Hướng dẫn lập dàn ý và gợi ý TOP 5+ bài văn phân tích đoạn trích Đổi tên cho xã (từ vở kịch Bệnh sĩ của Lưu Quang Vũ) do Đọc Tài Liệu sưu tầm và tổng hợp. Hi vọng bài viết sẽ giúp các em có thêm nguồn tài liệu tham khảo hữu ích để có thêm nhiều ý văn hay cho bài văn phân tích của mình.
Dàn ý chi tiết bài văn phân tích đoạn trích Đổi tên cho xã
1. Mở bài
- Giới thiệu khái quát về tác giả Lưu Quang Vũ và vở kịch Bệnh sĩ.
- Giới thiệu đoạn trích Đổi tên cho xã: phê phán bệnh sĩ diện và nhắc nhở mỗi người sống khiêm nhường, không khoa trương hình thức.
2. Thân bài
a) Khái quát về nội dung đoạn trích
- Đoạn trích kể về lễ đổi tên xã Cà Hạ thành xã Hùng Tâm. Chủ tịch xã Toàn Nha, một người háo danh, thích sĩ diện, đã quyết định đổi tên xã vì cho rằng cái tên Cà Hạ “quê mùa, xấu xí”.
- Ông Nha đã mời “quân sư” Văn Sửu đến giúp đỡ. Văn Sửu là một người hay nịnh hót, luôn đồng tình với mọi ý kiến của Toàn Nha.
- Dưới sự chỉ đạo của Toàn Nha và Văn Sửu, lễ đổi tên xã được tổ chức với quy mô lớn. Trong lễ đổi tên, Toàn Nha đã tuyên bố rằng xã Cà Hạ đã được đổi tên thành xã Hùng Tâm, phố Cà thành thị trấn Hùng Tâm.
b) Phân tích xung đột kịch:
Xung đột giữa ông Toàn Nha, chủ tịch xã, với người dân trong xã. Ông Toàn Nha là người háo danh, thích sĩ diện, chỉ quan tâm đến hình thức bên ngoài mà không quan tâm đến chất lượng bên trong. Người dân trong xã thì hiền lành, chân chất, sống giản dị, không thích sự khoe khoang, phô trương.
Xung đột giữa ông Toàn Nha với chính mình. Ông Toàn Nha tự cho mình là người tài giỏi, có tầm nhìn xa trông rộng, nhưng thực chất chỉ là một người hời hợt, thiếu thực tế.
c) Phân tích nhân vật ông Toàn Nha
- Là chủ tịch xã, là người có quyền lực cao nhất trong xã
- Là người có tính cách háo danh, thích “sĩ diện”, thích thể hiện, luôn muốn mình được mọi người quan tâm, chú ý.
- Luôn muốn xã mình có một cái tên “cao sang”, “đẹp đẽ”
- Là người thiếu thực tế, không biết nhìn nhận đúng đắn tình hình thực tế của xã mình, cho rằng việc đổi tên xã sẽ giúp cho xã mình trở nên giàu có, văn minh hơn.
- Là người thiếu ý chí, thiếu nghị lực, chỉ biết dựa dẫm vào “quân sư” Văn Sửu, không chịu suy nghĩ, tìm tòi, sáng tạo.
d) Phân tích cuộc họp đổi tên xã
- Cuộc họp được tổ chức trang trọng, long trọng
- Ông Toàn Nha là người chủ trì cuộc họp
- Cuộc họp đã đi đến quyết định đổi tên xã Cà Hạ thành xã Hùng Tâm.
e) Ý nghĩa của tiếng cười trong đoạn trích
- Tiếng cười trong đoạn trích mang tính chất phê phán, châm biếm hiện tượng bệnh sĩ diện trong xã hội.
- Tiếng cười giúp người đọc nhận ra sự đáng trách của những người háo danh, thích sĩ diện, chỉ quan tâm đến hình thức bên ngoài mà không quan tâm đến chất lượng bên trong.
3. Kết bài
- Khẳng định lại giá trị nội dung và nghệ thuật của đoạn trích.
- Liên hệ bản thân: Mỗi người cần sống khiêm tốn, chân thành, không nên chạy theo hình thức bên ngoài.
