Nhằm giúp các em hệ thống kiến thức và dễ dàng tiếp thu, vận dụng vào làm bài, Đọc tài liệu gửi đến tài liệu sơ đồ tư duy Con cò của Chế Lan Viên với hệ thống luận điểm, sơ đồ tư duy chi tiết. Hy vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em học tập hiệu quả và đạt kết quả cao.
************
Sơ đồ tư duy Con cò - Chế Lan Viên
Sơ đồ tư duy phân tích bài thơ Con cò của Chế Lan Viên
Luận điểm 1: Phân tích ý nghĩa biểu tượng con cò
- Hình tượng con cò qua lời ru từ tuổi thơ
- Con cò gần gũi, thân thiết với đứa con qua lời ru dịu dàng, ngọt ngào
- Hình ảnh con cò là biểu trưng cho tấm lòng nhân hậu bao la của mẹ dành cho cuộc đời con
Luận điểm 2: Nghệ thuật của bài thơ
Hình ảnh con cò bây giờ không đơn thuần là một hình ảnh bình thường nữa mà được ví giống như một người mẹ hiền tần tảo sớm hôm chăm sóc con khi con đang ngủ, và không bao giờ rời xa con . Đó là hình ảnh khi con còn bé đang nằm trong nôi. Còn những câu thơ tiếp theo chúng ta lại thấy được hình ảnh con cò khi con đã lớn lên.
Cùng với sự lớn dần của con thì hình ảnh con cò cũng dần được thay đổi theo thời gian. Ngày đầu tiên khi con còn nhỏ mẹ dắt con đi theo từng bước trên mọi nẻo đường nhưng khi con đã lớn lên có thể tự đi một mình ,khi con vấp ngã con sẽ phải tự đứng dậy bởi mẹ không thể cứ đi bên cạnh con suốt cả cuộc đời được. Nhưng đồng thời qua đó chúng ta có thể thấy được cho dù người mẹ không đi theo con được những vẫn luôn an ủi để động viên con mình.
Xem chi tiết dàn ý phân tích con cò của Chế Lan Viên và các bài văn mẫu hay phân tích bài thơ Con cò của Chế Lan Viên
Sơ đồ tư duy suy nghĩ về tình mẫu tử trong bài Con cò của Chế Lan Viên
Tình mẫu tử thể hiện trong bài thơ Con cò:
- Mẹ nhọc nhằn, vất vả nuôi chồng con, thể hiện qua hình ảnh con cò đã đi vào thế giới tâm hồn của đứa con
- Lời ru của mẹ gắn bó với con từ khi thơ ấu
- Tấm lòng của mẹ, sự bao dung, nhân hậu của mẹ dành cho cuộc đời con.
Hình ảnh con cò lại xuất hiện, cò luôn gắn bó với tuổi thơ cua con, nó cũng chính là biểu tượng của người mẹ thân thương, là tình yêu của mẹ dành cho con. Có thể thấy rằng dù cho con có trưởng thành thì người mẹ vẫn luôn gần gũi với con, lúc này người mẹ đã trở thành người đồng hành với con trên bước đường đời trước mắt con. Ở đây hình ảnh con cò đã thể hiện tình mẫu tử, một tình cảm thiêng liêng mà người mẹ dành cho đứa con yêu quý.
Tham khảo thêm: Cảm nhận về bài thơ Con cò của Chế Lan Viên
Nhà thơ Chế Lan Viên và bài thơ Con cò
I. Tác giả Chế Lan Viên
- Chế Lan Viên (1920- 1989) tên thật là Phan Ngọc Hoan
- Quê quán: huyện Cam Lộ- tình Quảng Trị nhưng ông lớn lên ở Bình Định
- Sự nghiệp sáng tác:
+ Trước Cách mạng tháng 8 Chế Lan Viên nổi tiếng với phong trào thơ mới với tập thơ “Điêu tàn” (1937)
+ Với hơn 50 năm sáng tác, ông có nhiều tìm tòi ở những tập thơ hay gây được tiếng vang trong công chúng, Chế Lan Viên là một trong những tên tuổi hàng đầu của nền thơ hiện đại thế kỉ XX
+ Năm 1996 ông được nhà nước truy tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật
- Phong cách sáng tác: Ông được đánh giá là một nhà thơ có phong cách và đặc sắc. Thơ ông lấp lánh vẻ đẹp trí tuệ, triết lí và khả năng sáng tạo hình ảnh.
II. Bài thơ Con cò
A. Tìm hiểu chung
1. Hoàn cảnh sáng tác
- Bài thơ Con cò sáng tác năm 1962, in trong tập “Hoa ngày thường- Chim báo bão” của Chế Lan Viên.
