Cùng Đọc tài liệu tham khảo ngay những bài văn mẫu phân tích hình ảnh thiên nhiên lúc giao mùa và cảm xúc của con người do Đọc Tài Liệu tuyển chọn trong bài viết này. Hy vọng sẽ giúp các em có thêm nguồn tài liệu tham khảo hữu ích trong quá trình tìm hiểu nội dung bài thơ cũng như ôn luyện kĩ năng làm văn nghị luận.
Dàn ý phân tích hình ảnh thiên nhiên lúc giao mùa và cảm xúc của con người
I. Mở bài
- Mỗi mùa có một nét đẹp riêng tuy nhiên thời khắc giao mùa là thời khắc người ta thường hay xao xuyến nhất, đặc biệt là khoảnh khắc giao mùa từ hè sang thu.
2. Thân bài
* Cảm nghĩ về thiên nhiên lúc giao mùa:
- Nêu các dấu hiệu giao mùa (mùa hè sang mùa thu: khí trời mát mẻ, ban đêm trời se lạnh không đủ rét để mặc một chiếc áo mùa đông nhưng lạnh - đủ để người ta cảm thấy rùng mình, hoa cúc trong các vườn đua nhau nở, sen trong các ao úa tàn…).
- Cảm nhận của bản thân trước các dấu hiệu chuyển mùa của thiên nhiên: vui, buồn, nhớ nhung về một kỉ niệm tuổi thơ….
* Cảm nghĩ về đời sống con người thời khắc giao mùa:
- Sự thay đổi của nhịp điệu cuộc sống diễn ra thế nào? (ồn ã, sôi động hay tẻ nhạt)
- Sự thay đổi về con người: Vui tươi, phấn khởi, hào hứng đợi chờ hoặc thu mình, buồn hơn, suy tư nhiều hơn…
3. Kết bài
- Khoảnh khắc giao mùa được ví như những đợt “trở mình” đầy mong đợi của trời đất.
Top 3 bài văn phân tích hình ảnh thiên nhiên lúc giao mùa và cảm xúc của con người
Dưới đây là một số bài văn nghị luận phân tích hình ảnh thiên nhiên lúc giao mùa và cảm xúc của con người do Đọc Tài Liệu tổng hợp được hi vọng sẽ giúp các em có thêm vốn từ ngữ và rút kinh nghiệm về cách trình bày.
Hình ảnh thiên nhiên lúc giao mùa và cảm xúc của con người mẫu số 1
Đọc Sang thu của Hữu Thỉnh, ta được sống lại những giây phút giao mùa tinh tế đầy ý vị mà bấy lâu ta hờ hững. Đó sẽ là lúc hồn ta rung lên những cảm nhận dung dị:
“Bỗng nhận ra hương ổi
…
Hình như thu đã về”
Hữu Thỉnh đã chỉ cần bốn câu thơ ngắn để gợi lên trong chúng ta những cảm xúc sâu sắc về thiên nhiên. Những dấu hiệu của mùa thu được mô tả với những nét phác họa tài hoa: hương thơm của ổi, làn gió se lạnh, sương mù ẩn hiện đầy gợi cảm. Hương thơm của ổi là tín hiệu đầu tiên của mùa thu, mang đậm nét đồng quê và dân dã. Hương ổi không mạnh mẽ, mà lại rất êm dịu và nhẹ nhàng. Nhà thơ đã thể hiện rất tinh tế sức sống của mùa thu trong lành, khi cảm nhận được hương thơm đặc trưng của mùa này. Nếu mùa xuân ẩm ướt, mùa hè oi bức, và mùa đông khô hanh, thì mùa thu lại mang đến cho chúng ta sự mát mẻ dịu nhẹ.
Mặc dù có chút ẩm ướt của sương mù, nhưng không khí của mùa thu lại có độ trong khiến người ta có thể cảm nhận được hương thơm dịu nhẹ lan toả trong không gian. Từ "phả" ban đầu được sử dụng để chỉ một động tác mạnh mẽ, gợi lên một cái gì đó đột ngột. Tuy nhiên, câu thơ "Bỗng nhận ra hương ổi / Phả vào trong gió se" lại rất nhẹ nhàng, bởi động tác "phả" của nó không phải là một hành động vật lý, mà là tác động vào không khí trong gió se - điều không thể nhìn thấy được. Điều này thật đặc biệt, vì câu thơ này chỉ dài ngắn có gió và có hương. Hương thơm đó là hương của cây ổi, còn gió là gió se. Đây là những nét đặc trưng của mùa thu tại vùng đồi trung du miền Bắc. Điều này gợi lên trong ta cảm giác tình cảm quê hương đậm đà của Hữu Thỉnh.
