Soạn bài Người trong bao (Sê-khốp)

Tài liệu hướng dẫn soạn bài Người trong bao của Sê-khốp được Đọc tài liệu biên soạn chi tiết giúp em hiểu được sự phê phán sâu sắc của nhà văn đối với lối sống "thu mình vào trong bao" của một bộ phận trí thức Nga cuối thế kỉ 19. Qua đó, thấy được những nét đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm: xây dựng biểu tượng và nhân vật điển hình, cách kể chuyện đặc sắc.

Với những hướng dẫn chi tiết trả lời câu hỏi sách giáo khoa dưới đây các em không chỉ soạn bài tốt mà còn nắm vững các kiến thức quan trọng của tác phẩm này.

    Cùng tham khảo...

Soạn Người trong bao phần Tác giả, tác phẩm

1. Tác giả Sê-khốp

- An-tôn Páp-lô-vích Sê-khốp (1860 - 1904), nhà văn Nga kiệt xuất, sinh ra và lớn lên trong một gia đình buôn bán nhỏ ở thị trấn Ta-gan-rốc, bên bờ biển A-dốp.

- Năm 1884, tốt nghiệp Khoa Y, Trường Đại học Tổng hợp Mát-xcơ-va, Sê-khốp vừa làm bác sĩ nông thôn vừa viết báo, viết văn, đồng thời tham gia nhiều công việc xã hội, giáo dục, văn hoá.

- Năm 1887, ông được nhận Giải thưởng Pu-skin của Viện Hàn lâm khoa học Nga.

- Năm 1900, Sê-khốp được bầu làm Viện sĩ danh dự Viện Hàn lâm khoa học Nga.

- Sê-khốp đã để lại hơn 500 truyện ngắn và truyện vừa, trong đó có nhiều tác phẩm đặc sắc: Anh béo và anh gầy, Con kì nhông, Phòng số 6, Đảo Xa-kha-lin, Đồng cỏ; kịch nói: Hải âu, Cậu Va-nhi-a, Ba chị em, Vườn anh đào,...

- Tác phẩm của Sê-khốp thường đặt ra nhiều vấn đề có ý nghĩa xã hội to lớn, ý nghĩa nhân bản sâu xa. Sê-khốp được xem là đại biểu lớn cuối cùng của văn học hiện thực Nga nửa cuối thế kỉ XIX, nhà cách tân thiên tài về thể loại truyện ngắn và kịch nói.

2. Tác phẩm Người trong bao

- Người trong bao (1898), truyện ngắn nổi tiếng của Sê-khốp, được sáng tác trong thời gian nhà văn dưỡng bệnh ở thành phố I-an-ta, trên bán đảo Crưm, biển Đen. Thời đó, xã hội Nga đang ngạt thở trong bầu không khí chuyên chế nặng nề cuối thế kỉ XIX. Môi trường xã hội ấy đã đẻ ra lắm kiểu người kì quái.

- Nội dung: "Người trong bao” là câu chuyện cười ra nước mắt về cuộc đời một con người mắc chứng bệnh sợ hãi, sống chết đều thảm hại... không chỉ phản ánh thực trạng xã hội mà còn có ý nghĩa triết lí sâu sắc.

- Bố cục: Bố cục Người trong bao có thể chia theo 2 cách sau:

+ Theo nhân vật chính:

• Bê-li-cốp khi còn sống (Một đoạn đời Bê-li-cốp)
• Cái chết của Bê-li-cốp (Cuộc sống vẫn buồn khi Bê-li-cốp qua đời)

+ Theo cốt truyện:

• Mở truyện: Cuộc trò truyện ở gần nhà kho giữa bác sĩ thú y và thầy giáo
• Thân truyện: Chân dung và tính cách nhân vật Bê-li-cốp
• Kết truyện: Nhận xét của bác sĩ thú y - người nghe truyện.

- Ý nghĩa nhan đề:

Người trong bao: Nghĩa biểu trưng về kiểu người có lối sống bó buộc, cứng nhắc trong xã hội Nga cuối thế kỉ 19 đầu thế kỉ 20; một xã hội đầy tù hãm, bủa vây, ngăn chặn tự do của con người.