TOP 5+ bài văn phân tích đoạn trích Đổi tên cho xã được đánh giá cao
Phân tích đoạn trích Đổi tên cho xã mẫu số 1
Đoạn trích Đổi tên cho xã trích từ vở kịch Bệnh sĩ của Lưu Quang Vũ đã tái hiện lại lễ đổi tên xã Cà Hạ thành xã Hùng Tâm, từ đó phê phán bệnh sĩ diện và nhắc nhở mỗi người sống khiêm nhường, không khoa trương hình thức.
Nhân vật ông Toàn Nha trong đoạn trích là một hình tượng điển hình cho căn bệnh sĩ diện. Ông là chủ tịch xã, là người có quyền lực cao nhất trong xã. Tuy nhiên, ông lại là người có tính cách háo danh, thích “sĩ diện”. Ông luôn muốn xã mình có một cái tên “cao sang”, “đẹp đẽ” để “lên mặt” với các xã khác. Vì vậy, ông đã quyết định đổi tên xã Cà Hạ thành xã Hùng Tâm.
Cuộc họp đổi tên xã được tổ chức rất long trọng. Ông Toàn Nha là người chủ trì cuộc họp. Ông đã trình bày lý do đổi tên xã và đề xuất tên xã Hùng Tâm. Các ý kiến khác trong cuộc họp đều ủng hộ ý kiến của ông Toàn Nha. Cuối cùng, cuộc họp đã đi đến quyết định đổi tên xã Cà Hạ thành xã Hùng Tâm.
Hình ảnh nhân vật Toàn Nha trong đoạn trích được xây dựng rất thành công. Toàn Nha là một nhân vật điển hình cho hiện tượng “sĩ diện” trong xã hội. Ông ta ham danh, thích thể hiện, luôn muốn mình được mọi người quan tâm, chú ý. Toàn Nha là người thiếu thực tế, không biết nhìn nhận đúng đắn tình hình thực tế của xã mình. Ông ta cho rằng việc đổi tên xã sẽ giúp cho xã mình trở nên giàu có, văn minh hơn. Toàn Nha là người thiếu ý chí, thiếu nghị lực. Ông ta chỉ biết dựa dẫm vào “quân sư” Văn Sửu, không chịu suy nghĩ, tìm tòi, sáng tạo.
Hình ảnh nhân vật Văn Sửu cũng được khắc họa sinh động. Văn Sửu là một người hay nịnh hót, luôn đồng tình với mọi ý kiến của Toàn Nha. Ông ta là người góp phần làm cho thói sĩ diện của Toàn Nha ngày càng nặng nề hơn.
Thông qua đoạn trích, tác giả Lưu Quang Vũ đã phê phán bệnh sĩ diện một cách sâu sắc. Bệnh sĩ diện là một căn bệnh vô cùng nguy hiểm, nó có thể dẫn đến những hậu quả tai hại. Bệnh sĩ diện khiến con người ta trở nên tự ti, mặc cảm, luôn muốn phô trương hình thức, coi trọng vẻ bề ngoài hơn thực chất. Bệnh sĩ diện còn khiến con người ta trở nên xa rời thực tế, không quan tâm đến những vấn đề thực chất của cuộc sống.
Trong thực tế, bệnh sĩ diện vẫn còn tồn tại ở nhiều người. Có những người thích khoe khoang, khoác lác về những thứ mình không có. Có những người thích thể hiện, thích làm ra vẻ sang chảnh, quý phái. Những người mắc bệnh sĩ diện thường bị mọi người xa lánh, coi thường.
Đoạn trích phê phán lên án mạnh mẽ thói “sĩ diện” trong xã hội, gây ra nhiều tác hại xấu cho xã hội đồng thời nhắc nhở mỗi người sống khiêm nhường, không khoa trương hình thức, sống thật với bản thân, không chạy theo những giá trị ảo. Chúng ta cần quan tâm đến những giá trị thực chất của cuộc sống như lao động, học tập, cống hiến cho xã hội. Mỗi người chúng ta cần tự ý thức được căn bệnh sĩ diện và có biện pháp phòng tránh. Chúng ta cần sống khiêm nhường, giản dị, không chạy theo những giá trị ảo.