Câu thơ "Bỗng nhận ra hương ổi./ Phả vào trong gió se" còn mang đến cho người đọc cảm giác ngỡ ngàng và bối rối. Việc "nhận ra" hương ổi giống như một sự khám phá, nhưng ở đây là khám phá mùi hương đã tồn tại quanh chúng ta nhưng bị lãng quên. Chính vì nhận ra điều gần gũi xung quanh, con người mới có cảm giác ngỡ ngàng và hơi bối rối đó. Sau đó, các tín hiệu của mùa thu tiếp tục được miêu tả dưới hình ảnh của sương chùng chình qua ngõ.
Đây là một bức tranh mùa thu vô cùng ấn tượng. Sương được tả đến mức như một thực thể có hình dạng và vận động chậm rãi. Những cơn gió se thổi nhẹ, mang theo hương ổi dịu dàng, tạo nên không khí yên bình, thanh tịnh của mùa thu ở miền quê. Hình ảnh sương chùng chình qua ngõ cùng với hương ổi thơm ngát được chắp cánh bởi sự lặng lẽ, thong thả của mùa thu, gợi lên trong lòng chúng ta những hình ảnh đầy mơ mộng và không rõ ràng. Tất cả những tín hiệu đó kết hợp lại tạo nên một ấn tượng mới lạ, gợi lên những cảm xúc và tưởng tượng đầy sáng tạo.
Có phải là nhà thơ cảm nhận được nét đặc trưng của mùa thu, nhưng vẫn còn ngập ngừng: "Hình như thu đã về". Giống như một sự nghi ngờ, một sự nghi vấn trong lòng. Nhưng đó thực sự là một thông báo – một thông báo rất nhẹ nhàng, rất ý nghĩa. Không phải là một lời khẳng định, một lời vui mừng. Câu thơ của Hữu Thỉnh có một chút thâm trầm, kín đáo rất hợp với cách nghĩ và cách nói của người dân quê. Mặc dù là một khổ thơ ngắn, nhưng nó đã để lại cho chúng ta rất nhiều cảm xúc. Ta có cảm giác như một tâm hồn quê, một tình yêu quê hương đang trở về trong những câu chữ, làm cho con tim ta ấm áp. Hình ảnh quê hương càng gần gũi và yêu thương hơn.
“Sang thu” của Hữu Thỉnh không chỉ gợi lên những cảm nhận mới về mùa thu quê hương mà còn sâu sắc hóa tình cảm quê hương trong lòng người đọc. Tác phẩm này là một tấm gương cho chúng ta thấy được hình ảnh quê hương của mình, hình ảnh của tâm hồn mình. Bằng cách miêu tả mùa thu thông qua những bước chuyển động của vật thể, Hữu Thỉnh đã tạo ra một cách nhìn độc đáo, một phong cách miêu tả riêng, thoát khỏi những cảm xúc dễ đoán để khẳng định vị trí đặc biệt của mình trên con đường sáng tạo nghệ thuật.
Hình ảnh thiên nhiên lúc giao mùa và cảm xúc của con người mẫu số 2
Hữu Thỉnh là một trong những nhà thơ tiêu biểu của nền văn học Việt Nam hiện đại, với nhiều tác phẩm thơ ca và văn xuôi xuất sắc như "Mãi vang chiến hào", "Thư mùa đông", "Trường ca biển",... Tuy nhiên, bài thơ "Sang thu" được coi là tác phẩm nổi tiếng nhất của ông, với bức tranh giao mùa đẹp đẽ của thiên nhiên đất trời, từ mùa hạ sang thu.