+ Nghĩa đen: Vật dùng để bao, gói, đựng đồ vật, hàng hóa… hình túi, hình hộp…

+ Nghĩa chuyển: Chỉ lối sống và tính cách của nhân vật Bê-li-cốp.

3. Tóm tắt đoạn trích Người trong bao

Bê-li-cốp là giáo viên trung học dạy tiếng Hi Lạp cổ, nổi tiếng khắp thành phố nước Nga vì cách ăn mặc kì quái. Tất cả những vật dụng của ông đều được cho trong cái bao. Bản thân ông luôn thu mình vào cái vỏ để bảo vệ, ngăn cách mình với thế giới bên ngoài. Có nhiều người mỉa mai châm biếm ông và Va-ren-cô, ông và Cô-va-len-cô cãi nhau. Bê-li-cốp dọa sẽ báo cáo với hiệu trưởng những điều trông thấy về hai chị em Va-ren-cô nên Cô-va-len-cô túm áo xô mạnh khiến Bê-li-cốp ngã xuống cầu thang, Va-ren-ca nhìn thấy cười phá lên cười, ông thấy nhục nhã, lo sợ, vội vã về nhà. Một tháng sau Bê-li-cô qua đời nhưng trong thành phố còn nhiều người trong bao như thế.

Soạn bài Người trong bao siêu ngắn

Gợi ý trả lời câu hỏi bài tập đọc hiểu và luyện tập soạn Người trong bao siêu ngắn trang 70 SGK Ngữ văn lớp 11 tập 2.

Hướng dẫn học bài

Câu 1 trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

- Hình tượng nhân vật Bê-li-cốp: một kẻ sống trong bao hèn nhát, kì quặc, thảm hại.

+ Lối sống: ăn mặc kì quái (áo bành tô ấm cốt bông, đội mũ, đi giày, che ô), đồ dùng đều để vào bao, phòng ngủ như cái hộp.

+ Suy nghĩ: giấu vào bao, luôn sợ “nhỡ xảy ra chuyện gì”, ca tụng quá khứ, ghê sợ hiện tại, thấy cuộc sống thật khó chịu, đáng sợ (Ví dụ: chuyện chị em Va-ren-ca đi xe đạp).

+ Ứng xử kì dị với đồng nghiệp: đi hết nhà này đến nhà khác nhưng không nói gì, chỉ kéo ghế ngồi và quan sát.

- Chi tiết tiêu biểu cho tính cách của Bê-li-cốp: cái bao.

- Lối sống của Bê-li-cốp đã ảnh hưởng sâu sắc tới tinh thần và hoạt động của các giáo viên cùng nhân dân thành phố.

Phân tích nhân vật Bê-li-cốp trong Người trong bao để thấy rõ hơn bi kịch của người dân Nga dưới chế độ Nga Hoàng.

Câu 2 trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

- Nguyên nhân dẫn đến cái chết của Bê-li-cốp:

+ Nguyên nhân trực tiếp: tiếng cười của Va-ren-ca trở thành vết xé đầu tiên vào cái bao của Bê-li-cốp, làm bùng nổ mọi nỗi sợ hãi, hổ thẹn của hắn.

+ Nguyên nhân sâu xa: khát khao cháy bỏng muốn tìm một cái bao vĩnh hằng để không gì có thể xâm phạm được, chỉ có cái quan tài, cái chết mới đem lại điều đó và khiến hắn thấy nhẹ nhàng, thoải mái.

- Thái độ và tình cảm của mọi người đối với Bê-li-cốp:

+ Lúc y còn sống: căm ghét, sợ hãi, ám ảnh.

+ Khi y đã qua đời: thoải mái, dễ chịu nhưng sau đó lại cảm ngột ngạt như trước.

=> Tác hại khủng khiếp của lối sống trong bao của Bê-li-cốp đã ăn sâu vào tiềm thức, đầu độc tinh thần của mọi người.

Câu 3 trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

* Ý nghĩa tư tưởng - nghệ thuật của biểu tượng “cái bao”:

- Nghĩa gốc: Là dụng cụ đựng đồ vật.

- Nghĩa biểu tượng: chỉ cuộc sống gò bó, thu hẹp của một kiểu người trong xã hội Nga nửa cuối thế kỉ XIX.

