Từ việc tham khảo Sách giáo viên Ngữ văn 8 tập 1 Kết nối tri thức, Đọc tài liệu sẽ giúp các em Soạn văn 8 Tinh thần yêu nước của nhân dân ta chính xác nhất.
Hướng dẫn trả lời các câu hỏi soạn Tinh thần yêu nước của nhân dân ta trang 65-67 sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 1 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ.
Bài học bao gồm các phần:
Trước khi đọc
Câu hỏi 1 trang 65 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Qua những bài học từ môn Lịch sử hoặc qua những truyện lịch sử đã học, đã đọc, hành động yêu nước của nhân vật nào để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất? Vì sao?
Trả lời
Qua những bài học từ môn Lịch sử hoặc qua những truyện lịch sử đã học, đã đọc, hành động bóp nát quả cam của nhân vật Trần Quốc Toản để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất. Hành động ấy đã thể hiện lòng yêu nước, ý chí căm thù giặc và quyết tâm đánh đuổi giặc ngoại xâm của người anh hùng trẻ tuổi.
Hoặc
Hành động yêu nước của Chủ tịch Hồ Chí Minh làm cho em ấn tượng nhất. Bởi Người đã ra đi tìm đường cứu nước suốt 30 năm, bôn ba ở nước ngoài, làm thêm đủ thứ việc để mưu sinh. Tại nước Nga, Người đã tiếp nhận được chủ nghĩa Mác vận dụng vào tình hình đất nước ta. Cộng thêm sự hỗ trợ của các nước xã hội chủ nghĩa và tinh thần đoàn kết của dân tộc Việt Nam giúp đất nước Việt Nam trở thành một quốc gia độc lập, xã hội chủ nghĩa.
Câu hỏi 2 trang 65 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Trong cuộc sống hôm nay, con người có thể thể hiện tinh thần yêu nước bằng những cách nào?
Trả lời
Biểu hiện tinh thần yêu nước trong cuộc sống hôm nay:
- Học tập chăm chỉ, rèn luyện bản thân thật tốt, sống có ước mơ, hoài bão, biết vươn lên để thực hiện những kế hoạch mình đề ra.
- Tìm hiểu, trân trọng những nét bản sắc văn hóa dân tộc, lịch sử, địa lí của nước nhà.
- Đoàn kết, yêu thương, sẵn sàng giúp đỡ, sẻ chia với mọi người xung quanh và với người có hoàn cảnh khó khăn.
- Tuân thủ pháp luật, những nguyên tắc, quy định của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Đọc văn bản
Gợi ý trả lời các câu hỏi trang 65-66 SGK để tiến hành soạn Tinh thần yêu nước của nhân dân ta lớp 8 KNTT thật kĩ càng.
Theo dõi: Cách mở đầu và câu văn thể hiện nội dung bao quát của văn bản.
Trả lời
- Cách mở đầu trực tiếp: Giới thiệu về dân ta có lòng nồng nàn yêu nước; đó là truyền thống quý báu và khẳng định mỗi khi Tổ quốc bị xâm lăng thì nó lại trỗi dậy sức mạnh hơn bao giờ hết.
- Câu văn thể hiện nội dung bao quát: Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước. Đó là một truyền thống quý báu của ta.
Theo dõi: Những bằng chứng được sử dụng nhằm làm sáng tỏ điều gì?
Trả lời
Những bằng chứng được sử dụng nhằm làm sáng tỏ lịch sử ta có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta.
Theo dõi: Cách nêu bằng chứng ở đây có gì đáng chú ý?
Trả lời
Các bằng chứng được đưa theo mô hình “từ…đến…” và được sắp xếp theo trình tự: tuổi tác, vùng miền, giai cấp… Những sự việc này có mối quan hệ theo các bình diện khác nhau nhưng bao quát được mọi khía cạnh.
Theo dõi: Cần phải làm gì để phát huy tinh thần yêu nước của nhân dân ta?
Trả lời
Phải ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến.
Sau khi đọc
Câu 1 trang 67 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Người viết văn bản nghị luận bao giờ cũng hướng tới đối tượng cần thuyết phục. Theo em, văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta hướng tới đối tượng nào?
Trả lời
Theo em, văn bản Tinh thần yêu nước của nhân dân ta hướng toàn thể nhân dân Việt Nam và cả kiều bào yêu nước đang sinh sống, làm việc tại nước ngoài.
Câu 2 trang 67 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Tinh thần yêu nước của nhân dân ta là một trích đoạn của Báo cáo Chính trị tại Đại hội Đảng Lao động Việt Nam. Điều gì cho thấy phần trích này vẫn thể hiện đầy đủ các đặc điểm của một văn bản hoàn chỉnh?
