Trong thời kì hiện đại, thế giới tiếp tục chứng kiến hai cuộc cách mạng công nghiệp, trong đó trí tuệ con người đã làm chủ, dẫn dắt sự đổi mới của máy móc, tác động tích cực đến phát triển thể chất và tinh thần của con người. Các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại, đặc biệt là cách mạng công nghiệp lần thứ tư (Cách mạng 4.0) đã tạo ra sự thay đổi toàn diện nền kinh tế thế giới và những vấn đề toàn cầu. Cùng Đọc tài liệu đi vào trả lời các câu hỏi thuộc Soạn sử 10 Chân trời sáng tạo bài 12. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.
Hướng dẫn soạn sử 10 Chân trời sáng tạo bài 12
Tài liệu giải bài tập lịch sử 10 bài 12 Chân trời sáng tạo chi tiết:
I. Cách mạng công nghiệp lần thứ ba
Trả lời câu hỏi trang 72, 73:
1. Bối cảnh lịch sử
Câu hỏi: Nêu bối cảnh lịch sử của Cách mạng công nghiệp lần thứ ba.
Trả lời:
Bối cảnh lịch sử của Cách mạng công nghiệp lần thứ ba:
Diễn ra trên cơ sở kế thừa hai cuộc cách mạng công nghiệp thời kì cận đại. Cuộc chiến tranh thế giới thứ hai và chiến tranh lạnh đã thúc đẩy sự ra đời nhiều phát minh, thành tựu khoa học mới.
Từ sau nửa thế kỉ XX, những nguồn năng lượng, vật liệu có sẵn trong tự nhiên đang dần cạn kiệt; vấn đề biến đổi khí hậu khiến nhân loại phải đối mặt với sự thay đổi về nhiệt độ, phá vỡ cân bằng các hệ sinh thái, đe dọa sự tồn tại của con người. Sự cần thiết phải có những công nghệ mới, an toàn và bền vững ngày càng trở nên cấp thiết.
2. Thành tựu tiêu biểu
Câu hỏi 1: Trình bày những thành tựu của Cách mạng công nghiệp lần thứ ba.
Trả lời:
Những thành tựu của Cách mạng công nghiệp lần thứ ba:
- Khoa học: các nhà khoa học có nhiều thành tựu lớn trong lĩnh vực toán học, vật lí, hóa học, sinh học như sinh sản vô tính, giải mã AND, thuyết tương đối,…
- Nhiều phát minh về công cụ sản xuất mới: hệ thống máy móc, thiết bị điện tử, CNTT,.... CNTT phát triển mạnh, hình thành mạng máy tính toàn cầu.
- Những vật liệu mới, những nguồn năng lượng mới phong phú, vô tận được sử dụng rộng rãi.
- Giao thông, vận tải, thông tin liên lạc và chinh phục vũ trụ có nhiều tiến bộ thần kì: máy bay siêu âm, tàu hỏa siêu tốc, phương tiện thông tin liên lạc,....
- Có những tiến bộ nhảy vọt trong phương pháp lai tạo giống, chống sâu bệnh.
Câu hỏi 2: Trong cách mạng công nghiệp lần thứ ba, thành tựu nào có vai trò then chốt? Vì sao?
Trả lời:
Trong cách mạng công nghiệp lần thứ ba, thành tựu có vai trò then chốt là công nghệ thông tin.
=> Công nghệ mạng In-tơ-nét, đã làm biến đổi sâu sắc toàn bộ diện mạo của đời sống xã hội cũng như nền kinh tế toàn cầu, tạo cơ sở cho sự phát triển FIR vào giữa thập kỷ thứ hai của thế kỷ XXI trong đó không chỉ máy tính điện tử kết nối thành mạng mà gần như tất cả các lĩnh vực hoạt động của con người các dây chuyền sản xuất; nghiên cứu khoa học, giáo dục, y tế, dịch vụ, giải trí…đều được liên kết thành “mạng thông minh” mở ra kỷ nguyên mạng In-tơ-nét kết nối vạn vật.
II. Cách mạng công nghiệp lần thứ tư
Trả lời câu hỏi trang 73, 74: Soạn sử 10 Chân trời bài 12
1. Bối cảnh lịch sử
Câu hỏi: Trình bày những nét chính về bối cảnh lịch sử của cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
Trả lời:
Những nét chính về bối cảnh lịch sử của cách mạng công nghiệp lần thứ tư:
+ Có những tiền đề từ ba cuộc cách mạng công nghiệp trước đó.
+ Bước vào thế kỉ XXI, quá trình toàn cầu hoá diễn ra mạnh mẽ, thúc đẩy hợp tác cùng phát triển giữa các quốc gia trên toàn thế giới.
