Phân tích khổ thơ đầu bài thơ Vội vàng để thấy được cảm xúc vội vàng, khát khao giao cảm với đời, không gian, thời gian đã bộc lộ rõ nét, mãnh liệt hơn cái tôi cá nhân đầy say mê và muốn được hòa mình vào đất trời, muốn được phá vỡ những quy luật của tự nhiên được nhà thơ Xuân Diệu tài tình đưa vào những ý thơ.
Lập dàn ýphân tích khổ 1 Vội vàng
1. Mở bài
- Giới thiệu khái quát về Xuân Diệu và bài thơ Vội vàng.
- Dẫn dắt giới thiệu khổ thơ đầu: niềm say đắm của nhân vật trữ tình trước vẻ đẹp của mùa xuân.
Mẫu:
Xuân Diệu (1916 - 1985) là một nhà thơ lớn của thơ ca Việt Nam hiện đại. Ông được mệnh danh là "ông hoàng thơ tình" với những vần thơ nồng nàn, say đắm về tình yêu và cuộc sống. "Vội vàng" là một trong những bài thơ tiêu biểu nhất của Xuân Diệu, thể hiện quan niệm sống vội vàng, gấp gáp của nhà thơ trước sự ngắn ngủi của cuộc đời.
Khổ thơ đầu tiên của bài thơ là lời tâm sự của nhà thơ về ý thức về thời gian và sự chảy trôi của nó:
"Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất,
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi."
2. Thân bài
* Khao khát lưu giữ vẻ đẹp của thiên nhiên
- Xuân Diệu đã thể hiện niềm say đắm của nhân vật trữ tình trước vẻ đẹp của mùa xuân:
"Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi".
+ Mùa xuân là mùa tươi đẹp nhất trong năm cũng như tuổi trẻ là khoảng thời gian đẹp nhất trong cuộc đời mỗi con người.
+ "Nắng" mùa xuân là ánh sáng rực rỡ, ấm áp và tươi vui, "hương" mùa xuân là nơi tinh hoa của đất trời, của vạn vật kết tinh, hội tụ.
+ Hành động "tắt nắng", "buộc gió" là những mong muốn dường như không tài nào thực hiện được bởi lẽ nó đi ngược lại với những quy luật vốn có của tự nhiên.
=> Bốn dòng thơ ngũ ngôn như lời đề từ của bài thơ, khẳng định ước muốn đoạt quyền tạo hóa của thi nhân.
- Xuân Diệu muốn ngăn cản bước đi của thời gian để lưu giữ những khoảnh khắc đẹp nhất, đáng nhớ nhất.
+ Thi sĩ khao khát giữ lại ánh nắng để "màu đừng nhạt mất", giữ lại gió để cuộc sống luôn tràn ngập sắc hương.
+ Điệp cấu trúc "Tôi muốn... để", động từ mạnh "tắt", "buộc" cùng với nhịp thơ nhanh, dồn dập, thể hiện khao khát mãnh liệt, hối hả, muốn nhanh chóng không để những vẻ đẹp tạo hóa vụt mất khỏi tầm tay.
+ Nếu thời gian đi bằng nắng, bằng gió làm nhạt màu, làm phai hương thì nhà thơ muốn níu giữ thời gian ngưng bước, để màu sắc và hương thơm còn mãi với cuộc đời, để giữ mãi thời tươi xuân thì của tạo vật.
+ Quan niệm về thời gian của Xuân Diệu: Thời gian tuyến tính một chiều, khi đã trôi qua rồi thì không trở lại nên nhà thơ có khao khát giữ nắng, giữ gió để tận hưởng hết vẻ đẹp của đất trời.
-> Khao khát thể hiện sự ham sống bồng bột đến mãnh liệt, ước muốn bất tử hóa cái đẹp, giữ cho cái đẹp tỏa sắc lên hương vì đóa hoa hương sắc cuộc đời tươi thắm, ngọt ngào mà mong manh, ngắn ngủi biết bao.
=> Đằng sau ước muốn phi lí ấy là một tâm hồn yêu người với thái độ trân trọng, nâng niu và gìn giữ.
3. Kết bài
- Khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật của khổ thơ 1 (4 câu thơ đầu) bài Vội vàng.
Các em có thể tham khảo thêm dàn ý phân tích bài thơ Vội vàng của Xuân Diệu để xác định được đúng nội dung cần triển khai và tự xây dựng cho mình được một dàn ý chi tiết và bài văn phân tích hay.
