Câu 1: Trong vở kịch Người lái buôn thành Vơ-ni-dơ (Sếch-xpia), nhân vật Sai-lốc cho An-tô-ni-ô vay 3000 đuy-ca không tính lãi với điều kiện: Sau ba tháng, nếu người vay không hoàn trả số tiền đúng ngày và nơi quy định thì người cho vay sẽ được quyền lấy một cân thịt trên cơ thể người vay. Theo em, giao ước ấy mắc lỗi gì khiến Sai-lốc phải chịu thua trước lập luận sắc bén của Poóc-xi-a?
Trả lời:
- Giao ước mắc lỗi dùng từ.
- Điều kiện của giao ước mang thông tin không đầy đủ cho nên không họp lý. Giao ước chỉ đề cập đến lấy cân thịt nhưng không bao gồm máu hay tính mạng của người bị lấy. Bởi vậy cuối cùng ông ta không thể nào lấy 1 cân thịt sát ngực mà không lấy đi máu và sinh mạng của người bi lấy được.
Câu 2: Những câu dưới đây mắc lỗi gì? Hãy phân tích nguyên nhân mắc lỗi và sửa những lỗi đó.
a) Anh ta mở khoá, ngồi vào ghế, khởi động xe, mở cửa và lên đường.
b) Tìm thêm những ví dụ trong thơ của Hồ Xuân Hương, “Truyện Kiều”, Nguyễn Du, Bà Huyện Thanh Quan,... để chứng minh rằng tiếng Việt từ thế kỉ XVI đã đạt tới độ tinh tế, uyển chuyển.
c) Ngồi đây suốt buổi sáng mà tôi chỉ câu được vô số con cá chép, thật phí công.
d) Từ trong tù, U-thát tiếp tục kêu vô tội. Vậy, ai đã nói dối? Kẻ nào đã bỏ thuốc độc vào chén trà của hoàng thân? Khi tất cả vụ việc này kết thúc, Cha-la-sai tuyên bố sẽ kết hôn với chàng U-thát của mình.
(Dẫn theo Nguyễn Minh Thuyết, Nguyễn Văn Hiệp)
Trả lời:
a)
- Câu phạm lỗi lô gích: mở cửa xe và lên đường việc làm này đi ngược lại với thực tế.
- Cách sửa : Anh ta mở khoá, mở cửa, ngồi vào ghế, khởi động xe và lên đường.
b)
- Câu phạm lỗi lô gích: câu chứa các từ ngữ thiếu nhất quán.
- Cách sửa: Tìm thêm những ví dụ trong thơ của Hồ Xuân Hương, Nguyễn Du, Bà Huyện Thanh Quan,... để chứng minh rằng tiếng Việt từ thế kỉ XVI đã đạt tới độ tinh tế, uyển chuyển.
c)
- Câu phạm phải lỗi lô gích: vì câu chứa hai thông tin mang nghĩa trái ngược.
- Cách sửa: Ngồi đây suốt buổi sáng mà tôi chỉ câu được một con cá chép, thật phí công.
d)
- Câu phạm phải lỗi mơ hồ: Khi tất cả vụ việc này kết thúc có thể hiểu là khi U-thát ngừng kêu vô tội hoặc khi tìm ra kẻ đã đầu độc hoàng thân, hoặc tìm ra kẻ nói dối.
- Cách sửa: Từ trong tù, U-thát tiếp tục kêu vô tội. Vậy, ai đã nói dối? Kẻ nào đã bỏ thuốc độc vào chén trà của hoàng thân? Khi tìm ra chân tướng sự việc, Cha-la-sai tuyên bố sẽ kết hôn với chàng U-thát của mình
Câu 3: Phân tích tính mơ hồ của những câu dưới đây. Hãy viết lại để mỗi câu chỉ có một cách hiểu.
a) Đây là dung dịch độc nhất.
b) Áp dụng phương pháp học tập mới là quan trọng.
c) Cả nhà hát say sưa theo ca sĩ.
d) Trong trận đấu bóng, hàng trăm người xem đánh nhau.
Trả lời:
a)
- Các cách hiểu:
+ Đây là dung dịch độc nhất vô nhị
+ Đây là dung dịch có tính độc cao nhất
- Viết lại câu: Đây là dung dịch rất độc.
b)
- Các cách hiểu:
+ Áp dụng phương pháp học tập mới vào giảng dạy là rất quan trọng
+ Áp dụng phương pháp học tập vào giảng dạy mới là quan trọng
- Viết lại câu: Phương pháp học tập mới này là quan trọng.
c)
- Các cách hiểu:
+ Cả nhà hát say sưa theo lời ca sĩ.
+ Cả nhà hát say sưa theo người ca sĩ.
- Viết lại câu: Mọi người trong nhà hát đều say sưa theo ca sĩ.
d)
- Các cách hiểu:
+ Trong trận đấu bóng, hàng trăm người xem cầu thủ đánh nhau
+ Trong trận đấu bóng, hàng trăm người xem khán giả đánh nhau
- Viết lại câu: Hàng trăm người xem đã đánh nhau trong trận đấu.
Câu 4: Khảo sát và viết báo cáo kết quả khảo sát về lỗi lô gích và lỗi diễn đạt mơ hồ trên một hoặc một số trang báo điện tử.
Trả lời:
BÁO CÁO KẾT QUẢ KHẢO SÁT LỖI LÔ GÍCH VÀ LỖI DIỄN ĐẠT MƠ HỒ TRÊN MỘT SỐ TRANG BÁO ĐIỆN TỬ
1. Mục tiêu của khảo sát:
- Đánh giá khảo sát về lỗi lô gích và lỗi diễn đạt mơ hồ trên một hoặc một số trang báo điện tử
- Đưa ra nhận xét, đánh giá tình trạng trên
2. Nội dung của khảo sát
- Tìm hiểu và đọc một số bài viết của các trang báo điện tử: Vietnamnet, Báo Lao động, Báo mới,..
- Chỉ ra các lỗi về logic và lỗi diễn đạt mơ hồ của một số bài viết
- Đánh giá tổng quan về tình trạng trên.
3. Kết quả của khảo sát
- Số lượng tài liệu:…..
- Các lỗi diễn đạt mơ hồ: thường xuất hiện ở tiêu đề bài báo
Ví dụ:
+ “ Bất ngờ bà chủ khách sạn cao nhất Nam Định vừa được rao bán 300 tỷ đồng?”
+ “ Ba luật sư tham gia bảo vệ quyền lợi cho bé lớp 1 trường Gateway đã tử vong”
……
- Lỗi logic: xuất hiện trong nội dung bài báo
4. Đánh giá, nhận xét:
- Đây là tình trạng diễn ra khá phổ biến đối với những bài viết của một số trang báo điện tử
- Nguyên nhân dẫn tới tình trạng:
+ Đã sử dụng những từ ngữ, cấu trúc câu mơ hồ, lấp lửng dễ gây nhầm lẫn
+ Sử dụng các tiêu đề ngắn với nội dung giật gân, mục đích thu hút người xem.
(HỌC SINH TỰ THỰC HIỆN)
