Tiết 1, 2 trang 158, 159
Câu 1 trang 158: Kể tên 4 chủ điểm đã học ở học kì I và cho biết mỗi chủ điểm giúp em có thêm những hiểu biết gì về cuộc sống.
Trả lời:
Bốn chủ điểm em đã học ở học kì I là:
1. Thế giới tuổi thơ: Tuổi thơ có những kỉ niệm, những suy nghĩ và việc làm thật dí dỏm, dễ thương, chân thật và nhiều ý nghĩa. Dù mới ban sơ và đơn giản, những ý nghĩ, ý tưởng vụt lên nhưng là bước đầu cho những phát triển sau này, cho sự trưởng thành của tương lai các bạn nhỏ.
2. Thiên nhiên kì thú: Thiên nhiên Việt Nam ta có thật nhiều cảnh đẹp, những con người Việt Nam chân chất, chăm chỉ lao động, chan hoà với thế giới xung quanh – hoà trong khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, mênh mông, đẹp đẽ.
3. Trên con đường học tập: Việc học vô cùng quan trọng, học vừa là nghĩa vụ, vừa là trách nhiệm và vừa là niềm vui cho những người còn đang được học tập. Học tập mở mang ra những niềm vui, những trải nghiệm mà ta chưa từng biết đến. Đọc sách để hiểu hơn về cuộc sống, yêu cuộc sống và chăm chỉ học tập là điều tuyệt vời.
4. Nghệ thuật muôn màu: Nghệ thuật giúp con người ta thư giãn, giải trí, khoan khoái và yêu đời hơn, biết ước mơ hơn. Nghệ thuật khai phá những giới hạn và cho con người cơ hội đạt tới những bước phát triển từ tâm hồn cho tới văn hoá, văn minh cuộc sống.
Câu 2 trang 158: Đọc một câu chuyện hoặc bài thơ trong các chủ điểm đã học và trả lời câu hỏi.
a. Bài đọc thuộc chủ điểm nào? Tác giả là ai?
b. Nội dung chính của bài đọc là gì?
c. Điều gì trong bài đọc gây ấn tượng đối với em?
Trả lời:
Em đọc câu chuyện Một ngôi chùa độc đáo:
a. Bài đọc thuộc chủ điểm Nghệ thuật muôn màu. Tác giả Hiền Vũ.
b. Nội dung chính của bài đọc là: Ngôi chùa độc đáo với cách thiết kế, những chi tiết ẩn hiện mang tính cổ kính, lưu giữ văn hoá – trở thành biểu tượng quốc hoa Liên Hoa Đài Việt Nam.
c. Điều trong bài đọc gây ấn tượng đối với em là: Năm 2012, chùa được Tổ chức Kỉ lục châu Á xác nhận là “Ngôi chùa có kiến trúc độc đáo nhất châu Á”.
Câu 3 trang 158: Tìm kết từ phù hợp với mỗi bông hoa.(SGK)
Trả lời:
Và từ sau hôm đó, Hương bắt đầu viết thư cho cô Thu. Một việc thật là mới mẻ mà thích thú. Hương không còn thấy buồn chán và sợ hãi mỗi khi bố mẹ đi vắng. Mọi khi thì Hương nói chuyện cùng con mèo. Nhưng nói mãi cũng chán! Hơn nữa nó chẳng biết nói chuyện lại với Hương mà chỉ biết meo meo thôi. Bây giờ thì Hương đã có người để mà trò chuyện rồi.
Câu 4 trang 159: Đọc câu chuyện dưới đây và thực hiện yêu cầu.
Chú mèo con nói nhiều
Mèo con mắc bệnh nói nhiều. Mẹ chú khuyên:
– Con đừng ồn ào như vậy. Phải nói ít thì mới bắt được chuột.
Con sẽ bắt chuột cho mẹ xem. – Mèo con đáp.
