Trước khi đi vào tham khảo TOP 7+ đoạn văn phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học của tác giả Thanh Tịnh, chúng ta cùng nhau tìm hiểu những hình ảnh so sánh ý nghĩa, giàu sức gợi nào đã được tác giả sử dụng trong truyện ngắn và tác dụng của chúng đối với tác phẩm.
Liệt kê các hình ảnh so sánh đặc sắc trong bài Tôi đi học
1. "Cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng."
- So sánh cảm giác trong sáng với những cành hoa tươi mỉm cười.
- Tác dụng:
+ Gợi tả sự vui tươi, rạng rỡ, hồn nhiên của tâm hồn "tôi" khi lần đầu tiên đi học.
+ Gợi cảm giác nhẹ nhàng, thanh tao, tinh khiết.
2. "Ý nghĩ ấy thoáng qua trong tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi."
- So sánh ý nghĩ với làn mây lướt ngang trên ngọn núi.
- Tác dụng:
+ Gợi tả sự hồn nhiên, ngây thơ, chưa chín chắn của "tôi".
+ Gợi cảm giác nhẹ nhàng, mơ hồ, lãng mạn.
3. Hình ảnh "trường Mĩ Lí" trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như "cái đình làng Hòa Áp".
- So sánh trường học với nơi linh thiêng, trang trọng như ngôi đình cổ kính.
- Tác dụng: thể hiện niềm tự hào, trân trọng, thái độ nghiêm túc pha chút hài hước, ngây ngô của cậu học trò nhỏ với ngôi trường thân thương.
4. “Họ như con chim đứng bên bờ tổ nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ...”
- So sánh mỗi học trò ngây thơ, hồn nhiên như một cánh chim đầy khát vọng và biết bao bồi hồi lo lắng nhìn bầu trời rộng, nghĩ tới những chân trời học vấn mênh mang…
- Tác dụng: diễn tả tâm trạng nhân vật, gợi cho người đọc liên tưởng về một thời tuổi nhỏ đứng giữa mái trường thân yêu.
Dàn ý chi tiết phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học
1. Mở bài
- Giới thiệu tác giả Thanh Tịnh và tác phẩm truyện ngắn “Tôi đi học”
- Nêu vấn đề cần phân tích: Những hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học và tác dụng của chúng.
2. Thân bài
a) Phân tích các hình ảnh so sánh
- Hình ảnh so sánh trong đoạn hồi tưởng: “…những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng” -> Gợi ra cho người đọc một cảm giác trong sáng, nhẹ nhàng mà đầy đẹp đẽ.
- Hình ảnh so sánh trong đoạn kỉ niệm trên đường đến trường: “Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi” -> Hình ảnh “làn mây lướt ngang trên ngọn núi” gợi sự bay bổng, nhẹ nhàng, thoáng chốc, có chút mộng mơ, ngây thơ.
=> Việc so sánh một khái niệm vô hình (ý nghĩ) với một vật thể hữu hình (làn mây) đã thể hiện sự ngây ngô, trí tưởng tượng phong phú của một tâm hồn trẻ thơ.
- Hình ảnh so sánh trong đoạn nhân vật tôi tập trung ở sân trường:
+ “…trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp” -> So sánh trường học với nơi linh thiêng, trang trọng như ngôi đình cổ kính
=> Cho thấy niềm tự hào, trân trọng, thái độ nghiêm túc pha chút hài hước, ngây ngô của cậu học trò nhỏ với ngôi trường thân thương.
+ “Họ như con chim đứng bên bờ tổ nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ..” -> So sánh rất tinh tế mỗi học trò ngây thơ, hồn nhiên như một cánh chim đầy khát vọng và biết bao bồi hồi lo lắng nhìn bầu trời rộng, nghĩ tới những chân trời học vấn mênh mang.
=> Vừa diễn tả đúng tâm trạng nhân vật, vừa gợi cho người đọc liên tưởng về một thời tuổi nhỏ đứng giữa mái trường thân yêu.
b) Hiệu quả của các hình ảnh so sánh tạo nên sự thành công trong nghệ thuật khắc họa tâm lí nhân vật
- Việc sử dụng biện pháp nghệ thuật so sánh với những hình ảnh so sánh vừa gần gũi thân thuộc lại vừa vô cùng trong sáng, lãng mạn, nhẹ nhàng diễn tả hết sức ấn tượng sự thay đổi tâm trạng, sự ngây ngô, đáng yêu và những suy nghĩ của cậu học trò nhỏ về thế giới xung quanh.
