Tức nước vỡ bờ là đoạn trích trong tác phẩm Tắt đèn của Ngô Tất Tố - đoạn trích phản ánh bộ mặt tàn ác, bất nhân của xã hội thực dân phong kiến đường thời cũng như tình cảnh khốn cùng của người nông dân và vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ Việt Nam xưa.
Gợi ý thêm cho các bạn: Soạn bài Tức nước vỡ bờ của Ngô Tất Tố giúp các em lưu ý lại những nội dung chính của đoạn trích từ đó triển khai ý viết bài được tốt hơn.
Tóm tắt Tức nước vỡ bờ - Hướng dẫn chung
1. Một số điều cần nhớ về tác giả, tác phẩm
a. Tác giả
- Ngô Tất Tố (1893-1954), quê ở Từ Sơn, Bắc Ninh, xuất thân là một nhà nho gốc nông dân.
- Ông là một học giả có nhiều công trình khảo cứu về triết học, văn học cổ có giá trị; một nhà báo nổi tiêng
- một nhà văn hiện thực xuất sắc.
- Ông được nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.
b. Đoạn trích
- Về đoạn trích: “Tắt đèn” là tác phẩm tiêu biểu của Ngô Tất Tố.
- Đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” trích trong chương XVIII của tác phẩm.
- Bố cục: Văn bản được chia làm 2 phần
- Phần 1 (từ đầu… ăn có ngon miệng hay không): Cảnh chị Dậu chăm sóc chồng.
- Phần 2 (còn lại): Cảnh chị Dậu phản kháng.
2. Tóm tắt nội dung đoạn trích Tức nước vỡ bờ
Yêu cầu đã ra trong đề kiểm tra Văn 8: Tóm tắt ngắn gọn đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” bằng một đoạn văn ngắn khoảng 7-10 dòng.
Đáp án gợi ý: Anh Dậu bị ốm nặng đến nỗi còn run rẩy chưa kịp húp được ít cháo nào thì cai lệ và người nhà lý trưởng ập tới, quát tháo om sòm. Anh Dậu lăn ra bất tỉnh, chúng còn mỉa mai. Chị Dậu nhẫn nhịn nhưng tới khi chúng cố tình hành hạ chồng chị và cả bản thân chị thì chị đã vùng lên chống trả quyết liệt. Cuộc chiến đấu không cân sức cuối cùng phần thắng đã thuộc về chị khẳng định tính đúng đắn của quy luật tức nước vỡ bờ.
9 mẫu Tóm tắt Tức nước vỡ bờ
Cùng Đọc tài liệu tham khảo một số đoạn văn tóm tắt văn bản Tức nước vỡ bờ hay nhất dành cho các em học sinh 8 tham khảo:
Mẫu 1 - Tóm tắt đoạn trích Tức nước vỡ bờ
Gia đình chị Dậu là một gia đình nghèo khó sống ở thôn Đoài. Đến ngày sưu thuế thì chị phải chạy vạy khắp nơi để đóng thuế sưu cho anh Dậu. Vì đóng sưu chậm nên anh Dậu bị điệu ra đình và bị bọn cai lệ đánh như chết đi sống lại. Ngày sau chúng trả anh về cho chị Dậu, thấy chồng bị đánh đập chị Dậu lo kiếm bát cháo cho anh ăn đỡ đói, anh Dậu chưa kịp ăn thì bọn cai lệ và người nhà lí trưởng lại xông vào nhà. Bọn chúng mặt hầm hè đằng đằng sát khí vào nhà chị đòi thêm tiền sưu của chú Hợi đã chết từ lâu. Túng quá chị Dậu không đủ tiền đóng đành năn nỉ chúng thế mà bọn chúng vẫn không cho khất còn xông tới đòi đánh anh Dậu. Thương chồng và chịu không nổi cái tính của bọn cai lệ chị Dậu liều mạng đánh chúng một trận tả tơi.
