Soạn bài trao đổi về một vấn đề sách Cánh Diều
Trong nội dung dưới dây, Đọc tài liệu sẽ hướng dẫn các em cách tìm ý, lập dàn ý và bài nói tham khảo giúp các em xác định được những nội dung chính cần khi trao đổi về một vấn đề.
1. Định hướng
a. Để có thể hiểu đúng hơn một vấn đề, các em thường phải trao đổi về vấn đề đó. Vấn đề trao đổi có thể là một hiện tượng đời sống hoặc một vấn đề văn học
b. Để trao đổi thảo luận về một vấn đề, các em cần chú ý:
- Lựa chọn vấn đề cần trao đổi
- Xác định các nội dung ý kiến cần trao đổi
- Trao đổi thảo luận trong nhóm về vấn đề đó
- Khi trao đổi cần nêu rõ cách hiểu hoặc quan điểm của bản thân, tôn trọng các ý kiến khác với mình.
2. Chuẩn bị - Trao đổi về một vấn đề
a) Chuẩn bị
- Xem lại nội dung đọc hiểu bài: “Người ngồi đợi trước hiên nhà”; tìm các thông tin liên quan đến vấn đề sẽ trao đổi
+ Dì Bảy kiên nhẫn chờ chồng mình suốt 20 năm, ngay cả khi dì biết chồng mình đã bỏ mạng ở chiến trường dì vẫn một lòng chung thủy.
- Xem lại nội dung tìm ý và lập dàn ý trong phần Viết
- Chuẩn bị tranh, ảnh và phương tiện trình bày (nếu có)
b) Tìm ý và lập dàn ý
- Tìm ý cho bài nói bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi sau:
+ Người phụ nữ trong văn bản là dì Bảy, vừa cưới được 1 tháng thì dượng bảy đã phải tập kết ra Bắc. Dì đã chờ chồng suốt 20 năm trời, đến khi biết chồng hi sinh, dì vẫn một lòng chung thủy, không rung động trước ai khác.
+ Vì chiến tranh nên dượng Bảy phải ra miền Bắc rồi vào miền Nam chiến đấu.
+ Dì Bảy để lại trong em tình cảm, suy nghĩ: khâm phục, cảm thương, và biết ơn.
+ Xã hội cần phải ghi nhớ và biết ơn sự hi sinh thậm lặng của những người như dì Bảy.
- Lập dàn ý
+ Mở đầu: Giới thiệu vấn đề đặt ra trong văn bản Người ngồi đợi trước hiên nhà: dì Bảy – hình ảnh người phụ nữ Việt Nam
+ Nội dung chính: Lần lượt trình bày nội dung bài nói theo một trình tự nhất định
Ví dụ:
- Nêu tóm tắt nội dung câu chuyện của dì Bảy
- Phân tích những phẩm chất của nhân vật dì Bảy
- Trình bày những suy nghĩ cảm xúc và thái độ của mình về hình ảnh người phụ nữ trong thời kì chống Mỹ cứu nước.
+ Kết thúc: Khẳng định lại phẩm chất cao đẹp của người phụ nữ Việt Nam và nói lên những suy nghĩ của em trước nỗi đau mà họ phải chịu đựng trong chiến tranh.
c) Nói và nghe
Bài nói tham khảo
Đọc tản văn Người ngồi đợi trước hiên nhà của Huỳnh Như Phương, tôi mãi ấn tượng về nhân vật dì Bảy, người dì đại diện cho số phận biết bao người phụ nữ nơi hậu phương mòn mỏi chờ chồng, dành cả cuộc đời để hi sinh thầm lặng cho gia đình, cho quê hương, Tổ quốc.
Dì Bảy là một nhân vật đã để lại trong tôi nhiều sự thương mến và cảm phục. Dì lấy chồng khi mới 20 tuổi. Dượng Bảy lại phải đi tập kết và chiến đấu. Vậy là từ ngày cưới, cả hai vợ chồng dì chưa được ở cạnh nhau bao lâu. Họ gặp nhau chỉ qua những cánh thư. 20 năm sau, Dượng Bảy mới có thể nhờ người gửi chiếc nón bài thơ cho dì làm quà và để chứng tỏ tình cảm của mình, để an ủi những ngày chờ mong dài đằng đẵng. Thế nhưng, trước khi chiến tranh kết thúc khoảng mươi ngày, dượng Bảy đã mãi mãi ra đi nơi chiến trường, dì Bảy đã trở thành người phụ nữ góa chồng. Vậy là suốt hơn 20 năm chờ đợi, biết bao thương nhớ, biết bao buồn tủi, biết bao là những nỗi lo lắng, bồn chồn, cuối cùng dì vẫn không đợi được một hạnh phúc trọn vẹn.
Mất chồng, dì Bảy vẫn cứ lầm lũi ngồi bên bậc thềm, nhìn ra xa như trông đợi điều gì. Dì Bảy đã phải hi sinh hạnh phúc cá nhân mình vì nghĩa lớn. Tôi biết, không chỉ có dì Bảy, mà còn có rất nhiều người phụ nữ trên dải đất hình chữ S này cũng chung cảnh ngộ như dì. Họ đều đã hi sinh thầm lặng, cao cả cho cuộc kháng chiến, để đất nước được thống nhất và phát triển. Chúng ta, những thế hệ hôm nay phải biết ơn và làm được điều gì để đền đáp được công ơn đó.
Không chỉ có dì Bảy còn rất nhiều người phụ nữ cũng phải chịu những nỗi tổn thương sâu sắc về tinh thần, dành cả đời mình để chờ đợi người chồng nơi chiến trận khốc liệt. Họ hi sinh tuổi thanh xuân, hạnh phúc cá nhân của mình để góp phần vào sự nghiệp giải phóng dân tộc. Họ không cần cầm súng, cầm gươm giáo trực tiếp chiến đấu với kẻ thù mà âm thầm, lặng lẽ nơi hậu phương vững chắc, là điểm tựa tinh thần cho những chiến sĩ ngoài chiến trường xa xôi kia, vun vén gia đình nhỏ nơi quê nhà yêu dấu.
Tôi tin rằng lớp người trẻ chúng tôi tôi và những thế hệ mai sau sẽ đều ghi nhớ công ơn của các thế hệ trước. Mong rằng chiến tranh sẽ không bao giờ lặp lại, sẽ không còn ai phải chịu cảnh ngộ, phải hi sinh như dì Bảy.
d) Kiểm tra và chỉnh sửa
- Người nói và người nghe cùng rút kinh nghiệm về nội dung và cách thức trao đổi về một vấn đề còn có ý kiến chưa thống nhất.
- Chú ý các lỗi trong khi trao đổi như: không nói rõ ràng, chưa tập trung,…
- Xác định được cách chỉnh sửa các lỗi
-/-
Hy vọng các em sẽ học tốt Ngữ Văn 7 với trọn bộ tài liệu Soạn văn 7 Cánh Diều do Đọc tài liệu tổng hợp và biên soạn.