+ Thế giới phải đối mặt với hàng loạt các vấn đề toàn cầu như ô nhiễm môi trường, bùng nổ dân số, dịch bệnh,... cùng với các vấn đề an ninh phi truyền thống như chủ nghĩa khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia.
+ Trước những thay đổi của thế giới, nhu cầu tiến hành một cuộc cách mạng mới được đặt ra trong thập niên thứ hai của thế kỉ XXI.
2. Thành tựu tiêu biểu
Câu hỏi: Trong các thành tựu của cách mạng công nghiệp lần thứ tư, em ấn tượng với thành tựu nào. Vì sao?
Trả lời:
Trong các thành tựu của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, em ấn tượng với thành tựu Internet kết nối vạn vật. Vì:
- Internet kết nối vạn vật được mô tả là mối quan hệ giữa các sự vật như sản phẩm, dịch vụ, địa điểm,… và con người, hình thành nhờ sự kết nối của nhiều công nghệ và nhiều nền tảng khác nhau.
- Internet kết nối vạn vật có phạm vi ứng dụng rộng lớn như: điều hành sản xuất, xe thông minh, nhà máy thông minh, giao thông vận tải, quản lí môi trường, mua sắm thông minh, học tập trực tuyến,…
III. Ý nghĩa và tác động của cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại
Trả lời câu hỏi trang 76: Soạn sử 10 Chân trời bài 12
Câu hỏi 1: Em hãy cho biết, khi trí tuệ nhân tạo phát triển, máy móc có thể hoàn toàn thay thế con người hay không? Vì sao?
Trả lời:
Khi trí tuệ nhân tạo phát triển, máy móc không thể hoàn toàn thay thế con người. Vì:
- Tuy có những Rô-bốt được phát triển trí thông minh nhân tạo để đọc các tín hiệu cảm xúc, nhưng chúng không thể thay thế con người, nhất là trong các tình huống phức tạp. Chúng có thể ghi nhận cảm xúc, nhưng khó có thể xây dựng mối quan hệ và thể hiện sự đồng cảm giữa người với người.
- Máy móc do con người lập trình và điều khiển. Vì vậy, chúng chỉ có thể làm việc và hoạt động trong phạm vi được con người cài đặt sẵn.
- Ngày nay, nhiều ngành nghề không thể bị thay thế bởi trí tuệ nhân tạo như bác sĩ, giáo viên, quản lý nhân sự, nhà sáng tạo nghệ thuật…
Câu hỏi 2: Hai cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại tác động như thế nào đến sự phát triển kinh tế và xã hội thế giới?
Trả lời:
* Tác động đến sự phát triển kinh tế
- Tạo ra bước nhảy vọt chưa từng có của lực lượng sản xuất và năng suất lao động, làm thay đổi vị trí, cơ cấu các ngành sản xuất và các vùng kinh tế, làm xuất hiện nhiều ngành công nghiệp mới.
- Cách mạng công nghiệp lần thứ tư tạo ra một thế giới kết nối, hình thành các mối quan hệ cộng tác, các hình thức hợp tác mới.
+ Lao động trí tuệ trở thành yếu tố quan trọng nhất trong sản xuất, là động lực chủ yếu tạo nên sự phát triển.
+ In-tơ-nét, điện thoại thông minh và hàng ngàn ứng dụng trí tuệ nhân tạo có mặt ở hầu hết mọi nơi, từ những phương tiện giao thông không người lái đến trợ lí ảo và phần mềm dịch thuật,... đã và đang thay đổi mạnh mẽ cuộc sống của nhân loại.
- Tác động về xã hội:
- Làm cho sự phân công lao động và chuyên môn hoá ngày càng sâu sắc. Các ngành sản xuất phi vật chất ngày càng được nâng cao, với nội dung, tính chất và hình thức lao động hoàn toàn khác biệt đã làm thay đổi cách nghĩ, lối sống, phương thức làm việc và quan hệ của con người trong xã hội.
- Sự tự động hoá ngày càng cao làm cho tình trạng thất nghiệp trên toàn cầu gia tăng, từ đó dẫn đến những nguy cơ bất ổn về chính trị và xã hội.
Luyện tập trang 76: Soạn sử 10 Chân trời bài 12
Câu hỏi 1: Theo em, động lực chính của các cuộc cách mạng công nghiệp là gì?
Trả lời:
Động lực chính của các cuộc cách mạng công nghiệp là nhu cầu đời sống vật chất và tinh thần ngày càng cao của con người.
+ Con người phải lao động, phải sản xuất ra của cải để tồn tại và phát triển.