Phân tích đoạn trích Đổi tên cho xã mẫu số 2
Đoạn trích “Đổi tên cho xã” của Lưu Quang Vũ là một tiểu thuyết mang tính chất phê phán xã hội, nói về hiện tượng “sĩ diện” và sự ảnh hưởng xấu của nó đối với cộng đồng và xã hội. Đoạn trích này là một ví dụ minh họa rất rõ nét về những hệ quả của hiện tượng này.
Tại cuộc họp thông báo đổi tên xã Hùng Tâm và thay đổi chức vụ của một số người, chúng ta thấy nhân vật chính, ông Chủ tịch xã Toàn Nha, là một người rất tiêu biểu cho kiểu người sống giả dối trong xã hội. Ông ta mơ ước xây dựng một xã khoa học, phát triển để tỏ vẻ vang và được công nhận. Tuy nhiên, ông lại thiếu sự phân tích cụ thể và hiểu biết về tình hình thực tế của xã. Ông Nha muốn phát triển kinh tế nhưng lại vứt bỏ những yếu tố cơ bản, như việc lo lắng cho cơm áo của người dân nơi đây.
Ngôn ngữ của ông Chủ tịch Toàn Nha không phù hợp với cuộc họp trang nghiêm. Lời nói của ông thường rất cao siêu và khoa trương, nhưng thực tế lại rất phũ phàng và không mang lại giá trị thực tế. Ví dụ, ông nói: “Bây giờ làm ăn mới rồi, quy mô khoa học… Đâu muốn hoạn phải mang lợn đến tận trụ sở.” Từ ngữ khoa chương, lố bịch của ông chỉ là sáo rỗng và không thể hiện sự hiểu biết thực sự. Ông Chủ tịch xã Toàn Nha là một cái ví dụ điển hình cho những người sống giả dối trong xã hội. Ông ta mơ ước xây dựng một xã khoa học để tỏ vẻ vang và được công nhận. Tuy nhiên, ông ta chỉ tìm hiểu một cách hời hợt và thiếu sự phân tích cụ thể về tình hình thực tế của xã. Ông Nha muốn phát triển kinh tế nhưng lại vứt bỏ những yếu tố cơ bản cần cho cuộc sống của người dân. Lời nói của ông thường rất cao siêu và khoa trương nhưng thực tế lại rất phũ phàng và không mang lại giá trị thực tế. Ngôn ngữ của ông không phù hợp với cuộc họp trang nghiêm, thường có nhiều từ ngữ không rõ nghĩa và khiến người nghe cảm thấy lố bịch.
Sự không tương xứng giữa hình thức và thực chất, suy nghĩ và hành động của ông Chủ tịch Toàn Nha tạo nên tình huống hài hước và trớ trêu. Ví dụ, ông Đốp, một người không được xem trọng, lại được phong làm Chủ nhiệm Trung tâm Triệt sản gia súc xã Hùng Tâm. Ông Thình, người làm công việc phụ trong xã, lại được phong làm Chủ nhiệm Trung tâm Công nghệ. Điều này làm cho việc làm của họ trở nên trái ngược với hiểu biết và năng lực thực tế.
Cuối cùng, đoạn trích “Đổi tên cho xã” phản ánh một cách hài hước và lố bịch tác hại của hiện tượng “sĩ diện” trong xã hội, qua việc tạo ra sự không tương xứng giữa hình thức và thực chất, suy nghĩ và hành động của nhân vật. Tác phẩm này cũng nhấn mạnh về sự tương phản giữa cái xấu và cái tốt, giữa áo tưởng và thực tế, và tạo ra những tình huống trớ trêu và gây tiếng cười trào phúng.
Phân tích đoạn trích Đổi tên cho xã mẫu số 3
Lưu Quang Vũ là một trong những nhà văn, nhà viết kịch tài năng của nền văn học Việt Nam. Các tác phẩm của ông thường mang tính chất phê phán xã hội, lên án những thói hư tật xấu của con người. Đoạn trích Đổi tên cho xã trích từ vở kịch Bệnh sĩ của ông là một minh chứng tiêu biểu.
