Lập niên biểu các sự kiện quan trọng ở Liên Xô trong thời gian tiến hành cải tổ (1985 - 1991)

Hướng dẫn trả lời câu hỏi thảo luận trang 17 SGK Lịch sử lớp 12 nội dung chính: Lập niên biểu các sự kiện quan trọng ở Liên Xô trong thời gian tiến hành cải tổ (1985 - 1991) được Đọc tài liệu biên soạn dưới đây, giúp các em học sinh soạn sử 12 bài 2 tốt nhất trước khi lên lớp.

Trả lời câu hỏi thảo luận trang 17 sgk lịch sử lớp 12

Câu hỏi

Lập niên biểu các sự kiện quan trọng ở Liên Xô trong thời gian tiến hành cải tổ (1985 – 1991)

Hướng dẫn trả lời

Dựa vào sgk Lịch sử 12 trang 14 để lập bảng sự kiện.

Đáp án tham khảo

Kiến thức bổ sung

Thông tin bổ sung về Goócbachốp

Tiểu sử Goóc-ba-chốp

Mikhail Sergeyevich Gorbachyov (phiên âm tiếng Việt: Mi-kha-in Goóc-ba-chốp; tiếng Nga: Михаи́л Серге́евич Горбачёв, Mihail Sergeevič Gorbačëv; thường được Anh hoá thành Gorbachev; sinh ngày 2 tháng 3 năm 1931) là nhà lãnh đạo Liên bang Xô viết từ năm 1985 tới 1991. Những nỗ lực thực hiện cải cách của ông giúp chấm dứt Chiến tranh Lạnh (nhờ vậy mà ông được trao Giải Nobel Hoà bình năm 1990), đồng thời là nguyên nhân chính trong việc làm sụp đổ Đảng Cộng sản Liên Xô (CPSU) và tan rã Liên bang Xô viết.

M.Gorbachyov sinh ra trong một gia đình nông dân tại làng Privolnoye, quận Medvedelsk, tỉnh Stavropol. Là con trai của một công nhân cơ khí nông nghiệp Nga Sergey Andreyevich Gorbachyov (người Nga) và Maria Gopkalo Pantelyevna (người Ukraina). Ông trải qua thời thơ ấu khó khăn trong thời gian cầm quyền của lãnh tụ Iosif Vissarionovich Stalin. Thuở nhỏ, M. S. Gorbachyov luôn tỏ ra xuất sắc trong lao động và học tập. Ông được coi là học sinh thông minh nhất lớp, đặc biệt trong môn lịch sử và toán học.

- Năm 1952 M.Gorbachyov gia nhập Đảng Cộng sản Liên Xô khi 21 tuổi.Sau khi tốt nghiệp với bằng danh dự từ Khoa Luật của Đại học quốc gia Moscow năm 1955, ông được phân công đến Văn phòng Công tố khu vực Stavropol với chức vụ điều tra viên.

- Năm 1979, M.Gorbachyov được bầu vào Bộ chính trị. Ở đó, ông được Yuri Vladimirovich Andropov, lãnh đạo KGB, một người cũng xuất thân từ vùng Stavropol đỡ đầu và tiếp tục thăng tiến trong khoảng thời gian ngắn Andropov nắm quyền lãnh đạo đảng trước khi Andropov mất năm 1984.

- Ngày 11 tháng 3 năm 1985, Mikhail Sergeyevich Gorbachyov, khi ấy 54 tuổi, được bầu làm Tổng bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô. Ông trở thành lãnh tụ đầu tiên của đảng sinh ra sau cuộc Cách mạng Nga năm 1917.

Từ năm 1985-1991, dưới sự lãnh đạo của M.Gorbachyov Liên bang Xô Viết đã gặp phải nhiều khó khăn, khủng hoảng từ kinh tế tới chính trị.

Một số hoạt động chính trị của Goóc-ba-chốp sau từ chức

- Năm 1992 Gorbachyov đã thành lập Quỹ Gorbachyov. Năm 1993, ông cũng thành lập Chữ thập xanh quốc tế, cùng với tổ chức này ông là một trong ba nhà tài trợ cho Hiến chương Trái đất. Ông cũng là một thành viên Câu lạc bộ Rome.

- Năm 1995 Gorbachyov được Đại học Durham trao bằng Tiến sĩ danh dự vì đóng góp của mình cho "sự nghiệp khoan dung chính trị và chấm dứt xung đột kiểu chiến tranh lạnh".

- Năm 1996, Gorbachyov chạy đua chức Tổng thống Nga nhưng chỉ nhận được khoảng 1% phiếu bầu, có lẽ vì sự thù ghét ông sau khi Liên bang Xô viết sụp đổ.

- Năm 1997, Gorbachyov đóng vai trong một đoạn phim quảng cáo Pizza Hut tại Hoa Kỳ để kiếm tiền cho Perestroika Archives.

- Ngày 26 tháng 11 năm 2001, Gorbachyov thành lập Đảng dân chủ xã hội Nga— là một liên minh giữa nhiều đảng dân chủ xã hội ở Nga. Ông đã từ chức lãnh đạo đảng tháng 5 năm 2004 sau khi có bất đồng với chủ tịch đảng về đường lối chạy đua trong cuộc bầu cử tháng 12 năm 2003.

- Đầu năm 2004, Gorbachyov đăng ký nhãn hiệu loại rượu vang đỏ mang nhãn cái bớt của mình.

- Tháng 6 năm 2004, Gorbachyov đại diện cho nước Nga tại lễ tang Ronald Reagan.

