Cùng Đọc tài liệu đi vào trả lời các câu hỏi thuộc Soạn Sử 7 Cánh Diều Bài 21: Vùng đất phía nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.
Soạn Lịch Sử 7 Bài 21 Cánh Diều
1. Chăm-pa từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI
Câu hỏi trang 83 Soạn Lịch Sử 7 bài 21 Cánh Diều
Đọc thông tin, hãy nêu diễn biến cơ bản về chính trị của Chăm-pa từ nửa đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI.
Trả lời
Diễn biến cơ bản về chính trị của Chăm-pa từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI:
- Từ đầu thế kỉ X, Chăm-pa thường xuyên phải đối phó với các cuộc tấn công của Chân Lạp ở phía Nam.
- Cuối thế kỉ X, Vương triều In-đờ-ra-pu-ra suy yếu, khủng hoảng và dần bị thay thế bởi vương triều Vi-giay-a.
- Khoảng năm 1000, vua Vi-giay-a Sơ-ri rời kinh đô từ In-đờ-ra-pu-ra về Vi-giay-a.
- Từ thế kỉ XI-XIII, vương triều Vi-giay-a có nhiều biến động.
- Năm 1220, chiến tranh Chân Lạp và Chăm pa kết thúc.
- Nửa sau thế kỉ XIII, chính trị Chăm pa bước vào giai đoạn ổn định.
- Giữa thế kỉ XVI, Chăm-pa rơi vào khủng hoảng.
Câu hỏi trang 84 Soạn Lịch Sử 7 bài 21 Cánh Diều
Đọc thông tin và tư liệu, hãy nêu tình hình kinh tế của Chăm-pa từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI?
Trả lời
- Nông nghiệp: là nghành kinh tế chính. Người dân sử dụng guồn nước, đào kênh mương, canh tác trên ruộng bậc thang.
- Đánh bắt thủy sản phát triển, giữ vai trò quan trọng trong nền kinh tế.
- Thủ công nghiệp: các nghề thủ công truyền thống nổi bật ở Chăm-pa là: đồ gốm, đóng thuyền, chế tác trang sức bằng vàng, bạc…
- Thương nghiệp:
+ Nội thương gắn liền với mạng lưới trao đổi ở ven sông.
+ Ngoại thương phát triển với hoạt động trao đổi, buôn bán của nhiều tàu thuyền nước ngoài. Chăm-pa đóng vai trò là đầu mối giao thương trong khu vực và trên tuyến đường biển kết nối Ấn Độ và Trung Quốc.
Câu hỏi trang 85 Soạn Lịch Sử 7 bài 21 Cánh Diều
Đọc thông tin và quan sát các hình 21.1. 21.2, hãy nêu những thành tựu chính về văn hóa của Chăm-pa từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI.
Trả lời
- Chữ viết:
+ Sử dụng chữ Phạn và chữ Chăm.
+ Chữ Chăm hần hoàn thiện từ kiểu vuông vức đến nét chữ thoáng đãng như hình cánh chim bay.
- Tôn giáo:
+ Hinđu giáo giữ vai trò chủ đạo, Phật giáo dần phai nhạt.
+ Hồi giáo được du nhập vào Chăm-pa từ khoảng thế kỉ XIII.
- Kiến trúc: xây dựng nhiều đền tháp với những họa tiết sinh động, tỉ mỉ, phản ánh ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ.
- Nghệ thuật ca múa đa dạng, nhiều hình thức múa quạt, múa lụa…
2. Vùng đất Nam Bộ từ thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI
Câu hỏi trang 85 Soạn Lịch Sử 7 bài 21 Cánh Diều
Đọc thông tin và tư liệu, hãy nêu những nét chính về vùng đất Nam Bộ từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI.
Trả lời
- Từ cuối thế kỉ VI – đầu thế kỉ VII, Chân Lạp từng bước xâm chiếm Phù Nam.
- Thế kỉ VIII, Chân Lạp rơi vào tình trạng khủng hoảng và phân tán lãnh thổ phân chia thành Lục Chân Lạp và Thủy Chân Lạp (Nam Bộ ngày nay).
