Tập đọc: Ngu công xã Trịnh Tường

Hướng dẫn soạn bài Ngu Công xã Trịnh Tường của tác giả Trường Giang và Ngọc Minh được Đọc Tài Liệu biên soạn giúp học sinh tập đọc, nắm được nội dung chính và gợi ý trả lời các câu hỏi trang 165 SGK Tiếng việt 5 tập 1 trong tiết tập đọc tuần 17.

I. Bài tập đọc Ngu Công xã Trịnh Tường

Khách đến xã Trịnh Tường, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai  sẽ không khỏi ngỡ ngàng thấy một dòng mương ngoằn ngoèo vắt ngang những đồi cao. Dân bản gọi dòng mương ấy là con nước ông Lìn. Để thay đổi tập quán làm lúa nương, ông Phàn Phù Lìn, người Dao ở thôn Phìn Ngan đã lần mò cả tháng trong rừng tìm nguồn nước. Nhưng tìm được nguồn nước rồi, mọi người vẫn không tin có thể dẫn nước về. Ông cùng vợ con đào suốt một năm trời được gần bốn cây số mương xuyên đồi dẫn nước từ rừng già về thôn, trồng một héc ta lúa nước để bà con tin. Rồi ông vận động mọi người cùng mở rộng con mương, vỡ thêm đất hoang trồng lúa.

Con nước nhỏ đã làm thay đổi tập quán canh tác và cuộc sống của trên 50 hộ trong thôn. Những nương lúa quanh năm khát nước được thay dần bằng ruộng bậc thang. Những giống lúa lai cao sản được ông Lìn đưa về vận động bà con trồng cấy, nhờ vậy mà cả thôn không còn hộ đói. Từ khi nước được dẫn về thôn, nhà ai cũng cấy lúa nước chứ không phá rừng làm nương như trước nữa.

Muốn có nước cấy lúa thì phải giữ rừng. Ông Lìn lặn lội đến các xã bạn học cách trồng cây thảo quả về hướng dẫn cho bà con cùng làm. Nhiều hộ trong thôn mỗi năm thu được mấy chục triệu đồng từ loại cây này. Riêng gia đình ông Lìn mỗi năm thu hai trăm triệu. Phìn Ngan từ thôn nghèo nhất đã vươn lên thành thôn có mức sống khá nhất của xã Trịnh Tường.

Chuyện của Ngu Công xã Trịnh Tường nhanh chóng bay về Thủ đô. Ông Phàn Phù Lin vinh dự được Chủ tịch nước gửi thư khen ngợi.

Theo TRƯỜNG GIANG - NGỌC MINH

• Ngu Công: Nhân vật trong truyện ngụ ngôn Trung Quốc tượng truwngcho ý chí dời non lấp bể và lòng kiên trì (xem Tiếng Việt 4, tập một, trang 117)
• Cao sản: có sản lượng cao.

II. Hướng dẫn đọc hiểu

1. Hướng dẫn tập đọc Ngu Công xã Trịnh Tường

Đọc trôi chảy, diễn cảm bài văn với giọng kể hào hứng, thể hiện sự khâm phục, trí sáng tạo, tinh thần quyết tâm chống đói nghèo, lạc hậu của ông Lìn

Chú ý nhấn mạnh vào một số từ ngữ: ngỡ ngàng, ngoằn ngoèo, vắt ngang, con nước ông Lìn, cả tháng, không tin, suốt một năm trời, bốn cây số, xuyên đồi, vận động, mở rộng, vỡ thêm.

2. Nội dung chính

Chuyện ca ngợi tấm gương ông Phàn Phù Lìn đã tiên phong tìm nguồn nước, làm mương dẫn nước, giúp dân khai hoang trồng thêm lúa, cải tiến trồng lúa nương thành ruộng bậc thang. Ông còn học trồng thảo quả, dạy bà con trồng để bảo vệ rừng và có thêm thu nhập. Cuộc sống ấm no, ông được Chủ tịch nước khen ngợi.

3. Ý nghĩa câu chuyện

Ca ngợi ông Lìn với tinh thần dám nghĩ dám làm đã thay đổi tập quán canh tác của cả một vùng, làm giàu cho mình, làm thay đổi cuộc sống của cả thôn

III. Gợi ý trả lời câu hỏi SGK

Câu 1- Trang 165 SGK

Ông Lìn đã làm thế nào để đưa nước về thôn?

Hướng dẫn trả lời:

Ông lần mò trong rừng cả tháng tìm nguồn nước, rồi cùng vợ con đào suốt một năm trời được gần bốn cây số nương xuyên đồi dẫn nước từ rừng về thôn.

Câu 2- Trang 165 SGK

Nhờ có mương nước, tập quán canh tác và cuộc sống ở thôn Phìn Ngan đã đổi thay như thế nào?

Hướng dẫn trả lời:

Nhờ có mương nước mà ông Lìn dẫn về, tập quán canh tác và cuộc sống của trên 50 hộ trong thôn Phìn Ngan đã thay đổi. Những nương lúa quanh năm khát nược được thay bằng đồng bằng ruộng bậc thang. Những giống lúa lai cao sản được ông Lìn đưa về, vân động bà con trồng cấy. Nhờ vậy mà cả thôn không còn hộ đói nữa.

Câu 3- Trang 165 SGK

Ông Lìn đã nghĩ ra cách gì để giữa rừng bảo vệ dòng nước?

Hướng dẫn trả lời:

Ông Lìn hiểu rằng muốn có nước cấy lúa thì phải giữ rừng. Ông lặn lội đến các xã bạn học cách trồng cây thảo quả. Sau đó về Hướng daxn cho bà con cùng làm.

Câu 4- Trang 165 SGK

Câu chuyện giúp em điều gì?

Hướng dẫn trả lời:

Muốn thành công phải dám nghĩ, dám làm. Ông Lìn đã bằng hành động của mình thuyết phục mọi người trong thôn, để từ đó thoát khỏi cảnh đói nghèo. Ông là người không những biết nghĩ cho mình mà còn biết nghĩ cho mọi người.

--------------------------------------------------------------------

» Xem thêm:

• Soạn bài chính tả: Người mẹ của 51 đứa con

• Hướng dẫn giải bài tập và soạn bài Tiếng Việt 5 SGK chi tiết và ngắn gọn nhất

******

Sau khi tham khảo tập đọc Ngu Công xã Trịnh Tường trên đây, hy vọng rằng các em có thể nắm được ý nghĩa của bài học. Bên cạnh đó giáo viên và phụ huynh học sinh có thể tham khảo tài liệu trên để hướng dẫn học sinh học tập.