* Chủ đề, tư tưởng của tác phẩm: chỉ một loại người tự biến mình thành một món đồ, một cái máy chấp hành đầy đủ mọi yêu cầu, nguyên tắc. Qua đó, tác phẩm cũng phản ánh tình trạng nước Nga cuối thế kỉ XIX chìm đắm trong trì trệ, khủng hoảng.

Câu 4 trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Những đặc sắc về nghệ thuật của tác phẩm Người trong bao:

- Ngôi kể: Nhân vật trong truyện đồng thời là người kể chuyện ở ngôi thứ nhất (Pu-rơ-kin). Tác giả giữ ngôi thứ ba kể lại câu chuyện của Pu-rơ-kin. Tăng tính chân thật, khách quan cho câu chuyện.

- Giọng kể trầm tĩnh, bình thản, khách quan nhưng bên trong đầy trăng trở, bức xúc.

- Xây dựng nhân vật vừa cụ thể vừa khái quát, tính cách nhân vật kì quái mà vẫn chân thực.

- Hình ảnh “cái bao”, câu nói lặp đi lặp lại của nhân vật “Nhỡ lại xảy ra việc gì thì sao” có giá trị nghệ thuật cao.

Câu 5 trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Ý nghĩa thời sự của truyện ngắn Người trong bao:

- Tác phẩm phản ánh sự bế tắc, trì trệ của xã hội Nga những năm cuối thế kỉ XIX đã sinh ra kiểu người luôn thu mình trong bao.

- Là tiếng nói đòi sự thay đổi của xã hội.

- Cần loại bỏ lối sống thu mình, ích kỉ, cá nhân, cần sống chan hòa với mọi người xung quanh.

Luyện tập

Câu 1 luyện tập trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Tôi là Bê-li-cốp, một giáo viên dạy tiếng Hi Lạp cổ. Tôi thấy sợ thế giới bên ngoài nên đi đâu tôi cũng luôn mặc kín bưng, tôi thích nhét các vật dụng như đồng hồ, ô... vào trong bao. Khi tới nhà đồng nghiệp hay bạn bè, tôi thường ngồi nhìn mọi vật xung quanh, không nói năng gì rồi ra về. Tôi thích ngủ kín mít chăn, đóng kín cửa, tôi cũng không thích giao du với hàng xóm. Tôi cảm thấy khó chịu khi ai đó vẽ tranh châm biếm tôi và Va-ren-ca người phụ nữ tôi yêu thương nên tôi kể với Co-va-len-ca. Tôi nghĩ cần sống đúng theo chỉ thị, hành xử phải thận trọng, cẩn thận. Tôi thấy kinh khủng khi Va-ren- ca là con gái mà đạp xe, nên tôi góp ý với em cô ấy. Không ngờ thằng bé xô tôi ngã nhào xuống cầu thang, đúng lúc đó Va-ren-ca trở về nhìn thấy tôi thì phá lên cười, tôi thấy xấu hổ vô cùng.

Câu 2 luyện tập trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Bê-li-cốp không chết, ông tỉnh ngộ và trút bỏ hết những chiếc bao bên ngoài mình để sống cuộc đời tự do hơn. Ông trở nên thân thiện, trò chuyện với mọi người vui vẻ, cởi mở hơn. Ông cùng đạp xe với Va-ren-ca mỗi khi hai người gặp nhau. Ông chuyển tới căn nhà thoáng mát, có nhiều cửa sổ hơn, và sống cuộc đời mới.

Câu 3 luyện tập trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Không nên thay nhan đề Người trong bao bằng các nhan đề đã cho, vì nhan đề này giàu hình ảnh, vừa mang tính khái quát lại vừa gây ấn tượng sâu sắc.

Câu 4 luyện tập trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Một số thành ngữ, tục ngữ Việt Nam có nội dung gần với lối sống và kiểu người trong bao:

- Con ốc nằm co.

- Co vòi rụt cổ.

- Rùa rụt cổ...

Soạn bài Người trong bao chi tiết

Gợi ý trả lời câu hỏi bài tập đọc hiểu và luyện tập soạn Người trong bao trang 70 SGK Ngữ văn lớp 11 tập 2.