- Ở vùng đất Thủy Chân Lạp (Nam Bộ), nhiều nơi bị ngập mặn hoặc chủ yếu là rừng rậm, cư dân thưa thớt, gần như không có sự quản lí hành chính của triều đinh Chân Lạp.
- Từ thế ki XVI, một bộ phận người Việt bắt đầu đến khai phá vùng đất này.
- Cư dân vùng đất Nam Bộ thời kì này chủ yếu khai thác thuỷ hải sản, lâm sản kết hợp với nghề nông trồng lúa, làm nghề thủ công và buôn bán nhỏ.
- Ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ đến đời sống của cư dân nơi đây vẫn rất rõ nét, đặc biệt là:sự phổ biến của Phật giáo, Hin-đu giáo; các tác phẩm điêu khắc phổ biến là tượng thần, phật.
Luyện tập và vận dụng
Câu hỏi Luyện tập trang 85 Soạn Lịch Sử 7 bài 21 Cánh Diều
Lập niên biểu về diễn biến chính trị của Chăm-pa từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI.
Trả lời
| Thời gian | Sự kiện |
| Cuối thế kỉ X | Vương triều In-đờ-ra-pu-ra suy yếu, khủng hoảng. |
| Thế kỉ XI | Vương triều Vi-giay-a được xác lập. |
| Thế kỉ XI - XIII | Vương triều Vi-giay-a có nhiều biến động. |
| Nửa sau thế kỉ XIII – đầu thế kỉ XIV | Chăm-pa bước vào thời kì ổn định. |
| Giữa thế kỉ XIV | Chăm-pa rơi vào khủng hoảng. |
Câu hỏi Vận dụng trang 85 Soạn Lịch Sử 7 bài 21 Cánh Diều
Hãy sưu tầm tư liệu và giới thiệu về một thành tựu văn hóa tiêu biểu của vùng đất phía Nam từ đầu thế kỉ X đến đầu thế kỉ XVI.
Trả lời
- Thành Đồ Bàn (còn gọi là Vijaya, hoặc thành Chà Bàn) được xây dựng từ thế kỉ X và là kinh đô trong khoảng 500 năm của Vương quốc Chăm-pa. Hiện nay, những dấu tích còn lại của thành Đồ Bàn thuộc xã Nhơn Hậu (thị xã An Nhơn), cách thành phố Quy Nhơn khoảng 27 km theo hướng tây bắc. Đây là di tích lịch sử quan trọng được xếp hạng cấp Quốc gia (năm 1982) của tỉnh Bình Định.
- Thành Đồ Bàn là chứng tích của những triều đại Chămpa một thời lừng lẫy. Năm 1471, Vương quốc Chăm-pa sụp đổ, thành Đồ Bàn cũng bị phá hủy. Đến năm 1776, anh cả của Tây Sơn tam kiệt là Nguyễn Nhạc xưng là Trung ương Hoàng đế, xây lại thành và đóng đô ở đây (nên thành còn có tên gọi Hoàng Đế). Năm 1799, Nguyễn Ánh chiếm được thành, đổi tên là thành Bình Định. Tới năm 1816, vua Gia Long ra lệnh phá thành, chuyển thủ phủ về Quy Nhơn.
- Ngày nay, trải qua bao tang thương dâu bể, thành Đồ Bàn chỉ còn là rêu cũ dấu xưa. Thành gồm 3 lớp: Thành ngoại chu vi khoảng 7,4 km, thành nội 1,6 km, “tử cấm thành” 600 m. Trong thành hiện nay chỉ còn lại một số di vật như nghê đá, trụ cờ, cổng thành, hồ bán nguyệt… Bên trong thành có đặt miếu Song Trung thờ Võ Tánh và Ngô Tùng Châu là hai danh tướng của chúa Nguyễn Phúc Ánh đã tuẫn tiết tại đây.
Chúc các em học tốt môn Lịch sử 7 với tài liệu Soạn sử 7 Cánh Diều do Đọc tài liệu tổng hợp trên đây!