Bài thơ "Sang thu" được sáng tác bởi nhà thơ Hữu Thỉnh vào năm 1977 và được in trong tập "Từ chiến hào đến thành phố". Trong bài thơ, Hữu Thỉnh đã tinh tế lồng ghép những cảm nhận về những thay đổi của thiên nhiên khi mùa hạ dần qua đi, chuyển sang mùa thu. Nhà thơ Hữu Thỉnh sinh ra và lớn lên tại vùng đồng bằng Bắc Bộ, vì vậy mùa thu ở vùng đất này đã trở nên quen thuộc và gần gũi với ông. Tuy nhiên, khi nhận ra những dấu hiệu sớm của mùa thu thiên nhiên, ông cũng không khỏi bất ngờ và kinh ngạc.
"Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Sương chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về"
Hữu Thỉnh đã vẽ bức tranh giao mùa của thiên nhiên bằng nét bút chấm phá. Ông nhận thấy những tín hiệu của mùa thu quen thuộc một cách vô cùng tinh tế, như "hương ổi" thoảng qua trong "gió se" lạnh, hay làn sương mù mờ mịt buổi sớm bao quanh xóm làng. "Bỗng" ở đầu câu thể hiện sự ngỡ ngàng, kinh ngạc của ông khi bất ngờ nhận thấy mùi hương ổi quen thuộc đang kích thích giác quan của mình. "Hương ổi" là tín hiệu rõ ràng nhất để báo hiệu đất trời chớm vào mùa thu. Bên cạnh "hương ổi", mùa thu còn có những cơn gió se lạnh thổi khắp không gian. Các cơn gió này đã làm mất hơi nóng, để lại sự mát mẻ, dịu dàng của mùa thu. "Hương ổi" hòa vào trong gió, phả ra khắp mọi nơi để báo hiệu mùa thu đang đến. "Phả" ở đầu câu thể hiện sự chủ động của "hương ổi", khi nó tự phát tán mùi thơm của mình vào gió để lan tỏa khắp mọi nơi.
Một trong những tín hiệu thứ ba của mùa thu mà Hữu Thỉnh nhận thấy là màn sương mù trải dài khắp chốn. Làn sương chậm rãi bao phủ hết những con đường nhỏ xung quanh xóm làng. Nhà thơ đã nhân hóa màn sương như thể nó có linh hồn, đang "chùng chình" từng bước để chậm lại và trùm lên khắp xóm làng thân yêu. Màn sương chậm rãi tiến tới, đánh thức giác quan của nhà thơ, báo hiệu cho ông rằng mùa thu đã về. Tất cả những tín hiệu quen thuộc đó đã khiến cho nhà thơ cảm thấy kinh ngạc, ngỡ ngàng và ông tự hỏi mình.
"Hình như thu đã về"
Nhà thơ bất ngờ trước những sự thay đổi của đất trời vào mùa thu, khiến cho ông cảm thấy như là mơ hồ và không rõ ràng. Ông thảng thốt, ngỡ ngàng và tự hỏi chính mình: "Hình như thu đã về". Tuy nhiên, sau những phút giây ngỡ ngàng, bức tranh mùa thu với những thay đổi của đất trời đã hiện lên rõ ràng hơn.
"Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã"
Bức tranh của mùa thu giờ đây hiện lên rõ ràng. Dòng sông mùa hạ với những con nước cuồn cuộn bây giờ đã êm đềm, dịu dàng hơn. Nó chảy thong thả, chậm rãi trong sự yên bình của mùa thu trên trời đất. Trái ngược với dòng sông, những chú chim lại "vội vã bay" về phương Nam tránh rét. Hữu Thỉnh đã sử dụng hai từ trái nghĩa "dềnh dàng" và "vội vã" trong hai câu thơ liên tiếp để tạo nên hình tượng tương phản. Điều này làm cho ta cảm nhận được sự đối lập của mọi vật trong mùa thu. Mùa thu là một mùa đặc biệt, vì khi nó đến, tất cả các vật trên trời đất đều thay đổi: sông trở nên "êu đềnh", chim thì "vội vàng", màn sương thì chậm rãi "trải khắp" khắp làng xóm. Tất cả đều để chờ đợi mùa thu đến.