Hướng dẫn học bài

Bài 1 trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Nhân vật Bê-li-cốp được miêu tả như thế nào? Chọn một vài chi tiết tiêu biểu cho tính cách Bê-li-cốp. Lối sống của Bê-li-cốp đã ảnh hưởng đến tinh thần và hoạt động của các giáo viên và người dân thành phố ra sao?

Trả lời:

Chân dung Bê-li-cốp được miêu tả:

- Ngoại hình:

+ Gương mặt nhợt nhạt, bé nhỏ, choắt lại như mặt chồn, luôn có cặp kính đen trên khuôn mặt.

+ Nổi tiếng với cách phục sức kì lạ, khác người: luôn đi giày cao su, cầm ô, nhất thiết mặc áo bành tô ấm cốt bông.

- Lối sống sinh hoạt:

+ Bê-li-cốp không chỉ là một tác nhân kì quái, cổ hủ nhất, tầm thường, dung tục nhất, mà toàn bộ con người và tính cách của hắn chính là hiện thân, là điển hình cho một bộ phận, một kiểu người đã và đang tồn tại và có nguy cơ phát triển trong xã hội Nga đương thời.

=> Lối sống và con người Bê-li-cốp đã ảnh hưởng mạnh mẽ và dai dẳng đến lối sống và tinh thần của anh chị em trong trường nơi y làm việc, trong cả thành phố nơi y sống. Mọi người ghét y, sợ y, tránh xa y, không muốn dây với y.

Đôi khi có một người cũng muốn tò mò thử thay đổi cách sống của y bằng cách gán ghép y với Va-ren-ca, nhưng chẳng ăn thua gì! Có người như Cô-va-len-cô khinh ghét ra mặt, nói thẳng vào mặt Bê-li-cốp, gây gổ với y, to tiếng với y, đẩy y ngã lăn xuống cầu thang,...

Nhưng tất thảy, xét đến cùng, đều không những chẳng thể làm gì để có thể thay đổi, biến đổi cách sống, tính cách của Bê-li-cốp mà ngược lại, còn luôn bị tính cách ấy, lối sống ấy đầu độc, ám ảnh tinh thần mọi người suốt mười năm năm trời, cho đến tận khi Bê-li-cốp chết.

Bài 2 trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Vì sao Bê-li-cốp chết? Giải thích thái độ, tình cảm của mọi người đối với Bê-li-cốp lúc y còn sống và khi đã qua đời. Tình cảm và thái độ ấy nói lên điều gì?

Trả lời:

- Cái chết của Bê-li-cốp: Bê-li-cốp chết một cách bất ngờ, gây cho mọi người trong trường, trong thành phố nơi hắn sống và làm việc không ít ngạc nhiên.

- Nguyên nhân cái chết của Bê-li-cốp:

+ Vì bị ngã đau, dẫn đến mắc bệnh nặng, lại không chịu đi chữa.

+ Vì bị sốc nặng trước thái độ và hành động của chị em Va-ren-ca, của mọi người, nhất là lời nói và hành động của Cô-va-len-cô.

- Thái độ, tình cảm của mọi người đối với Bê-li-cốp khi hắn còn sống là sợ hãi, căm ghét, bị ám ảnh sâu sắc.

- Sau khi Bê-li-côp chết, tuần đầu tiên người ta thấy nhẹ nhõm, thoải mái. Nhưng rồi cuộc sống lại trở lại cái nhịp sống nặng nề, u ám, mệt nhọc, vô vị trước kia.

=> Lối sống trong bao đã ám ảnh, đầu độc bầu không khí trong sạch, lành mạnh của đạo đức, văn hóa và tiến bộ Nga đương thời.

Bài 3 trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Phân tích ý nghĩa tư tưởng - nghệ thuật của biểu tượng "cái bao"; từ đó khái quát chủ đề tư tưởng của truyện ngắn Người trong bao.

Trả lời:

* Hình ảnh cái bao: Là một trong những sáng tạo độc đáo của tác giả. Nó có thể bao hàm và gợi ra cho người đọc những ý nghĩa sau:

- Nghĩa đen (nghĩa gốc): Vật dùng để bao, gói, đựng đồ vật, hàng hoá,.. hình túi, hình hộp,...

- Nghĩa bóng (nghĩa chuyển): Lối sống và tính cách của Bê-li-cốp.

