Phân tích bài Bàn về đọc sách của Chu Quang Tiềm

Cùng Đọc Tài Liệu tham khảo một số bài văn phân tích bài Bàn về đọc sách của Chu Quang Tiềm để hiểu và nắm chắc hơn nội dung của văn bản Bàn về đọc sách.

Top 4 bài văn phân tích bài Bàn về đọc sách hay

Bài văn hay nhất phân tích văn bản Bàn về đọc sách

Chu Quang Tiềm là nhà lí luận và nhà mĩ học nổi tiếng của Trung Quốc. Ông đã có một tác phẩm rất hay về vấn đề đọc sách, đó chính là tác phẩm “Bàn về đọc sách”. Tác phẩm này được trích trong “Danh nhân Trung Quốc bàn về niềm vui và nỗi buồn của việc đọc sách”.

Chu Quang Tiềm đã trình bày 3 luận điểm chính trong bài viết của mình bao gồm: Tầm quan trọng của việc đọc sách; Những thiên hướng sai lệch và khó khăn thường gặp trong việc đọc sách hiện nay và phương pháp chọn sách và đọc sách sao cho hiệu quả. Bài viết dưới đây chúng ta sẽ cùng tìm hiểu và làm rõ từng luận điểm của tác giả.

Trước tiên, tác giả Chu Quang Tiềm muốn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đọc sách, và đó cũng là luận điểm đầu tiên trong bài viết. Trước khi trình bày ý nghĩa của việc đọc sách, tác giả đã giải thích về khái niệm sách. Sách là sản phẩm cô đúc, lưu giữ mọi tri thức và thành tựu của con người qua từng thời đại, hay những sản phẩm tinh thần mà con người thu lượm được suốt hàng ngàn năm. Sách là kho tàng tri thức quý báu, được coi là cột mốc trên con đường học tập và phát triển của loài người. Việc đọc sách có ý nghĩa quan trọng trong việc tích lũy và nâng cao tri thức. Nó giúp con người khám phá thế giới mới và nhận thức về con người. Tóm lại, tác giả đã chỉ ra và chứng minh tầm quan trọng của việc đọc sách.

Trong phần tiếp theo, tác giả đã chỉ ra những khó khăn, những sai lầm phổ biến khi đọc sách của giới trẻ hiện nay. Sự đa dạng của các loại sách có thể khiến cho người đọc chỉ đọc qua loa, không chuyên sâu, không đọng lại được nhiều kiến thức. Sách nhiều cũng dễ khiến cho người đọc lạc hướng. Lời khuyên của tác giả về cách chọn sách đó là nên chọn những cuốn sách có giá trị, có ích cho bản thân để đọc, không chỉ đọc những cuốn sách chuyên sâu mà còn đọc những cuốn sách khoa học dễ hiểu, có liên quan đến bản thân.

Chu Quang Tiềm đã chia sẻ những kinh nghiệm về cách chọn sách và phương pháp đọc sách hiệu quả. Đầu tiên, khi chọn sách, chúng ta cần lựa chọn những cuốn sách có giá trị thực sự và hữu ích cho bản thân, không nên lấy nhiều mà lại đọc ít, hay đọc nhiều nhưng không có định hướng rõ ràng. Để đọc sách tốt, chúng ta cần có phương pháp. Theo tác giả, phương pháp đọc sách là đọc kỹ, đọc lại nhiều lần, đọc với sự say mê và suy ngẫm sâu xa. Ngoài ra, để đọc sách hiệu quả, chúng ta cần lập kế hoạch đọc và xác định mục đích đọc rõ ràng. Đọc sách không chỉ giúp ta tích lũy tri thức mà còn rèn luyện tư cách, học cách làm người và rèn luyện sự kiên trì, nhẫn nại.

Tác giả Chu Quang Tiềm đã thể hiện bài viết với một bố cục rất hợp lí và logic. Tác giả đã đưa ra cho người đọc những kiến thức cơ bản liên quan đến vấn đề đọc sách.

