Tham khảo ngay những bài văn mẫu nghị luận về bài thơ Nói với con do Đọc Tài Liệu tuyển chọn trong bài viết này. Hy vọng sẽ giúp các em có thêm nguồn tài liệu tham khảo hữu ích trong quá trình tìm hiểu nội dung bài thơ cũng như ôn luyện kĩ năng làm văn nghị luận.
Top 3 bài văn nghị luận về bài thơ Nói với con
Dưới đây là một số bài văn nghị luận về bài thơ Nói với con của Y Phương do Đọc Tài Liệu tổng hợp được hi vọng sẽ giúp các em có thêm vốn từ ngữ và rút kinh nghiệm về cách trình bày.
Nghị luận về bài thơ Nói với con mẫu số 1
Bài thơ Nói với con của Y Phương thể hiện tình cảm gia đình ấm áp của người cha dành cho con. Tác phẩm còn ca ngợi truyền thống cần cù và sức sống mạnh mẽ của quê hương và dân tộc của tác giả. Thông qua bài thơ, người đọc có thể cảm nhận được sự sống động và vẻ đẹp tâm hồn của một dân tộc miền núi, cũng như tình cảm gắn bó với truyền thống, quê hương và ý chí vươn lên của họ.
Với cách diễn đạt tinh tế, sử dụng những hình ảnh cụ thể, gợi cảm và mạnh mẽ, bài thơ truyền tải lời khuyên ân cần của người cha đối với con cùng với ước muốn của ông rằng con sẽ lớn lên trong tình yêu thương và sự nâng đỡ từ cha mẹ trong một dân tộc với truyền thống và đức tính tốt đẹp. Tác phẩm còn nói lên những khó khăn và thử thách trong cuộc sống lao động, đồng thời khẳng định những giá trị tốt đẹp của dân tộc qua truyền thống và đức tính. Y Phương cũng tự hào về sức sống mạnh mẽ của quê hương và mong muốn con cái tiếp tục giữ gìn những giá trị tốt đẹp đó. Tuy diễn đạt mộc mạc nhưng bài thơ đầy cảm xúc, giúp người đọc hiểu được sâu sắc tâm hồn của người cha.
Bài thơ mở đầu bằng 4 câu thơ thể hiện tình yêu thương của cha mẹ đối với con cái:
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười.
Không gian ấm áp của một gia đình hạnh phúc, hòa thuận được miêu tả chi tiết chỉ qua bốn câu thơ. Gia đình là nguồn gốc, nơi mà cha mẹ nuôi dưỡng con trưởng thành. Tình yêu thương và sự hỗ trợ của cha mẹ đã giúp con trưởng thành và sống trong không khí đầm ấm, gắn bó. Người cha không chỉ gợi lại kỷ niệm về gia đình mà còn nhắc nhở con về cội nguồn nuôi dưỡng và dạy bảo con trưởng thành.
Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng.
Người cha tiếp tục bày tỏ tình cảm với con qua những câu thơ tiếp theo, chỉ ra rằng con đã trưởng thành trong một môi trường thiên nhiên đẹp đẽ, được nuôi dưỡng bởi tình yêu quê hương đất nước, sống trong cuộc sống lao động vất vả. Những câu thơ "Người đồng mình yêu lắm con ơi" và "Đan lờ cài nan hoa - Vách nhà ken câu hát" diễn tả hành động trong các công việc khác nhau, đồng thời gợi lên tình cảm gắn bó khăng khít giữa con người và con người. Những hình ảnh này cho thấy sự gắn bó vững chắc giữa con người và quê hương, giữa con người và cộng đồng.
Những câu thơ tiếp theo:
Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trng thung không chê thung nghèo đói.
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Người cha đã giúp người con nhận ra những đức tính cao đẹp của người đồng mình và mong muốn giản đơn của mình. Đức tính cao đẹp ấy của người đồng mình thể hiện qua ba câu đầu tiên: tuy cuộc sống lao động có khó khăn nhưng họ vẫn mạnh mẽ, gắn bó bền chặt với quê hương. Hai câu tiếp theo "Cao đo nỗi buồn - Xa nuôi chí lớn" cũng truyền tải thông điệp về sức mạnh, sự chấp nhận mọi thử thách và quyết tâm vươn lên bằng ý chí của bản thân. Mong muốn của người cha là truyền lại những đức tính cao đẹp này cho con. Ông muốn con tiếp tục kế thừa và phát huy những truyền thống tốt đẹp của quê hương, đứng vững gắn bó với đất nước, không bao giờ bỏ rơi quê hương và luôn cố gắng vươn lên bằng ý chí của mình dù cho cuộc sống có khó khăn như thế nào.