Mẫu 2 - Tóm tắt Tức nước vỡ bờ
Anh Dậu đang ốm cũng bị bọn tay sai xông đến đánh trói, lôi ra đình cùm kẹp vì chưa đủ tiền nộp sưu. Bị hành hạ, đánh đập tưởng chết, người ta cõng anh về trả cho chị. Nhờ bà lão hàng xóm cho bát gạo, chị nấu cho anh húp. Vừa run rẩy kề bát cháo vào đến miệng, cai lệ và người nhà lý trưởng đã sầm sập tiến vào với những roi song, tay thước và dây thừng đòi tiền sưu. Anh Dậu hoảng quá, lăn đùng ra. Chị Dậu cũng hoảng, run run van xin chúng kho khất. Nhưng chúng không nghe, quát với giọng hầm hè và chuẩn bị đánh anh Dậu. Chị Dậu xám mặt, van xin tha cho chồng. Cai lệ đấm chị và sấn đến trói anh Dậu thì chị tức quá không chịu được, liều mạng cự lại. Hắn vẫn nhảy vào anh Dậu thì chị tức quá không chịu được, liều mạng cự lại. Hắn vẫn nhảy vào anh Dậu sau khi chị bị tát. Lúc này chị thay đổi cách xưng hô (xưng bà), đánh lại tên cai lệ và người nhà lí trưởng với sức mạnh của tình yêu thương chồng và một tinh thần phản kháng tiềm tàng. Khi bị đẩy tới "đường cùng", chị đã vùng dậy chống trả quyết liệt, với thái độ bất khuất.
Mẫu 3 - Tóm tắt Tức nước vỡ bờ
Gia đình anh Dậu nghèo khổ không có tiền nộp sưu. Anh Dậu vì thiếu sưu mà bị lôi ra đình đánh đập và khi được trả về chỉ còn là một thân xác rũ rượi. Được bà hàng xóm cho bát gạo, chị Dậu nấu cháo cho anh Dậu ăn. Nhưng anh chưa kịp ăn thì tên cai lệ và người nhà lí trưởng đến đòi sưu. Chị Dậu van xin chúng tha cho anh Dậu nhưng chúng không nghe mà còn đánh chị và sấn đến định trói anh Dậu mang đi. Quá phẫn nộ, chị đã liều cự lại và chống trả quyết liệt, quật ngã hai tên tay sai.
Tóm tắt văn bản giúp các em nắm được nội dung khái quát của văn bản, để hiểu rõ hơn chi tiết tác phẩm và ý nghĩa của các tình tiết của văn bản, hay tham khảo: Phân tích đoạn trích Tức nước vỡ bờ của Ngô Tất Tố
Mẫu 4 - Tóm tắt đoạn trích Tức nước vỡ bờ
Được bà lão hàng xóm cho vay chút gạo chị Dậu liền nấu cháo cho anh Dậu ăn. Chị vừa múc bát cháo bưng lên cho chồng, anh Dậu còn chưa kịp ăn thì tên cai lệ và người nhà lí trưởng xông vào đòi bắt trói. Ban đầu, chị Dậu vừa lo lắng cho chồng, vừa sợ hãi trước hành động cử chỉ của đám tay sai đã rất thiết tha van nài các "ông" tha cho chồng "cháu". Nhưng lũ đầu trâu mặt ngựa vẫn hung hăng lao vào bắt trói anh Dậu. Nỗi tức tối đã chiến thắng nỗi sợ hãi, chị Dậu cãi lí: chồng tôi đau ốm các ông không được bắt. Những tưởng lí do rất chính đáng đó có thể ngăn cản hành vi mất hết nhân tính của bọn cai lệ và người nhà lí trưởng nhưng vô hiệu. Bị bọn chúng đánh lại, chị Dậu uất ức vùng lên thách thức: "Mày trói chồng bà, bà cho mày xem" và quật ngã cả hai tên tay sai.
Mẫu 5 - Tóm tắt Tức nước vỡ bờ
Nhờ người hàng xóm cho vay chút gạo, anh Dậu được vợ nấu cho bát cháo sau khi bị hành hạ và bắt nộp tiền sưu. Chưa kịp húp cháo thì mấy tên cai lệ đã xông vào đòi trói anh Dậu bắt đi. Thái độ và cảm xúc của chị Dậu được nhà văn bộc lộ qua từng giai đoạn. Ban đầu, chị sợ hãi nên khẩn thiết xin tha. Sau khi xin tha không được, chị cãi lí với bọn quan sai rằng chồng chị đang ốm, không được bắt đi. Cuối cùng, do thái độ hách dịch và áp bức của bọn lính nên chị Dậu đã vùng lên mạnh mẽ. Chị tát vào mặt bọn chúng khi bọn chúng đấm vào mặt chị. Chị thách thức chúng bằng câu nói: "Mày trói chồng bà, bà cho mày xem" rồi xông lên đánh gục mấy tên cai lệ, làm chúng ngã lăn ra. Từ thái độ và cảm xúc của chị Dậu ngày càng tăng tiến khi bị áp bức, ta thấy được sức mạnh tiềm tàng của con người khi bị dồn đến bước đường cùng qua tác phẩm.
