Với kỳ thi THPT Quốc gia 2025 và dạng đề môn tiếng Anh mới hiện nay, một số thí sinh cho rằng nên chủ yếu ôn tập Reading hơn những kỹ năng khác. Tuy nhiên, dù là dạng đề như thế nào thì từ vựng và ngữ pháp luôn đóng vai trò hết sức quan trọng, có thể xem là “chìa khóa” để giúp thí sinh đạt điểm cao.
Nhằm hỗ trợ các bạn học sinh có sự chuẩn bị tốt nhất, bài viết này sẽ hệ thống lại những điểm ngữ pháp quan trọng giúp việc ôn tập cho môn tiếng Anh thi THPT Quốc gia trở nên dễ dàng và hiệu quả hơn.
1. Tổng hợp ngữ pháp tiếng Anh thi THPT Quốc gia
Bài thi THPT quốc gia thường xoay quanh các chuyên đề ngữ pháp quen thuộc như trước nay. Điểm khác biệt là đề sẽ ngày càng có xu hướng kiểm tra sâu hơn về khả năng sử dụng ngôn ngữ thay vì chỉ ghi nhớ cấu trúc, việc nắm vững các điểm ngữ pháp do đó sẽ mang lại lợi thế lớn cho thí sinh.
Để vận dụng hiệu quả, thí sinh không chỉ cần nhớ quy tắc mà còn phải hiểu cách áp dụng ngữ pháp trong từng ngữ cảnh cụ thể. Sau đây, Vietop English cung cấp phần tổng hợp ngữ pháp tiếng Anh thi THPT Quốc gia, các bạn học sinh sẽ cần chú ý:
1.1. Các thì trong tiếng Anh
Thì của động từ là nền tảng quan trọng trong tiếng Anh và luôn xuất hiện trong đề thi THPT quốc gia. Hệ thống 12 thì có thể được chia theo nhiều nhóm, bên dưới đây sử dụng mốc thời gian để phân chia các thì:
- Thì hiện tại: Hiện tại đơn, hiện tại tiếp diễn, hiện tại hoàn thành, hiện tại hoàn thành tiếp diễn
- Thì quá khứ: Quá khứ đơn, quá khứ tiếp diễn, quá khứ hoàn thành, quá khứ hoàn thành tiếp diễn
- Thì tương lai: Tương lai đơn, tương lai tiếp diễn, tương lai hoàn thành, tương lai hoàn thành tiếp diễn
Đề thi sẽ lồng ghép những thì vào câu trắc nghiệm, bài đọc, … để kiểm tra khả năng phân biệt giữa các thì có nét nghĩa gần nhau, đặc biệt là giữa hiện tại đơn - hiện tại tiếp diễn, quá khứ đơn - hiện tại hoàn thành, hoặc tương lai đơn - tương lai gần,...
Để làm tốt phần này, thí sinh cần nắm rõ công thức, cách sử dụng và nhận diện ngữ cảnh thích hợp của mỗi thì.
1.2. Câu bị động
Câu bị động được sử dụng khi muốn nhấn mạnh vào đối tượng chịu tác động của hành động, thay vì người thực hiện hành động. Dạng bài phổ biến liên quan đến chuyển đổi từ câu chủ động sang bị động, nhận diện thì của câu bị động hoặc sử dụng bị động trong các cấu trúc đặc biệt như:
- Bị động với động từ có hai tân ngữ.
- Bị động kép.
- Bị động với động từ khuyết thiếu.
- Bị động với cấu trúc nhờ vả (have/ get something done).
Để làm tốt phần này, thí sinh cần nhớ công thức chung là S + to be + V3/ed + (by O) và lưu ý cách biến đổi trong từng thì khác nhau. Và mặc dù đề thi tiếng Anh THPT quốc gia từ 2025 đã không còn sử dụng dạng đề kiểm tra Language Focus như trước, nhưng nắm chắc ngữ pháp như câu bị động có thể giúp thí sinh “dễ thở” rất nhiều khi phải đọc những văn bản dài và phức tạp.