Đoạn trích kể về việc ông Toàn Nha, chủ tịch xã Cà Hạ, đã quyết định đổi tên xã thành xã Hùng Tâm. Ông Nha là người háo danh, thích sĩ diện, chỉ quan tâm đến hình thức bên ngoài mà không quan tâm đến chất lượng bên trong. Ông cho rằng, việc đổi tên xã sẽ giúp xã mình trở nên sang trọng, văn minh hơn. Để thực hiện ý định của mình, ông đã tổ chức một cuộc họp để thông báo cho mọi người. Tại cuộc họp, ông đã trình bày những lý do để đổi tên xã. Ông Nha đã thuyết phục mọi người bằng những lời lẽ hoa mỹ, hào nhoáng. Ông còn nói rằng, việc đổi tên xã sẽ giúp xã mình phát triển kinh tế, văn hóa. Mặc dù nhiều người trong xã không đồng tình với ý kiến của ông Nha, nhưng họ vẫn phải nghe theo. Cuối cùng, xã Cà Hạ đã được đổi tên thành xã Hùng Tâm.
Sự thay đổi tên xã đã khiến cho xã Hùng Tâm trở nên khác lạ. Ông Nha đã cho xây dựng những công trình khang trang, bề thế. Ông cũng thay đổi cách ăn mặc, cử chỉ của mình cho phù hợp với cái tên mới. Tuy nhiên, sự thay đổi đó chỉ là bề ngoài. Thực chất, xã Hùng Tâm vẫn là một xã nghèo, người dân vẫn phải lam lũ, vất vả.
Đoạn trích Đổi tên cho xã đã phê phán hiện tượng bệnh sĩ diện trong xã hội. Ông Toàn Nha là đại diện tiêu biểu cho những người mắc bệnh sĩ diện. Họ chỉ quan tâm đến hình thức bên ngoài mà không quan tâm đến chất lượng bên trong. Họ luôn muốn khoe khoang, phô trương, khiến cho người khác phải ngưỡng mộ.
Trong đoạn trích này, ta thấy sự không tương xứng giữa bề ngoài và bản chất của nhân vật ông Toàn Nha. Ông ta được phong làm Chủ tịch xã và có chức vụ quan trọng nhưng lại không hiểu rõ nhiệm vụ của mình. Có những nhân vật khác cũng có sự không tương xứng giữa thực chất bên trong và hình thức bên ngoài, như ông Đốp và ông Thình. Điều này khiến cho việc làm của họ trở nên lố bịch và hài hước.
Ngoài ra, ngôn ngữ của ông Toàn Nha không phù hợp với cuộc họp mang tính chất trang nghiêm. Ông ta sử dụng nhiều từ ngữ không rõ nghĩa và cách ông nói không chỉ làm cho người khác không hiểu ý của ông mà còn tạo nên tình huống hài hước.
Tuy nhiên, đoạn trích cũng thể hiện sự mâu thuẫn trong xã hội, sự tương phản giữa cái xấu và cái tốt. Ông Toàn Nha vẽ ra một tương lai đẹp cho xã nhưng thực tế lại làm cho người dân gặp nhiều khó khăn. Điều này thể hiện một hiện tượng nhức nhối trong xã hội Việt Nam, đó là thích sĩ diện và sự không tương xứng giữa hình thức và bản chất.
Tóm lại, đoạn trích “Đổi tên cho xã” của tác giả Lưu Quang Vũ đã thành công trong việc phê phán tình huống thích sĩ diện và tạo ra những tình huống hài hước để làm nhấn mạnh sự mâu thuẫn và tương phản trong xã hội.
Phân tích đoạn trích Đổi tên cho xã mẫu số 4
Đoạn trích “Đổi tên cho xã” trích từ vở kịch “Bệnh sĩ” của Lưu Quang Vũ là một đoạn trích đặc sắc, thể hiện tài năng của tác giả trong việc xây dựng nhân vật và sử dụng ngôn ngữ. Đoạn trích đã phê phán mạnh mẽ hiện tượng “sĩ diện” trong xã hội, đồng thời thể hiện thái độ phê phán của tác giả đối với những người thiếu thực tế, thiếu ý chí, thiếu nghị lực.
Nội dung đoạn trích kể về lễ đổi tên xã Cà Hạ thành xã Hùng Tâm. Chủ tịch xã Toàn Nha, một người háo danh, thích sĩ diện, đã quyết định đổi tên xã vì cho rằng cái tên Cà Hạ “quê mùa, xấu xí”.
