Đề bài: Cà phê là một loại cây mang lại rất nhiều giá trị cho con người. Em hãy viết bài văn thuyết minh về cây cà phê cho mọi người cùng nghe.
Phân tích đề tài
- Đối tượng thuyết minh: Cây cà phê
- Liên hệ: Giá trị của cây cà phê với con người.
=> Sơ đồ tư duy ngắn gọn những nội dung bài thuyết minh về cây cà phê cần có:
Xem thêm: Thuyết minh về Tết Nguyên đán cổ truyền
Dàn ý thuyết minh về cây cà phê
Mở bài
- Giới thiệu đối tượng thuyết minh: cây cà phê
+ Cà phê là một trong những loại cây được trồng nhiều ở Tây nguyên của nước ta.
+ Cây cà phê mang lại rất nhiều giá trị cho con người.
Thân bài thuyết minh về cây cà phê cần đảm bảo các ý sau:
* Khái quát chung về đối tượng thuyết minh
- Họ Thiến thảo
- Có nguồn gốc từ vùng cận nhiệt đới châu Phi và Nam châu Á
- Được trồng nhiều ở vùng Tây Nguyên, là một loại cây công nghiệp chiếm tỉ trọng cao ở nước ta
* Đặc điểm
- Thân
+ Thấp nhất 6m, cao nhất 10m nhưng người dân trồng cà phê thường cắt để duy trì độ cao từ 2 - 4 m giúp thu hoạch dễ dàng hơn.
+ Cành cây cà phê thon dài, lá cuống ngắn, xanh đậm, rộng bằng nửa bàn tay.
+ Rễ cây cà phê là loại rễ cọc, cắm sâu vào lòng đất.
- Hoa
+ Màu trắng
+ Có 5 cánh, nở thành từng cụm
+ Nở trong vòng 3 đến 4 ngày
+ Mỗi cây thường có từ 30.000 đến 40.000 hoa
- Quả
+ Có hình oval, nhỏ, mọc thành chùm
+ Sống màu xanh, chuyển dần sang vàng và đỏ mọng, cuối cùng là đen nếu đã chín
+ Mỗi quả cà phê chứa hai hạt (cũng có quả chỉ chứa 1 hạt), hai hạt nằm ép sát vào nhau và được bọc bởi lớp thịt quả bên ngoài
* Chăm sóc cây cà phê
+ Rong tỉa cây che bóng kịp thời
+ Đánh chồi vượt
+ Đào rãnh ép xanh, hoặc cày rạch hàng ép xanh
+ Làm cỏ, bón phân cho cây cà phê
+ Tạo hình, sửa cành
+ Phòng trừ sâu bệnh
* Vai trò của cây cà phê
- Trong cuộc sống
+ Là thức uống quen thuộc
+ Là một loại thực phẩm dùng trong chế biến.
+ Một loại cây đại diện cho vùng Tây Nguyên Việt Nam
+ Quảng bá hình ảnh của Việt Nam
+ Các công dụng khác như: thân cây làm đồ mỹ nghệ, hạt cà phê sử dụng để làm thuốc nhuộm tóc, làm đẹp,….
- Trong kinh tế
+ Mang lại giá trị kinh tế cao trong xuất nhập khẩu của quốc gia.
+ Mang lại thu nhập cho người dân trồng cây.
Kết bài
- Khẳng định lại giá trị của cây cà phê
+ Cà phê là một loại cây có ý nghĩa hết sức quan trọng với con người và đất nước Việt Nam.
+ Chúng ta cần chăm sóc và bảo vệ cây cà phê cũng chính là bảo vệ nền văn hóa, nền nông nghiệp của nước nhà.
Xem thêm: Thuyết minh danh lam thắng cảnh lớp 8
Văn mẫu thuyết minh về cây cà phê tham khảo
Bài văn thuyết minh về cây cà phê số 1
Có một thứ quà mà người ta thường ví rằng “đen như địa ngục, đắng như tử thần, ngọt ngào như tình yêu” đó chính là cà phê, là món quà tuyệt vời được cả thế giới đón nhận, vì thế mà có rất nhiều những câu chuyện và hành trình khám phá cây cà phê diễn ra một cách rộng lớn và thú vị.
