Để ôn tập lại kiến thức đã học trong Bài 2: Thơ văn Nguyễn Du Ngữ Văn 11 tập 1 sách Cánh Diều, trong phần tự đánh giá này các em sẽ được đọc hiểu văn bản "Thề nguyền" và tiến hành trả lời 10 câu hỏi. Dưới đây là hướng dẫn trả lời chi tiết câu hỏi trong bài.
Soạn bài Tự đánh giá Bài 2: Thề nguyền
Câu 1. Trường hợp nào dưới đây không phải là điển cố?
A. Trướng huỳnh
B. Rèm the
C. Giấc hòe
D. Đỉnh Giáp non thần
→ Đáp án: B.
Câu 2. Trong câu thơ: Nàng rằng: “Khoảng vắng đêm trường/ Vì hoa nên phải trổ đường tìm hoa”, từ “hoa” được dùng với biện pháp tu từ nào?
A. So sánh
B. Hoán dụ
C. Ước lệ
D. Ẩn dụ
→ Đáp án: D.
Câu 3. Nhận xét nào dưới đây phù hợp với đêm thề nguyền của Kim Trọng – Thúy Kiều trong đoạn trích?
A. Giản dị, thân mật
B. Cầu kì, phức tạp
C. Thơ mộng, thiêng liêng
D. Lễ nghi, khách sáo
→ Đáp án: C.
Câu 4. Những hành động “vội rủ rèm the”, “Xăm xăm băng lối vườn khuya”, “Vì hoa nên phải trổ đường tìm hoa” cho thấy trong tình yêu, Thúy Kiều là người như thế nào?
A. Vội vàng và nông nổi
B. Táo bạo nhưng sỗ sàng
C. Mạnh dạn và chủ động
D. Chân thật nhưng thiếu vẻ đẹp nữ tính
→ Đáp án: C.
Câu 5. Câu thơ “Bây giờ rõ mặt đôi ta/ Biết đâu rồi nữa chẳng là chiêm bao” cho thấy Thúy Kiều đang sống trong tâm trạng như thế nào? Vì sao?
Trả lời:
- “Bây giờ rõ mặt đôi ta/ Biết đâu rồi nữa chẳng là chiêm bao” cho thấy Thúy Kiều đang sống trong tâm trạng lo âu, sợ hại, dự cảm về sự xa cách luôn luôn thường trực.
Câu 6. Bình luận nhận định sau của Hoài Thanh: “Gót chân nàng “thoăn thoắt” đi sang nhà Kim Trọng, cái hình ảnh nàng “Xăm xăm băng lối vườn khuya một mình” bây giờ đây vẫn còn có thể làm cho một số người ngơ ngác, phân vân.”. (Trích Nguyễn Du: một trái tim lớn, một nghệ sĩ lớn).
Trả lời:
- Hành động của Thúy Kiều “Xăm xăm băng lối vườn khuya một mình” khi sang nhà Kim Trọng trong đêm thề nguyền: Kiều có tình yêu sâu nặng, mãnh liệt với Kim Trọng, do đó bất chấp luật hà khắc của chế độ phong kiến, Kiều đã dám “xăm xăm băng lối vườn khuya một mình”sang nhà Kim Trọng. Hai từ ngữ “xăm xăm”, “băng” được đặt liền kề nhau cho thấy được sự khẩn trương, gấp gáp của cuộc thề nguyền, Kiều như đang chạy đua với thời gian để buồn tỏ và đón nhận tình yêu, một tình yêu mãnh liệt, tha thiết,…Mặt khác, các từ này cũng dự báo sự không bền vững, sự bất bình thường của cuộc tình Kim Trọng – Thúy Kiều.
Câu 7. Cảm nhận của em về không gian của cuộc thề nguyền.
