Soạn bài Chiều xuân (Anh Thơ)

Tài liệu hướng dẫn soạn bài Chiều xuân (Anh Thơ) được biên soạn giúp các em tìm hiểu và tiếp thu dễ dàng hơn nội dung và nghệ thuật của tác phẩm, hỗ trợ cho quá trình tự học soạn văn 11 của các em đạt kết quả tốt hơn.

Với những hướng dẫn chi tiết trả lời câu hỏi sách giáo khoa dưới đây các em không chỉ soạn bài tốt mà còn nắm vững các kiến thức quan trọng của tác phẩm này.

Bài thơ Chiều xuân

Mưa đổ bụi êm êm trên bến vắng,
Đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi;
Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời.

Ngoài đường đê cỏ non tràn biếc cỏ,
Đàn sáo đen sà xuống mổ vu vơ
Mấy cánh bướm rập rờn trôi trước gió.
Những trâu bò thong thả cúi ăn mưa.

Trong đồng lúa xanh rờn và ướt lặng
Lũ cò con chốc chốc vụt bay ra,
Làm giật mình một cô nàng yếm thắm.
Cúi cuốc cào cỏ ruộng sắp ra hoa.

      Cùng tham khảo...

Soạn bài Chiều xuân siêu ngắn

Gợi ý trả lời câu hỏi đọc hiểu và luyện tập soạn Chiều xuân (Anh Thơ) ngắn nhất trang 52 SGK Ngữ văn 10 tập 2.

Câu 1 - Trang 52 SGK

- Bức tranh chiều xuân gợi lên mang hình ảnh, chi tiết tiêu biểu cho cảnh sắc mùa xuân miền Bắc:

+ Mưa bụi

+ Dòng sông, bến nước, con đò: những hình ảnh giản dị và thân thuộc

+ Quán tranh: Những quán nhỏ bán nước

+ Hoa xoan: Loài hoa thân thuộc của mùa xuân, đem đến không khí xuân

+ Con đê cỏ non mọc

+ Các con vật của làng quê: trâu, sáo, bướm đang thả mình vào không khí xuân

+ Cánh đồng lúa, cánh cò.

⇒ Cảnh sắc mùa xuân hiện lên gần gũi, bình dị và thân thuộc.

Câu 2 - Trang 52 SGK

Không khí đồng quê yên lặng, nhịp sống vô cùng bình yên:

- Từ ngữ giàu giá trị tạo hình gợi cảm: êm, biếng lười, vắng lặng, vu vơ, rập rờn, thong thả, chốc chốc.

- Danh từ chỉ sự vật: mưa, đò, quán, hoa xoan, trâu bò, cò con.

Câu 3 - Trang 52 SGK

- Các từ láy được sử dụng: êm đềm, im lìm, tơi bời, vu vơ, rập rờn, thong thả, êm êm.

⇒ Nét đặc sắc: Những từ láy vừa gợi hình, vừa gợi cảm, làm nổi bật vẻ tĩnh lặng, thanh bình của khung cảnh chiều xuân.

Soạn bài Chiều xuân chi tiết

Gợi ý trả lời câu hỏi đọc hiểu và luyện tập soạn Chiều xuân (Anh Thơ) trang 52 SGK Ngữ văn 10 tập 2.

Bài 1 trang 52 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Bức tranh "chiều xuân" qua ngòi bút Anh Thơ hiện lên như thế nào? Hãy chỉ ra nét riêng của bức tranh đó.

Trả lời:

Bài thơ là một bức tranh mùa xuân vào buổi chiều - tiêu biểu cho cảnh xuân nơi đồng quê miền Bắc nước ta. Bài thơ mạnh ở lối tả. Không tả tỉ mỉ chi tiết mà quan sát rộng, mặc dù thế vẫn muốn thâu tóm từ linh hồn của cảnh. Có thể nhận xét chung rằng bức tranh buổi chiều xuân khá yên ả. Thậm chí có phần hơi vắng lặng nữa.