Có thể bạn quan tâm: Nghị luận: Đọc sách là sinh hoạt và nhu cầu trí tuệ thường trực của con người có cuộc sống trí tuệ

Top 3 bài văn đạt điểm cao phân tích bài Bàn về đọc sách của học sinh lớp 9

Phân tích Bàn về đọc sách bài số 1:

Sách là nguồn tri thức về xã hội và tự nhiên vô cùng lớn. Để làm nên những cuốn sách hay là cả một sự lao động vất vả của những nhà nghiên cứu. M.Gorki từng nhận định rằng: “Mỗi cuốn sách là những bậc thang nhỏ mà khi bước lên…tôi tới gần quan niệm về cuộc sống tốt đẹp nhất…”. Điều đó cho thấy được vai trò của sách đối với cuộc sống của chúng ta. Cũng nói về điều này, Chu Quang Tiềm đã trình bày những suy ngẫm của mình về sách trong tác phẩm Bàn về đọc sách.

Tác giả đã đề cập đến ý nghĩa quan trọng và sự cần thiết của việc đọc sách. Không chỉ là một phương tiện lưu giữ tri thức và thành tựu, sách còn ghi lại những cột mốc trên con đường phát triển học thuật của nhân loại. Do đó, sách có tầm quan trọng không thể phủ nhận trong việc lưu giữ di sản tinh thần của con người. Việc đọc sách cũng có ý nghĩa rất lớn đối với cuộc sống của con người. Thứ nhất, sách là phương tiện quan trọng để phát triển học vấn. Thứ hai, đọc sách cũng giúp con người khám phá thế giới mới và thừa hưởng những giá trị tinh hoa của nhân loại.

Tác giả cũng đã nêu ra vấn đề khó khăn và những sai lầm phổ biến trong việc đọc sách trong luận điểm thứ hai của bài viết. Đầu tiên, chúng ta dễ đọc kiểu lướt qua, đọc một cách không chuyên sâu và không lưu lại được nhiều kiến thức. Tiếp đến, chúng ta có thể bị lạc đề khi đặt quá nhiều mục tiêu đọc sách, chăm chút đến việc đọc nhiều nhưng không đạt được hiệu quả thực sự. Kết quả là ta đơn thuần lãng phí thời gian và công sức mà không hề đạt được lợi ích nào. Nếu không cẩn thận, ta có thể dễ sa vào thói hư danh nông cạn, chỉ học tên sách mà không đọc thật sự.

Ở luận điểm thứ ba, Chu Quang Tiềm đề cập đến phương pháp chọn sách và cách đọc sách hiệu quả. Để chọn được những cuốn sách hữu ích, ta cần lựa chọn kĩ lưỡng và tập trung đọc những cuốn sách có giá trị cho bản thân. Đồng thời, cần đọc kĩ những cuốn sách cơ bản và chuyên môn liên quan đến lĩnh vực của mình. Trong quá trình đọc, không nên đọc lướt qua mà phải đọc kĩ, suy nghĩ và tập trung đọc những cuốn sách có giá trị. Ngoài ra, cần đọc sách có kế hoạch và có hệ thống, tránh đọc một cách tràn lan theo hứng thú. Việc đọc sách không chỉ giúp ta học thêm kiến thức mà còn giúp ta học hỏi nhân cách con người, học cách làm người.

Tóm lại qua tác phẩm Bàn về đọc sách của Chu Quang Tiềm ta thấy được tầm quan trọng và vai trò ý nghĩa của sách đối với cuộc sống của chúng ta. Để phát huy được vai trò đó thì chúng ta cần phải biết cách đọc sách hiệu quả, chọn sách phù hợp để không bị sa những điều vô bổ.

Đọc thêm: Bài soạn Bàn về đọc sách ngắn gọn nhất

Phân tích Bàn về đọc sách bài số 2:

Bài viết “Bàn về đọc sách” của tác giả Chu Quang Tiềm là một bài viết thể hiện được cái nhìn sâu sắc về việc đọc sách của các bạn trẻ ngày nay. Bài viết này đã chỉ rõ được ba nội dung lớn của việc đọc sách là: Mục đích, cái khó và phương pháp đọc sách.