TOP 7+ bài phân tích khổ thơ đầu bài thơ Vội vàng
Dưới đây là một số bài văn mẫu phân tích khổ thơ đầu bài Vội vàng mà Đọc tài liệu sưu tầm được muốn gửi tới các em tham khảo:
Bài văn đạt điểm cao phân tích Vội vàng khổ 1 mẫu số 1
“Vội vàng” là bài thơ tiêu biểu trích trong tập thơ “Thơ và Thơ” của nghệ sĩ tài năng Xuân Diệu. Bài thơ là tiếng nói tâm hồn yêu đời, yêu cuộc sống, thiết tha với tuổi trẻ của Xuân Diệu. Mười câu thơ cuối bài chính là khúc hát khép lại bài thơ với những quan niệm nhân sinh sâu sắc.
“Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn”
Nếu như ở những vần thơ trên tác giả dùng “tôi” thì ở đây Xuân Diệu lại dùng “Ta”. Theo như Chu Văn Sơn lý giải: “Ở trên, tác giả xưng ”tôi” để đối thoại với đồng loại, ở dưới lại xưng “ta” để đối diện với sự sống”. Dưới con mắt của tác giả, sự sống hiện lên “mơn mởn”. Từ láy “mơn mởn” miêu tả sức sống căng tràn, tươi mới. Chính cái “mơn mởn” của sự sống khiến tác giả như tham lam “muốn ôm” lấy tất cả. Sự sống ấy rộng lớn lắm, bao la lắm nhưng nghệ sĩ ấy vẫn muốn ôm lấy, giữ chặt lấy.
Nhịp thơ như gấp rút, giọng thơ như dồn dập, cảm xúc như dâng trào bật lên thành những ước nguyện cao đẹp:
“Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng"
Những gì thi sĩ muốn là được giao cảm với thiên nhiên, với sự sống: từ mây, gió, cánh bướm đến tình yêu, cỏ cây, non nước. Mức độ giao cảm cũng dần mãnh liệt hơn: từ “ôm”, “riết”, đến “say”, “thâu”, và sau cùng là “cắn”. Từng lần từ “ Ta muốn” vang lên là từng ước nguyện được nói lên. Nhân vật trữ tình như muốn ôm hết vào lòng mình “mây đưa và gió lượn”, muốn đắm say với “cánh bướm tình yêu”, muốn gom hết vào lồng ngực trẻ trung ấy “một cái hôn nhiều”. Muốn thu hết vào hồn nhựa sống dạt dào “Và non nước, và cây, và cỏ rạng”. Điệp từ “ta muốn” cùng nhịp thơ dồn dập như diễn tả hơi thở gấp gáp của thi nhân và nhịp điệu hối hả của trái tim vội vàng. Phải chăng thi sĩ Xuân Diệu của chúng ta đang nồng nhiệt đối rối rít, cuống quýt, như muốn cùng lúc giang tay ôm hết cả vũ trụ, cả cuộc đời, mùa xuân vào lòng mình? Phải chăng sống vội vàng, sống hối hả, sống nhiệt huyết như thế với Xuân Diệu mới được gọi là sống trọn vẹn?
Lí giải cho những ham muốn của mình, thi nhân có viết:
“Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng,
Cho no nê thanh sắc của thời tươi”
Điệp từ “cho” với nhịp độ tăng tiến diễn tả Xuân Diệu muốn tận hưởng cuộc sống cho đến “no nê”, “chếnh choáng”, “đã đầy”. Trong cảm xúc dạt dào, trước cuộc sống “mơn mởn” ấy, Xuân Diệu nhận ra cuộc đời chỉ đẹp khi sống hết mình, khi đam mê hết mình, khi hòa hết mình vào cái khoảnh khắc tươi đẹp nhất của tuổi đời con người - tuổi trẻ.
Mỗi một lần khao khát “Ta muốn” thì lại đi liền với một động từ chỉ trạng thái yêu đương mỗi lúc một mạnh mẽ, nồng nàn hơn và rồi đến cuối cùng, tác giả phải thốt lên:
“- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!”
“Xuân hồng” hai từ thôi mà nghe sao mềm mại thế, nghe đằm thắm thế. Mùa xuân không chỉ còn là tên gọi mà mùa xuân trong thơ Xuân Diệu trở nên có hồn, có sức sống. Mùa xuân ấy đẹp, ngọt ngào như đôi môi người thiếu nữ khiến “Ta muốn cắn vào ngươi”. Mùa xuân là cái hữu hình, làm sao thi nhân có thể cắn? Đúng thi nhân không thể cắn nhưng thi nhân có thể hòa mình vào mùa xuân, có thể say đắm trong cơn tình dịu ngọt của mùa xuân.