- Nghĩa tượng trưng: Kiểu người trong bao, lối sống trong bao - một kiểu người, một lối sống không chỉ đã và đang tồn tại ở nước Nga cuối thế kỉ XIX đấu thế kỉ XX mà còn có ý nghĩa phổ quát hơn nhiều.

* Chủ đề tư tưởng của truyện

- Người trong bao lên án mạnh mẽ kiểu người trong bao, lối sống trong bao hèn nhát, cá nhân, ích kí, hủ lậu của một bộ phận trí thức Nga và tác hại của nó đối với hiện tại và tương lai của nước Nga.

- Truyện cũng bức thiết cảnh cáo và kêu gọi mọi người cần phải thay đổi cuộc sống, cách sống, không thể sống tầm thường, vô vị và hủ lậu như thế mãi!

Bài 4 trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Theo anh (chị), truyện ngắn Người trong bao có những đặc sắc gì về nghệ thuật? (cách kể chuyện; chọn ngôi kể, giọng kể; xây dựng nhân vật, biểu tượng,...)

Trả lời:

Những đặc sắc nghệ thuật của truyện được thể hiện ở:

- Cách chọn ngôi kể: Tác giả đồng thời sử dụng cả hai hình thức người kể chuyện và nhân vật kể chuyện. Nhân vật trong truyện đồng thời cũng là nhàn vật kể chuyện (Bu-rơ-kin) ở ngôi thứ nhất (xưng tôi). Tác giả vẫn giữ ngôi thứ ba, kể lại câu chuyện của Bu-rơ-kin. Nhờ cách chọn ngôi kể như vậy, tác giả vừa đảm bảo được tính khách quan vừa vẫn thể hiện được tính chủ quan, gây được cảm giác gần gũi và chân thật của câu chuyện.

- Tạo ra cấu trúc kể truyện lồng trong truyện:

+ Truyện kể của tác giả về hai người đi săn về muộn.

+ Truyện kể của Bu-rơ-kin về Bê-li-cốp.

- Giọng kể: Giọng mỉa mai, châm biếm mà trầm tĩnh, chậm buồn, bề ngoài có vẻ khách quan, bình thản nhưng giấu bên trong sự bức xúc, trăn trở mạnh và sâu.

- Nghệ thuật xây dựng nhân vật: Bê-li-cốp được khắc hoạ một cách rất điển hình - một tính cách kì quái mà chân thực từ ngoại hình, lời nói, cử chỉ, hành động đến tính cách, lối sống.

- Biện pháp đối lập giữa các kiểu người, các tính cách và lối sống trái ngược:

+ Bê-li-cốp và chị em Va-ren-ca, Cô-va-len-cô.

+ Bê-li-cốp và cán bộ giáo viên trường trung học, nơi y làm việc và mọi người trong thành phố.

- Nghệ thuật xây dựng biểu tượng: Hình ảnh cái bao và lời nói "Nhỡ lại xảy ra việc gì thì sao?". Hình ảnh và lời nói này đều vừa có ý nghĩa cụ thể vừa có ý nghĩa biểu tượng.

- Kết thúc truyện bằng cách trực tiếp phát biểu chủ đề qua một câu cảm thán (hoặc câu hỏi tu từ: Không thể sống như thế mãi được!) gây ấn tượng mạnh với người đọc.

Bài 5 trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Thảo luận về ý nghĩa thời sự của truyện ngắn Người trong bao.

Trả lời:

Ý nghĩa thời sự của truyện "Người trong bao":

- Lối sống trong bao vẫn tồn tại trong xã hội ngày nay trong học đường (ở một số cá nhân): hèn nhát, ích kỉ, giáo điều, hèn hạ trước quyền lực.

- Không chịu tiếp thu những cái mới

- Trong cuộc sống luôn có những kẻ do sợ hãi mà xu nịnh cấp trên và tự thu mình trong các loại vỏ bọc để có được cảm giác an toàn.

=> Phê phán, chỉ trích, không đồng tình với lối sống đó. Xác định lối sống lành mạnh, chan hòa với mọi người, sống theo chuẩn mực văn hóa, đạo đức của cộng đồng hiện đại.