Cà phê được xem là đồ uống số 1 trên thế giới. Lượng tiêu thụ gần 9.012.540 tấn trên một năm. Nếu nhắc tới cà phê Việt Nam thì không ai không nhắc tới vùng đất đầy nắng và gió ở Đắc Lắc, được biết là thủ phủ cà phê ở Việt Nam.
Theo như tài liệu công bố của hiệp hội cà phê, ca cao Việt Nam, câu chuyện huyền thoại về cà phê bắt đầu từ năm 600 cách đây vào thế kỉ, vào một ngày đẹp trời người chăn dê ở vùng miền núi thuộc địa phận ethiopia đã tình cờ phát hiện ra nó, sau đó loại quả này được tặng nhau trong các nhà thờ, mãi đến năm 1700 cây cà phê đầu tiên được người Hà Lan giới thiệu ở Indonesia, sau đó lan rộng ra trên thế giới.
Cây cà phê du nhập vào Việt Nam khoảng những năm 1850 đến 1912, đến 1914 cây cà phê thực sự ghi được dấu ấn trên Việt Nam và đặc biệt à Đắc Lắc hàng với chục ngàn ha cà phê, được trồng tập trung ở Buôn Ma Thuột. Sau hơn 100 năm với điều kiện thuận lợi của khí hậu và thổ nhưỡng cùng với sự hỗ trợ đắc lực của khoa học và các chính sách phù hợp, cây cà phê phát triển một cách mạnh mẽ, đưa Đắc Lắc trở thành thủ phủ về cây cà phê.
Cà phê là một trong những nông sản đem lại cho bà con nông dân nguồn thu nhập chính ở các vùng Nam Bộ và Tây Nguyên, Việt Nam được biết đến là một trong những quốc gia xuất khẩu cà phê hàng đầu thế giới, phục vụ cho người dân trong nước và thế giới.
Cà phê được trồng bằng hạt, hạt phải là hạt tốt, giống khỏe có khả năng cho quả nhiều và ít bị sâu bệnh, trung bình một cây cà phê thường cao khoảng 6 mét, nhưng nhờ kỹ thuật hiện đại, khoa học phát triển và kỹ thuật cắt tỉa giống đã làm cho chiều cao của cây giảm dần, thuận lợi cho bà con trong việc chăm sóc và thu hoạch. Đặc điểm của cà phê cũng như các loài cây cho quả khác, cũng đầy đủ các bộ phận, thân, rễ, hoa, lá, quá. Cành cà phê thì thon, lá có cuống ngắn, màu xanh đậm, thường hình dáng của một chiếc lá cũng không quá to hoặc quá bé, chiều dài khoảng từ 5-15cm, còn chiều rộng từ 4-8 cm, rễ cây cà phê là rễ cọc cắm sâu khoảng từ 1 đến 2 mét.
Cây cà phê có hoa màu trắng, 5 cánh, thường nở thành chùm có khi là hai cũng có lúc là chùm ba, nó có mùi hương đặc trưng, dịu nhẹ như hoa nhài vậy, hoa nở trong thời gian chỉ 3,4 ngày rồi rụng trước khi thụ phấn khoảng vài tiếng trước. nếu như một cây cà phê trưởng thành có hoa khoảng từ 30.000 đến 40.000 hoa trong một vụ ra hoa.
Chúng ta có thể biết hương vị của cà phê nhưng chẳng mấy ai biết quả cà phê như thế nào đâu nhỉ, quả cà phê phụ thuộc vào số lượng hoa thụ phấn, nhìn chung là quả rất nhiều, mọc chi chít và thành từng chùm, khi non thì có màu xanh, khi chín nó chuyển sang màu đỏ.