Mèo con đặt một mẩu bánh trước cửa hang chuột, rồi nấp bên cạnh đợi chuột ra. Thấy bác ngỗng đi qua, nó liền liến thoắng:
– Bác ngỗng ơi, cháu đang bắt chuột đây.
Thấy cô vịt xuất hiện, mèo con lại đon đả:
– Cháu chào cô. Cháu đang rình chuột.
Thấy anh gà trống đi lại trong sân, mèo con gọi ầm ĩ:
– Anh nhìn xem! Em đang bắt chuột nè!
Đàn chuột trong hang nghe rõ mồn một. Chúng cười khúc khích. Chuột đầu đàn nói: “Hôm nay, chúng ta đừng ra ngoài tìm thức ăn nữa. Hãy nghỉ ngơi, hát múa cả ngày”.
Và thế là mèo con rình suốt một ngày trời cũng chẳng có kết quả gì.
(Theo Truyện kể cho bé hằng đêm)
a. Tìm từ ngữ dùng để xưng hô của mèo con.
b. Tìm từ dùng để xưng hô trong câu dưới đây và cho biết từ đó chỉ ai?
Hôm nay, chúng ta đừng ra ngoài tìm thức ăn nữa.
Trả lời:
a.
| Mèo con | Với mèo mẹ | Với ngỗng | Với vịt | Với gà trống |
|---|---|---|---|---|
| Tự chỉ mình | Con | Cháu | Cháu | Em |
| Chỉ người nghe | Mẹ | Bác | Cô | Anh |
b. Trong câu: “Hôm nay, chúng ta đừng ra ngoài tìm thức ăn nữa.”, từ dùng để xưng hô là chúng ta. Từ này dùng để chỉ chuột đầu đàn và cả đàn chuột.
Tiết 3, 4 trang 160, 161
Câu 1 trang 160: Đọc một bài dưới đây và nói lên cảm nghĩ của em về bài đọc đó.
Trả lời:
Em đọc bài Thư gửi các học sinh và có cảm nghĩ: Bác rất vui mừng vì Việt Nam có một nền giáo dục dân chủ, riêng Việt Nam. Bác rất thương yêu và lo lắng cho học sinh, sự nghiệp giáo dục nước nhà. Kì vọng của Bác với các em học sinh là rất lớn, phải học tập và giáo dục tốt, mới có thể đưa nước nhà tới con đường phát triển, sánh vai với các cường quốc thế giới.
Câu 2 trang 160: Giải ô chữ: Ai giỏi tiếng Việt?
a. Tìm ô chữ hàng ngang.
b. Đọc từ ngữ xuất hiện ở hàng dọc màu hồng.
Trả lời:
a. Các ô chữ hàng ngang là:
(1) điệp từ
(2) kết từ
(3) đại từ
(4) gạch ngang
(5) động từ
(6) xưng hô
(7) nghi vấn
(8) đồng nghĩa
(9) thay thế
b. Từ ngữ xuất hiện ở hàng dọc màu hồng là: từ đa nghĩa
Câu 3 trang 161: Thực hiện các yêu cầu sau:
a. Tìm các điệp từ, điệp ngữ được sử dụng trong đoạn trích dưới đây:
Phượng không phải là một đoá, không phải vài cành; phượng đây là cả một loạt, cả một vùng, cả một góc trời đỏ rực. Mỗi hoa chỉ là một phần tử của xã hội thắm tươi; người ta quên đoá hoa, chỉ nghĩ đến cây, đến hàng, đến những tán hoa lớn xoè ra như muôn ngàn con bướm thắm đậu khít nhau.
(Xuân Diệu)
b. Việc sử dụng các điệp từ, điệp ngữ trên có tác dụng gì?
Trả lời:
a. Các điệp từ, điệp ngữ được sử dụng trong đoạn trích là:
– Điệp từ: phượng, đến.
– Điệp ngữ: không phải, cả một.
b. Việc sử dụng các điệp từ, điệp ngữ trên có tác dụng: nhấn mạnh vẻ đẹp rực rỡ của hoa phượng, khẳng định những suy nghĩ sai lầm về phượng là không đúng và giới thiệu về phượng cho người đọc, người nghe được biết.