Trả lời
Một văn bản nghị luận được xem là hoàn chỉnh nếu có các đặc điểm:
+ Có một luận đề (vấn đề được nêu để bàn luận trong văn bản nhằm thuyết phục người đọc)
+ Có bố cục như một bài văn gồm: Mở bài - giới thiệu vấn đề; Thân bài - triển khai các luận điểm, có lí lẽ và bằng chứng; Kết bài - nêu ý nghĩa vấn đề và định hướng hành động.
Và đoạn trích Tinh thần yêu nước của nhân dân ta có các đặc điểm của một văn bản nghị luận hoàn chỉnh, như sau:
+ Có luận đề rõ ràng (chính là nhan đề của đoạn trích): Tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
+ Có bố cục của một bài văn nghị luận:
- Mở bài: Khẳng định Tinh thần yêu nước của nhân dân ta và sức mạnh vô song của tinh thần ấy.
- Thân bài: Gồm mộ số luận điểm, mỗi luận điểm có lí le, bằng chứng lấy dữ kiện lịch sử chống ngoại xâm, từ thực tế cuộc kháng chiến đang diễn ra lúc bấy giờ.
- Kết bài: Khẳng định lại sự quý báu của truyền thống yêu nước và kêu gọi phát huy tinh thần yêu nước của nhân dân trong công cuộc kháng chiến.
Câu 3 trang 67 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Bài nghị luận có mấy luận điểm? Nêu từng luận điểm và chỉ ra mối quan hệ giữa các luận điểm, từ đó rút ra nội dung bao quát của văn bản?
Trả lời
- Văn bản bao gồm 3 luận điểm:
- Luận điểm 1 (từ đầu đến nó nhấn chím tất cả lũ bán nước và lũ cướp nước): Nêu vấn đề tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
- Luận điểm 2 (từ Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ đại đến nhưng đầu giống nhau nơi lòng nồng nàn yêu nước): Truyền thống yêu nước của nhân dân ta thể hiện qua lịch sử đấu tranh giữ nước xưa kia và qua cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp bấy giờ.
- Luận điểm 3 (còn lại): Cần tiếp tục phát huy tinh thần yêu nước quý báu của nhân dân.
- Mối quan hệ giữa các luận điểm:
Luận điểm 1 có tính chất khát quát, luận điểm 2 làm sáng tỏ vấn đề ở luận điểm 1, luận điểm 3 nêu phương hướng hành động trên cơ sở rút ra từ 2 luận điểm trước đó.
Từng luận điểm nêu các khía cạnh cụ thể, ba luận điểm có quan hệ chặt chẽ với nhau, cùng hướng tới nội dung bao trùm toàn văn bản: Tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
Câu 4 trang 67 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Căn cứ vào những bằng chứng khách quan nào mà tác giả khẳng định: “Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước”? Vì sao lòng yêu nước nồng nàn của nhân dân ta được tác giả xem là một “truyền thống quý báu”.
Trả lời
- Đoạn 2 và 3 của VB dùng khá nhiều bằng chứng. Có bằng chứng trong sử sách nói về những cuộc kháng chiến chống quân xâm lược, gắn với tên tuổi Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung,...; có bằng chứng lấy từ thực tế cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đang diễn ra (văn bản này ra đời vào năm 1951), thể hiện ở đoạn văn từ Đồng bào ta ngày nay cũng rất xứng đáng với tổ tiên ta ngày trước đến nhưng đều giống nhau nơi lòng nồng nàn yêu nước. Với những bằng chứng khách quan và tiêu biểu như thế, tác giả hoàn toàn có cơ sở để khẳng định: Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước.
- Lòng yêu nước nồng nàn của nhân dân được xem là “truyền thống quý báu” bởi: thứ nhất, lòng yêu nước được người Việt Nam duy trì từ thế hệ này sang thế hệ khác suốt trường kì lịch sử; thứ hai, nhờ có lòng yêu nước của nhân dân mà dân tộc Việt Nam mới giành và giữ được nền độc lập của mình; thứ ba, truyền thống yêu nước của nhân dân là nhân tố quan trọng đưa cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đến thắng lợi (thực tế đã chứng minh điều đó); thứ tư, lòng yêu nước của nhân dân sẽ quyết định tương lai của đất nước.
Câu 5 trang 67 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Văn nghị luận của Hồ Chí Minh bao giờ cũng hướng người đọc đi từ nhận thức tới hành động. Qua văn bản này, tác giả muốn người đọc nhận thức được điều gì và có hành động như thế nào? Những nhận thức và hành động đó có ý nghĩa như thế nào trong đời sống cộng đồng?