Do khoa học tiến bộ và cách chăm sóc hợp lý nên sản lượng cà phê hàng năm đều tăng lên, nhìn thì có vẻ đơn giản nhưng để trồng và chăm sóc một cây cà phê cho năng lượng cao, bà con nông dân đã phải tìm tòi, học hỏi nhiều kinh nghiệm để cho sản lượng hàng năm cao và chất lượng sản phẩm cũng thế mà ngày càng đậm đà hơn.
Vì những hữu ích mà cây cà phê đem lại, nó không chỉ là niềm tự hào của người dân Đắc Lắc mà còn sản phẩm được thế giới đánh giá Việt Nam là một đối tác tin cậy trên thị trường buôn bán cà phê và nông sản.
Xem thêm: Thuyết minh về di tích lịch sử đền Hùng
Bài số 2
Thuyết minh về cây cà phê - Biểu tượng của vùng đất Tây Nguyên
Quả đỏ hoa trắng lá xanh
Hạt nâu rang giã em thành cà phê.
Vâng, quả đỏ, hoa trắng, lá xanh ấy không gì khác ngoài cây cà phê - một loài cây vừa xa xôi lại vừa gần gũi với người dân Việt Nam. Cây cà phê vừa là biểu tượng cho vùng đất Tây Nguyên nắng gió lại vừa là một nét vẽ sinh động trong bức tranh nông nghiệp Việt Nam.
Cà phê là loại thực vật thuộc họ Thiên thảo được trồng đầu tiên các vùng nhiệt đới ở châu Phi và vùng trên Ấn Độ Dương. Sau đó, nhờ sự giao thương mà cây cà phê ngày nay đã được phổ biến trên toàn thế giới và sản phẩm từ cây cũng được bày bán ở hầu khắp các nước. Brazil được biết đến là nước xuất khẩu nhiều cà phê nhất trên thế giới, Việt Nam là nước xếp thứ hai, tiếp sau đó là Colombia và Indonesia.
Cà phê là cây thân gỗ khá lớn. Thân cây cà phê có thể cao từ sáu đến mười mét. Tuy nhiên, đối với cà phê được trồng để khai thác thì người dân thường hạn chế chiều cao của cây ở hai đến bốn mét để thuận lợi hơn cho việc thu hoạch. Từ thân cây mọc ra nhiều cành, từ cành lại đâm trổ ra những lá. Lá cây cà phê có hình oval, màu xanh đậm. Mặt trên của lá thì xanh thẫm, mặt dưới lại có màu xanh nhạt hơn do mặt trên nhận được nhiều ánh mặt trời nên các diệp lục cũng phát triển hơn mặt dưới. Cây cà phê là loại cây có rễ cọc gồm một rễ chính to, khỏe, đâm sâu xuống dưới mặt đất, hút nước và muối khoáng từ đất mẹ để nuôi dưỡng cây.
Tương tự như nhiều loài cây khác, cà phê là cây ra hoa. Hoa cà phê có màu trắng muốt và có năm cánh thuôn dài, hơi cong. Hoa không mọc riêng lẻ mà mọc thành chùm đôi hoặc chùm ba tạo thành những cụm hoa trắng xóa, nhìn từ xa trông như thể những bông cúc đại đóa trắng đang thi nhau tỏa sắc khoe hương. Hoa cà phê có hương nhè nhẹ như hoa nhài, thu hút được ong bướm đến thụ phấn. Hoa chỉ nở trong khoảng thời gian ngắn từ ba đến bốn ngày là sẽ tàn. Hoa tàn, rơi xuống đất thì ta có quả cà phê. Bề ngoài, trông chúng như những quả anh đào chín mọng với màu đỏ bóng nhẵn. Không phải vừa lúc bắt đầu quả đa có màu đỏ mà nó biến đổi màu sắc từ xanh, đến vàng rồi cuối cùng là đỏ, khi chín nẫu thì quả sẽ biến thành màu đen. Quả cà phê phát triển từ bảy đến chín tháng, một khoảng thời gian khá lâu so với nhiều loài cây khác nên một năm thường chỉ có một vụ cà phê và đôi khi xảy ra trường hợp trên cây vừa có hoa vừa có quả. Thông thường, trong một quả sẽ có hai hạt cà phê được bao bọc bởi lớp thịt và vỏ ngoài. Hai hạt nằm ép sát vào nhau, tiếp xúc tại một mặt phẳng hình bầu dục hơi tròn, phần còn lại hình cánh cung.