3. Kết bài
- Khẳng định lại hiệu quả nghệ thuật của các hình ảnh so sánh: Tạo ra thành công về nghệ thuật, hấp dẫn người đọc, góp phần thể hiện chủ đề tư tưởng của tác phẩm.
TOP 7+ bài phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học (Thanh Tịnh)
Phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học mẫu 1
Trong văn bản "Tôi đi học", nhà văn Thanh Tịnh đã sử dụng khá nhiều những hình ảnh so sánh giàu giá trị biểu cảm. Nghĩ đến những ngày đầu tiên đi học, tác giả bồi hồi viết: "Tôi quên thể nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng". Hồi tưởng lại ngày đầu tiên đi học, tác giả lại thấy mình đã có những ý nghĩa mà chúng "thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi". Nhìn những cô cậu học trò ngày đầu tiên đến lớp như mình, nhân vật tôi lại có một niềm đồng cảm sâu sắc: "Họ như con chim con đứng trên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ. Họ thèm vụng và ước ao thẩm được như những người học trò cũ, biết lớp, biết thầy để khỏi phải rụt rè trong cảnh lạ". Những so sánh nêu trên xuất hiện ở các thời điểm khác nhau để diễn tả những cảm xúc phong phú của nhân vật “tôi”. Các hình ảnh so sánh rất nhẹ nhàng, đẹp đẽ: mấy cánh hoa tươi, làn mây lướt, con chim non,... Nhờ các hình ảnh giàu sức gợi cảm mà cảm giác và ý nghĩ của nhân vật tôi được thể hiện cụ thể, rõ ràng hơn, đồng thời cũng gợi ra cho truyện cái chất thơ trong trẻo.
Phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học mẫu 2
Tôi đi học là một trong những sáng tác đặc sắc của Thanh Tịnh. Với giọng văn trong trẻo, nhẹ nhàng kết hợp với những hình ảnh so sánh đặc sắc đã tạo nên cái hay riêng cho tác phẩm này.
Hình ảnh so sánh đầu tiên chính là hình ảnh: “Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”. Biện pháp so sánh ngang bằng nhấn mạnh những rung cảm tinh tế của nhân vật tôi khi nhớ lại ngày đầu tiên đến trường. Hình ảnh so sánh thật độc đáo “cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng” kết hợp với nghệ thuật nhân hóa vừa cho thấy những cảm nhận trong sáng hồn nhiên, lại vừa cho thấy sự hứng khởi, háo hức của một tâm hồn non nớt khi nghĩ về ngày đầu tiên đến trường.
Hình ảnh so sánh đặc sắc thứ hai là hình ảnh: “Ý nghĩ ấy thoáng qua trí óc tôi nhẹ nhàng như làn mây lướt ngang trên ngọn núi”. Khi nhớ về những cảm xúc ngày đầu tiên đến trường, cảm giác muốn được cầm cặp sách nhân vật tôi không khỏi xúc động, có những ý nghĩ vô cùng ngây thơ, non nớt chỉ có người lớn mới có khả năng cầm sách vở, và suy nghĩ ấy lướt qua nhanh chóng như làn mây bồng bềnh. Ý nghĩ đó tuy chỉ lướt qua nhưng cho thấy ý thức trưởng thành và sự tự lập đã xuất hiện trong nhân vật tôi.
Bước đến sân trường và cảm nhận khung cảnh nơi đây, tâm hồn tinh tế ấy lại có những cảm nhận hết sức sâu sắc về ngôi trường: “Trước mắt tôi là trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp”. Lấy hình ảnh cái đình làng Hòa Ấp để so sánh với ngôi trường, cho thấy sự cảm nhận rõ ràng của nhân vật tôi về vẻ trang nghiêm, tráng lệ của ngôi trường.
