Soạn bài Trình bày một vấn đề

Nội dung soạn bài Trình bày một vấn đề ngắn gọn và dễ hiểu nhất được biên soạn nhằm giúp các em nắm được yêu cầu và cách thức trình bày một vấn đề, rèn luyện một số thao tác cần thiết để có thể dễ dàng trình bày được một vấn đề nào đó trước tập thể.

Với những hướng dẫn chi tiết trả lời câu hỏi sách giáo khoa dưới đây các em không chỉ soạn bài tốt mà còn nắm vững các kiến thức quan trọng của bài học này.

Cùng tham khảo...

Kiến thức cơ bản

I. Tầm quan trọng của việc trình bày một vấn đề

- Trong cuộc sống, trình bày một vấn đề là nhu cầu tất yếu của con người: phát biểu xây dựng bài, phát biểu trong các cuộc họp, sinh hoạt lớp, sinh hoạt đoàn, ...

- Phát biểu, trình bày một vấn đề là dùng ngôn ngữ nói nhằm truyền đạt thông tin, nêu lên suy nghĩ và bày tỏ thái độ, tình cảm của mình trước mọi người về một vấn đề nào đó đang đặt ra trong cuộc sống.

- Trình bày một vấn đề trước tập thể (người khác) là bày tỏ nguyện vọng, suy nghĩ, nhận thức của mình đồng thời thuyết phục họ cảm thông, đồng tình với mình.

II. Công việc chuẩn bị

1. Chọn vấn đề trình bày

- Việc lựa chọn vấn đề trình bày tùy thuộc vào đề tài chung, hiểu biết của bản thân, lượng tư liệu thu thập được, tính hấp dẫn của các khía cạnh lựa chọn và sự quan tâm của người nghe.

2. Lập dàn ý

Lập đề cương dàn ý cho bài phát biểu, trình bày theo bố cục ba phần:

- Mở đầu: Nêu vấn đề

- Nội dung cơ bản: Lần lượt trình bày những nội dung chính của vấn đề. Trình bày ý nào trước, ý nào sau? Tư liệu được sử dụng ở ý nào? Nếu có sử dụng phương tiện minh họa thì dùng vào lúc nào, nhằm làm rõ cho ý nào?

- Kết thúc: Tóm tắt, khẳng định và mở rộng vấn đề đã trình bày. Cần nói gì để nhấn lại cho người nghe thấy rõ nội dung cơ bản mà em đã trình bày.

III. Trình bày

1. Bắt đầu trình bày

- Bước lên diễn đàn một cách tự nhiên, tự tin nhất có thể, không nên hấp tấp, vội vàng

- Chào cử tọa và tự giới thiệu bằng những lời lẽ thân thiện, năng động, dễ hiểu

- Nêu lí do trình bày

2. Trình bày nội dung chính

- Nêu nội dung chính sẽ trình bày, giới thiệu theo cách dẫn dắt để có thể nâng cao khả năng biểu cảm trong bài

- Nêu lần lượt các ý chính, cụ thể hóa các ý đó

- Có dẫn dắt vấn đề khi chuyển ý từ nội dung này sang nội dung khác

- Chú ý xem thái độ, cử chỉ của người nghe để kịp thời điều chỉnh nội dung và cách thức trình bày.

3. Kết thúc và cảm ơn

- Tóm tắt, nhấn mạnh một số ý chính

- Cảm ơn người nghe

Lưu ý: Để trình bày hiệu quả, cần đảm bảo các yêu cầu của giao tiếp khẩu ngữ về nội dung, âm thanh lời nói, cử chỉ, điệu bộ, các yêu cầu về mục đích (nói nội dung gì, nhằm mục đích gì); về đối tượng và hoàn cảnh (nói cho ai nghe, trong không gian nào, thời gian nào); về nội dung nói (lựa chọn đề tài, những nội dung chính, thiết thực); về cách trình bày,…

Hướng dẫn soạn bài Trình bày một vấn đề

Gợi ý trả lời các câu hỏi và bài tập Luyện tập trang 150, 151 SGK Ngữ văn 10 tập 1.

1 - Trang 150 SGK

 Dưới đây là những câu trích từ các bài trình bày khác nhau. Hãy cho biết mỗi câu tương ứng với phần nào trong quá trình trình bày.

(1) Bắt đầu trình bày

(2) Trình bày nội dung chính

(3) Chuyển qua chủ đề khác

(4) Tóm tắt và kết thúc nội dung trình bày

- Đã xem xét tất cả các phương án có thể có, chúng ta hãy chuyển sang phân tích những thuận lợi và khó khăn của từng phương án... 

- Giờ chúng ta chuyển sang vấn đề môi trường. Như các bạn đã biết, chúng ta đã tận lực để bảo đảm công việc xử lí phế thải... 

- Tôi muốn kết thúc bài nói bằng cách nhắc lại đôi điều đã nêu lên lúc mở đầu... 