1.3. Câu điều kiện
Câu điều kiện trong tiếng Anh giúp diễn tả các giả thuyết về hiện tại, tương lai hoặc quá khứ, gồm có bốn loại chính:
- Loại 0: Sự thật luôn đúng, chân lý, sự kiện mang tính khoa học
Công thức: If + S + V (hiện tại đơn), S + V (hiện tại đơn)
- Loại 1: Giả định tình huống có thể xảy ra trong tương lai
Công thức: If + S + V (hiện tại đơn), S + will/ can/ may/ should + V-inf
- Loại 2: Giả định trái ngược với thực tế ở hiện tại
Công thức: If + S + V (quá khứ đơn), S + would/ could/ might/ should + V-inf
- Loại 3: Giả định về quá khứ không có thật, thường dùng để thể hiện sự hối hận
Công thức: If + S + had + V3/ -ed (quá khứ hoàn thành), S + would/ could/ might/ should + have + V3/ -ed
Một số dạng nâng cao có thể xuất hiện trong đề thi như câu điều kiện hỗn hợp 2-3 hoặc 3-2, hoặc đảo ngữ trong câu điều kiện như had I known, if only, were I you,...
Khi ôn tập, thí sinh cần lưu ý kỹ cách chia động từ và sự khác biệt về nghĩa giữa các loại câu điều kiện.
1.4. Câu trực tiếp và câu gián tiếp
Điểm ngữ pháp này thường thấy dưới dạng bài tập chuyển đổi hai dạng câu với nhau. Còn ở đề thi THPT Quốc gia từ 2025, câu trực tiếp và câu gián tiếp sẽ xuất hiện ở những phần như đáp án được “paraphrase” (diễn giải) lại từ một câu trong bài đọc, nhằm đánh giá kỹ hơn khả năng nắm bắt ngữ pháp và đọc hiểu của thí sinh.
E.g.: Câu trực tiếp: “The results are inconclusive," the researcher stated. "Further studies are needed." (Nhà nghiên cứu tuyên bố: "Kết quả không thuyết phục. Cần có thêm nhiều nghiên cứu.")
=> Chuyển sang câu gián tiếp: The researcher stated that the results were inconclusive and that further studies were needed. (Nhà nghiên cứu tuyên bố rằng kết quả không thuyết phục và cần có thêm nhiều nghiên cứu.)
Khi chuyển từ câu trực tiếp sang câu gián tiếp và ngược lại, chúng ta sẽ phải chú ý đến sự thay đổi của động từ, đại từ, trạng từ chỉ thời gian, địa điểm.
Đặc biệt, khi động từ tường thuật ở thì quá khứ như said, told, asked, … Thí sinh cần lùi thì của câu nói theo nguyên tắc lùi một bậc như present → past, past → past perfect, ... Ngoài ra, câu gián tiếp với câu hỏi, câu mệnh lệnh, câu đề nghị cũng là dạng thường gặp.
1.5. Mệnh đề quan hệ
Mệnh đề quan hệ giúp bổ nghĩa cho danh từ hoặc cụm danh từ mà không cần tạo thêm câu mới, với công thức chung là:
Danh từ/ Cụm danh từ + (Đại từ quan hệ/ Trạng từ quan hệ) + Mệnh đề quan hệ
E.g.: The woman who lives next door is a doctor. (Người phụ nữ sống cạnh nhà là một bác sĩ.)
I don't know the reason why she is angry. (Tôi không biết lý do tại sao cô ấy giận.)
Đây cũng là điểm ngữ pháp nâng cao, có nhiều dạng mà thí sinh sẽ gặp trong đề thi như:
- Đại từ quan hệ: who, whom, which, whose, that, …
- Mệnh đề quan hệ xác định và không xác định
- Rút gọn mệnh đề quan hệ bằng V-ing/ V-ed hoặc to-infinitive
Trong các bài đọc hoặc lựa chọn câu trắc nghiệm để sắp xếp/ viết lại câu, thí sinh cần hiểu rõ chức năng của từng đại từ quan hệ và cách rút gọn mệnh đề để làm câu súc tích hơn, từ đó tránh lỗi hiểu nhầm và chọn đáp án không đúng.
1.6. Câu so sánh
Với câu so sánh, chúng ta có 3 dạng chính:
- So sánh hơn:
Tính từ/ trạng từ ngắn: S + V + adj/ adv + -er + than + …
Tính từ/ trạng từ dài: S + V + more + adj/ adv + than + …
- So sánh nhất:
Tính từ/ trạng từ ngắn: S + V + the + adj/ adv + -est + than + …
Tính từ/ trạng từ dài: S + V + the most + adj/ adv + than + …
- So sánh bằng: S + V + as + adj/ adv + as + N/ Pronoun
Đề thi THPT Quốc gia không chỉ kiểm tra các dạng này, mà thí sinh còn có thể gặp những dạng như:
- So sánh kép với the more… the more (càng…càng)
- Các cấu trúc đặc biệt "no sooner…than", "hardly…when", …
Khi ôn tập, thí sinh học kỹ các quy tắc thêm -er/ -est hoặc dùng more/ most, cũng như các trường hợp bất quy tắc như good → better → best.