Và hình ảnh so sánh cuối cùng lại nói lên những ước mơ, khao khát của nhân vật tôi: “Họ như con chim con đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ. Họ thèm vụng và ước ao thầm được như những người học trò cũ, biết lớp, biết thầy để khỏi phải rụt rè trong cảnh lạ”. Những cô bé cậu bé mới nhập trường như những chú chim non ngập ngừng, e sợ trước cuộc sống mới, nhưng cũng đầy hào hứng, tự tin khát khao được trưởng thành, khôn lớn. Dù chỉ là hình ảnh so sánh hết sức giản dị những đã nói lên tâm tư của biết bao thế hệ học trò.
Với tác phẩm này, Thanh Tịnh không sử dụng quá nhiều hình ảnh so sánh, nhưng mỗi hình ảnh lại tạo được dấu ấn riêng, rất đặc sắc và phù hợp. Giúp cho câu văn mềm mại, uyển chuyển, tăng sức hấp dẫn cho sự diễn đạt, tăng chất trữ tình cho tác phẩm. Không chỉ vậy các hình ảnh này còn cho thấy tâm hồn tinh tế, nhạy cảm của một bạn nhỏ ngày đầu tiên đến trường.
Phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học mẫu 3
Trong văn bản "Tôi đi học", có khá nhiều hình ảnh so sánh giàu giá trị biểu cảm đã được nhà văn Thanh Tịnh sử dụng. Tác giả bồi hồi viết khi nghĩ đến những ngày đầu tiên đi học: "Tôi quên thể nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng". Hồi tưởng lại ngày đầu tiên đi học, tác giả lại thấy mình đã có những ý nghĩ mà chúng "thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi". Nhìn những cô cậu học trò ngày đầu tiên đến lớp như mình, nhân vật tôi lại có một niềm đồng cảm sâu sắc: "Họ như con chim con đứng trên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ. Họ thèm vụng và ước ao thầm được như những người học trò cũ, biết lớp, biết thầy để khỏi phải rụt rè trong cảnh lạ". Những so sánh nêu trên xuất hiện ở các thời điểm khác nhau để diễn tả những cảm xúc phong phú của nhân vật “tôi”. Các hình ảnh so sánh rất nhẹ nhàng, đẹp đẽ: mấy cánh hoa tươi, làn mây lướt, con chim non,... Nhờ các hình ảnh giàu sức gợi cảm mà cảm giác và ý nghĩ của nhân vật tôi được thể hiện cụ thể, rõ ràng hơn, đồng thời cũng gợi ra cho truyện cái chất thơ trong trẻo.
Phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học mẫu 4
"Tôi đi học" là một truyện ngắn mang màu sắc hoài niệm của Thanh Tịnh. Ngoài cảm xúc dào dạt, tác giả đã sáng tạo nên một số hình ánh so sánh rất đẹp.
Tác giả đã so sánh và nhân hóa để viết nên những câu văn giàu hình tượng và biểu cảm: Những cảm giác trong sáng ấy là những kỉ niệm mơn man nao nức của buổi tựu trường ngày xưa không hề bị thời gian vùi lấp, trái lại, cứ mỗi dạ thu về, nó lại "nảy nở trong lòng" đem đến bao cảm xúc vui sướng, bồi hồi, tâm hồn như tươi trẻ lại, trong sáng hơn tựa như "mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng".
Câu văn thứ hai có hình ảnh so sánh: "Tôi có ngay cái ý nghĩ vừa non nớt vừa ngây thơ này. Ý nghĩ ấy thoáng qua trong tâm trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngừng trên ngọn núi". Buổi tựu trường, cậu chỉ cầm hai quyển vở mới thế mà vẫn cảm thấy nặng "bàn tay ghì chặt" mà một quyển sách vẫn xệch vì cậu quá hồi hộp. Mấy cậu học sinh khác ôm sách vở nhiều lại kèm cả bút thước nữa, trong lúc đó, mẹ cậu lại cầm hộ bút thước cho cậu. Cái ý nghĩ "chắc chỉ người thạo mới cầm nổi bút thước" được so sánh với "làn mây lướt ngang trên ngọn núi" đã làm nổi bật ý nghĩ non nớt và ngây thơ, trong sáng và hồn nhiên cùa nhân vật "tôi".