Khổ thơ cuối với ngôn từ đậm chất thơ Mới, thoát khỏi những vi phạm của quy luật chặt chẽ thơ ca trung đại đã diễn tả không chỉ cảm xúc mãnh liệt của Xuân Diệu trước cuộc đời, trước tuổi trẻ mà còn ẩn ý về một cái tôi trữ tình tràn đầy sự thèm khát được sống, được tận hưởng một cách cuồng nhiệt những thanh sắc của cuộc đời.
Phân tích khổ 1 Vội vàng mẫu số 2
Ngay từ buổi đầu bước chân vào làng thơ, Xuân Diệu dường như đã tự chọn cho mình một lẽ sống: sống để yêu và tôn thờ tình yêu! Phụng sự bằng trái tim yêu nồng cháy, bằng cuộc sống say mê và bằng việc "hăm hở" làm thơ tình! Nhắc đến Xuân Diệu, sẽ thật là thiếu sót nếu không kể tên "Vội vàng", "Đây mùa thu tới", và "Thơ duyên" trong tuyển tập "Thơ thơ" - đứa con đầu lòng mà "ông hoàng thơ tình" đã ban tặng cho nhân gian.
Như một cái chạm tay khẽ nhẹ vào tâm hồn những người yêu thơ, thơ Xuân Diệu nhẹ nhàng và tinh tế như chính tác giả của nó, để lại trong tâm hồn người đọc một ấn tượng đậm nét và thật khó phôi pha về sự phóng túng, giàu có mà hết sức tinh tế trong đời sống nội tâm, tâm của hồn của cái "tôi" trữ tình Xuân Diệu. Thơ Xuân Diệu như một khúc tình si say đắm ngọt ngào... thật đến từng hơi thở!
Những vẻ đẹp của mùa xuân đâu chỉ của riêng Xuân Diệu. Từ nghìn năm trước, các bậc tiền bối đã có những vần thơ tràn trề về tình yêu đời với mùa xuân và cuộc sống. Nhưng yêu đến mức có những ham muốn táo bạo và khác thường như Xuân Diệu, đó là điều thật mới mẻ, thật mãnh liệt. Đặc biệt là cái cách nói của nhà thơ. Trong thơ ca trung đại, nét nổi bật là tính phi ngã, cái tôi trữ tình thường ẩn náu sau những hình tượng thiên nhiên. Trong khi đó, Xuân Diệu bộc lộ ý thức về cái tôi trữ tình thật táo bạo:
"Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất,
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi."
Nói Xuân Diệu là một nhà thơ mới, quả không sai! Nếu như trong thơ ca của những thi sĩ lãng mạn ngày xưa, thiên đường là chốn bồng lai tiên cảnh, là nơi mây gió trăng hoa, thì trong quan niệm thơ của Xuân Diệu, cuộc sống trần gian mới thực là nơi hạnh phúc nhất, là nơi xinh đẹp và căng mọng nhựa sống nhất! Thơ lãng mạn của ông luôn có một niềm say mê ngoại giới, khác giới, một niềm khát khao giao cảm với đời, một lòng ham sống mãnh liệt đến tràn đầy.
Dường như lòng yêu đời, yêu cuộc sống của ông đã biến cái ham muốn "tắt nắng", "buộc gió" trở nên quá táo bạo, đến độ lo âu trước sự thay đổi của đất trời, cảnh vật... muốn ôm tất cả, muốn giữ lại tất cả thiên nhiên với vẻ đẹp vốn có của nó. Ước muốn níu giữ thời gian, chặn vòng quay của vũ trụ,đảo ngược quy luật tự nhiên, phải chăng là ông đang muốn đoạt quyền tạo hóa. Nhưng trong cái phi lí đó, vẫn có sự đáng yêu của một tâm hồn lãng mạn yêu cuộc sống. Với ông, sống là cả một hạnh phúc lớn lao, kỳ diệu, sống là để tận hưởng và tận hiến.
Thế giới này được Xuân Diệu cảm nhận như một thiên đường trên mặt đất, một bữa tiệc lớn của trần gian. Nhà thơ đã cảm nhận bằng cả sự tinh vi nhất của một hồn yêu đầy ham muốn, nên sự sống cũng hiện ra như một thế giới đầy xuân tình. Cái thiên đường sắc hương đó hiện ra trong "Vội vàng" vừa như một mảnh vườn tình ái, vạn vật đương lúc lên hương, vừa như một mâm tiệc với một thực đơn quyến rũ, lại vừa như một người tình đầy khêu gợi.