Dưới sự chỉ đạo của Toàn Nha và Văn Sửu, lễ đổi tên xã được tổ chức với quy mô lớn. Trong lễ đổi tên, Toàn Nha đã tuyên bố rằng xã Cà Hạ đã được đổi tên thành xã Hùng Tâm, phố Cà thành thị trấn Hùng Tâm.
Hình ảnh nhân vật Toàn Nha trong đoạn trích được xây dựng rất thành công. Toàn Nha là một nhân vật điển hình cho hiện tượng “sĩ diện” trong xã hội. Ông ta ham danh, thích thể hiện, luôn muốn mình được mọi người quan tâm, chú ý. Toàn Nha là người thiếu thực tế, không biết nhìn nhận đúng đắn tình hình thực tế của xã mình. Ông ta cho rằng việc đổi tên xã sẽ giúp cho xã mình trở nên giàu có, văn minh hơn. Toàn Nha là người thiếu ý chí, thiếu nghị lực. Ông ta chỉ biết dựa dẫm vào “quân sư” Văn Sửu, không chịu suy nghĩ, tìm tòi, sáng tạo.
Hình ảnh nhân vật Văn Sửu cũng được khắc họa sinh động. Văn Sửu là một người hay nịnh hót, luôn đồng tình với mọi ý kiến của Toàn Nha. Ông ta là người góp phần làm cho thói sĩ diện của Toàn Nha ngày càng nặng nề hơn.
Ý nghĩa của đoạn trích là phê phán mạnh mẽ hiện tượng “sĩ diện” trong xã hội. Đây là một hiện tượng đáng lên án, nó gây ra nhiều tác hại xấu cho xã hội. Đoạn trích cũng thể hiện thái độ phê phán của tác giả đối với những người thiếu thực tế, thiếu ý chí, thiếu nghị lực. Những người này thường chỉ biết chạy theo những giá trị bề ngoài, không biết nhìn nhận đúng đắn thực tế của bản thân và xã hội. Họ thường gây ra những hậu quả đáng tiếc cho bản thân, gia đình và xã hội.
Để phê phán hiện tượng “sĩ diện”, Lưu Quang Vũ đã sử dụng nhiều thủ pháp nghệ thuật đặc sắc, trong đó có thủ pháp trào phúng. Thủ pháp này được thể hiện qua những lời thoại, cử chỉ, hành động của nhân vật Toàn Nha. Những lời thoại của Toàn Nha thường mang tính khoa trương, khoe mẽ, thể hiện rõ thói sĩ diện của ông ta. Ví dụ: “Tên Cà Hạ nghe quê mùa, xấu xí lắm. Xã mình phải đổi tên thành xã Hùng Tâm mới xứng đáng với mong muốn của nhân dân”. Những cử chỉ, hành động của Toàn Nha cũng thể hiện rõ thói sĩ diện của ông ta. Ví dụ: Khi tuyên bố về việc đổi tên xã, Toàn Nha đã đứng trên bục cao, tay cầm cuốn chiếu thư, miệng đọc từng chữ một một cách nghiêm trang, trịnh trọng.
Đoạn trích “Đổi tên cho xã” là một đoạn trích đặc sắc, có giá trị phê phán hiện thực sâu sắc. Đoạn trích đã góp phần thức tỉnh nhận thức của con người về những thói hư tật xấu trong xã hội, đồng thời nhắc nhở mỗi người cần sống khiêm tốn, chân thành, tránh xa những thói hư tật xấu.
Qua đoạn trích, em nhận thấy rằng thói sĩ diện là một thói xấu cần được loại bỏ. Người có thói sĩ diện thường chỉ biết chạy theo những giá trị bề ngoài, không biết nhìn nhận đúng đắn thực tế của bản thân và xã hội. Họ thường gây ra những hậu quả đáng tiếc cho bản thân, gia đình và xã hội.
Mỗi người cần có ý thức rèn luyện bản thân, sống khiêm tốn, chân thành, tránh xa những thói hư tật xấu. Chúng ta cần biết nhìn nhận đúng đắn thực tế của bản thân và xã hội, không chạy theo những giá trị bề ngoài.