Câu văn thứ ba có hình ảnh so sánh đó là "Trước mắt tôi trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Áp". Nhân vật "tôi" đã từng đi bẫy chim quyên, từng ghé lại trường một lần; lần ấy cậu thấy trường "là một nơi xa lạ", "cao ráo sạch sẽ hơn các nhà trong làng". Nhưng lần này trường Mĩ Lí đã trở thành trường của cậu nên cậu mới cảm thấy "xinh xắn". Tâm trạng một học trò mới "lo sợ vẩn vơ" và bỡ ngỡ nên mới cảm thấy trường Mĩ Lí "oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp". Hình ảnh so sánh này cũng thể hiện sự ngây thơ, hồn nhiên của nhân vật "tôi" trong buổi tựu trường.
Hình ảnh so sánh thứ tư và cũng là hình ảnh so sánh đặc sắc nhất. Tác giả đã lấy hình ảnh "con chim con đứng bên bờ" so sánh với cậu học trò mới "bỡ ngỡ" nép bên người thân để làm nổi bật tâm lí của tuổi thơ trong buổi tựu trường vừa "ngập ngừng e sợ" vừa khao khát học hành, mơ ước bay tới những chân trời xa, chân trời ước mơ và hi vọng.
Hơn 60 năm đã trôi qua, những so sánh mà Thanh Tịnh đã sử dụng vẫn không bị sáo mòn, trái lại hình tượng và cảm xúc của những so sánh ấy vẫn còn duyên dáng, nhã thú.
Phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học mẫu 5
Trong cuộc đời ai cũng sẽ có những khoảng thời gian đáng nhớ, đó là những kỉ niệm quý giá sẽ theo ta đến suốt cuộc đời. Ai cũng có những kỉ niệm như vậy và với Thanh Tịnh có lẽ điều mà ông không thể nào quên được là ký ức về buổi đầu tiên đến trường. Bao tâm tư, xúc cảm được nhà thơ gửi gắm qua tác phẩm " Tôi đi học". Trong tác phẩm có những hình ảnh so sánh đặc sắc mang đậm giá trị nghệ thuật.
Buổi học đầu đời luôn để lại những ấn tượng sâu đậm trong lòng mỗi người, thật vậy cảm giác ấy mạnh mẽ đến mức cứ mỗi độ thu về con người ta lại bồi hồi nhớ lại. Đó là những ngày thu se se lạnh, bầu trời quang đãng, cũng là bầu trời ấy nhưng đó đã là chuyện của 30 năm về trước. Thế nhưng dù thời gian có qua đi, dù con người kia có lớn lên và trưởng thành nhưng từng dòng kí ức, từng xúc cảm của một thủa cắp sách đến trường ông vẫn không thể nào quên được. Cảm giác ấy thật trong sáng, mọi thứ diễn ra tự nhiên như "mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng". Hoa cỏ đại diện cho sự thanh cao, sự tinh khôi thuần khiết của đất trời, hoa luôn mang đến cho con người ta một cảm giác dễ chịu, thanh lọc tâm hồn con người. Thật vậy Thanh Tịnh đã sử dụng hình ảnh những bông hoa tươi để miêu tả những cảm xúc đang dâng trào trong lòng mình là tự nhiên và ông đang đón nhận chúng, hòa mình vào để sống lại những ngày tháng xưa cũ.
Là trẻ con ai mà chẳng có lúc ngây dại, đôi khi cố tỏ ra rằng mình đã trưởng thành, nhiều lúc muốn tự tay mình làm việc thế nhưng cái non nớt vụng về lại không cho phép chúng thực hiện được mong muốn của mình. Và khi còn là một đứa trẻ Thanh Tịnh cũng đã từng như vậy. Vào cái ngày đầu tiên cắp sách đến trường, lẽo đẽo bước chân theo mẹ đầy bồi hồi, xúc động. Cũng là con đường làng quá đỗi quen thuộc, vẫn là những cảnh vật thường ngày thế nhưng hôm nay mọi thứ bỗng thay đổi đến lạ và đứa trẻ ấy cũng đã nhận ra được sự thay đổi đó đến từ việc hôm nay mình đi học. Khoác trên vai mình bộ quần áo mới và đứa trẻ ấy bỗng cảm thấy mình đã lớn, trong cái suy nghĩ non nớt ấy nảy ra bao nhiêu điều, cậu cảm thấy mình cần có trách nhiệm với cuộc sống của mình hơn, cảm thấy mình phải chăm chỉ học tập và không còn có thời gian ham chơi với lúc bạn như thường ngày. Để chứng minh rằng mình đã lớn lên cậu bé muốn tự mình cầm sách vở, muốn được hãnh diện với bạn bè thế nhưng khi nghe mẹ bảo để mẹ cầm cho thì cậu lại nghĩ đó là công việc của người thạo. Ý nghĩ non nớt đầy thơ dại ấy đột nhiên nảy ra như những đám mây lướt ngang qua trên ngọn núi để rồi bây giờ sau mấy chục năm hồi tưởng lại tác giả lại không kìm nổi lòng mình.
