Cùng Đọc tài liệu gợi ý trả lời câu 5 phần câu hỏi cuối bài nội dung Soạn bài Câu cá mùa thu Cánh diều, giúp các em soạn bài thật tốt trước khi tới lớp.
Câu 5 trang 50 SGK Ngữ văn 10 tập 1 Cánh diều
Trả lời
Hai bài thơ:
Thu vịnh
Trời thu xanh ngắt mấy tầng cao,
Cần trúc lơ phơ gió hắt hiu.
Nước biếc trông như tầng khói phủ,
Song thưa để mặc bóng trăng vào.
Mấy chùm trước giậu hoa năm ngoái,
Một tiếng trên không ngỗng nước nào?
Nhân hứng cũng vừa toan cất bút,
Nghĩ ra lại thẹn với ông Đào.
Thu ẩm
Năm gian nhà cỏ thấp le te,
Ngõ tối đêm sâu đóm lập loè.
Lưng giậu phất phơ màu khói nhạt,
Làn ao lóng lánh bóng trăng loe.
Da trời ai nhuộm mà xanh ngắt?
Mắt lão không vầy cũng đỏ hoe.
Rượu tiếng rằng hay, hay chẳng mấy.
Độ năm ba chén đã say nhè.
Cách 1
Đọc ba bài thơ thu của Nguyễn Khuyến, em thấy được ở đó có ba tầng không gian được miêu tả: Tầng trên cao là bầu trời thu (bài “Thu vịnh", tức “Vịnh mùa thu"); Tầng trên mặt đất, mặt ao (bài “Thu ẩm", tức “Uống rượu mùa thu"); và Tầng ở dưới nước/ dưới đáy ao (bài “Thu điếu", tức “Câu cá mùa thu").
Cách 2
- Giống nhau:
+ Viết theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật
+ Cảnh trí đơn giản gần gũi, quen thuộc với làng quê Viêt, không rườm rà, lòe loẹt mà cũng không gò bó, khuôn sáo
+ Đều thể hiện: Tâm sự nước non đầy vơi của nhà thơ; tài năng nghệ thuật bậc thầy của Nguyễn Khuyến: Hình tượng và ngôn ngữ đạt đến sự điêu luyện, là đỉnh cao của sự giản dị mà đầy chất thơ. Sử dụng nhiều bút pháp nghệ thuật đặc sắc (đối ngắn rất chỉnh, gieo vần độc đáo), kết hợp nhạc điệu và âm thanh tinh tế
- Khác nhau:
+ Thu vịnh: phác họa khái quát những đặc điểm nổi bật về mùa thu
+ Thu điếu: Dừng lại ở một không gian, thờ gian cụ thể: trên 1 ao thu, vào 1 buổi chiều thu, 1 ông già ngồi trên chiếc thuyền bé tảo teo
+ Thu ấm: quan sát cảnh thu trong nhiều thời điểm khác nhau để thâu tóm những nét nên thơ nhất
Cách 3
- Điểm giống: đều tả cảnh thu, tình thu
- Điểm khác:
Thu điếu | Thu ẩm | Thu vịnh | |
Trời thu | Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt | Da trời ai nhuộm mà xanh ngắt | Trời thu xanh ngắt mấy tầng cao |
Gió thu | Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo | Lưng giậu phất phơ màu khói nhạt | Cần trúc lơ phơ gió hắt hiu |
Nước thu | Sóng biếc theo làn hơi gợn tí | Làn ao lóng lánh bóng trăng loe | Sóng biếc trông như tầng khói phủ |
Tình thu | Tựa gối buông cần lâu chẳng được | Mắt lão không vầy cũng đỏ hoe | Nhân hứng cũng vừa toan cất bút /Nghĩ ra lại thẹn với ông Đào. |
Xem thêm:
- Chú ý cách gieo vần và sử dụng từ láy, từ chỉ màu sắc và âm thanh
- Những câu thơ nào diễn tả trạng thái tĩnh và động của cảnh vật?
- Hãy trình bày hoàn cảnh ra đời của bài thơ Câu cá mùa thu
- Chủ thể trữ tình đã quan sát cảnh vật từ những góc độ nào?
- Em có nhận xét gì về không gian được khắc họa trong bài thơ?
- Qua bài thơ Câu cá mùa thu, em hiểu gì về tình cảm, nỗi lòng của nhà thơ
- Chuyển các câu thơ tả cảnh mùa thu trong bài thơ Câu cá mùa thu
-/-
Trên đây là gợi ý trả lời câu hỏi "Tìm đọc hai bài thơ Vịnh mùa thu và Uống rượu mùa thu của Nguyễn Khuyến, từ đó chỉ ra một số nét chung của chùm thơ và nét riêng của mỗi bài." do Đọc tài liệu biên soạn. Chúc các em soạn văn 10 Cánh diều thật tốt trước khi tới lớp.