AU) triển khai nhiều chương trình phát triển của Châu lục.
- Con đường phát triển của châu Phi còn phải trải qua nhiều khó khăn, gian khổ.
Đặc điểm của phong trào giải phóng dân tộc ở châu Phi
- Các nước đoàn kết đấu tranh qua tổ chức thống nhất Châu Phi
- Lãnh đạo phong trào hầu hết là chính Đảng hoặc tổ chức chính trị của giai cấp tư sản.
- Hình thức đấu tranh chủ yếu là chính trị, hợp pháp.
- Các nước giành độc lập ở mức độ khác nhau và sự phát triển kinh tế cũng không đồng đều.
Các nước Mỹ La tinh
Quá trình đấu tranh giành và bảo vệ độc lập
- Từ đầu thế kỉ XIX, nhiều nước ở Mĩ La-tinh sớm giành được độc lập từ tay thực dân Tây Ban Nha và Bồ Đào Nha nhưng sau đó lệ thuộc Mỹ.
- Mĩ đã tìm cách biến khu vực Mĩ La-tinh thành “sân sau“, xây dựng chế độ độc tài thân Mĩ sau khi chiến tranh thế giới thứ hai kết thúc.
=> Bùng nổ phong trào đấu tranh chống chế độ độc tài thân Mĩ với thắng lợi tiêu biểu của cách mạng Cu Ba.
- Tháng 3 - 1952, Mỹ giúp Batixta lập chế độ độc tài quân sự, xóa bỏ Hiến pháp 1940, cấm các đảng phái chính trị hoạt động, bắt giam và tàn sát nhiều người yêu nước…
- Ngày 1 - 1 - 1959, chế độ độc tài Batixta bị lật đổ, nước Cộng hòa Cu Ba được thành lập do Phi-đen Cát-xtơ-rô đứng đầu.
- Tháng 8 - 1961, Mĩ đề xuất tổ chức Liên minh để lôi kéo các nước Mĩ La-tinh nhằm ngăn chặn ảnh hưởng của Cu Ba.
- Giai đoạn thập niên 60 - 70, phong trào đấu tranh chống Mĩ và chế độ độc tài thân Mĩ giành độc lập phát triển với nhiều hình thức và giành nhiều thắng lợi.
- Giai đoạn từ cuối thập niên 80 của thế kỉ XX cho đến nay, Mĩ tăng cường các hoạt động chống phá cách mạng Mĩ La-tinh (can thiệp vào Panama, bao vây, cấm vận, cô lập Cu Ba...)
=> Cách mạng Mĩ La-tinh đứng trước nhiều khó khăn, thử thách.
Tình hình phát triển kinh tế - xã hội
- Sau khi khôi phục độc lập, các nước Mỹ La-tinh đạt được nhiều thành tựu đáng khích lệ, nhiều nước trở thành những nước công nghiệp mới (NIC) như Brazil, Argentina, Mehicô...
- Trong thập niên 80, các nước Mĩ La-tinh gặp nhiều khó khăn: kinh tế suy thoái, lạm phát tăng nhanh, chính trị - xã hội không ổn định,...
- Sang thập niên 90, kinh tế Mỹ La-tinh có nhiều chuyển biến tích cực.
- Tuy nhiên, Mỹ La-tinh vẫn còn nhiều khó khăn về kinh tế - xã hội (đặc biệt tham nhũng là quốc nạn, phân phối không công bằng, nợ nước ngoài...).
Top 25 câu hỏi cơ bản trắc nghiệm các nước châu Phi và Mĩ La tinh
đáp án Các nước châu Phi và Mĩ La tinh : Kiến thức trọng tâm và trắc nghiệm cơ bản
Câu | Đáp án | Câu | Đáp án |
---|
Câu 1 | B | Câu 14 | C |
Câu 2 | C | Câu 15 | C |
Câu 3 | D | Câu 16 | B |
Câu 4 | C | Câu 17 | B |
Câu 5 | B | Câu 18 | D |
Câu 6 | C | Câu 19 | A |
Câu 7 | C | Câu 20 | C |
Câu 8 | C | Câu 21 | A |
Câu 9 | A | Câu 22 | B |
Câu 10 | D | Câu 23 | B |
Câu 11 | A | Câu 24 | B |
Câu 12 | A | Câu 25 | D |
Câu 13 | C | | |
Điền Chính Quốc (Tổng hợp)