Trong bài viết, tác giả đã nhấn mạnh rằng việc đọc sách đóng vai trò quan trọng trong quá trình học tập của chúng ta. Mục đích chính của việc đọc sách là để tích lũy kiến thức và thông qua việc đọc nhiều và hiểu nhiều, con người sẽ mở rộng tầm nhìn và mở mang đầu óc. Điều này sẽ giúp chúng ta có được nhiều trí tuệ hơn, từ đó góp phần giúp ích cho xã hội và con người. Lí do chúng ta cần phải đọc sách đó là vì sách là nguồn tài liệu vô cùng phong phú, cung cấp cho chúng ta nguồn tri thức vô giá. Nếu muốn thành công, chúng ta cần phải đọc nhiều sách, để tiếp thu nhiều tri thức, mở rộng tầm nhìn và áp dụng các kiến thức khoa học, kỹ thuật vào cuộc sống. Ngược lại, những người không đọc sách sẽ lỗi thời và bị bỏ lại phía sau trong sự phát triển của xã hội. Sách là tinh hoa tri thức của nhân loại, được ghi lại trong những trang giấy để lưu giữ, kế thừa và phát triển cho thế hệ sau. Việc đọc sách là việc chúng ta hưởng thụ những thành quả tri thức mà những người đi trước để lại cho chúng ta.

Nói về những thách thức của việc đọc sách, hiện nay sách đang ngày càng phong phú với rất nhiều loại, nhiều tác giả và nhiều nguồn khác nhau. Vì vậy, thách thức đầu tiên của việc đọc sách là lựa chọn được loại sách phù hợp. Việc chọn sách là một nhiệm vụ rất khó khăn. Với biển người mênh mông nguồn tri thức từ sách vở, việc tìm kiếm một cuốn sách hay, hữu ích và phù hợp lại vô cùng khó. Đọc để hiểu biết, hiểu sâu về những gì tác giả muốn truyền đạt cho người đọc là điều không dễ dàng chút nào.

Chu Quang Tiềm đã lấy ví dụ và châm biếm một học giả trẻ tuổi tự mãn và khoe khoang rằng đã đọc sách chỉ bằng việc lướt qua cũng biết nội dung bên trong nói về điều gì. Cách đọc này không phải là cách đọc sách đúng đắn. Việc đọc nhiều sách, đọc liếc qua mà không hiểu gì và không thấm nhuần kiến thức sẽ không có tác dụng gì cả.

Đọc nhiều sách có thể gây khó khăn cho người đọc trong việc tìm hướng đi đúng đắn. Số lượng sách xuất bản ngày càng tăng, khiến cho việc lựa chọn sách phù hợp trở nên khó khăn hơn. Nếu ta chỉ muốn đọc nhiều để tỏ ra uyên bác mà không thực sự hiểu sâu về nội dung, ta sẽ không thể phân biệt được sách có giá trị thực sự và những cuốn sách chỉ mang tính giải trí. Việc tích lũy tri thức không phải chỉ là đọc nhiều mà còn cần phải tìm được những cuốn sách đích thực và sử dụng thời gian và sức lực của mình hiệu quả. Việc đọc sách không hề dễ dàng như ta nghĩ.

Theo tác giả Chu Quang Tiềm, để có phương pháp đọc sách tốt, chúng ta không cần phải đọc quá nhiều sách, mà nên đọc kỹ, ngẫm nghĩ để hiểu rõ ý tác giả muốn truyền đạt thông qua cuốn sách. Theo tác giả, "Đọc lướt qua 10 quyển không bằng đọc 10 lần một quyển". Phương pháp đọc tốt nhất là đọc kỹ, nghiền ngẫm và suy nghĩ một cuốn sách hay. Theo tác giả, đọc nhiều không phải là tốt và cũng không phải là điều đáng tự hào. Điều quan trọng là đọc kỹ, suy nghĩ và phân tích những gì đã đọc để nắm bắt được bản chất của cuốn sách.

Đề tài về văn hóa đọc đã không còn mới lạ nhưng bài viết của Chu Quang Tiềm có sức thuyết phục đối với người đọc và người nghe nhờ vào lý luận chặt chẽ, phân tích dẫn chứng cụ thể và vạch ra những luận điểm rõ ràng. Những lời khuyên chân thành của ông về cách đọc và lựa chọn sách cũng rất thấu tình đạt lý, người đọc cũng dễ dàng tiếp nhận.

"Bàn về đọc sách" là một bài viết hay thảo luận về một vấn đề đang bị giới trẻ lãng quên trong thời đại của mạng internet. Nhiều bạn trẻ hiện nay đã không còn quan tâm đến việc đọc sách nữa, thay vào đó, họ thích tham gia mạng xã hội, chơi game hoặc đọc truyện tranh... Văn hóa đọc là một văn hóa đặc sắc cần phải được phát triển và bảo tồn.