Có ai đó đã nói rằng: “Xuân Diệu say đắm với tình yêu và hăng hái với mùa xuân, thả mình bơi trong ánh nắng, rung động với bướm chim, chất đầy trong tim mây trời thanh sắc”.
Với bài thơ "Vội vàng", Xuân Diệu đã phả vào nền thi ca Việt Nam một trào lưu "Thơ mới". Mới lạ nhưng táo bạo, độc đáo ở giọng điệu và cách dùng từ, ngắt nhịp, nhất là cách cảm nhận cuộc sống bằng tất cả các giác quan, với một trái tim chan chứa tình yêu. "Vội vàng" đã thể hiện một cảm quan nghệ thuật rất đẹp, mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc. Đó là lòng yêu con người, yêu cuộc đời. Đó là tình yêu cảnh vật, yêu mùa xuân và tuổi trẻ... Và là ham muốn mãnh liệt muốn níu giữ thời gian, muốn tận hưởng vị ngọt ngào của cảnh sắc đất trời "tươi non mơn mởn". Phải chăng trời đất sinh ra thi sĩ Xuân Diệu trên xứ sở hữu tình này, là để ca hát về tình yêu, để nhảy múa trong những điệu nhạc tình si?! Thơ Xuân Diệu - vội vã với nhịp đập của thời gian.
>> Phân tích bài thơ Vội vàng để làm rõ hơn tình yêu thiên nhiên, khát vọng sống mãnh liệt cùng cái nhìn mới mẻ về cuộc sống qua con mắt của Xuân Diệu.
Bài của học sinh giỏi văn phân tích khổ thơ đầu bài thơ Vội vàng mẫu số 3
Nếu cần tìm một bài thơ bộc lộ rõ nhất về phong cách của Xuân Diệu thì đó có phải là “Vội vàng”. Thi phẩm này đã nói với chúng ta cái cảm xúc vồ vập với cuộc đời của tuổi trẻ. Thơ Xuân Diệu bao giờ cũng vội vàng, cuống quýt, nó là những cung bậc rạo rực băn khoăn vì thế mà khi vui cũng như khi buồn đều thấy nồng nàn, tha thiết (Hoài Thanh).
Người ta thường nói “Vội vàng” là bản tự bạch đầy đủ nhất về phong cách sống của Xuân Diệu. Vì thế mà tác phẩm có màu sắc luận đề, có thể diễn đạt bài văn nghị luận bằng thơ này như sau: Trần gian rất đẹp, tôi muốn giữ lấy nó. Những quy luật của thời gian của tạo hóa không để cho tuổi trẻ vĩnh hằng. Cho nên muốn sống nhanh hơn trong mỗi giây, mỗi phút của cuộc đời ta cần phải sống vội vàng hơn.
Cảm nhận thời gian và tuổi trẻ trôi đi không lấy lại được chính là một tư duy triết học từ hàng ngàn năm nay, nên vấn đề Xuân Diệu nêu ra trong bài thơ này không lạ. Nhưng cái mới của nó chính là sự diễn đạt bằng thơ ca qua những biến tấu của trái tim đầy cảm xúc vui buồn với cuộc đời, với tình yêu, với tuổi trẻ.
Bốn câu thơ mở đầu nhà thơ xưng “tôi” và tuyên bố muốn tước đoạt cái quyền của Tạo hóa để những gì thuộc về sự sống tươi đẹp phải là vĩnh cửu.
“Tôi muốn tắt nắng đi
Cho màu đừng nhạt mất;
Tôi muốn buộc gió lại
Cho hương đừng bay đi.”
Từ ngữ “tôi muốn” được nhắc lại và đặt đầu mỗi câu thơ diễn tả tâm nguyện, nỗi khát khao được sống, được hòa mình với thiên nhiên, được thâu tóm hết những điều tốt đẹp nhất đang diễn ra ở ngoài kia. Dường như Xuân Diệu muốn đoạt đi quyền của tạo hóa. Vốn dĩ nắng, gió là những hiện tượng rất tự nhiên của tạo hóa; nhưng tác giả lại có ý định muốn “tắt nắng” và “buộc gió”. Đó là những việc rất khó khăn, mà thực ra là không thể nhưng Xuân Diệu vẫn muốn đến cháy bỏng. Động từ “tắt” và “buộc” càng khẳng định hơn nữa khát khao mãnh liệt ấy. Đây có thể xem là cái “tôi” độc đáo và đặc biệt của Xuân Diệu tạo cho người đọc một cảm giác rất riêng, rất mới. Ông muốn ôm hết xuân sắc của đời để sống, để yêu mãnh liệt hơn nữa.