Hình ảnh so sánh tiếp theo mà tác giả sử dụng đó chính là ngôi trường Mĩ Lí. Trường học là nơi giáo dục con người, là mái ấm thứ hai mà bất kì con người nào đều dành trọn tuổi thơ bên nó. Thật vậy Thanh Tịnh đã thật khéo léo khi so sánh "trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Áp". Trong suy nghĩ của một đứa trẻ ngày đầu tiên bước chân vào ngôi trường rộng lớn ấy ngoài cảm giác lạ lẫm, bối rối em còn nhận ra vẻ uy nghi và trang nghiêm của ngôi trường, ngày trước cũng đã có lần ghé qua ngôi trường khi đi chơi với lũ bạn nhưng khi ấy trong mắt đứa trẻ ngôi trường chỉ là thứ xa lạ nhưng bây giờ khi sắp trở thành một phần của nó em lại cảm thấy nó xinh xắn và uy nghiêm biết bao. Nhận thức về ngôi trường của đứa trẻ đã bắt đầu thay đổi và đó là những xúc cảm đầu tiên của chặng đường trưởng thành hơn.
Đặt chân đến những nơi xa lạ, phải làm quen với những thứ lạ hoắc ai mà chẳng có phần lo sợ. Thật vậy ở hình ảnh so sánh cuối cùng tác giả đã khéo léo dùng hình ảnh những chú chim non trên bờ tổ để tượng trưng cho hình ảnh của những chú bé cùng cảnh ngộ với mình. Chúng chỉ là những tờ giấy trắng ngây dại, e sợ, ngập ngừng khi bước ra thế giới rộng lớn. Bẽn lẽn, lo âu thế nhưng tất cả đều khao khát học hành, mang trong mình những ước mơ về một tươi lai tươi sáng, ước mơ chinh phục thế giới, làm chủ vận mệnh của mình.
Và đó cũng là hình ảnh so sánh cuối cùng trong tác phẩm, một hình ảnh mang đậm ý nghĩa thể hiện được đúng tâm trạng của những đứa trẻ non nớt. Dù thời gian qua đi nhưng những xúc cảm về buổi đầu tiên cắp sách đến trường sẽ chẳng thể phai nhạt trong lòng mỗi người, không chỉ riêng tác giả mà ai trong chúng ta cũng đã có những kí ức như vậy. Đó là những kí ức đẹp vô vàn sẽ theo ta đến hết cuộc đời.
Phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học mẫu 6
Theo dòng hoài niệm của Thanh Tịnh, ta trở về với ngày đầu đi học của nhà văn. Ở đó, ta bắt gặp những hồi ức đẹp bồi hồi và chẳng thể nào quên. Ta bỗng bắt gặp chính mình trong cảm xúc hồi hộp, bỡ ngỡ và cả tưng bừng, rộn rã nữa. Tất cả những cung bậc cảm xúc ấy được Thanh Tịnh ghi lại bằng những trang văn lấp lánh chất thơ, giàu sức cuốn hút. Một trong những yếu tố tạo nên sức hút ấy là cách dùng các hình ảnh so sánh, đẹp, hay, gợi cảm.