Phân tích Bàn về đọc sách bài số 3:

Bài Bàn về đọc sách của học giả Chu Quang Tiềm được in trong cuốn Danh nhân Trung Quốc bàn về niềm vui nỗi buồn của việc đọc sách. Tác giả đã nêu lên 3 luận điểm cơ bản: mục đích của việc đọc sách, cái khó của việc đọc sách, phương pháp đọc sách.

Hai đoạn văn đầu của bài viết đã nêu rõ mục đích của việc đọc sách đó là: "Học vẫn không chỉ là chuyện đọc sách, nhưng đọc sách rốt cuộc là một con đường quan trọng của học vấn". Học vấn là vốn kiến thức mà con người tích lũy được; người có học vấn là người giàu trí tuệ, có kiến thức rộng, biết nhiều về nhiều lĩnh vực và có khả năng áp dụng kiến thức để thành công trong công việc và phục vụ cộng đồng. Mặc dù có nhiều cách để tích lũy học vấn, nhưng Chu Quang Tiềm khẳng định rằng "đọc sách là một trong những con đường quan trọng nhất để tích lũy học vấn".

Vậy sách là gì? Sách được coi là kho tàng quý báu của di sản tinh thần nhân loại, được truyền lại qua các thế hệ. Sách cũng là "những cột mốc quan trọng trong sự tiến hóa của học thuật". Ví dụ, từ thơ ca dân gian đã phát triển thành thơ quốc ngữ của các nhà thơ như Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm và thơ Nôm của Hồ Xuân Hương, hay tác phẩm Truyện Kiều của Nguyễn Du,...

Vậy tại sao cần phải đọc sách? Có những người như thi sĩ Đường Giới đã "độc thư phá vạn quyển" để xây dựng nên sự nghiệp lẫy lừng; hay Ức Trai đã nung nấu "thập tải độc thư bần đáo cốt" để đạt được ước mơ của mình. Nhà bác học Lê Quý Đôn cả đời tay không rời trang sách, mắt không ngơi cuốn sách,... Nói về mục đích của việc đọc sách, tác giả Chu Quang Tiềm cho rằng đọc sách để "làm điểm xuất phát" để tiến lên từ văn hóa học thuật. Không biết đọc sách thì đồng nghĩa với việc xóa bỏ hết thành tựu văn hóa của quá khứ. Đọc sách là để kế thừa tri thức nhân loại, để "trả món nợ chung", để "ôn lại" những thành tựu, kinh nghiệm, tư tưởng của nhân loại trong hàng nghìn năm. Đọc sách để "thu nhận" và "hưởng thụ" những kiến thức, lời dạy của người xưa, để tự trang bị trí tuệ cho bản thân. Nếu ta có kiến thức, ta có thể đi đến mọi nơi trên con đường học vấn, và khám phá thế giới mới.

Luận điểm thứ hai của văn bản, tác giả có nói tới cái khó của việc đọc sách. Với việc hiện nay có rất nhiều loại sách khác nhau, chất lượng từng quyển cũng khác nhau, người đọc thường gặp phải hai cái khó.

Thứ nhất, sách nhiều dẫn đến người đọc không thể chuyên sâu tìm hiểu được từng quyển sách. Trước kia, có những người khi đầu đã bạc mới đọc hết một quyển kinh (tứ thư, ngũ kinh) bởi họ đã "miệng đọc, tâm ghi, nghiền ngẫm đến thuộc lòng, thấm vào xương tủy, biến thành một nguồn động lực tinh thần, cả đời dùng mãi không cạn. Chu Quang Tiềm châm biếm một "học gia trẻ" khoe đọc hàng vạn cuốn sách; cách đọc "liếc qua" tuy nhiều mà "lưu tâm" thì rất ít, "hư danh nông cạn" khác nào "ăn sống nuốt tươi".

Thứ hai, sách nhiều cũng dễ làm cho người đọc lạc hướng. Trước lượng sách đồ sộ, nhiều người vì tham nhiều mà không thật sự hiểu rõ, không thể phân biệt được những "tác phẩm thực sự hay" với những "cuốn sách vô dụng", không nâng cao được kiến thức, không làm giàu được tâm hồn, chỉ lãng phí thời gian và công sức lực. Tác giả đưa ra một so sánh, việc đọc sách và làm giàu kiến thức chỉ "đá bên đông, đấm bên tây", "tự tiêu hao lực lượng", mà không biết "đánh vào thành trì kiên cố, đánh bại quân địch tinh nhuệ, chiếm cứ mặt trận xung yếu". Vì vậy, chúng ta có thể nhận thấy rằng, việc đọc sách để làm học vấn và lựa chọn những cuốn sách thật sự đáng đọc không phải là điều dễ dàng.

