Từ việc tham khảo Sách giáo viên Ngữ văn 8 tập 1 Kết nối tri thức, Đọc tài liệu sẽ giúp các em Soạn văn 8 Nam quốc sơn hà (Sông núi nước Nam) chính xác nhất.
Hướng dẫn trả lời các câu hỏi soạn Nam Quốc sơn hà trang 69-71 sách giáo khoa Ngữ văn 8 tập 1 Kết nối tri thức chi tiết, đầy đủ.
Bài học bao gồm các phần:
Sau khi đọc
Câu 1 trang 70 SGK Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Bài thơ được coi là bản “tuyên ngôn độc lập” đầu tiên của nước ta. Em hiểu thế nào là bản “tuyên ngôn độc lập”?
Trả lời
“Tuyên ngôn độc lập” là văn bản tuyên chủ quyền của đất, nước, của dân tộc và khẳng định không một thế lực nào được phép xâm phạm vào quyền độc lập ấy.
Câu 2 trang 70 SGK Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Từ “cư” trong nguyên tác có thể dịch là “ngự” (cai quản), cũng có thể dịch là “ở” (cư trú). Theo em, cách dịch nào thể hiện được rõ tinh thần của một bản “tuyên ngôn độc lập” hơn? Hãy lí giải ý kiến của em.
Trả lời
Theo ý kiến cá nhân của em, cách dịch "ngự" (cai quản) sẽ thỏa đáng hơn bởi vua của một nước nên dùng chữ này có nghĩa là người đứng đầu trong một quốc gia có trách nhiệm cai quản và vận hành đất nước chứ không phải chỉ đơn giản là một người sống ở đó, từ “ở” (cư trú) không bao hàm được hết nghĩa nguyên tác của bài thơ.
Câu 3 trang 70 SGK Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Để khẳng định chủ quyền của đất nước ta, tác giả đã sử dụng những lí lẽ nào?
Trả lời
Để khẳng định chủ quyền của đất nước ta, tác giả đã sử dụng những lí lẽ:
- Hai câu đầu: khẳng định chủ quyền (quyền cai trị, điều hành) trên lãnh thổ nước ta; Sông núi nước Nam vua nước Nam cai quản
- Hai câu sau: Khẳng định tinh thần quyết tâm bảo vệ chủ quyền đó trước quân xâm lược; Giới phận đã được khẳng định rõ ràng ở trong sách trời
Câu 4 trang 70 SGK Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Theo em, câu thơ cuối cảnh báo điều gì đối với quân xâm lược? Do đâu em khẳng định như vậy?
Trả lời
- Câu thơ cuối cảnh báo quân giặc sẽ phải tận mắt chứng kiến sự thất bại tan tành do chính bọn chúng gây ra.
- Lời ran trong câu thơ cuối còn có giá trị giáo dục, mỗi người dân ý thức kiên quyết bảo vệ chủ quyền đất nước, không cho phép bất cứ kẻ thù nào xâm phạm.
Câu 5 trang 71 SGK Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Câu thơ nào trong bài thơ để lại cho em ấn tượng sâu sắc nhất? Vì sao?
Trả lời
Câu thơ em ấn tượng nhất trong bài thơ là câu thơ “Nam quốc sơn hà Nam đế cư” vì câu khai mở vấn đề “kinh thiên định nghĩa” rằng đất của Đại Việt thì phải do người dân Đại Việt cai quản, sinh sống, đó là lẽ tất nhiên. Ý thơ nhằm khẳng định tư thế hiên ngang, bình đẳng về mặt chính trị, vị thế quốc gia đối với đất nước láng giềng, bằng khẩu khí tự hào, kiêu hãnh, mang đậm lòng tự tôn dân tộc sâu sắc.
Câu 6 trang 71 SGK Ngữ văn 8 Tập 1 Kết nối tri thức
Em rút ra được nhận thức gì cho bản thân sau khi học bài thơ này?
Trả lời
Bài học: Nâng cao tinh thần yêu nước, có trách nhiệm đối với những vấn đề của cộng đồng.
Kiến thức văn bản
• Bài thơ hiện chưa rõ tác giả. Nhiều tài liệu cho là của Lý Thường Kiệt. Có những ghi chép khác nhau về sự xuất hiện của bài thơ. Theo sách Lĩnh Nam chích quái, bài thơ được một vị thần ngâm đọc khiến cho quân Tống hoảng sợ, giúp vua Lê Đại Hành đánh bại quân xâm lược năm 981. Theo sách Đại Việt sử kí toàn thư, khi Lý Thường Kiệt chặn đánh quân Tống bên sông Như Nguyệt năm 1076, bài thơ đã vang lên trong đền thờ thần sông là Trương tướng quân. Sau đó quân Tống thảm bại đúng như lời trong bài thơ.
• Bài thơ vốn không có nhan đề. Tên gọi Nam quốc sơn hà là do những người biên soạn cuốn sách Hợp tuyển thơ văn Việt Nam, tập 2 (NXB Văn học, Hà Nội, 1976) đặt, lấy từ bốn chữ đầu tiên của bài thơ.
-/-
Hi vọng với phần nội dung Soạn bài Nam quốc sơn hà lớp 8 KNTT - Lý Thường Kiệt mà Đọc tài liệu cung cấp, các em sẽ chuẩn bị bài thật tốt trước khi tới lớp. Xem thêm các bài soạn khác của lớp 8 tại: Soạn văn 8 Kết nối tri thức cùng Đọc nhé.