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục
Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ được nhỏ bé được
Nghe con
Người cha mong muốn truyền cho con một đức tính nữa đó là giàu chí khí và niềm tin dù sống mộc mạc. Từ sự lao động cần cù và kiên nhẫn hàng ngày, với tâm hồn và ý chí của mình, họ đã xây dựng nên quê hương với những truyền thống tốt đẹp. Người cha qua đó muốn nhắn gửi đến người con rằng: sống phải có tình nghĩa, thủy chung đối với quê hương, con cần phải biết chấp nhận vượt qua mọi gian khó và thử thách bằng ý chí và niềm tin của mình. Thêm vào đó, người con cần biết tự hào về truyền thống của quê hương và tự tin bước trên đường đời.
Xuyên suốt toàn bộ bài thơ, tình cảm giữa cha và con được miêu tả rất sâu sắc. Người cha truyền đạt tình yêu thương chân thành, sự quan tâm và niềm tin vào con thông qua những lời dặn dò. Điều quan trọng nhất mà người cha truyền lại cho con là niềm tự hào về sức sống mãnh liệt, cuộc sống đẹp đẽ của quê hương cùng sự tự tin khi bước vào cuộc sống. Bằng cách dùng giọng thơ trìu mến và những lời dặn dò và cách dẫn dắt tự nhiên, Y Phương đã tạo nên một tình yêu thắm thiết và sự gắn bó giữa cha và con.
Tóm lại, bài thơ "Nói với con" là một thành công lớn trong sự nghiệp của Y Phương. Những lời giản dị, mộc mạc, chân thành của người cha trong bài thơ đã thể hiện một tình cảm cha con vô cùng thiết tha và cao đẹp. Tác phẩm là lời khuyên và lời ước mong của người cha dành cho con, mong muốn con kế thừa những đức tính tốt đẹp của người đồng mình, tự hào về truyền thống quê hương, yêu quê hương, tự tin trên con đường đời và cố gắng vượt qua mọi thử thách để xây dựng, giữ gìn truyền thống quê hương.
Nghị luận về bài thơ Nói với con mẫu số 2
Là một nhà thơ có tiếng nói riêng đặc trưng cho dân tộc Tày, thơ của Y Phương thể hiện một tâm hồn chân thật, gần gũi, bình dị nhưng tràn đầy tình yêu thương. “Nói với con” là một tác phẩm điển hình cho phong cách sáng tác của ông. Bài thơ đã len lỏi vào trái tim người đọc với một thứ tình cảm gần gũi nhưng cũng rất thiêng liêng và cao quý: tình cha con. Toàn bộ nội dung bài thơ là những lời tâm sự của một người cha dành cho con, những điều mà cha muốn chia sẻ với con, thổ lộ với con để con hiểu thêm về cha và về quê hương của mình.
Bài thơ là những lời tâm sự, thủ thỉ, trò chuyện của một người cha dành cho con ngay từ khi con mới lọt lòng. Tình yêu thương, chia sẻ, gắn bó và giáo dục cho con những truyền thống tốt đẹp của dân tộc và những người xung quanh là mạch cảm xúc chủ đạo của bài thơ. Với thể thơ tự do phóng khoáng, cảm xúc chân thành, mộc mạc, tình cảm đó càng trở nên ấm áp và thân thiết. Y Phương đã truyền tải chất liệu đời thường rất thiêng liêng vào lòng người đọc. Những câu thơ đầu tiên như một lời kể chuyện thủ thỉ với con.
Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười
Từ lúc con được hình thành trong lòng mẹ, đứa con đã được bao bọc, yêu thương trong tình thương của cha mẹ. Mỗi ngày, mỗi giờ đều là những giây phút cha mẹ trông mong con lớn lên. Từ khi con mới chập chững bước những bước đi đầu tiên trong cuộc đời, cha mẹ luôn ở bên cạnh, chứng kiến và động viên. Hình ảnh đơn giản như "chân phải", "chân trái", "tiếng nói", "tiếng cười" vô cùng gần gũi. Mỗi câu thơ chứa đựng một không gian ấm áp và hạnh phúc. Tình yêu thương mà Y Phương dành cho con là chân thành và thiết tha. Ông đã khắc họa hình ảnh đứa con từ lúc còn bé, giúp con nhận thức được những kỷ niệm đó. Y Phương cũng truyền tải thông điệp về tình cảm thiết tha của người dân tộc đối với làng nghĩa xóm và nhắc nhở con phải luôn nhớ đến họ:
Người đồng mình thương lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa
Vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa
Con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ mãi nhớ về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời
Những con người dân tộc mộc mạc, bình dị, chăm chỉ làm ăn, khéo léo trong mọi công việc. Cuộc sống của họ hằng ngày lên rừng, làm rẫy, tất bật với rất nhiều cuộc việc. Dù cuộc sống vất vả nhưng họ vẫn gắn bó khăng khít bên nhau. Những từ ngữ “đan”, “cài” không những nói lên sự gắn bó mà còn nói lên nghĩa tình sâu nặng, khó có thể phai nhòa của những con người nơi đây. Tác giả đã gieo vào lòng người con mình tình cảm, cội nguồn đáng trân trọng và gìn giữ. Quê hương và những người nơi đây là điều con phải nhớ, phải gắng nhớ về họ để biết ơn và để trở thành người có ích hơn.
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Nội dung hai câu thơ trên là sự đối lập giữa cuộc sống đầy khó khăn và gian truân nhưng cũng tràn đầy quyết tâm và niềm tin vào bản thân. Tác giả không chỉ nhắn nhủ đơn thuần mà còn mong muốn truyền đạt cho con những đức tính đẹp, muốn con giữ gìn và phát huy trong tương lai. Con sẽ phải đương đầu với những thử thách trong cuộc sống, không được đầu hàng mà cần phải nỗ lực vượt qua để trưởng thành hơn.
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc
Mỗi người trong cuộc đời đều đối mặt với nhiều khó khăn và thử thách, tuy nhiên quan trọng là cách chúng ta vượt qua chúng để chiến thắng chính bản thân mình. Dù đối diện với "những đá gập ghềnh, nghèo đói, lên thác xuống ghềnh" thì chúng ta không nên từ bỏ hay gục ngã. Vượt qua những thử thách đó là chinh phục bản thân và trở thành người có ích cho xã hội. Tác giả đặt từ "sống" ở đầu ba câu thơ để nhấn mạnh rằng chân lý sống không phải là gục ngã, đây là lời khuyên chân thành mà người cha muốn truyền đạt cho con trai. Điều này giúp con trưởng thành và tự tin đối mặt với những thử thách tiếp theo trong cuộc sống.
Người cha muốn nhắn nhủ đến con rất nhiều điều, để làm hành trang sau này con tự tin bước vào đời
Người đồng mình thô sơ da thịt
Chằng mấy ai nhỏ bé đâu con
Những người dân tộc Tày có chất phác, chân chất và nghèo khó, nhưng họ luôn có ý chí mạnh mẽ, luôn đầy đam mê. Đó là nghị lực phi thường cần được tôn trọng. Điều này là điều mà các thế hệ sau cần học hỏi và tự hào để trở thành một người như vậy. Những lời nhắn nhủ chân thành, mộc mạc của người cha có ý nghĩa sâu sắc với đứa con. Họ truyền tình yêu thương, tình quê hương và tình người tha thiết nhất vào đứa con. Y Phương đã tạo cho độc giả những cảm xúc khó quên về tình cha con, về những lời dạy thiết tha. Bằng cách sử dụng lối viết đơn giản, nhẹ nhàng và ẩn dụ sâu xa, Y Phương đã chiếm được cảm tình của độc giả.
Nghị luận về bài thơ Nói với con mẫu số 3
Đề tài về tình cảm gia đình và tình yêu quê hương đã được nhiều nhà văn, nhà thơ lựa chọn để sáng tác. Tuy nhiên, Y Phương đã tiếp cận đề tài này một cách hoàn toàn mới. Bài thơ "Nói với con" là lời dặn dò của người cha dành cho con cái, mang đậm bản sắc dân tộc, nhắc nhở con về những truyền thống tốt đẹp của dân tộc và khuyến khích con vững tin bước tới tương lai. Y Phương đã thành công trong việc thể hiện tình cảm thiêng liêng của cha đối với con và quê hương, bằng tình cảm chân thành và xuất phát từ trái tim mình. Bài thơ đã mở ra cho người đọc những cảm xúc sâu lắng.