+ Muốn sản xuất ra nhiều của cải thì con người không chỉ dựa vào bản thân sức lao động của mình mà còn phải tìm cách cải tiến, hoàn thiện phương tiện sản xuất: công cụ, máy móc, vật liệu,…
Câu hỏi 2: Em hãy lựa chọn và kể tên một số thành tựu cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại có ảnh hưởng lớn đối với sự phát triển văn minh thế giới. Giải thích lí do lựa chọn của em.
Trả lời:
HS tự thực hiện.
Gợi ý: Công nghệ AI (Artificial Intelligence):
- Cả nhân loại đang bước sang một kỷ nguyên mới với tốc độ phát triển nhanh đến chóng mặt nhờ vào AI. Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) là sự hiện thực hoá các khả năng của con người như nhìn, nghe, ra quyết định, di chuyển và học hỏi vào máy tính. Nói cách khác, AI là sự kết hợp của thuật toán, dữ liệu lớn và sức mạnh tính toán. Đây là ba thành phần chính cho phép chúng ta xây dựng trí thông minh nhân tạo hoàn chỉnh.
- Trí tuệ nhân tạo đã trở thành cầu nối cho nhiều lĩnh vực từ kỹ thuật số, vật lý đến công nghệ sinh học. Thiết bị, máy móc sử dụng Trí Tuệ Nhân Tạo (AI) có thể hiện diện ở khắp nơi trong cuộc sống. Như Amazon phân phối hàng tỷ sản phẩm bằng cách sử dụng công nghệ tự động hóa tiên tiến, machine learning và AI, và robot,… giúp nâng cao tối đa hiệu suất, giảm tối đa nhân sự là người thật khi thay thế vào đó là công nghệ tự động hóa với nhân công là những robot.
Vận dụng trang 76: Soạn sử 10 Chân trời bài 12
Câu hỏi 1: Những thành tựu của hai cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ ba và lần thứ tư tác động như thế nào đến cuộc sống và học tập của em? Hãy nêu ví dụ để chứng minh.
Trả lời:
* Tác động tích cực:
- Giúp em giải phóng sức lao động trong những công việc nhà: sử dụng rô-bốt hút bụi, rô-bốt lau nhà, máy giặt, máy rửa chén bát,…
- Giúp em có thể trao đổi, giao tiếp thông tin qua các ứng dụng internet thuận tiện và nhanh chóng; kết nối với bạn bè ở khắp nơi trên thế giới thông qua internet: thông qua các ứng dụng google, mạng xã hội facebook,… em có thể trao đổi, giao lưu với bạn bè, người thân ở khắp nơi trên thế giới.
- Trong đại dịch Covid-19, internet giúp em và các bạn khoong bị gián đoạn việc học thông qua hình thức học tập trực tuyến.
* Tác động tiêu cực:
- Em bị lệ thuộc nhiều hơn vào các thiết bị thông minh như điện thoại thông minh, ipad.
- Em ít quan tâm đến các mối quan hệ gia đình: ít tâm sự với bố mẹ và người thân.
- Phát sinh các vấn đề liên quan đến bảo mật thông tin cá nhân, tính chính xác của các thông tin được chia sẻ,…
Câu hỏi 2: Trong Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (Cách mạng 4.0), người máy và trí tuệ nhân tạo có thể thay thế con người trong nhiều hoạt động sẽ tác động như thế nào đến việc lựa chọn nghề nghiệp của em trong tương lai?
Trả lời:
- Trí tuệ nhân tạo được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như nhà máy thông minh, rô-bốt thông minh, giao thông vận tải, y tế, giáo dục, xây dựng,… Trí tuệ nhân tạo đã góp phần không nhỏ trong việc giúp con người tiết kiệm sức lao động, đẩy nhanh quá trình tự động hóa và số hóa nền kinh tế với chi phí rẻ hơn so với những cách thức truyền thống.
- Trong tương lai, em lựa chọn nghề giáo viên. Người máy với trí tuệ nhân tạo sẽ hỗ trợ em tìm kiếm các tư liệu dạy học, thiết kế các bài giảng cho sinh động và hấp dẫn. Tuy vậy, máy tính với trí tuệ nhân tạo không thể thay thế con người vì nghề giáo là nghề cần sự giao tiếp, tương tác và cảm xúc giữa con người với con người. Điều này thì máy tính không thể làm được.
- Kết thúc nội dung soạn sử 10 Chân trời bài 12-
-/-
Trên đây là toàn bộ nội dung Soạn sử 10 Chân trời sáng tạo bài 12: Các cuộc cách mạng công nghiệp thời hiện đại. Chúc các em học tốt.