Soạn bài Người trong bao phần Luyện tập

Bài 1 luyện tập trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Nhập vai Bê-li-cốp để kể lại truyện ngắn Người trong bao bằng ngôi thứ nhất.

Trả lời:

Kể sáng tạo truyện bằng cách nhập vai nhân vật chính Bê-li-cốp - xưng "tôi" hoặc "mình", kể cả khi Bê-li-cốp đã chết.

Tham khảo bài làm sau:

Tôi là Bê-li-cốp, giáo viên dạy tiếng Hi Lạp cổ ở một trường Trung học tỉnh lẻ. Tôi có thói quen là bất kể thời tiết nóng hay lạnh, trời xấu hay trời đẹp… đều phải mặc áo bành tô cốt bông, đi giày cao su và cầm ô. Mọi vật dụng cần thiết như chiếc đồng hồ quả quýt, cái dao nhỏ để gọt bút chì, thậm chí đến cả cái ô lúc không dùng tôi cũng để trong bao. Vì không thích người ta nhìn thấy mặt mình nên tôi thường hay bẻ đứng cổ áo lên, đeo kính râm và nhét bông vào lỗ tai. Khi ngồi trên xe ngựa, tôi bắt xà ích phải kéo mui lên che cho kín.

Tôi mắc phải một căn bệnh kinh niên, đó là bệnh sợ hãi. Tôi luôn luôn giấu mình vào trong một “cái bao” để ngăn cách và tự bảo vệ mình không bị ảnh hưởng bởi cuộc sống bên ngoài khiến tôi khó chịu và sợ hãi. Điều mà tôi ghê tởm chính là cuộc sống hiện tại, trong khi đó tôi lại thường ca ngợi và tôn thờ quá khứ. Ngôn ngữ Hi Lạp cổ mà tôi dạy cũng là một thứ “bao” vô hình giúp tôi có thể trốn tránh hiện thực đang diễn ra xung quanh.

Trước mọi người, tôi cố giấu kín ý nghĩ của mình. Nếu có đến chơi nhà một giáo viên nào đó, tôi kéo ghế ngồi, đưa mắt nhìn xung quanh một lúc rồi cáo từ. Đó là cách duy trì mối quan hệ với đồng nghiệp mà tôi cho là tốt nhất. Nhưng không hiểu sao giáo viên trong trường không thích gần tôi mà còn có vẻ sợ nữa. Ngay cả ông Hiệu trưởng cũng vậy. Tôi đi đến đâu cũng bị người ta xa lánh. Các bà, các cô tối thứ bảy không dám diễn kịch tại nhà vì sợ tôi biết lại phiền. Giới tu hành khi có mặt tôi thì không dám ăn thịt và đánh bài. Người ta đặt cho tôi biệt danh là “người trong bao” với ý châm biếm, giễu cợt.

Tôi ở cùng nhà với Bu-rkin, cửa phòng đối diện nhau cho nên tôi làm gì, sinh hoạt như thế nào anh ta đều biết hết. Có những điều tôi cho là bình thường thì Bu-rkin lại cho là lạ lùng. Ví dụ: đêm đêm, tôi thường đóng chặt hết cửa lớn cửa nhỏ, không cho gió lọt vào nhà. Lúc ngủ, tôi thường trùm chăn kín đầu, thế mà vẫn cảm thấy rờn rợn, chỉ sợ nhỡ xảy ra việc gì như kẻ trộm chui vào nhà chẳng hạn. Suốt đêm, tôi toàn mơ thấy những chuyện khủng khiếp cho nên sáng sáng đến trường, người cứ mệt mỏi rã rời.