Phân tích đoạn trích Đổi tên cho xã mẫu số 5
Đoạn trích “Đổi tên cho xã” của tác giả Lưu Quang Vũ đã cho người đọc thấy được tác hại của bệnh sĩ diện và ảnh hưởng của nó đến cộng đồng, xã hội chỉ thông qua sự việc đổi tên của xã Hùng Tâm.
Xã Hùng Tâm mở cuộc họp thông báo những đổi mới của xã Hùng Tâm từ tên xã đến chức vụ của một số người. Nhân vật ông Chủ tịch xã Toàn Nha tiêu biểu cho kiểu người thích sống giả dối trong xã hội. Ông Nha là một người sống giả dối và tham vọng một cách mù quáng. Ông mong ước xây dựng và phát triển một xã khoa học để ông vẻ vang với các xã khác và với cấp trên. Ông tìm hiểu những nơi khác nhưng chỉ tìm hiểu một cách hời hợt, chưa có sự phân tích tình hình thực tế của xã mình đã vội vàng đổi mới. Ông muốn phát triển kinh tế nhưng lại vứt bỏ những thứ vốn là cần câu cơm của người dân nơi đây. Ông nói những từ ngữ khoa chương, lố bịch như " Bây giờ làm ăn mới rồi, quy mô khoa học... Đâu muốn hoạn phải mang lợn đến tận trụ sở". Ông nói rất cao siêu nhưng thực tế thì phũ phàng bởi những lời ông nói chỉ là sáo rỗng, ông phong chức một cách tràn lan nhưng thực tế thì chẳng ra đâu vào đâu, chính những người giữ chức đó còn chẳng hiểu mình sẽ làm gì.
Nhân vật trong đoạn trích có sự không tương xứng giữa thực chất bên trong và hình thức bên ngoài, giữa suy nghĩ và hành động khiến việc làm trở nên lố bịch hài hước. Ví dụ: Ông Đốp một tên hoạn lợn lại được phong cho làm chức Chủ nhiệm Trung tâm Triệt sản gia súc xã Hùng Tâm; Ông Thình vốn là đội trưởng đội làm những nghề phụ của xã lại được phong làm Chủ nhiệm Trung tâm Công nghệ...
Ngôn ngữ của ông không phù hợp với một cuộc họp mang tính chất trang nghiêm. Lời nói có nhiều từ ngữ không rõ nghĩa như: ta bung ra, ta bung ra pháo. Điều buồn cười nữa là ở chỗ ông muốn phát triển kinh tế nhưng những công việc vốn là lợi thế ở xã lại triệt để vứt bỏ, chuyển sang sản xuất pháo, thứ mà chính những người nhận nhiệm vụ quản lí cũng không hiểu rõ. Ông Nha càng cố nói những từ khoa học, thì càng lộ ra nhiều sự thiếu hiểu biết của mình như Trung tâm Công nghệ mà chỉ sản xuất có pháo.
Văn bản có sự mâu thuẫn giữa cái xấu và cái tốt. Ông Nha vẽ ra một viễn tưởng cao đẹp về một xã phát triển, giàu mạnh nhưng thực tế thì những gì ông làm đều chỉ đẩy người dân vào cái nghèo đói. Đó là sự tương phản giữa áo tưởng và thực tế. Kết quả là một loạt các chức danh mới được tạo ra nhưng không khoa học và rối loạn.
Văn bản Đổi tên cho xã đã nêu lên và phê phán một hiện tượng nhức nhối trong xã hội Việt Nam, đó là thích sĩ diện. Đoạn trích cũng sử dụng thủ pháp trào phúng, phóng đại. Ví dụ: Ông Nha vẽ lên những viễn tưởng cao đẹp về một xã phát triển khoa học, giàu mạnh những thực tế nhưng thực tế chỉ là những lời nói sáo rỗng, giả dối, lố bịch.
-/-
Các em vừa tham khảo một số gợi ý, mẫu dàn ý chi tiết và bài văn mẫu tham khảo phân tích đoạn trích Đổi tên cho xã của tác giả Lưu Quang Vũ. Hi vọng, bài viết đã giúp các em đã có những ý tưởng hay cho nội dung bài phân tích của mình. Tham khảo thêm các bài văn hay khác tại mục tài liệu Văn mẫu 8 do Đọc Tài Liệu sưu tầm và biên soạn để tự rèn luyện kỹ năng làm văn phân tích. Chúc các em học tốt!