Trả lời
Đoạn mở đầu khẳng định tinh thần yêu nước của nhân dân là một truyền thống quý báu, đồng thời nói rõ sức mạnh vô địch của tinh thần ấy; đoạn thứ hai nếu tinh thần yêu nước thể hiện ở lịch sử chống ngoại xâm, gắn với tên tuổi các vị anh hùng dân tộc; đoạn thứ ba chứng minh tinh thần yêu nước của nhân dân đang được nhân lên rộng khắp trong công cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp; đoạn cuối nhắc lại sự quý báu của tinh thần yêu nước và nếu những cách thức phát huy tinh thần đó trong cuộc sống hiện tại. Nắm được các nội dung cơ bản đó, có thể rút ra:
- Văn bản giúp người đọc hiểu được rằng, là con dân nước Việt, mình đang được thừa hưởng một nét đẹp truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác: tinh thần yêu nước.
- Là văn bản ra đời gắn với một sự kiện cụ thể, tác giả đề nghị những người có chức trách phải “ra sức giải thích, tuyên truyền, tổ chức, lãnh đạo, làm cho tinh thần yêu nước của tất cả mọi người đều được thực hành vào công việc yêu nước, công việc kháng chiến”.
- Tác giả cũng gửi gắm một thông điệp: từ việc nhận thức về truyền thống quý báu của dân tộc, mỗi người phải thể hiện tinh thần yêu nước bằng những việc làm cụ thể, tuỳ hoàn cảnh, điều kiện, vị thế của mình trong xã hội.
Câu 6 trang 67 sgk Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Theo em, những yếu tố nào đã góp phần làm nên sức thuyết phục của bài nghị luận này? Vấn đề được bàn luận trong văn bản có ý nghĩa trong thời đại ngày nay nữa không? Vì sao?
Trả lời
- Sức thuyết phục của VB Tinh thần yêu nước của nhân dân ta được tạo nên bởi một số yếu tố sau đây:
+ VB hội tụ đầy đủ đặc điểm để được xem là VB nghị luận hoàn chỉnh, mẫu mực.
+ Câu văn trùng điệp, nhiều vế, có sự đăng đối, tạo nên âm hưởng mạnh mẽ, truyền cảm (từ... đến...; từ... đến...); nhiều hình ảnh giàu sức gợi (làn sóng, nhấn chìm, tủ kính, bình pha lê, trong rương, trong hòm,...).
- Vấn đề được bàn luận trong VB vẫn còn có ý nghĩa thời sự trong thời đại ngày nay, vì
+ Việc xây dựng đất nước trong thời kì hoà bình, ước mơ một Việt Nam hùng cường luôn cần đến sự đóng góp của mọi người Việt Nam ở trong nước và kiểu bào ở nước ngoài.
+ Vấn đề giữ gìn toàn vẹn lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc vẫn luôn là vấn đề nóng bỏng, rất cần ý thức cảnh giác, tinh thần sẵn sàng chiến đấu của mỗi người Việt Nam.
Viết kết nối với đọc
Viết đoạn văn (khoảng 7 – 9 câu) trả lời cho câu hỏi: Phải chăng lòng yêu nước của mỗi người chỉ cần thể hiện khi Tổ quốc bị xâm lăng?
Bài viết tham khảo
Lòng yêu nước là tình yêu đối với quê hương, đất nước; nỗ lực cố gắng không ngừng để dựng xây và phát triển đất nước ngày càng giàu mạnh hơn. Biểu hiện của lòng yêu nước không phải là những thứ quá cao xa, nó nằm ngay ở ý thức và hành động của mỗi người. Trong thời kỳ kháng chiến, lòng yêu nước chính là đứng lên, cầm súng ra trận chiến đấu với kẻ thù. Mọi khó khăn, gian khổ đều không ngần ngại, xông lên phía trước giành lại độc lập tự do cho nhân dân. Lòng yêu nước lúc đó mạnh mẽ và quyết liệt. Trong thời bình, lòng yêu nước thể hiện ở việc chúng ta xây dựng xã hội chủ nghĩa, mang lại cuộc sống no đủ cho nhân dân và sự vững bền cho đất nước. Đôi khi lòng yêu nước chỉ là tình cảm đơn giản, bình dị nhưng lại có ý nghĩa rất lớn. Như vậy lòng yêu nước trong xã hội này là cần thiết đối với mỗi con người. Chúng ta cần phải rèn luyện tinh thần này thường xuyên để dựng xây và cống hiến cho đất nước.
-/-
Hi vọng với phần nội dung soạn bài Tinh thần yêu nước của nhân dân ta lớp 8 KNTT - Hồ Chí Minh mà Đọc tài liệu cung cấp, các em sẽ chuẩn bị bài thật tốt trước khi tới lớp. Xem thêm các bài soạn khác của lớp 8 tại: Soạn văn 8 Kết nối tri thức cùng Đọc nhé.