Hẳn các bạn cũng như tôi đã từng ngâm nga câu hát “Bước tới trường lòng rộn ràng như hoa nở, hương thơm ngọt ngào từng góc phố thân quen”, còn Thanh Tịnh thi viết: “Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”. Phép so sánh và nhân hóa đã được sử dụng để diễn tả niềm vui của cậu học trò lớp Năm buổi tựu trường. Các từ ngữ hình ảnh đẹp và gợi cảm. Những cảm giác trong sáng được tác giả nhắc đến trong bài văn chính là những kỉ niệm náo nức, mơn man, xao xuyến của buổi tựu trường dù kỉ niệm ấy đã có một khoảng cách khá xa về thời gian. Nhưng buổi tựu trường thuở còn thơ ấy không bị thời gian lấp vùi, chôn kín, mà trái lại, cứ mỗi độ thu sang khi những “đám mây bàng bạc” về lại bầu trời nó lại xôn xao sống dậy. Tác giả không chỉ nhớ lại buổi tựu trường mà còn nhớ rất rõ cảm giác ấy đã “nảy nở trong tôi như mấy cành hoa tươi”. Cách so sánh không có gì mới lạ vì thông thường, người ta cũng hay dùng hình tượng hoa nở để tả niềm vui. Hơn nữa “mấy cành hoa tươi ấy lại nở giữa bầu trời quang đãng”. Ta hình dung chú bé sung sướng như bay lên cùng trời đất buổi sáng mùa thu ấy. So sánh kết hợp với nhân hoá đã giúp diễn tả đầy đủ, trọn vẹn niềm vui của tuổi thơ khi được cắp sách đến trường.
Một hình ảnh so sánh nữa cũng giúp ta hiểu thêm tâm trạng buổi đầu đến trường của người học trò nhỏ. Đó là khi thấy những người lớp lớn hơn cầm sách bút đến trường, Thanh Tịnh viết: “Tôi có ngay cái ý nghĩ vừa non nớt vừa thơ ngây này: chắc chỉ người thạo mới cầm nỗi bút thước. Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi, nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi”. Ta sẽ băn khoăn tự hỏi, tại sao chú bé lại có cái cảm giác lạ lùng ấy. Bởi vì đến trường, sách bút là bạn đồng hành, là vật dụng gần gũi nhất cơ mà. Nhưng hãy nhớ và hiểu rằng, đây !à chú bé lần đầu tiên đến trường. Bởi thế, chỉ cầm hai quyển vở mà vẫn thấy “nặng” để rồi bàn tay phải ghì thật chặt thế mà quyển vở vẫn “xệch ra và chênh đầu cúi xuống đất”. Hồi hộp quá đấy mà. Trong khi chú nhìn thấy mấy cậu học sinh khác ôm rất nhiều sách vở, lại cả bút thước. Bởi thế, trong đầu cậu học trò mới ấy, cái ý nghĩ “chỉ những người thạo mới cầm nổi bút thước” ùa đến, trong trẻo, thơ ngây, hồn nhiên, nó như “làn mây lướt ngang trên ngọn núi” làm ta thấy yêu hơn cảm xúc ngày đầu đến trường trong văn Thanh Tịnh.
Theo bước chân của cậu học trò mới ấy, ta đến trước ngôi trường. Hãy xem cậu học trò ấy tả trường mình thế nào nhé! “Trước mắt tôi, trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn, vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp”. Phép so sánh ngang bằng đã giúp người đọc cảm nhận một cách dễ dàng, cụ thể về ngôi trường Mĩ Lí. Trong trí nhớ của cậu bé, khi đi bẫy chim cậu từng ghé vào, lúc đó với cậu trường Mĩ Lí “là một nơi xa lạ” và cái cảm giác còn đọng lại trong cậu chỉ là “cao ráo, sạch sẽ hơn các nhà trong làng”. Lần này, cậu đến trường để học, bởi thế, cậu bé thấy trường “xinh xắn”, và một chút lo sợ vần vơ, câu lại cảm thấy trường “oai nghiêm như cái đình làng Hoà Ắp”. Hình ảnh so sánh này thật chính xác nhưng cũng rất hồn nhiên. Bởi lẽ, đình làng thường là nơi diễn ra những công việc quan trọng của làng, là chỗ của người lớn, bọn trẻ ít được vào. Vậy nên, cậu nới có cái cảm giác trường Mĩ Lí “oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp”.