- Giờ chúng ta hãy đi vào nội dung chủ yếu của đề tài. Thứ nhất... 

- Chào các bạn. Tôi rất phấn khởi được đến đây phục vụ các bạn. Tôi tên là…

- Chào các bạn. Cảm ơn các bạn đã tới đây. Xin tự giới thiệu, tôi tên là... làm việc ở cơ quan... Công ti…

- Trước khi bắt đầu, cho phép tôi được nói đôi điều về bản thân. Tôi đã làm việc ở Công ti... trong... năm... 

- Giờ tôi sắp kết thúc bài nói, và đến đây, tôi muốn một lần nữa lướt qua những điểm chính đã nêu...

Trả lời:

Khi trình bày một vấn đề thường phải đi qua ba bước: Bắt đầu trình bày - trình bày nội dung chính - kết thúc và cảm ơn.

Dựa vào cấu trúc này chúng ta có thể sắp xếp lại:

(1) Phần "Bắt đầu trình bày":

- Chào các bạn! cảm ơn các bạn đã tới đây. Xin giới thiệu, tên tôi là...làm việc ở cơ quan...

Chào các bạn! Tôi rất phấn khởi được đến đây phục vụ bạn. Tên tôi là...

- Trước khi bắt đầu, cho phép tôi được nói đôi điều về bản thân. Tôi đã làm việc ở công ty trong năm...

(2) Câu tương ứng với phần trình bày nội dung chính

- Giờ chúng ta hãy đi vào nội dung chính của đề tài.

Thứ nhất:..................

(3) Các câu tương ứng với phần "Chuyển qua chủ đề khác":

- Để xem xét tất cả các phương án có thể, chúng ta hãy chuyển sang phân tích những thuận lợi và khó khăn của từng phương án.

- Giờ chúng ta chuyển sang vấn đề môi trường. Như các bạn đã biết chúng ta đã tận lực để đảm bảo công việc xử lí phế thải...

(4) Các câu tương ứng với phần "Kết thúc và cảm ơn"

- Tôi muốn kết thúc bằng cách nhắc lại đôi điều đã nêu lên lúc mở đầu.

- Giờ tôi sắp kết thúc bài nói và đến đây một lần nữa, lướt qua những điều chính đã nêu...

2 - Trang 151 SGK

Giả định dưới đây là một số đề tài trong những cuộc hội thảo sẽ được tổ chức ở trường. Anh (chị) hãy dự kiến các ý cần trình bày cho mỗi đề tài.

a) Nét thanh lịch trong ứng xử hàng ngày

b) Nghệ thuật gây thiện cảm

c) Thần tượng của tuổi học trò

d) Giữ gìn môi trường xanh, sạch, đẹp

e) An toàn giao thông là hạnh phúc của mỗi người.

Gợi ý:

a) Đề tài: Nét thanh lịch trong ứng xử hàng ngày.

- Thanh lịch là một nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc ta.

- Thanh lịch thể hiện trong:

+ Lời ăn tiếng nói hàng ngày.

+ Cách ăn mặc.

+ Thái độ sẵn sàng giúp đỡ.

+ Sự kính nhường.

- Nét thanh lịch trong ứng xử hàng ngày của học sinh:

+ Thái độ lễ phép, trung thực, thẳng thắn.

+ Ăn mặc theo chuẩn mực của người học sinh.

+ Quan hệ bạn bè chân thật, hòa nhã.

+ Sẵn sàng giúp đỡ mọi người.

b) Đề tài: Nghệ thuật gây thiện cảm.

- Gây thiện cảm là chìa khóa quyết định sự thành công vì:

+ Tạo ra được sự chú ý tốt đẹp ngay từ khối ban đầu.

+ Tạo ra sự thuận lợi cho việc học hành, công việc và sự phấn đấu vươn lên.

- Gây thiện cảm bằng cách nào?

+ Quan tâm tìm hiểu trước đối tượng (sở thích, thói quen, tính tình...).

+ Chuẩn bị trước lời ăn tiếng nói cho phù hợp.

+ Có óc khôi hài để chủ động tạo ra không khí gần gũi thân mật và vui vẻ.

+ Khéo léo tạo cho người khác niềm tin về năng lực, tình cảm,... của mình.

c) Đề tài: Thần tượng của tuổi học trò.

- Thế nào là thần tượng ? (là người mà mình yêu mến và cảm phục vì tài năng, nhân cách hay một năng lực đặc biệt nào đó,...).

- Thần tượng có ích gì ? (là mục tiêu để chúng ta phấn đấu và hướng tới hoặc đơn thuần là tấm gương, là động lực cho chúng ta học tập).

- Thần tượng của giới trẻ hôm nay là gì ?

+ Chủ yếu là các ngôi sao điện ảnh, ca nhạc, thể thao,...

+ Cách thức "tôn thờ" thần tượng của giới trẻ hôm nay có nhiều thái quá (nhiều khi vượt qua cả những giới hạn đạo đức).