Mẫu 6 - Tóm tắt Tức nước vỡ bờ
Do nhà nghèo, không có tiền nên đến ngày nộp sưu thuế chị Dậu đã nộp sưu chậm. Vì thế mà chồng chị bị bọn lính bắt đi và đánh đập dã man dù đang ốm nặng. Được trả về, chị Dậu nấu cho chồng bát cháo nhưng chưa kịp ăn thì đám quan lại hống hách kia lại mò đến. Ban đầu, chúng quát mắng chị nhưng chị nhịn nhục, van xin tha cho lần này nhưng đến khi những lời van xin của chị không được chấp nhận, chị đã vùng lên đánh lại bọn cai lệ một cách mạnh mẽ và kiên cường. Chị làm cho chúng ngã ngửa, cứ lấy hết sức và vật chúng, cho chúng biết thế nào là áp bức.
Mẫu 7 - Tóm tắt Tức nước vỡ bờ
Đoạn trích diễn tả không khí căng thẳng của một làng quê trong những ngày nộp sưu thuế. Gia đình chị Dậu thuộc hạng “cùng đinh” nhất nhì trong làng. Chị Dậu phải bán cả con đi mà không đủ tiền đóng sưu thuế, anh Dậu bị bắt ra đình đánh bất tỉnh. Được hàng xóm đưa về, chưa kịp tỉnh thì bọn lính lại vào đòi suất sưu thuế của người em chồng đã mất từ năm trước. Mặc cho chị Dậu hết lời van xin, bọn cai lệ vẫn đòi bắt anh Dậu, chửi mắng và đánh chị Dậu. Không chịu nhịn nữa, chị Dậu đứng lên phản kháng.
"Tức nước vỡ bờ" nói về sự phản kháng của chị Dậu - người phụ nữ nông dân trong xã hội thực dân phong kiến khi bị áp bức đến đường cùng. Vậy Suy nghĩ của em về nhân vật chị Dậu như thế nào?
Mẫu 8 - Tóm tắt Tức nước vỡ bờ
Chồng chị Dậu ốm, chị Dậu được người hàng xóm cho vay bát gạo để nấu cháo cho chồng ăn. Chị Dậu đang bưng bát cháo lên thì bị bọn cai lệ và người nhà lí trưởng xông vào đòi bắt trói chồng chị. Chị Dậu sợ hãi, van xin chúng bằng giọng điệu khẩn thiết, xưng hô "ông - con". Nhưng chúng không hề buông tha vẫn tiếp tục hung hăng đòi bắt trói, chị Dậu đã chuyển sang xưng hô "ông - tôi" nhằm cãi lí với tên cai lệ rằng chồng chị đang ốm nên chúng không được bắt. Đám quan sai hách dịch và vô lại ấy không màng đến lời trần tình của chị, lôi chồng chị đi. Chị Dậu bị bọn chúng đánh nên đã vùng lên mạnh mẽ, lớn tiếng quát tháo với xưng hô "mày - bà": Mày trói chồng bà, bà cho mày xem. Chị tức giận, dùng hết sức lực quật ngã đám tay sai hung ác.
Mẫu 9 - Tóm tắt đoạn trích Tức nước vỡ bờ
Đoạn trích Tức nước vỡ bờ trích tác phẩm Tắt đèn của nhà văn Ngô Tất Tố đã cho thấy sự vùng lên mạnh mẽ của người phụ nữ nông dân trong xã hội phong kiến khi bị đẩy đến bước đường cùng. Gia đình chị Dậu nghèo không có tiền nộp sưu nên anh Dậu bị bọn tay sai đến tận nhà đánh, trói mang ra đình hành hạ. Vừa được trả về chưa bao lâu thì bọn chúng lại xông vào nhà chị Dậu. Chị Dậu lúc này được nhà hàng xóm cho vay ít gạo để nấu cháo cho chồng nhưng anh Dậu chưa kịp ăn đã bị bọn cai lệ xông đến lôi đi. Chị van xin chúng cho khất. Chúng không đồng ý, liền tiến đến lôi anh Dậu đi, chị cự lại, nói lí với bọn chúng thì bị tên cai lệ đấm vào mặt. Chị cũng tát lại hắn, dứt khoát không cho mang chồng chị đi. Thế nhưng bọn chúng càng hung hãn, không chịu nhường nhịn, chúng trói anh Dậu lại, chị Dậu liều mạng đánh lại chúng một trận tả tơi.
-----
Trên đây là tóm tắt Tức nước vỡ bờ của Ngô Tất Tố mà Đọc Tài Liệu đã biên soạn. Mong rằng sẽ giúp các em nắm chắc được nội dung tác phẩm từ đó đặt bút viết bài được hay hơn. Chúc các em học tốt môn văn mẫu 8