Ở Việt Nam cũng như các nước có sản lượng cà phê lớn khác, nhiều chuyên gia rang xay xà phê đã tìm ra hai cách chế biến cà phê: chế biến ướt và chế biến khô. Với quy trình chế biến ướt, hạt cà phê sau khi được thu hoạch thủ công sẽ được lên men để thuận lợi cho quá trình bóc tách hạt, sau đó trải qua những công đoạn để tách lấy hạt với sự hỗ trợ của máy móc, cuối cùng là làm khô hạt cà phê. Với quy trình chế biến khô, là phương pháp đầu tiên được sử dụng để gia công cà phê, được áp dụng ở những vùng khan hiếm nước và tiết kiệm nhiều chi phí hơn. Quả cà phê được thu hoạch sau đó sẽ cho phơi khô luôn, đến khi độ ẩm còn lại vừa đúng tiêu chuẩn thì người ta sẽ tiến hành bóc tách bằng cối xay. Phương pháp này không cho được những hạt cà phê sạch như chế biến ướt nhưng vị cà phê sẽ ngọt hơn.
Cà phê là loại cây đặc biệt quan trọng với đời sống và kinh tế Việt Nam. Cây cà phê cung cấp cho ta nguyên liệu cho những cốc cà phê nóng hay ly cà phê sữa đá thơm ngon. Cà phê là một thức uống rất phổ biến và được nhiều người ưa chuộng. Người ta còn có thú thưởng cà phê phin với độ đắng cao hơn những loại cà phê pha sẵn khác nhưng khi ngẫm kĩ sẽ thấy rất ngọt và chất. Cà phê còn là nguồn hàng xuất khẩu quan trọng của đất nước, đóng góp một lượng lớn nguồn thu ngoại tệ cho nền kinh tế quốc dân. Nó cũng góp phần đem lại nguồn thu nhập cho người nông dân, giúp đỡ rất nhiều cho cuộc sống còn nhiều khó khăn của họ. Cà phê chính là biểu tượng cho vùng Tây Nguyên đất đỏ ba-dan, cho con người Tây Nguyên da sạm đi vì nắng, cho đất nước dân tộc Việt Nam tự hào với thương hiệu cà phê nức danh khắp thế giới.
Hoa cà phê thơm lắm, em ơi
Hoa cùng một điệu với hoa lài
Trắng ngà, trong ngọc, xinh mà sáng
Như miệng em cười đâu đây thôi
Xuân Diệu trong “Hoa cà phê” đã viết về một loài hoa đặc biệt như thế. Vì hoa cà phê, hay cây cà phê không chỉ đơn thuần là một loài cây mà nó là hiện thân của một đất nước, một dân tộc, là một nét vẽ không thể thiếu trong bức tranh nông nghiệp Việt Nam.
Xem thêm: Thuyết minh về Phố cổ Hội An
Nguồn văn mẫu: Sưu tầm.
Những thông tin em cần biết về cây cà phê.
1. Giới thiệu chung về cà phê
- Cà phê là tên một chi thực vật thuộc họ Thiến thảo (Rubiaceae). Họ này bao gồm khoảng 500 chi khác nhau với trên 6.000 loài cây nhiệt đới.
- Cà phê bao gồm nhiều loài cây lâu năm khác nhau. Tuy nhiên, không phải loài nào cũng chứa caffein trong hạt, một số loài khác xa với những cây cà phê ta thường thấy. Chỉ có hai loại cà phê có ý nghĩa kinh tế.
+ Cà phê chè (tên khoa học: Coffea arabica), đại diện cho khoảng 61% các sản phẩm cà phê trên thế giới.