Chưa dừng lại ở đó. Một hình ảnh so sánh nữa cũng rất gợi cảm khi cậu ví những học trò mới “như những con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay nhưng còn ngập ngừng, e sợ”. Quả thật đúng với tâm trạng của cậu học trò mới bởi vì đến với trường học, cậu đến với những chân trời của ước mơ, hi vọng. Khát khao, muốn hòa mình vào bầu trời ấy nhưng vẫn còn “ngập ngừng e sợ” bởi cậu chưa thật tự tin, và bởi đó là ngày đầu tiên đến trường. Hình ảnh so sánh cũng không mới, bởi vì người ta thường ví học trò như bầy chim non và sau những năm tháng miệt mài sách vở, bầy chim ấy đủ cứng cáp đôi cánh để bay vào trời xanh cao rộng. Tuy nhiên, đứng trước những con chim non “bên bờ tổ” ấy ai cũng thấy chúng đáng thương, đáng yêu và thầm ước một ngày đàn chim ấy đủ khôn để rời tổ, góp tiếng ca làm đẹp cho cuộc đời. Bởi thế, phép so sánh càng làm tăng giá trị biểu đạt cho câu văn. Đồng thời đem đến cho ta những cảm nhận ngày một rõ ràng, cụ thể về tâm trạng ngày đầu đi học của Thanh Tịnh.
Thời gian trôi qua, “tuổi” của những dòng hoài niệm và người viết những dòng hoài niệm ấy không còn trẻ nữa. Nhưng những cảm xúc trong tác phẩm vẫn tươi mới, trẻ trung như tâm hồn ta mỗi khi tựu trường. Những hình ảnh so sánh trong tác phẩm cũng vì thế mà chưa bao giờ già cũ.
Phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học mẫu 7
Tôi đi học là một trong những sáng tác đặc sắc của Thanh Tịnh. Với giọng văn trong trẻo, nhẹ nhàng kết hợp với những hình ảnh so sánh đặc sắc đã tạo nên cái hay riêng cho tác phẩm này.
Hình ảnh so sánh đầu tiên chính là hình ảnh: “Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng”. Biện pháp so sánh ngang bằng nhấn mạnh những rung cảm tinh tế của nhân vật tôi khi nhớ lại ngày đầu tiên đến trường. Hình ảnh so sánh thật độc đáo “cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng” kết hợp với nghệ thuật nhân hóa vừa cho thấy những cảm nhận trong sáng hồn nhiên, lại vừa cho thấy sự hứng khởi, háo hức của một tâm hồn non nớt khi nghĩ về ngày đầu tiên đến trường.
Bước đến sân trường và cảm nhận khung cảnh nơi đây, tâm hồn tinh tế ấy lại có những cảm nhận hết sức sâu sắc về ngôi trường: “Trước mắt tôi là trường Mĩ Lí trông vừa xinh xắn vừa oai nghiêm như cái đình làng Hòa Ấp”. Lấy hình ảnh cái đình làng Hòa Ấp để so sánh với ngôi trường, cho thấy sự cảm nhận rõ ràng của nhân vật tôi về vẻ trang nghiêm, tráng lệ của ngôi trường.
Và hình ảnh so sánh cuối cùng lại nói lên những ước mơ, khao khát của nhân vật tôi: “Họ như con chim con đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ. Họ thèm vụng và ước ao thầm được như những người học trò cũ, biết lớp, biết thầy để khỏi phải rụt rè trong cảnh lạ”. Những cô bé cậu bé mới nhập trường như những chú chim non ngập ngừng, e sợ trước cuộc sống mới, nhưng cũng đầy hào hứng, tự tin khát khao được trưởng thành, khôn lớn. Dù chỉ là hình ảnh so sánh hết sức giản dị những đã nói lên tâm tư của biết bao thế hệ học trò.
Với tác phẩm này, Thanh Tịnh không sử dụng quá nhiều hình ảnh so sánh, nhưng mỗi hình ảnh lại tạo được dấu ấn riêng, rất đặc sắc và phù hợp. Giúp cho câu văn mềm mại, uyển chuyển, tăng sức hấp dẫn cho sự diễn đạt, tăng chất trữ tình cho tác phẩm. Không chỉ vậy các hình ảnh này còn cho thấy tâm hồn tinh tế, nhạy cảm của một bạn nhỏ ngày đầu tiên đến trường.
-/-
Qua tham khảo một số mẫu văn phân tích hình ảnh so sánh trong bài Tôi đi học của tác giả Thanh Tịnh trên đây, hi vọng các em đã có những ý tưởng hay cho nội dung bài phân tích của mình. Tham khảo thêm các bài văn hay khác tại mục tài liệu Văn mẫu 8 do Đọc Tài Liệu sưu tầm, tổng hợp để tự rèn luyện kỹ năng làm văn phân tích. Chúc các em học tốt