- Tháng 9 năm 2004, sau khi quân du kích Chechen tấn công nước Nga, Tổng thống Vladimir Vladimirovich Putin đưa ra sáng kiến thay thế các cuộc bầu cử thống đốc địa phương bằng một hệ thống chỉ định trực tiếp từ tổng thống và được hội đồng lập pháp địa phương thông qua. Gorbachyov cùng với Yeltsin chỉ trích hành động của Putin, coi đó là một bước rời xa con đường dân chủ

- Năm 2005, Gorbachyov được trao giải thưởng Point Alpha cho vai trò của mình trong việc ủng hộ thống nhất nước Đức. Ông cũng được Đại học Münster trao bằng Tiến sĩ danh dự. Hiện nay ông là hội viên Câu lạc bộ Madrid.

(Tài liệu trên được tham khảo từ Wikipedia.org - Mikhail Sergeyevich Gorbachyov)

Thông tin bổ sung về tổ chức SNG

Cộng đồng các Quốc gia Độc lập là các quốc gia thành viên cũ của Liên bang cộng hòa xã hội chủ nghĩa Xô viết, đã lần lượt tách ra để trở thành các nước độc lập sau khi toàn bộ hệ thống xã hội chủ nghĩa châu Âu sụp đổ vào năm 1990. Các nước cộng hoà thuộc Liên Xô cũ mặc dù đã tuyên bố độc lập nhưng vẫn có nhu cầu phối hợp hoạt động cùng nhau trong các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hoá, chính sách đối ngoại…

Tổ chức được thành lập vào ngày 8 tháng 12 năm 1991 bởi các quốc gia Belarus, Nga, và Ukraina, khi các nhà lãnh đạo của ba quốc gia này họp tại Khu dự trữ tự nhiên Belovezhskaya Pushcha, cách khoảng 50 km về phía bắc của Brest thuộc Belarus và ký kết "Hiệp định thành lập Cộng đồng các Quốc gia độc lập", được gọi là Hiệp định Sáng lập, vào lúc giải thể Liên Xô và lập SNG làm một thực thể để kế thừa. Đồng thời, họ tuyên bố rằng liên minh mới sẽ mở cửa với toàn bộ các nước cộng hòa thuộc Liên Xô cũ, và cho các quốc gia khác có cùng các mục tiêu tương tự. Hiến chương SNG tuyên bố rằng toàn bộ thành viên là các quốc gia có chủ quyền và độc lập và do đó thủ tiêu Liên Xô trên thực tế.

Câu hỏi liên quan tới Liên bang Xô Viết giai đoạn 1985-1991

1. Nội dung cơ bản của công cuộc "cải tổ" của Liên Xô là

A. Cải tổ kinh tế triệt để, đưa đất nước thoát khởi khủng hoảng về kinh tế.

B. Cải tổ hệ thống chính trị.

C. Cải tổ xã hội.

D. Cải tổ kinh tế và xã hội.

Trả lời:

Đáp án: D

2. Liên Xô tan rã thành bao nhiều nước?

Trả lời:

Vào những thập niên cuối cùng khi Liên Xô còn tồn tại, Liên bang Xô viết gồm 15 Các nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Xô viết (SSR), thường được gọi đơn giản là Các nước Cộng hòa Xô viết. Trong Liên bang Xô viết những nước cộng hòa Xô viết cũng được gọi là Các nước cộng hòa liên bang . Tất cả các nước cộng hòa này đều được xem như những nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa, ngoài ngoại lệ là CHXHCNXV Liên bang Nga (SFSR Liên bang Nga), tất cả các nước cộng hòa đều có những đảng cộng sản của riêng mình, những đảng cộng sản này là 1 phần của Đảng Cộng sản Liên Xô. Tất cả những nước cộng hòa cũ hiện nay đã trở thành các quốc gia độc lập, 12 quốc gia trong số 15 nước cộng hòa cũ (trừ 3 nước Baltic) đều tham gia vào 1 tổ chức sau khi Liên Xô tan rã có tên là Cộng đồng các Quốc gia Độc lập (tiếng Nga: SNG, tiếng Anh: CIS).

3. Tóm tắt quá trình khủng hoảng và sụp đỏ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô

Trả lời:

- Năm 1973 khủng hoảng dầu mở thế giới dẫn đến khủng hoảng của toàn thế giới. => Tgiới yêu cầu đổi mới về kinh tế, ctrị, xh trước sự phát triển vượt bậc của KH-KT và xu hướng quốc tế hóa cao.

- Trong khi đó, các nhà chính trị Liên Xô chủ quan, ko tiến hành cải tổ => Ktế khủng hoảng, công nông nghiệp trì trệ, đsống nhân dân khó khăn, lương thực thực phẩm ngày càng khan hiếm

- Tháng 3 - 1985 Goóc ba chóp đề ra đường lối cải tổ (nhưng phá vỡ đường lối CNXH, rời xa chủ nghĩa Mác Lê - nin) → Ktế suy sụp, Ctrị rối loạn, Tệ nạn XH phát triển, Xung đột giữa các dtộc và sắc tộc.

- 19/8/1991 : Đảo chánh lập đổ Goóc ba chop bị thất bại, ĐCS Liên Xô ngừng hoạt động, chính phủ Liên Xô giải thể

- 21/12/1991 : 11 nước cộng hòa tuyên bố độc lập , thành lập cộng đồng các quốc gia độc lập SNG

- 25/12/1991 : Chấm dứt chế độ XHCN ở Liên Xô sau 74 năm tồn tại.

***

Trên đây là câu hỏi và hướng dẫn soạn sử 12 bài 2 câu hỏi thảo luận trang 17 SGK lịch sử lớp 12 với nội dung Lập niên biểu các sự kiện quan trọng ở Liên Xô trong thời gian tiến hành cải tổ (1985 - 1991).