1.7. Những chủ điểm ngữ pháp khác
Ngoài các chủ điểm trên, đề thi THPT Quốc gia còn có thể lồng ghép nhiều kiến thức ngữ pháp quan trọng, nâng cao khác mà các bạn học sinh không thể bỏ qua:
- Sự hòa hợp giữa chủ ngữ và động từ (subject-verb agreement)
- Mạo từ (articles) và đại từ (pronouns)
- Cấu trúc song song (parallel structure)
- Đảo ngữ (inversion) và cấu trúc nhấn mạnh (cleft sentences)
- …
Để nắm vững ngữ pháp một cách chi tiết và có hệ thống, các bạn có thể tham khảo ebook "Cẩm nang ôn tập ngữ pháp tiếng Anh" do Vietop English biên soạn, tổng hợp đầy đủ các chủ điểm ngữ pháp quan trọng, kèm theo đó là các bài tập và ví dụ. Cuốn sách sẽ giúp các bạn dễ dàng tiếp thu và vận dụng kiến thức, không chỉ vào trong phần thi THPT Quốc gia mà còn cả trong giao tiếp tiếng Anh hằng ngày.
Link tải ebook: https://vietop.edu.vn/ebook/cam-nang-on-tap-ngu-phap-tieng-anh/
2. Khóa học ngữ pháp tiếng Anh tại trung tâm Anh ngữ Vietop English
Kể cả đối với những thí sinh có gốc tiếng Anh khá tốt, ôn luyện “biển” ngữ pháp với áp lực từ kỳ thi THPT Quốc gia là không hề đơn giản. Phải lựa chọn tài liệu như thế nào? Làm bao nhiêu đề mẫu, bao nhiêu bài tập thì mới gọi là “vững”? Những kiến thức ngữ pháp này về sau có giúp ích được gì cho chúng ta?
Với hằng hà sa số những câu hỏi như trên, rất nhiều thí sinh sẽ cảm thấy việc tự học ngữ pháp quá khó hoặc không biết bắt đầu từ đâu. Nếu bạn cũng đang gặp phải vấn đề tương tự, thì khóa học ngữ pháp tiếng Anh tại Vietop English sẽ là lựa chọn lý tưởng.
Khóa học được hướng dẫn bởi đội ngũ giảng viên giàu kinh nghiệm, sẽ tập trung vào các kiến thức ngữ pháp trọng điểm, giúp bạn hiểu rõ và tránh những lỗi sai thường gặp trong bài thi. Bên cạnh đó, người học còn được mở rộng vốn từ vựng và rèn luyện kỹ năng nói, viết, giúp bạn tự tin hơn trong ứng dụng tiếng Anh.
Một trong những lợi thế lớn của khóa học là lịch học online linh hoạt với thời lượng 19 buổi, phù hợp với cả học sinh, sinh viên và người đi làm. Ngoài ra, khóa học này cũng cực kỳ phù hợp cho thí sinh đang có kế hoạch luyện thi IELTS và muốn xây dựng nền tảng vững chắc.
Đừng để ngữ pháp trở thành rào cản ngôn ngữ của bạn! Hãy đăng ký ngay hôm nay để nhận lộ trình học phù hợp và cùng Vietop English chinh phục kỳ thi THPT Quốc gia!
Thông tin liên hệ
- Website: https://vietop.edu.vn/
- Fanpage: facebook.com/ieltsvietop
- Youtube: youtube.com/c/IELTSVietop
- Hotline: 1800 646 746
- Email: info@vietop.edu.vn
Địa chỉ:
- Cơ sở Phú Nhuận: 68-70 Hoa Cúc, phường 7, Phú Nhuận.
- Cơ sở Gò Vấp: 664 Lê Quang Định, phường 1, Gò Vấp.
- Cơ sở quận 10: 769 Lê Hồng Phong, phường 12, quận 10.
- Cơ sở Tân Phú: 53 Gò Dầu, phường Tân Quý, Tân Phú.