Nhà thơ lãng mạn người Pháp Bô-đơ-le đã từng nói “Ôi đau đớn! ôi đau đớn! thời gian ăn cuộc sống”. Đối với ông, sự vận động của thời gian là một niềm đau đớn. Thế nhưng, trước sự vận động của thời gian Xuân Diệu chỉ thể hiện nỗi cuống quýt, vội vàng trước thời gian không đứng đợi.
Chỉ với bốn câu thơ đầu, Xuân Diệu đã thể hiện một ước muốn kì lạ đến ngông cuồng: tôi muốn tắt nắng/ tôi muốn buộc gió. Đó là những ước muốn kì lạ bởi tắt nắng, buộc gió là công việc của tạo hóa. Đối với Chế Lan Viên “tất cả cuộc đời chỉ là vô nghĩa”, là khổ đau. Không thích mùa xuân, người thanh niên này muốn ngăn bước chân của nó bằng những gì sót lại của mùa thu trước. Những lá vàng rơi, muôn cánh hoa tàn… với cả “ý thu góp lại” tạo lên hàng rào tâm tưởng để “chắn nẻo xuân sang”.
Thế nhưng ở bài “Vội vàng” Xuân Diệu dường như có thái độ khác hẳn. Thi sĩ muốn tước đoạt quyền của tạo hóa. Là bởi tắt nắng “cho màu đừng nhạt”, buộc gió ”cho hương đừng bay đi”. Hóa ra trong niềm ước hết sức ngộ nghĩnh, ngông cuồng ấy nhà thơ muốn bất tử hóa cái đẹp, giữ cho cái đẹp mãi mãi lên hương tỏa sắc giữa cuộc đời này. Niềm ước muốn mang một vẻ đẹp nhân văn của một tâm hồn nghệ sĩ.
Bởi vậy đến với thơ Xuân Diệu mỗi người như được sống trong một thế giới khác, của thiên nhiên, của tình yêu, Xuân Diệu khuyên chúng ta hãy sống với trần gian với những gì tạo hóa ban tặng. Chúng ta không chỉ ngắm chúng mà phải sống với chúng. Hãy sống vội vàng chứ không nên chuẩn bị sống vội vàng.
Phân tích khổ 1 Vội vàng mẫu số 4
Như người ta đã nói, Xuân Diệu chính là “nhà thơ mới nhất trong các nhà thơ mới”. Đặc biệt bài thơ Vội vàng, với khổ thơ cuối đã cho ta thấy rõ một tâm thế “rất mới” của Xuân Diệu:
"Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,
Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!”
Nếu như ở đầu bài thơ, Xuân Diệu đã nhấn mạnh mới ước mơ rất lạ, vượt quyền tạo hóa và gần như không thể có thực:
Tôi muốn tắt nắng đi
.........
Cho hương đừng bay đi
Gần như đó là một khát khao, một ước vọng quá sức mơ hồ và phi lý. Chẳng ai có thể vượt quyền tạo hóa được bằng cách đó, một sự thiết tha và mãnh liệt tột cùng của cái tôi thơ mới, cái tôi Xuân Diệu. Hơn ai hết, một người đam mê tình yêu, đam mê khát khao và sống trọn vẹn với đời. Vì vậy ở những khổ thơ cuối, Xuân Diệu không thể thực hiện được những khát khao ước vọng như vậy. Nên Xuân Diệu đã thúc giục chúng ta, mỗi người hãy “vội vàng” nữa lên.
Mau đi thôi! Mùa chưa ngả chiều hôm,
....
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!”
Câu đầu tiên là Xuân Diệu đang tự thúc giục chính mình. Muốn được sống được yêu, được cống hiến và không sống hoài sống phí. Điều duy nhất ta làm được là phải tăng tốc nhịp sống lên, sống vội vàng, cuống quýt lên, hãy cố gắng sống trọn vẹn từng cảm xúc, từng khoảnh khắc, nhiệt huyết với cuộc đời này hơn nữa.
Cuộc đời đẹp thế, “mơn mởn” là thế, vậy chẳng có nghĩa gì ta lại để nó trôi qua một cách uổng phí cả. Xuân Diệu thay xưng hô, tôi bằng ta, là đổi cách để giao cảm, nói với đời. Đó là thái độ của một chàng thanh niên như muốn đối thoại với cuộc đời này, đối diện với toàn bộ những sự sống, những khát khao mãnh liệt mà mình còn muốn thực hiện. Thật sự Xuân Diệu đã cho ta thấy rõ một cái tôi rạo rực say sưa, và yêu đời thắm thiết làm sao.