+ Cà phê vối (tên khoa học: Coffea canephora hay Coffea robusta), chiếm gần 39% các sản phẩm cà phê.
+ Ngoài ra còn có Coffea liberica và Coffea excelsa (ở Việt Nam gọi là cà phê mít) với sản lượng không đáng kể.
- Ở Việt Nam - đứng đầu thế giới về sản xuất cà phê vối, niên vụ của cây cà phê được tính từ tháng 10 đến hết tháng 9 năm sau (theo dương lịch). Cà phê được trồng chủ yếu ở các tỉnh Tây Nguyên.
2. Cấu tạo và đặc trưng của cây cà phê
- Cây cà phê có chiều cao từ 6m đến 10m (nhưng người ta thường phải cắt tỉa để giữ được độ cao từ 2-4 m, thuận lợi cho việc thu hoạch quả).
- Thân cây cà phê vối, khi cưa đốn thường được dùng chạm trổ các đồ thủ công mỹ nghệ.
- Cây cà phê có cành thon dài, lá cuống ngắn, xanh đậm, hình oval. Mặt trên lá có màu xanh thẫm, mặt dưới xanh nhạt hơn. Chiều dài của lá khoảng 8-15cm, rộng 4-6 cm.
- Rễ cây cà phê là loại rễ cọc, cắm sâu vào lòng đất từ 1 đến 2,5 m với rất nhiều rễ phụ tỏa ra xung quanh làm nhiệm vụ hút chất dinh dưỡng nuôi cây.
- Hoa cà phê màu trắng, có năm cánh, thường mọc thành chùm đôi hoặc chùm ba. Hoa chỉ nở trong vòng 3 đến 4 ngày và thời gian thụ phấn chỉ vài ba tiếng. Một cây cà phê trưởng thành có từ 30.000 đến 40.000 bông hoa.
- Quả cà phê được hình thành từ 7 đến 9 tháng sau khi cây tự thụ phấn, quả hình bầu dục, bề ngoài giống như quả anh đào. Trong thời gian chín, màu sắc của quả thay đổi từ xanh sang vàng rồi cuối cùng là đỏ. Quả có màu đen khi đã chín nẫu. Do thời gian đâm hoa kết trái lâu như vậy mà một vụ cà phê kéo dài gần một năm trời và có thể xảy ra trường hợp trên một cây vừa có hoa, vừa có quả.
- Một quả cà phê chứa hai hạt. Chúng được bao bọc bởi lớp thịt quả bên ngoài. Hai hạt cà phê nằm ép sát vào nhau. Mặt tiếp xúc giữa chúng là mặt phẳng, mặt hướng ra bên ngoài có hình vòng cung. Mỗi hạt còn được bảo vệ bởi hai lớp màng mỏng: một lớp màu trắng, bám chặt lấy vỏ hạt; một lớp màu vàng rời rạc hơn bọc ở bên ngoài. Hạt có thể có hình tròn hoặc dài, lúc còn tươi có màu xám vàng, xám xanh hoặc xanh. Thỉnh thoảng cũng gặp nhưng quả chỉ có một hạt (do chỉ có một nhân hoặc do hai hạt bị dính lại thành một).
3. Tác dụng, vai trò của cây cà phê
- Quả cây cà phê tạo ra một thức uống có nhiều tác dụng tốt đối với sức khỏe như làm cho chúng ta thoải mái và dễ tính hơn, làm tiêu mỡ, làm giảm nguy cơ mắc bệnh hen và chữa được dị ứng, giúp giảm đau, bảo vệ khỏi các bệnh về gan, kích thích hoạt động trí óc, làm tăng sức mạnh của cơ bắp, chống lại bệnh tiểu đường type II.
- Là cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao.
Trên đây là dàn ý kèm văn mẫu thuyết minh về cây cà phê mà các em học sinh lớp 8, 9 có thể tham khảo để hoàn thành bài văn của mình. Đừng quên còn rất nhiều tài liệu văn mẫu 9 theo các đề tài khác nhau đợi em khám phá!