Buổi chiều xuân rất đặc trưng trước hết chính là ở cảnh mưa: mưa bụi, mưa xuân thưa thớt bay. Mưa gọi những mầm non thức dậy. Cảnh đầu tiên lọt vào tầm quan sát của tác giả là cảnh bến đò. Nhưng như đã nói, bức tranh không được chụp vào lúc đông vui nhộn nhịp, nên như hoà vào cái yên ả của buổi chiều xuân kia, con đò cũng "biếng lười nằm mặc nước sông trôi". Điểm xuyết liên tục thêm vào bức tranh ấy là quán tranh vắng, là những chùm hoa xoan tím "rụng tơi bời".

Cảnh từ gần được mở rộng thêm, cao và xa hơn. Nhưng vẫn là những nét đặc trưng của mùa xuân đồng bằng Bắc Bộ: cỏ non tràn biếc cỏ, đàn sáo đen, những cánh bướm rập rờn,... Khổ thứ hai có một hình ảnh thơ thật độc đáo và xuất sắc:

Những trâu bò thong thả cúi ăn mưa

Ba khổ thơ gần như chỉ là những câu thơ tả cảnh. Có thể nói cả bài thơ hợp thành một bức tranh quê giản dị, mộc mạc, thanh nhã, hơi gợi buồn vì cảnh vắng quá, yên tĩnh quá.

Bài 2 trang 52 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Anh (chị) có cảm nhận gì về không khí và nhịp sống thôn quê trong bài thơ? Không khí và nhịp sống ấy được gợi tả bằng những từ ngữ, chi tiết và bằng thủ pháp nghệ thuật nào ?

Trả lời:

Khi soạn bài Chiều xuân em thấy, bài thơ tả cảnh nhưng lại gợi ra rất rõ cái không khí và nhịp sống muôn đời ở nông thôn ta thời trước, đó là sự bình yên. Con đò nằm biếng lười, quán vắng, những cánh bướm rập rờn, những đàn trâu thong thả,... tất cả đều có dáng khoan thai. Phải chờ đợi đến hai câu cuối của bài thơ, người đọc mới thấy xuất hiện hình ảnh con người. Nhưng con người sao cũng thụ động quá:

Lũ cò con chốc chốc vụt bay ra,

Làm giật mình một cô nàng yếm thắm

Cúi cuốc cào cỏ ruộng sắp ra hoa.

Câu thơ chụp được đúng cái thời khắc lao động của người thiếu nữ. Một cô thôn nữ chăm chỉ trong một buổi chiều quê tĩnh lặng. Câu thơ tả động nhưng thực ra là để nói cái tĩnh. Và nói cái tĩnh tất nhiên cũng lại để tiếp tục nhấn mạnh vào cái nhịp sống rất bình yên của một vùng quê mà dường như tất cả vẫn còn rất nguyên sơ vậy.

Bài 3 trang 52 SGK Ngữ văn 11 tập 2

Hãy thống kê những từ láy trong bài thơ và phân tích nét đặc sắc của những từ láy đó.

Trả lời:

Trong bài thơ, thi sĩ đã sử dụng rất nhiều từ láy để dựng cảnh, hay nói đúng hơn là để gợi cái trạng thái tinh thần của cảnh: mưa thì êm êm, quán tranh đứng im lìm, hoa xoan rụng tơi bời, đàn sáo mổ vu vơ, mấy cánh bướm rập rờn, những trâu bò thong thả,... Trong các từ láy đã nêu, trừ từ rơ/bời, các từ láy còn lại đều là những từ láy có tính chất giảm nhẹ: êm êm, vu vơ, rập rờn, thong thả,... và hoặc thì diễn tả trạng thái thụ động hoặc thì diễn tả trạng thái đều đều của chủ thể. Rõ ràng trong tổng thể bài thơ, chính sự kết hợp của những từ láy này đã giúp thể hiện nổi bật vẻ đẹp dịu dàng, yên ả, thanh bình của cảnh chiều xuân cũng như của nhịp sống khoan thai nơi đồng quê của tác giả.