Có một giáo viên trẻ tên là Cô-va-len-cô mới về trường. Chị gái cậu ta khá xinh, tên là Va-ren-ca. Sự xuất hiện của hai chị em đã khuấy động không khí của cái tỉnh lẻ buồn chán này. Tôi để ý tới cô chị và thầm nghĩ mình cũng đã đến lúc phải lấy vợ. Hình như giáo viên trong trường cũng biết điều đó nên họ hay gán ghép tôi với Va-ren-ca. Chuyện bất ngờ xảy ra là không biết kẻ ngỗ nghịch nào đó đã vẽ bức tranh châm biếm đề dòng chữ Một kẻ tình si rồi gửi cho tôi. Ngay ngày chủ nhật hôm sau, tôi ngạc nhiên đến hoảng hốt khi tận mắt nhìn thấy hai chị em Cô-va-len-cô phóng xe đạp trên đường. Buổi tối, tôi quyết định đến nhà họ nhưng Va-ren-ca đi vắng, tôi đành nói chuyện với cậu em. Tôi tỏ ra không bằng lòng với việc cậu ta đi xe đạp vì cho rằng sẽ nêu gương xấu cho học sinh bắt chước. Cô-va-len-cô mặt đỏ gay, giận dữ bảo tôi rằng: “Việc ta và chị ta đi xe đạp chẳng liên quan gì đến ai cả! Con nào thằng nào thò mũi vào chuyện riêng của nhà ta, ta cho chầu Diêm vương tất!”. Thấy Cô-va-len-cô có thái độ hỗn xược như thế, tôi dọa là sẽ mách ông Hiệu trưởng.

Tưởng cậu ta sợ, ai ngờ cậu ta giận dữ túm cổ tôi đẩy xuống cầu thang. Tôi ngã lăn xuống đất, may mà không việc gì. Chiếc kính râm đeo mắt vẫn còn nguyên. Nhưng cũng chính lúc ấy, Va-ren-ca cùng với hai bà nữa vừa đi đâu về. Với tôi, đó thật là điều kinh khủng hơn cả gãy tay hay gãy cổ, vi tôi đã biến thành trò cười cho thiên hạ. Trước sau gì thì mọi người cũng sẽ biết chuyện này. Chao ôi! Lại sẽ có một bức tranh châm biếm khác. Biết đâu ông Hiệu trưởng lại chẳng ép tôi về hưu?! Nghĩ tới đó, tôi vô cùng sợ hãi. Nhận ra tôi, Va-ren-ca chợt cười phá lên: Ha ha ha!  Tiếng cười ấy của cô ta đã chấm dứt ý định cưới xin, chấm dứt cả cuộc đời tôi.

Tôi lê bước về nhà, lên giường nằm và kéo chăn trùm kín đầu, không muốn nhìn, không muốn nghe bất cứ cái gì của cuộc đời này nữa. Tôi thấm thía nỗi trống trải, cô đơn đang vây phủ quanh mình, ôi, giá mà tôi được chết ngay lúc này! Chiếc quan tài sẽ là cái “bao” vững chắc để tôi chui vào đó và vĩnh viễn không bao giờ ra nữa.

Bài 2 trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Theo tưởng tượng của anh (chị), hãy viết một đoạn kết khác cho truyện ngắn Người trong bao.

Gợi ý trả lời:

Học sinh tự tưởng tượng, viết một cái kết hợp lí khác cho truyện. Chú ý đến ý nghĩa sâu xa của tác phẩm: phê phán sâu sắc lối sống trong bao hèn nhát, cá nhân, ích kỉ và hủ lậu của một bộ phận trí thức Nga cuối thế kỉ XIX. Bê-li-cốp chỉ là một hình tượng điển hình cho tầng lớp ấy thôi.

Vậy nên thay vì để Bê-li-cốp chết như một điều tất yếu, không gây nên bất cứ ảnh hưởng nào đến xã hội xung quanh thì hãy viết một cái kết mà ở đó cái chết của Bê-li-cốp đã làm thay đổi tư tưởng của những người xung quanh, khiến mọi người phải thay đổi cuộc sống, cách sống, không thể sống tầm thường, vô vị và hủ lậu như thế mãi.

Bài 3 luyện tập trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Dòng nào sau đây có thể thay thế cho nhan đề của truyện ngắn? Vì sao?

A - Bê-li-cốp

B - Một con người kì quái

C - Không thể sống như thế!

D - Câu chuyện trong nhà kho

E - Người mang vỏ ốc

Trả lời:

Không nên và không thể thay nhan đề Người trong bao bằng các nhan đề đã cho bởi:

- Nhan đề Người trong bao là một nhan đề giàu hình ảnh, vừa mang tính khái quát lại vừa gây ấn tượng sâu sắc nhất, lạ nhất.

- Đó là sáng tạo độc đáo của tác giả.

- Đó là cách dịch sát nghĩa nguyên tác nhất.