Y Phương là một trong số những nhà thơ dân tộc đáng chú ý, bởi những tác phẩm thơ đơn giản, gần gũi mà lại mang giá trị sâu sắc. Trong đó, bài thơ “Nói với con” là một cuộc trò chuyện chân thành giữa người cha và con. Bài thơ thể hiện bản sắc dân tộc miền núi, cũng như nhắc nhở người đọc về trách nhiệm của con trong gia đình. Từ đó, chúng ta có thể thấy rõ mong muốn sâu sắc, giản dị của một người cha dành cho con của mình.
Bài thơ mở đầu bằng những hình ảnh gia đình đầm ấm, quấn quýt, người cha nói với con về cội nguồn sinh dưỡng:
“Chân phải bước tới cha
Chân trái bước tới mẹ
Một bước chạm tiếng nói
Hai bước tới tiếng cười”
Tình cảm gia đình là nguồn gốc đầu tiên của sự sống. Từ cách diễn đạt độc đáo, ta có thể thấy rõ tình yêu thương của cha mẹ dành cho con. Con được bao bọc trong sự chăm sóc đó và lớn lên từng ngày. Với nhịp thơ ⅔ và cấu trúc đối xứng, bài thơ mang đến âm hưởng vui tươi, đầy hạnh phúc của gia đình. Nhà được coi là nơi nuôi dưỡng tốt nhất cho tâm hồn, và không khí ấm áp của gia đình chính là nguồn sữa mát lành nhất cho sự phát triển của con. Cha nhắc nhở con về nguồn gốc của sự sống, và về tình yêu thương của mẹ cha với từng bước đi đầu đời của con. Từ tình cảm gia đình đó, cha nói với con rằng con sẽ lớn lên trong không khí lao động và tình yêu thương của quê hương.
“Người đồng mình yêu lắm con ơi
Đan lờ cài nan hoa, vách nhà ken câu hát
Rừng cho hoa, con đường cho những tấm lòng
Cha mẹ nhớ mãi về ngày cưới
Ngày đầu tiên đẹp nhất trong đời”.
Trong đoạn văn này, tác giả đã sử dụng một loạt các từ ngữ giàu sắc thái như "cài nan hoa", "ken câu hát",... để miêu tả cuộc sống của người đồng bào dân tộc miền núi. Những niềm vui trong lao động và sự gắn bó của người đồng mình cũng được thể hiện rõ nét trên trang thơ. Thiên nhiên với những ghềnh thác, núi rừng,... cũng là bàn tay êm ái nuôi dưỡng con người về lối sống và tâm hồn. Vẻ đẹp của quê hương đã giúp con người lớn lên từng ngày. Cách sử dụng từ "người đồng mình" càng tạo cảm giác thân thiết và gắn bó với độc giả. Bên cạnh đó, cha còn nhắc đến "ngày đầu tiên đẹp nhất trên đời" làm điểm tựa hạnh phúc. Y Phương đã từng chia sẻ rằng khi sống gắn bó với lao động và quê hương nghĩa tình, con người dễ dàng tìm được hạnh phúc của mình. Tình yêu của cha mẹ, tình cảm gia đình, và cả tình thương quê hương đang từng ngày hội tụ vào tâm hồn của con. Cha không bao giờ muốn con quên một điều: quê hương là nơi có rất nhiều văn hóa nghĩa tình.
Người cha lại tiếp tục nói với con về phẩm chất tốt đẹp của người đồng mình sau khi nhắc lại cội nguồn sinh dưỡng. Người đồng mình có những đức tính cao đẹp mà con cần phát huy và trân trọng:
“Người đồng mình thương lắm con ơi
Cao đo nỗi buồn
Xa nuôi chí lớn
Dẫu làm sao thì cha vẫn muốn
Sống trên đá không chê đá gập ghềnh
Sống trong thung không chê thung nghèo đói
Sống như sông như suối
Lên thác xuống ghềnh
Không lo cực nhọc.”