+ Ngày nay việc tôn thờ thần tượng có khi lại có hại cho việc học hành.

- Cần phải quan niệm thế nào cho đúng về thần tượng:

+ Yêu quý là không sai nhưng cần có cách thể hiện văn hóa.

+ Cần phải coi đó là một động lực để học hành hoặc ít ra thần tượng cũng phải có những điểm khiến ta ham mê và khâm phục thực sự.

+ Cần tránh lối tôn thờ thần tượng theo kiểu a dua.

Tham khảo văn mẫu: Nghị luận xã hội quan niệm về thần tượng của giới trẻ hiện nay

d) Đề tài: Giữ gìn môi trường xanh, sạch, đẹp.

- Môi trường sống của chúng ta hiện đang bị tàn phá và ô nhiễm vô cùng nghiêm trọng (sưu tầm những số liệu):

+ Nạn phá rừng bừa bãi.

+ Xả rác thải sinh hoạt và rác thải công nghiệp vô ý thức.

- Môi trường ô nhiễm gây nhiều tai họa cho con người.

+ Nguy hiểm đến tính mạng (lũ lụt, lở đất,...).

+ Gây hậu quả lâu dài (các chất độc hại gây ra các bệnh truyền nhiễm, sinh dị tật, thiểu năng hoặc tử vong).

+ Gây thiệt hại về vật chất cho xã hội.

- Giải pháp gìn giữ, môi trường xanh, sạch đẹp.

+ Xây dựng, quy hoạch nơi xử lí rác thải.

+ Quản lí chặt và xử lí nghiêm ngặt các hành vi làm tổn hại môi trường (chặt phá rừng, xả rác vô ý thức).

+ Giáo dục, nâng cao ý thức của mọi người về việc bảo vệ môi trường sống.

e) Đề tài: "An toàn giao thông là hạnh phúc của mỗi người".

- Mất an toàn giao thông là tình trạng phổ biến và đáng báo động ở nước ta hiện nay (đưa ra số liệu).

- Mất an toàn giao thông gây nhiều tai họa cho con người:

+ Nguy hiểm đến tính mạng (gây chết người).

+ Để lại nhiều thương tích làm giảm hoặc mất khả năng lao động và cũng vì thế trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội.

+ Gây thiệt hại về vật chất.

+ Gây ùn tắc giao thông, làm lãng phí thời gian, ảnh hưởng đến sức khỏe, công việc,... của nhiều người.

- Giải pháp lập lại trật tự an toàn giao thông.

+ Xây dựng cơ sở hạ tầng giao thông cơ bản, hiện đại.

+ Nâng cao chất lượng các phương tiện giao thông.

+ Giáo dục nâng cao ý thức tôn trọng luật lệ giao thông của tất cả mọi người

Đọc thêm: Top 6+ bài nghị luận hay bàn về vấn đề an toàn giao thông hiện nay

3 - Trang 151 SGK

Chọn một trong các đề tài trên để chuẩn bị và trình bày trước lớp.

Gợi ý:

Có thể dựa trên các nội dung chính ở các vấn đề đã nêu ở câu 2, từ đó chuẩn bị và trình bày trước lớp. Lưu ý chọn lựa cách giới thiệu, cử chỉ, điệu bộ, giọng nói. Trước khi trình bày cần tìm hiểu trình độ, yêu cầu, tâm lí, sở thích của người nghe.

Ghi nhớ

• Kĩ năng trình bày một vấn đề là một kĩ năng giao tiếp quan trọng trong cuộc sống.
• Trước khi trình bày, cần tìm hiểu trình độ, yêu cầu, tâm lí, sở thích của người nghe; lựa chọn nội dung và lập dàn ý cho bài trình bày. Các bước trình bày thường theo thứ tự; chào hỏi, tự giới thiệu, lần lượt trình bày các nội dung đã định, kết thúc và cảm ơn.
• Để trình bày đạt hiệu quả, cần bảo đảm các yêu cầu của giao tiếp khẩu ngữ về nội dung, âm thanh lời nói, cử chỉ, điệu bộ.

//Trên đây là nội dung chi tiết soạn văn 10 bài Trình bày một vấn đề do Học Tốt tổng hợp và biên soạn. Mong rằng nội dung của bài hướng dẫn soạn văn 10 bài Trình bày một vấn đề này sẽ giúp các em ôn tập và nắm vững các kiến thức quan trọng của bài học. Chúc các em luôn đạt được những kết quả cao trong học tập.

[ĐỪNG SAO CHÉP] - Bài viết này chúng tôi chia sẻ với mong muốn giúp các bạn tham khảo, góp phần giúp cho bạn có thể để tự soạn bài Trình bày một vấn đề một cách tốt nhất. "Trong cách học, phải lấy tự học làm cố" - Chỉ khi bạn TỰ LÀM mới giúp bạn HIỂU HƠN VỀ BÀI HỌC và LUÔN ĐẠT ĐƯỢC KẾT QUẢ CAO.