Bài 4 luyện tập trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Tìm một vài thành ngữ, tục ngữ Việt Nam có nội dung gần gũi với "lối sống trong bao", với kiểu người như Bê-li-cốp.

Trả lời:

Một số thành ngữ, tục ngữ Việt Nam có nội dung gần với lối sống và kiểu người trong bao:

- Mũ nỉ che tai.               - Co vòi rụt cổ.

- Con ốc nằm co.            - Nhát như thỏ đế.

- Rụt cổ rùa.                   - Len lét như thằn lằn mồng năm.

Soạn Người trong bao nâng cao

    Đọc tài liệu tổng hợp ngắn gọn phần soạn bài Người trong bao nâng cao cho các em học sinh học chương trình Ngữ văn 11 cơ bản tham khảo, mở rộng kiến thức để đưa vào những bài làm văn của mình.

Câu 1. Chú ý là tác giả muốn xây dựng Bê-li-cốp thành một nhân vật điển hình, một biểu tượng của “người trong bao”, cho nên nhấn mạnh tới đặc điểm “tất cả đều trong bao”, từ con người đến đồ dùng, từ khi sống cho đến khi chết. Khái niệm “người trong bao” có một ý nghĩa khái quát sâu sắc, nó cho thấy loại người này vừa là nạn nhân vừa là đồng loã của chế độ chuyên chế. Phân tích chi tiết để làm sáng tỏ thêm các gợi ý trên.

Câu 2.

Có hai điểm chú ý: niềm sung sướng được chôn Bê-li-cốp và nỗi thất vọng khi thấy “người trong bao” còn có ở khắp nơi. Phân tích ý nghĩa của hai tình cảm đó.            ‘

Câu 3. Một điều phi lí, vô nghĩa lí mà được nói ra như là một đạo lí quan trọng, nghiêm túc. Bê-li-cốp vẫn thường làm những việc vô nghĩa lí một cách nghiêm túc, đúng đắn. Chỉ ra các chi tiết vô lí mà Bê-li-cốp làm ra vẻ quan trọng.

Câu 4. Tính chất trào phúng, biếm họa của hình tượng nhân vật Bê-li-cốp thể hiện ở các mặt sau:

- Sự giới thiệu, miêu tả có tính mỉa mai, do tính “đồng phục trong bao” của toàn bộ con người Bê-li-cốp.

- Các hành động vô nghĩa lí và phản động của Bê-li-cốp được thực hiện một cách nghiêm túc, trang trọng.

- Các hành vi chế nhạo Bê-li-cốp của đồng nghiệp, cái chết của Bê-li-cốp, cả cách mà đồng nghiệp làm ra vẻ trang nghiêm khi đưa ma Bê-li-cốp.

Tổng kết Người trong bao

Với nghệ thuật xây dựng biểu tượng và nhân vật điển hình, giọng kể chậm rãi vừa giễu cợt, châm biếm, mỉa mai vừa u buồn, qua hình tượng nhân vật “người trong bao” Bê-li-cốp, Sê-khốp phê phán sâu sắc lối sống hèn nhát, bạc nhược, bảo thủ và ích kỉ của một bộ phận trí thức Nga cuối thế kỉ XIX. Từ đó, nhà văn khẩn thiết thức tỉnh mọi người : “Không thể sống mãi như thế được !”.

Các em vừa tham khảo nội dung chi tiết hướng dẫn soạn văn 11 bài Người trong bao của Sê-khốp đã được Học Tốt biên soạn giúp em chuẩn bị bài tốt hơn trước khi đến lớp. Để hiểu sâu và nhớ lâu hơn, các em nên kết hợp tự soạn bài theo những kiến thức của bản thân. Chúc các em luôn đạt kết quả cao trong học tập.

[ĐỪNG SAO CHÉP] - Bài viết này chúng tôi chia sẻ với mong muốn giúp các bạn tham khảo, góp phần giúp cho bạn có thể để tự soạn bài Người trong bao (Sê-khốp) một cách tốt nhất. "Trong cách học, phải lấy tự học làm cố" - Chỉ khi bạn TỰ LÀM mới giúp bạn HIỂU HƠN VỀ BÀI HỌC và LUÔN ĐẠT ĐƯỢC KẾT QUẢ CAO.