Xuân Diệu qua đó cũng sử dụng những động từ mạnh, cùng với việc mở rộng những giác quan để tận hưởng cuộc đời. Nếu phần đầu là ước ao được sống thì phần sau đây thực sự là một sự lí giải tại sao phải sống vội. Cuộc đời còn đẹp thế, những “cánh bướm” “tình yêu” và “cây, và cỏ rạng” thiên đường trong cuộc sống là đây chứ đâu.
Xuân Diệu là một nhà thơ mới nhất trong những nhà thơ mới, vì thế tâm hồn ông luôn có những khao khát ham sống đến tột cùng, thể hiện một tâm hồn trẻ trung, năng động và nhiệt huyết với đời. Nếu muốn được giao cảm với đời nhiều hơn nữa, không còn cách gì khác ta phải tăng tốc độ và cường độ sống lên nhiều hơn nữa. Một cái tôi không những trẻ trung mà còn rất tích cực. Đó cũng là một trong những châm ngôn sống mà thế hệ trẻ cần học hỏi từ Xuân Diệu.
Thà một phút huy hoàng rồi chợt tắt
Còn hơn le lói suốt trăm năm
Xuân Diệu chính là đây, hồn thơ Xuân Diệu vì sao luôn được coi là trẻ trung nhất là đây. Cảm ơn Xuân Diệu đã dạy cho ta một cách sống ý nghĩa và tích cực. Cuộc đời ngắn ngủi, vì thế mỗi chúng ta hãy luôn vận động, nhiệt huyết tối đa với cuộc đời. Cảm ơn những lời thơ của Xuân Diệu, đó sẽ mãi là bài học muôn đời dành cho muôn thế hệ.
Xuân Diệu đã thực sự sống trong sự trẻ trung của mình, đây cũng là khổ thơ cuối cùng của bài thơ, khép lại cả một tràng cảm xúc về vội vàng. Nhờ đoạn thơ này, tác giả đã làm nổi bật lên vì sao và làm thế nào để ta được hưởng trọn vẹn thanh sắc cuộc sống. Bằng việc sử dụng những biện pháp nghệ thuật đắt giá, như điệp từ, điệp cấu trúc, liệt kê, các biện pháp tương giao đầy nghệ thuật. Khiến cho ta như cảm nhận rõ hơn một tư tưởng lớn, một trái tim không khi nào vơi cạn tình yêu với cuộc đời – là Xuân Diệu.
Phân tích khổ 1 Vội vàng mẫu số 5
Xuân Diệu người được mệnh danh là một trong ba đỉnh cao của phong trào thơ mới giai đoạn 1932 - 1941, cùng với hai người bạn khác là Nguyễn Bính và Hàn Mặc Tử. Nếu như Nguyễn Bính thường thiết tha với những bức tranh quê giản dị đơn sơ, với những vần thơ "quê mùa", còn Hàn Mặc Tử bận rộn với những vần thơ kỳ dị, điên cuồng, có lúc đớn đau như nhỏ máu thì Xuân Diệu lại mang đến cho độc giả những cảm nhận hoàn toàn khác biệt. Đó là một hồn thơ rất đỗi nồng nàn, đắm say và tha thiết với cuộc sống, với tình yêu vô ngần, người bộc lộ cái "tôi" của mình một cách mạnh mẽ bằng nhiều hình thức. Từ tình yêu với thiên nhiên, với mùa xuân hay nỗi khát khao với tuổi trẻ người ta đều nhìn ra một cái gì đó rất đằm thắm, sôi nổi và trẻ trung, kể cả lúc ông mới 20, hay khi đã độ 40 tuổi đời. Vội vàng có thể xem là đỉnh cao, là bài thơ xuất sắc nhất trong sự nghiệp sáng tác của Xuân Diệu và cũng là tác phẩm đáng chú ý nhất trong một giai đoạn thơ Mới kéo dài gần 10 năm. Đặc biệt ở 9 câu thơ cuối chính là kết quả của sự nhận thức về những triết lý về mùa xuân, tuổi trẻ, tình yêu và cả quy luật tuần hoàn của thời gian tạo hóa. Tất cả đã trở thành lời giục giã, ý niệm hành động cổ vũ từng con người hãy sống và tận hưởng khi còn có thể.
Ngay sau khi phát hiện ra những quy luật lạnh lùng và tàn nhẫn của thời gian, của tạo hóa "Không cho dài thời trẻ của nhân gian", Xuân Diệu đã lập tức đưa ra cho bản thân cũng như độc giả những giải pháp để tận hưởng cuộc đời trong 9 câu thơ cuối bài.