Ba đoạn văn cuối của bài viết tập trung vào phương pháp đọc sách. Tác giả nhấn mạnh rằng đọc sách không phải là càng đọc nhiều càng tốt, điều quan trọng nhất là phải chọn sách chất lượng và đọc kĩ càng. Đọc lướt qua 10 quyển sách không bằng đọc kĩ một quyển sách 10 lần. Việc đọc 10 quyển sách không có giá trị không bằng đọc một quyển sách thật sự có giá trị. Tác giả trích dẫn một câu thơ của một cổ nhân để nhấn mạnh điều này:

"Sách cũ trăm lần xem chẳng chán,

Thuộc lòng, ngẫm kĩ một mình hay."

Tác giả nhấn mạnh rằng, đọc nhiều không đồng nghĩa với "vinh dự" và đọc ít cũng không phải là "xấu hổ". Điều quan trọng nhất là phải đọc kĩ, rèn luyện cho mình thói quen suy nghĩ sâu xa, tích lũy trầm ngâm, tưởng tượng tự do đến mức làm thay đổi khí chất. Chu Quang Tiềm đã lấy ví dụ so sánh giữa "cưỡi ngựa đi qua chợ" và "kẻ triệu phú khoe của" để chỉ ra những kẻ chỉ đọc sách mà không suy nghĩ sâu sẽ bị coi là có phẩm chất thấp kém.

Sách có thể được chia thành nhiều loại, trong đó có loại sách thường thức và loại sách để nghiên cứu sâu. Loại sách thường thức được tác giả định nghĩa là những sách mà ai cũng nên đọc, chẳng hạn như sách giáo khoa trong trung học và đại học, nếu học sinh hoặc sinh viên chăm chỉ học tập thì đó là đủ. Tuy nhiên, mỗi môn học cần phải "chọn kĩ từ 3 đến 5 quyển sách để đọc kĩ". Nếu thiếu sự lựa chọn hoặc đọc qua loa thì người đọc sẽ không nhận được những lợi ích thực sự từ việc đọc sách.

Sách thường thức không chỉ cần thiết cho công dân hiện đại, mà còn là bộ phận không thể thiếu của những học giả chuyên môn. Tuy nhiên, để đạt được sự uyên bác và chuyên sâu, trong quá trình học tập, nghiên cứu không thể tách rời. Các môn học như Văn, Sử, Triết, Ngoại giao, Quân sự, Chính trị... đều có mối liên hệ đến nhau, không có học vấn nào là cô lập. Nếu không hiểu biết đến những học vấn liên quan, sẽ "giống như con chuột chui vào sừng trâu, càng chui sâu càng hẹp, không tìm ra lối thoát". Tác giả đưa ra phương châm "không biết thông thì không thể chuyên, không biết rộng thì không thể nắm gọn". Để trở thành một chuyên gia trong một lĩnh vực học vấn nào, người đó cần có kiến thức sâu sắc về nhiều môn học vấn khác. Việc hiểu biết rộng rãi trước khi nắm chắc kiến thức là điều cần thiết để đạt được sự chuyên sâu và uyên bác trong học vấn.

Đã có nhiều người viết về vấn đề đọc sách và kinh nghiệm đọc sách vì vậy nó không còn là vấn đề mới mẻ nữa. Tuy nhiên, cách viết nhẹ nhàng, lập luận chặt chẽ của Chu Quang Tiềm đã có sức thuyết phục sâu sắc. Ông đã gợi mở cách đọc sách, tự học, suy nghĩ cho mỗi người trong chúng ta để xây dựng học vấn. Đó là bài học chân thành, ý kiến khuyên bảo hợp lý. Một điểm đặc biệt của bài Bàn về đọc sách là tác giả sử dụng một số so sánh hóm hỉnh để giải thích phương pháp đọc sách, khiến cho lập luận thêm phần gợi cảm và sâu sắc.

-/-

Trên đây là một số bài văn hay đạt điểm cao của học sinh lớp 9 khi phân tích bài Bàn về đọc sách của tác giả Chu Quang Tiềm. Truy cập mục tài liệu Văn mẫu lớp 9 để tham khảo thêm dàn ý và bài văn mẫu lớp 9 hay nhất do Đọc Tài Liệu tổng hợp và biên soạn.