2. Bố cục : 3 phần
Khổ 1: Hình ảnh con cò theo lời ru đến với tuổi thơ con, đó là biểu tượng cho cuộc đời lam lũ của mẹ
- Khổ 2: Hình ảnh con cò trong tiềm thức của con và theo con suốt cuộc đời dài rộng
- Khổ 3: Ý nghĩa lời ru qua hình ảnh con cò, con cò là biểu tượng cho tấm lòng người mẹ
3 Giá trị nội dung
- Khai thác hình tượng con cò trong những câu hát, lời ru, bài thơ “Con cò” của Chế Lan Viên ngợi ca tình mẹ và ý nghĩa của lời ru trong cuộc đời mỗi người
4 Giá trị nghệ thuật
- Bài thơ thành công trong với thể thể thơ tự do, nhiều câu mang dáng dấp của thể thơ 8 chữ nên cảm xúc được thể hiện linh hoạt, giọng điệu suy ngẫm mang tính triết lí, vận dụng sáng tạo ca dao
B. Tìm hiểu chi tiết
1. Hình ảnh con cò theo lời ru đến với tuổi thơ con, đó là biểu tượng cho cuộc đời lam lũ của mẹ
- “Con còn bế trên tay….đang bay”: lời tâm tình thủ thỉ của mẹ với con, con cò đến với con ngay từ khi còn còn tấm bé trong lời ru của mẹ
- Con cò bay la…Đồng Đăng”: Hình ảnh con cò gợi cuộc sống xưa cũ từ làng quê đến phố xá thong thả => con cò là hình ảnh của hồn quê hương, hồn đất nước
- “Con cò ăn đêm…Cò sợ xáo măng”: Hình ảnh cò trong lời ru con không phải chỉ là hồn quê hương mà còn là hình ảnh biểu trưng cho những người nông dân, những người phụ nữ …vất vả lam lũ kiếm sống
- “Ngủ yên!...phân vân”: “Cánh cò” trong câu hát của mẹ đến với con khi con còn chưa thể hiểu được, nhưng có thể con sẽ cảm nhận được âm điệu ngọt ngào và tình yêu thương che chở vỗ về của mẹ
⇒ Vận dụng sáng tạo hình ảnh, âm điệu ca dao dân ca => những câu ca dao in dần vào mảnh hồn thơ ngây của con
2. Hình ảnh con cò trong tiềm thức của con và theo con suốt cuộc đời dài rộng
- Hình ảnh cò đến với tiềm thức của con qua lời ru của mẹ “Cò đứng quanh nôi…đắp chung đôi”: Cò gần gũi, gắn bó với con từ thưở trong nôi
- Cò theo con trên từng chặng đường đời:
+ “Mai khôn lớn con theo cò đi học”: Cò trở thành người bạn đồng hành trên con đường đi học của con
+ Cò còn “theo gót đôi chân”, không rời xa, con sẽ làm “thi sĩ”, cánh cò sẽ tiếp tục gắn bó với con miệt mài không nghỉ, không xa rời
⇒ Điệp ngữ, điệp cấu trúc, sử dụng nhiều câu cảm thán => Cò thực sự trở thành một người bạn đồng hành từ khi con còn nằm trong nôi đến khi con khôn lớn trưởng thành
⇒ Hình ảnh cánh cò đồng hành cùng con là biểu tượng cho người mẹ, cho tình mẹ luôn gắn bó, che chở cho con trên suốt hành trình dài rộng của cuộc đời
3. Ý nghĩa lời ru qua hình ảnh con cò, con cò là biểu tượng cho tấm lòng người mẹ
- Hình ảnh “con cò” được nhấn mạnh ở ý nghĩa biểu tượng, cò là biểu tượng cho tấm lòng người mẹ “dù ở gần con…cò mãi yêu con”
- Từ sự thấu hiểu tấm lòng người mẹ, nhà thơ khái quát quy luật tình cảm: “Con dù lớn vẫn là con của mẹ….vẫn theo con”
⇒ Từ ngữ “dù”, “vẫn” nhấn mạnh sự gắn bó bền chặt của tình mẫu tử
- Phần kết quay trở lại với âm hưởng lời ru và đúc kết hình tượng con cò trong những lời ru ấy
⇒ Ý nghĩa lời ru: Lời ru đến với con một cách tự nhiên, qua lời ru con cảm nhận được bao điều thân thuộc gần gũi thanh bình của quê hương, cũng cảm nhận được tấm lòng bao la của người mẹ, lời ru hoàn thiện tâm hồn nhỏ bé của con để con lớn lên biết yêu thương và trân quý những giá trị tốt đẹp
Xem thêm tài liệu tham khảo về bài Con cò:
************
Trên đây là sơ đồ tư duy Con cò - Chế Lan Viên do Đọc tài liệu biên soạn. Hy vọng đây sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em học và ôn tập môn Văn tốt hơn. Đừng quên tham khảo thêm nhiều bài văn mẫu 9 được cập nhật đầy đủ tại doctailieu.com em nhé. Chúc các em luôn học tốt.