"Ta muốn ôm
Cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn;
Ta muốn riết mây đưa và gió lượn,
Ta muốn say cánh bướm với tình yêu,
Ta muốn thâu trong một cái hôn nhiều
Và non nước, và cây, và cỏ rạng,
Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng
Cho no nê thanh sắc của thời tươi;
- Hỡi xuân hồng, ta muốn cắn vào ngươi!"
Sự trôi chảy và vận động hối hả không ngừng nghỉ của cuộc sống là nỗi đau lớn nhất của đời của Xuân Diệu, bởi đối với một con người khao khát và tiếc nuối mùa xuân khi nó còn chưa tàn thì sự lụi tàn, tan biến của mùa xuân cũng như tuổi trẻ chính là điều mà người thi sĩ khó có thể chấp nhận. Tuy nhiên một người yêu đời và ham sống như Xuân Diệu cũng chẳng bao giờ chịu bất lực trước trái ngang của tạo hóa, người đã cố gắng tìm cho mình một giải pháp để chiến thắng được cái dòng chảy lạnh lùng của thời gian. Nếu như trong phần mở đầu bài thơ Xuân Diệu chọn cách liều lĩnh, táo bạo chặn đứng bước đi của thời bằng việc "tắt nắng", "buộc gió" để lưu giữ lại những phần hương sắc tuyệt vời của mùa xuân. Tuy nhiên cái "tôi" ngông cuồng đó của tác giả đã không đủ khả thi để ngăn chặn bước đi đầy quyền năng của tạo hóa, đặc biệt là sau những nhận thức về triết lý nhân sinh cũng như quy luật của thời gian thì Xuân Diệu đã có những sáng tạo mới, giải pháp mới.
Trong 9 câu thơ cuối bài tác giả đã tinh tế trong việc thay đổi đại từ xưng hô từ "tôi" sang "ta", đây cũng là một cách chuyển đổi khá quen thuộc trong nhiều bài thơ Việt Nam hiện đại, thể hiện sự nhận thức của tác giả về việc chuyển từ cái "tôi" cá nhân ích kỷ sang hòa hợp được với cái "ta" chung, cái mong muốn của nhiều người, của cộng đồng xung quanh mình. Mong muốn của của Xuân Diệu đã trở thành mong muốn của tất cả mọi người, và đó là một mang muốn có tính khả thi, mà mỗi chúng ta đều có thể có nhu cầu muốn thực hiện nó. Bên cạnh đó để bộc lộ khao khát, mong muốn của mình Xuân Diệu đã sử dụng một loạt các động từ mạnh như "ôm", "riết", "say", "thâu", "cắn" theo cấp độ tăng tiến dần nhằm diễn tả khát khao được tận hưởng vẻ đẹp của cuộc đời bằng tất cả những giác quan mà mình có, đây là một giải pháp rất tích cực và những động từ mạnh được nêu trên chính là sự cụ thể hóa của giải pháp tích cực ấy. Một cái ôm trọn nhẹ nhàng, đến một cái ôm thật chặt chẽ, rồi đến sự hòa quyện, say mê trong việc "say", "thâu", cuối cùng là được tận hưởng trọn vẹn tất cả những gì hữu hình và vô hình của sự sống thông qua một ngụm "cắn" mạnh mẽ, giòn tan. Có thể nói thông qua những động từ thú vị này, Xuân Diệu muốn nhắn nhủ với độc giả rằng thay vì chỉ sống một cuộc đời duy nhất thì ta hãy hành động, hãy sống thật nhiệt tình gấp hai ba lần như thế, hãy căng mở tất cả các giác quan mà lâu nay ta vẫn nghĩ nó chỉ có thể làm những nhiệm vụ thông thường để tận hưởng một cách tràn trề, sung sướng cái mùa xuân tuyệt vời đang lan tràn ngoài kia.