Trả lời:
Nguyễn Du đã xây dựng một khung cảnh tuyệt đẹp, một đêm trăng tình yêu, vầng trăng ước hẹn để từ đó thể hiện khát khao về tình yêu tự do của Thúy Kiều, người con gái xinh đẹp, tài hoa nhưng bạc mệnh.Tình yêu giữa Thúy Kiều và Kim Trọng là tình yêu trong sáng, thủy chung, vượt lên trên lễ giáo phong kiến. Chính những điều này đã làm tăng thêm tính hấp dẫn và giá trị nhân văn cho đoạn trích “Thề nguyền” nói riêng và tác phẩm “Truyện Kiều” nói chung.
Câu 8. Phân tích tác dụng nghệ thuật của hình tượng "trăng" trong đoạn trích Thề nguyền
Trả lời:
- Hình tượng “trăng” trong đoạn trích là biểu tượng cho sự sum vầy, đoàn viên, sự hạnh phúc mỹ mãn, biểu thị cho tình yêu trong sáng, thuần khiết và chân thành của Thúy Kiều và Kim Trọng, trở thành minh chứng thiêng liêng cho tình yêu tuyệt đẹp của đôi trai tài gái sắc.
Câu 9. Nêu suy nghĩ của em về tình yêu Thúy Kiều - Kim Trọng qua văn bản Thề nguyền.
Trả lời:
Qua đoạn trích Thề nguyền đã cho thấy được sức mạnh của tình yêu mãnh liệt đã khiến cho Thuý Kiều chủ động tìm đến với người mình yêu để thề nguyền và tình tự. Cùng với đó, thể hiện sự đồng lòng sắt son, là tình yêu chân thành sâu sắc đến từ cả hai phía, vượt qua mọi sự ngăn cản của lễ giáo phong kiến - vốn tồn tại khá nặng nề trong tâm thức con người lúc đó, một lòng theo đuổi thứ tình yêu đích thực, tươi đẹp nhất cuộc đời.
Câu 10. Viết một đoạn văn (khoảng 10 - 15 dòng) giới thiệu ý nghĩa nội dung và đặc sắc nghệ thuật của đoạn trích Thề nguyền.
Trả lời:
"Truyện Kiều" là một tác phẩm gồm nhiều phân đoạn đặc sắc, nổi bật phải kể đến "Thề nguyền". Trong đoạn trích, Nguyễn Du sử dụng nhiều từ ngữ gợi tả như "xăm xăm", "thiu thiu", "bâng khuâng",... để diễn tả tâm trạng, hành động của hai nhân vật chính là Thúy Kiều và Kim Trọng. Ngoài ra, những hình ảnh ẩn dụ như "hoa", "tóc tơ", "ánh trăng", "tiếng sen" khiến cho không khí buổi thề nguyền diễn ra vừa long trọng lại vừa gần gũi, thân thiết. Các điển tích,điển cố: "trướng huỳnh", "đỉnh Giáp non thần" đã làm tăng thêm phần sống động cho lời thơ. Không những có nghệ thuật đặc sắc, đoạn trích còn mang nội dung đầy ý nghĩa. Sau khi có tình cảm với nhau, Thúy Kiều đã quyết định đến gặp Kim Trọng. Hai người đã thề nguyền, hẹn ước trọn đời bên nhau dưới vầng trăng sáng. Hành động của họ thể hiện tư tưởng đầy tiến bộ của Nguyễn Du trong tình yêu. Người phụ nữ không phải chịu sự sắp đặt của cha mẹ nữa mà đã tự quyết định người mình yêu là ai. Thúy Kiều đã tự tìm lấy tự do, hạnh phúc cho mình. Đây là một lối suy nghĩ đầy táo bạo, chủ động, cũng thể hiện tư tưởng nhân văn cao cả của đại thi hào Nguyễn Du.
-/-
Trên đây là toàn bộ nội dung Soạn bài Tự đánh giá: Thề nguyền mà các em cần chuẩn bị trước tại nhà. Chúc các em học tốt với trọn bộ tài liệu Soạn văn 11 !
