Phản ánh nhận thức của người thời cổ về nguồn gốc thế giới và đời sống con người là dòng nói không đúng về đặc điểm của truyền thuyết.
Xếp truyện Thánh Gióng vào thể loại truyền thuyết vì câu chuyện tưởng tượng, có nhiều yếu tố hoang đường, kì ảo liên quan tới sự thật lịch sử. Truyện truyền thuyết thuộc thể loại truyện có yếu tố hoang đường, kì ảo dựa trên sự thật lịch sử.
Những câu chuyện huyền thoại có cốt lõi của lịch sử là câu nhận xét chính xác nhất về thể loại truyền thuyết.
Truyền thuyết này xuất hiện lần đầu tiên trong tác phẩm Lĩnh Nam chích quái.
Truyền thuyết hồ Gươm ra đời trong thời kì kháng chiến chống giặc Minh (1407- 1427)
Truyền thuyết về thành cổ Loa được xây dựng trên cái nền lịch sử cuộc kháng chiến của nước Âu Lạc chống lại cuộc chiến tranh thôn tính của Triệu Đà vào thế kỉ III trước Công nguyên.
Những chi tiết nghệ thuật kì ảo làm nên tính chất truyền thuyết của Sơn Tinh, Thủy Tinh
Truyền thuyết Sự tích hồ Gươm ra đời trong mối quan hệ với di tích lịch sử Hồ Gươm ở kinh thành Thăng Long xưa (Hà Nội ngày nay)
Truyền thuyết Thánh Gióng là văn bản miêu tả, kết hợp biểu cảm và tự sự là nhận định sai. Truyền thuyết Thánh Gióng là văn bản tự sự
