Luyện từ và câu: Mở rộng vốn từ: Cái đẹp

Soạn bài Luyện từ và câu lớp 4: Mở rộng vốn từ Cái đẹp trang 52 tuần 23, SGK Tiếng Việt 4 tập 2 được Đọc tài liệu biên soạn các nội dung lý thuyết nhắc lại của tuần trước, cùng với hướng dẫn làm các bài tập trang 52 SGK.

Kiến thức cần nhớ

I. Một số từ ngữ thường được dùng để chỉ cái đẹp

1. Vẻ đẹp của con người:

- Vẻ đẹp bên ngoài của con người:  xinh đẹp, xinh tươi, xinh xắn, rực rỡ, yểu điệu, thướt tha, xinh xinh, lộng lẫy,…
- Vẻ đẹp nội tâm của con người: thuỳ mị, dịu dàng, hiền dịu, lịch sự, tế nhị, nết na, ngay thẳng, bộc trực, dũng cảm, khảng khái,….

2. Vẻ đẹp của thiên nhiên:

Huy hoàng, tráng lệ, diễm lệ, mĩ lệ, hùng vĩ, kì vĩ, hùng tráng, hoành tráng,…

II. Một số câu tục ngữ nói về nét đẹp bên trong và phẩm chất bên ngoài của con người:

- Cái nết đánh chết cái đẹp: Người nết na hơn người có nhan sắc.
- Chữ như gà bới: ( Chữ như cua bò sàng): Chữ viết quá xấu, không thành chữ.
- Đẹp người đẹp nết: Người bề ngoài đẹp, tính nết cũng tốt.
- Mặt hoa da phấn: người phụ nữ đẹp như hoa và trắng trẻo như thoa phấn.
- Mặt ngọc da ngà: người phụ nữ đẹp và trắng trẻo.
- Mặt tươi như hoa: Khen người luôn tươi tỉnh và đẹp.
- Người thanh tiếng nói cũng thanh/Chuông kêu khẽ đánh bên thành cũng kêu. Ca tụng những người ăn nói thanh nhã, lịch sự.
- Trông mặt mà bắt hình dong/Con lợn có béo cỗ lòng mới ngon: Nhìn bề ngoài cũng biết được tính nết như thế nào.
- Tốt gỗ hơn tốt nước sơn: Sơn là vẻ bề ngoài. Nước sơn tốt mà gỗ xấu thì đồ vật cũng chóng hỏng. Con người tâm tính tốt còn hơn chỉ đẹp mã bề ngoài.
- Xấu người đẹp nết: Người bề ngoài xấu nhưng tâm tính tốt

Gợi ý làm bài tập SGK

Câu 1 (trang 52 sgk Tiếng Việt 4): Chọn nghĩa thích hợp với mỗi câu tục ngữ đã cho (SGK TV4 tập 2 trang 52)

Gợi ý trả lời

Phẩm chất quý hơn vẻ đẹp bên ngoài:

• Tốt gỗ hơn tốt nước sơn
• Cái nết đánh chết cái đẹp

Hình thức thường thống nhất với nội dung:

• Trông mặt mà bắt hình dong
• Con lợn có béo thì lòng mới ngon
• Người thanh tiếng nói cũng thanh

Chuông kêu khẽ đánh bên thành cũng kêu

Câu 2 (trang 52 sgk Tiếng Việt 4): Nêu một trường hợp có thể sử dụng một trong những câu tục ngữ nói trên

Gợi ý trả lời

Em có thể nêu trường hợp sau:

a) Có một lần chị tôi dẫn tôi đi mua giày. Tôi rất thích đôi giày mà Hùng mang đi học chiều qua. Đó là đôi giày mođen mới. Chị tôi bảo: Nhìn nó đẹp và có vẻ xinh xắn đấy nhưng chất lượng thì như đồ hàng mã. Em hãy chọn loại hàng da thứ thiệt, tuy không bắt mắt lắm nhưng bền lắm em ạ! Em đã từng nghe nói "Tốt gỗ hơn tốt nước sơn" đó sao!

b) Chị tôi có một người bạn tên là Hương được bạn bè yêu thích, và quý mến lắm. Sau lần, chị Hương đến nhà tôi chơi về, mẹ kéo hai chị em tôi lại nói: "Lâu nay mẹ nghe đồn con Hương hiền dịu, nết na dễ thương vừa đẹp người vừa đẹp nết. Giờ mẹ mới biết. Con bé đúng là: "Người thanh tiếng nói cũng thanh, Chuông kêu khẽ đánh bên thành cũng kêu".

Câu 3 (trang 52 sgk Tiếng Việt 4): Tìm các từ miêu tả mức độ cao của cái đẹp.

Gợi ý trả lời

Em thêm vào trước hoặc sau những tính từ chỉ về cái đẹp những từ chỉ mức độ "rất, quá, lắm, tuyệt vời, tuyệt mĩ, mê hồn, mê li..." - Xinh quá, rất xinh, đẹp quá, đẹp lắm, đẹp tuyệt vời, đẹp tuyệt mĩ, đẹp tuyệt diệu, đẹp mê hồn, đẹp mê li, đẹp như tiên giáng trần...

Câu 4 (trang 52 sgk Tiếng Việt 4): Đặt câu với một số từ vừa tìm được ở trên.

Gợi ý trả lời

• Phong cảnh ở đây đẹp tuyệt vời.
• Bức tranh thật tuyệt mĩ.
• Chị ấy đẹp như tiên giáng trần.
• Bà ấy rất đẹp lão.

***

Soạn bài Luyện từ và câu lớp 4:  Mở rộng vốn từ Cái đẹp trang 52, tuần 23 SGK Tiếng Việt 4 tập 2 được Đọc tài liệu biên soạn chi tiết với cả nội dung lý thuyết và gợi ý thực hành phía trên, chúc các em học sinh có một tiết học Luyện từ và câu lớp 4 thật bổ ích.