Đó vừa là sức sống mạnh mẽ vừa là truyền thống cao đẹp đặc trưng của người đồng mình. Tình thương đầy chân thành và sự đồng cảm từ tâm hồn là nguồn gốc của tình yêu và tình thân giữa họ. Những người đồng bào cùng nguồn cội với nhau đều có phẩm chất cao đẹp và sẵn sàng giúp đỡ nhau vượt qua khó khăn. Những phẩm chất đó được thể hiện thông qua lời nói giản dị và thân thiện hàng ngày, cùng với sức sống mạnh mẽ và kiên cường. Hình ảnh đối lập "Cao đo nỗi buồn/ Xa nuôi chí lớn" nhấn mạnh những thử thách và khó khăn mà người đồng bào phải đối mặt. Tuy nhiên, họ luôn vững vàng và tiến lên, chung tay với nhau trong cuộc sống. Niềm tự hào ấy gắn liền với những phẩm chất mà cha muốn truyền lại cho con, đó là sự kiên trì, chấp nhận khó khăn và vượt qua chúng bằng niềm tin và ý chí tất thắng. Dù câu thơ dung dị, mộc mạc, nhưng lại càng tôn vinh thêm chất quật cường của những con người vùng núi.
Đến đây, giọng tâm tình ngọt ngào đã chuyển thành giọng triết lí sâu sắc:
“Người đồng mình thô sơ da thịt
Chẳng mấy ai nhỏ bé đâu con
Người đồng mình tự đục đá kê cao quê hương
Còn quê hương thì làm phong tục.”
Người đồng mình dù ngoại hình có thô sơ đến đâu thì tâm hồn vẫn rất đáng quý. Họ giàu lòng tự trọng, ý chí và niềm tin, nhờ đó đã xây dựng quê hương trên cơ sở văn hóa của dân tộc. Những phong tục truyền thống suốt hàng ngàn năm đều được đôi tay lao động miệt mài của người đồng mình vun đắp lên. Việc lặp đi lặp lại cụm từ "người đồng mình" chắc hẳn là mang ý nghĩa khơi gợi tình yêu quê hương, tình cảm với địa phương để từ đó khẳng định khát vọng, ý chí của người đồng mình và mong muốn con giữ vững thái độ sống tích cực đó.
Ước mong lớn nhất của người cha được đúc kết trong những vần thơ cuối cùng:
“Con ơi tuy thô sơ da thịt
Lên đường
Không bao giờ nhỏ bé được
Nghe con.”
Lời dặn của cha đầy ý nghĩa, từng câu từng chữ đều thấm sâu trong tâm hồn người đọc, người nghe. Cha mong muốn con sống trung thành với quê hương, sống đúng tình nghĩa với quê hương. Khi con trưởng thành phải như dòng sông, dòng suối của người đồng mình: vững mạnh và kiên cường. Để đương đầu với những thử thách, con phải biết dùng ý chí; biết duy trì phong tục, tập quán của người đồng mình: sống cao thượng, vững bước vì luôn có cha mẹ và quê hương bên cạnh. Cha mẹ vẫn luôn kỳ vọng và hy vọng vào tương lai của con cái. Điều này chắc chắn không chỉ là sự quan tâm của một người cha mà còn của tất cả cha mẹ trên thế giới.
“Công cha như núi Thái Sơn
Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra”.
Một lòng thờ mẹ kính cha
Cho tròn chữ hiếu mới là đạo con”.
Nếu con giữ vững niềm tin vào quê hương, lấy truyền thống quê hương làm động lực để cố gắng, thì lúc đó con mới có thể nắm chắc chìa khóa thành công. Người cha tin rằng con sẽ trở về, "tự đục đá kê cao quê hương" và làm cho nơi đây giàu đẹp hơn. Hai từ cuối cùng "Nghe con" đã kết thúc bài thơ khiến tôi bồi hồi và xúc động. Lời dặn của cha cứ vang mãi, ngân vang mãi trong tôi...
Bài học từ cha suốt cuộc đời đều có giá trị, giúp con vươn lên trên mọi bước đường trong tương lai. Mượn lời của người cha, Y Phương giúp con hiểu thêm vẻ đẹp tinh thần và sức mạnh của đồng bào mình, cũng như nhắc con về ý chí vượt qua khó khăn trong cuộc sống.
-/-
Vừa rồi là nội dung chi tiết một số mẫu bài văn nghị luận về bài thơ Nói với con - Văn mẫu lớp 9 do Doctailieu tổng hợp và biên soạn chi tiết hi vọng sẽ giúp các em có thêm nguồn tài liệu tham khảo hữu ích để có một bài văn nghị luận hay và sâu sắc. Chúc các em học tốt!