Và Xuân Diệu không chỉ chọn ra cho chúng ta những động từ mạnh mẽ, bộc lộ niềm khao khát thúc giục, mà ở sau mỗi động từ ấy tác giả còn sắp thêm những bổ ngữ vô cùng đặc sắc, tựa như một bàn tiệc đầy đủ cao lương, mỹ vị tuyệt vời của cuộc sống. Người muốn ôm "cả sự sống mới bắt đầu mơn mởn", muốn "riết"chặt lấy những mây đưa và gió lượn đầy tự do, hương sắc, lại cũng muốn say sưa trong những cánh bướm dập dờn, trong sự ngọt ngào của tình yêu đôi lứa. Và khi có tình yêu rồi thi sĩ bất chợt muốn có nhiều hơn muốn thâu tóm trọn vẹn vào lòng bàn tay, vào tâm khảm bằng một cái "hôn nhiều" nồng nàn, say đắm, và cuối cùng chỉ một cái hôn làm sao cho đủ. Xuân Diệu đứng trước sự căng tràn sức sống của mùa xuân, người cũng kìm lòng không đặng mà "cắn" lấy một ngụm, để hoàn toàn được thưởng thức cái vị "ngon" hiếm có của thế gian này. Và khi đứng trước bàn tiệc cuộc đời với đủ món mỹ vị từ mùa xuân, từ tình yêu Xuân Diệu cũng lại giống như một kẻ "quê mùa" bỗng trở nên bối rối "Ta chỉ là một cây kim bé nhỏ / Mà vạn vật là muôn đá nam châm", tất cả đều có sức hút vô cùng mãnh liệt với thi nhân, không biết phải hướng vào đâu để tận hưởng cho hết sự tuyệt vời đang buổi sung túc ấy.
Bên cạnh đó điểm đặc sắc của đoạn thơ này còn nằm ở việc tác giả sử dụng nhiều các liên từ "và", "cho" chỉ trong ba ý thơ "Và non nước và cây và cỏ rạng/Cho chếnh choáng mùi thơm, cho đã đầy ánh sáng/Cho no nê thanh sắc của thời tươi". Nếu như trong thơ trung đại thì đây là một điều tối kỵ trong thi ca, tuy nhiên đối với Xuân Diệu thì đó lại là một sự cố ý có nghĩa vô cùng. Việc lặp các liên từ đem đến cho độc giả một cảm nhận về sự đa dạng, phong phú, dồi dào của bàn tiệc mùa xuân, của cuộc đời, mang đến cảm giác đầy ăm ắp, nhiều không sao tả xiết, khiến bản thân Xuân Diệu phải liên tục gọi tên mà vẫn không thể kể hết. Một loạt các tính từ láy "chếnh choáng", "đã đầy", "no nê" lại diễn tả sự thỏa mãn tột cùng khi tác giả căng mở hết tất cả các giác quan để đón nhận vẻ đẹp của cuộc đời. Mà đôi lúc người ta có thể tượng tượng ra Xuân Diệu như một chú ong "tham lam" đang say sưa, ngây ngất, lảo đảo trong chính vườn hoa đậm thanh, đậm sắc mang tên cuộc đời này.
Cuối cùng sau tất cả những mong muốn mạnh mẽ, nồng nhiệt của mình Xuân Diệu đã chốt bài thơ bằng câu "Hỡi xuân hồng ta muốn cắn vào ngươi!". Tất cả những vẻ đẹp của mùa xuân đã được tác giả gói lại bằng một lời gọi thật nồng nàn, cháy bỏng "hỡi xuân hồng", ở đâu mùa xuân đã không còn là một cái gì đó trừu tượng nữa mà nó trở thành một thực thể có màu sắc, có hình dạng, tựa như một người bạn mà tác giả cất tiếng gọi. Sự tinh tế trong việc chuyển đổi cảm giác từ mùa xuân vô hình sang "xuân hồng" hữu hình, tựa như một trái đào chín mọng nước, thôi thúc tác giả có khát khao, có xúc động muốn cắn vào cho thỏa tấm lòng mong ước.
Như vậy, 9 câu thơ cuối bài chính là sự thể hiện giải pháp tận hưởng những vẻ đẹp tuyệt vời của mùa xuân cuộc đời - một giải pháp rất tích cực và sáng tạo trong thơ ca. Hơn ai hết Xuân Diệu hiểu rõ rằng bản thân mình không thể chặn đứng bước đi của thời gian, của tạo hóa để mưu cầu lấy vẻ đẹp của mùa xuân mãi mãi trong ánh nắng, trong hơi gió. Chính vì thế người đã cố gắng tìm ra một giải pháp khác có tính khả thi hơn đó chính là nỗ lực sống và tận hưởng gấp nhiều lần cuộc đời vốn cả, căng mở, thức nhọn hết tất cả các giác quan và tâm hồn để tận hưởng bữa tiệc thịnh soạn do tạo hóa ban tặng.
-/-
Trên đây là một số bài văn mẫu 11 phân tích khổ thơ đầu bài thơ Vội vàng của nhà thơ Xuân Diệu. Hy vọng sẽ là tài liệu hữu ích giúp các em trong quá trình học để có thể viết được những bài văn phân tích hay và sâu sắc nhất.