Soạn bài Chiều xuân Tác giả, tác phẩm

1. Tác giả Anh Thơ

- Anh Thơ (1921 - 2005) tên khai sinh là Vương Kiều Ân, sinh tại thị trấn Ninh Giang, tỉnh Hải Dương, xuất thân trong một gia đình công chức nhỏ, quê gốc ở thị xã Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang.

- Tuổi thơ Anh Thơ gắn bó với đồng ruộng quê hương.

- Vốn ham thích văn học từ nhỏ, phần nào chịu ảnh hưởng của gia đình bên ngoại (ông ngoại là cụ Phó bảng Kiều Oánh Mậu), lớn lên giữa lúc phong trào Thơ mới đang diễn ra sôi nổi, Anh Thơ đã tìm đến thơ ca như một con đường giải thoát khỏi cuộc đời tù túng, buồn tẻ và tự khẳng định giá trị người phụ nữ trong xã hội đương thời.

- Từ năm 1937, Anh Thơ đã có thơ đăng báo Đông phương, Tiểu thuyết thứ năm, Ngày nay, Phụ nữ. Nhà thơ được tặng giải Khuyến khích của Tự lực văn đoàn năm 1939. Anh Thơ tham gia kháng chiến chống Pháp, từng là Uỷ viên Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam (khóa I và II).

- Anh Thơ có sở trường viết về cảnh sắc nông thôn, gợi được không khí và nhịp sống nơi đồng quê miền Bắc nước ta. Bà là nữ thi sĩ tiêu biểu của nền thơ Việt Nam hiện đại, Anh Thơ được tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật (2007).

- Tác phẩm chính: Bức tranh quê (thơ - 1941), Kể chuyện Vũ Lăng (truyện thơ - 1957), Từ bến sông Thương (hồi kí - 1986), Tuyển tập Anh Thơ (1986).

2. Bài thơ Chiều xuân

- Bài thơ Chiều xuân được rút từ Bức tranh quê, tập thơ đầu tay của Anh Thơ.

- Nội dung bài thơ Chiều xuân: Ca ngợi vẻ đẹp của mùa xuân xứ Bắc qua đó bày tỏ tình yêu quê hương của tác giả.

- Bố cục bài thơ Chiều xuân chia làm 3 phần:

+ Phần 1 (khổ 1): Cảnh ngày xuân trên bến vắng

+ Phần 2 (khổ 2): Ngày xuân trên con đường đê

+ Phần 3 (khổ 3): Cảnh xuân trong ruộng lúa

- Biện pháp tu từ bài thơ Chiều xuân: biện pháp nhân hoá với hình ảnh “đò - biếng lười - mặc”, “quán tranh - đứng im lìm” nằm trong 2 câu thơ:

"Đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi

Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng"

- Tác dụng của biện pháp tu từ đó là:

• Biến những vật vô tri, vô giác thành sống động có hồn, gợi hình, gợi cảm.
• Góp phần khắc họa hình ảnh thiên nhiên, làng quê vắng lặng, im lìm, bình yên nhưng cũng đượm buồn.

    Khi soạn bài Chiều xuân, các em học sinh cần nắm chắc các nội dung chính, bố cục của bài thơ để có thể phân tích bài thơ Chiều xuân - Anh Thơ hay nhất, đạt điểm cao.

Trên đây là nội dung chi tiết hướng dẫn soạn Chiều xuân của Anh Thơ đã được Đọc Tài Liệu biên soạn giúp các em tham khảo và chuẩn bị bài tốt hơn trước khi đến lớp. Để hiểu sâu và nhớ lâu hơn, các em nên kết hợp tự soạn bài theo những kiến thức của bản thân. Chúc các em luôn đạt kết quả cao trong học tập.

[ĐỪNG SAO CHÉP] - Bài viết này chúng tôi chia sẻ với mong muốn giúp các bạn tham khảo, góp phần giúp cho bạn có thể để tự soạn bài Chiều xuân (Anh Thơ) một cách tốt nhất. "Trong cách học, phải lấy tự học làm cố" - Chỉ khi bạn TỰ LÀM mới giúp bạn HIỂU HƠN VỀ BÀI HỌC và LUÔN ĐẠT ĐƯỢC KẾT QUẢ CAO.