Câu 4 trang 161: Viết một đoạn văn ngắn (4 – 5 câu) nói về một cảnh vật mà em quan sát được, trong đó có sử dụng điệp từ, điệp ngữ.
Trả lời:
Bình minh trên biển thật lung linh, khoáng đạt. Biển xanh, biển rộng, biển mát làm sao! Những đợt sóng vỗ vào bờ không ngơi nghỉ, đợt sóng nối nhau đuổi ngoài khơi xa, sóng gối nhau tấp vào bờ, thoả lấp những vết chân cát, những vỏ ốc, vỏ hến trắng tinh. Biển sớm nước lạnh và trong, đứng thẳng nhìn xuống nước, ta thấy những hạt cát như lửng lơ, treo giữa vùng nước tự do, dạt dào.
Câu 5 trang 161: Trò chơi: Đặt câu với cặp kết từ nếu... thì... hoặc vì... nên...
Cách chơi: Chọn ra 2 nhóm thi với nhau, mỗi nhóm 4 – 5 bạn (nhóm nếu... thì... và nhóm vì... nên...). Các bạn trong mỗi nhóm luân phiên nhau đặt các vế câu chứa cặp kết từ của nhóm mình (theo mẫu). Trong 5 – 7 phút, nhóm nào tạo được nhiều câu nhất sẽ chiến thắng.
Trả lời:
Dựa vào cách chơi, em và các bạn cùng tham gia chơi và đặt câu với các cặp kết từ nếu... thì... hoặc vì... nên...
Tiết 5 trang 161, 162
Câu 1 trang 161: Trao đổi với bạn về nội dung của cuốn sách viết về một tấm gương học tập.
Trả lời:
– Tên cuốn sách: Học tấm gương làm việc và học tập suốt đời của chủ tịch Hồ Chí Minh.
– Nội dung cuốn sách: Viết về chủ tịch Hồ Chí Minh – những việc làm, những điều bác dặn, nhân cách và năng lực của Bác qua những hiểu biết, tự học, tự sáng tạo khắp năm châu.
– Cảm nghĩ của em: Em thật ngưỡng mộ Bác, em nghĩ mình còn trẻ và nhỏ, cần phải ra sức cố gắng hơn nữa để có được vốn kiến thức sâu rộng.
Câu 2 trang 162: Viết đoạn văn giới thiệu về một nhân vật tài năng trong cuốn sách em đã đọc.
Trả lời:
Cuốn sách truyện Sơn Tinh – Thuỷ Tinh là một trong những cuốn sách nói về tài năng hơn người của con người ngày xưa. Hai nhân vật Sơn Tinh, Thuỷ Tinh thi nhau tranh tài để cưới được Mị Nương con vua. Sơn Tinh với tài năng dời núi lấp biển, có sức mạnh vô song; Thuỷ Tinh với tài hô mưa gọi gió, chốc chốc lũ lụt dâng lên khắp nơi. Hai người thi đấu giành Mị Nương, người dâng nước, người xây non. Nước dâng cao làm nhân dân ngập lụt, thiệt hại vô cùng. Cuối cùng Sơn Tinh mới là người cưới được Mị Nương. Sơn Tinh vốn là người có lòng tốt, vị tha và khoan dung; trái ngược với Thuỷ Tinh có lòng tham, đố kị, hơn thua. Cuốn sách cho em biết về một truyền thuyết rất hay, vốn không có sức mạnh vô biên như vậy, nhưng lẽ sống, tính cách của mỗi người cho em những bài học quý giá, làm theo điều tốt, tránh điều xấu xa, ghen tức.
Câu 3 trang 162: Trao đổi với bạn để góp ý cho nhau rồi chỉnh sửa bài viết.
Trả lời:
Em trao đổi với bạn để góp ý cho nhau rồi chỉnh sửa bài viết.