Thế nhưng trong những biến chuyển của đất trời mùa thu thì đẹp đẽ nhất, độc đáo nhất phải nói tới "đám mây mùa hạ":
"Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu"
Trên bầu trời, đám mây vẫn còn giữ một ít ánh nắng hạ, chỉ mới chuyển sang mùa thu một nửa. Nhà thơ tự hỏi liệu đám mây ấy có luyến tiếc điều gì của mùa hạ đang qua không? Ý tưởng của Hữu Thỉnh thực sự rất độc đáo, chưa từng có nhà thơ nào có một liên tưởng đến thế. Có lẽ đám mây đang đau buồn nhớ về mùa hạ, vì thế mới chỉ đưa một nửa của mình sang mùa thu! Mặc dù mùa thu đã đến, nhưng không gian của mùa hạ vẫn còn tồn tại. Ánh nắng cuối hạ vẫn rực rỡ nơi không trung:
"Vẫn còn bao nhiêu nắng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi"
Những cơn mưa vẫn rơi, những cơn nắng vẫn chiếu, tuy nhiên chúng đã không còn mạnh mẽ, tất cả đều đã phai nhạt, "vơi bớt" trong không gian. Trong bài thơ "Sang thu", nhà thơ Hữu Thỉnh đã ghi lại những sự thay đổi nhẹ nhàng nhưng rõ ràng của thiên nhiên và đất trời khi chuyển mình từ mùa hạ sang mùa thu. Những thay đổi đó được tả bằng những cảm nhận tinh tế, thông qua những hình ảnh quen thuộc.
Hữu Thỉnh đã sử dụng thể thơ năm chữ hiện đại cùng các biện pháp nghệ thuật như nhân hóa, so sánh, ẩn dụ để tạo nên bức tranh giao mùa đầy mới lạ nhưng cũng rất quen thuộc. Ngôn ngữ trong thơ của ông rất giản dị, mộc mạc, gần gũi với mọi người. Hình ảnh trong thơ rất tươi sáng, giàu sức gợi cảm và đầy tưởng tượng. Ngoài ra, ông cũng rất khéo léo trong việc sử dụng các từ láy trong các câu thơ cùng giọng điệu ngỡ ngàng đã khiến ta cảm nhận được hình ảnh mùa thu của quê hương vùng đồng bằng Bắc Bộ rất dân dã và bình yên. Bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh đã giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bức tranh thiên nhiên giao mùa ở miền quê hương thân thuộc, đẹp đẽ, giản dị và đầy tình cảm. Đó là một trong những bài thơ mùa thu độc đáo và xuất sắc nhất trong văn học Việt Nam.
Hình ảnh thiên nhiên lúc giao mùa và cảm xúc của con người mẫu số 3
Khi nhìn ra khung cửa sổ sáng sớm, tôi bỗng cảm thấy rằng bầu trời, những cơn gió và hàng phượng già bên góc phố đều khác lạ hẳn. Ngay cả thái độ của những người đi đường cũng khác thường, tươi vui hơn. Những cơn gió nhanh đã "đi lạc" vào phòng tôi qua cửa sổ, mang đến một cảm giác mới lạ. Đây không phải là gió của hôm qua, vì ngày hôm qua gió vẫn nóng nực và oi bức, chẳng thể được mát mẻ như thế này. Và lúc đó, tôi thấy sự thay đổi của đất trời, đó là khoảnh khắc chuyển mùa từ hạ sang thu.
Có lẽ là, từ cuối tháng sáu, tiết trời đã bắt đầu chuyển mùa. Cái oi nồng, nóng bức của mùa hạ đã dần dịu xuống, thay vào đó là một bầu trời trong xanh, lộng gió thu sang. Những cây phượng già đã rụng lá, ngập đỏ cả con đường. Từng tia nắng ấm đã nhuộm vàng lên từng hàng cây, tạo nên một khung cảnh mùa thu như trong thơ ca. Một khung cảnh tuyệt đẹp và hiếm thấy... Cảm giác mát mẻ của sự chuyển mùa bắt đầu len lỏi vào tâm hồn tôi, xóa tan cái nóng bức và khó chịu của mùa hạ... Mặc dù thu đã sang, nhưng dư âm của mùa hạ vẫn còn vương. Đám mây trắng lãng đãng vẫn còn ấm màu nắng của mùa hạ. Màu hoa cúc nở rộ bỗng nhuốm đầy không gian, hòa vào với khung cảnh thơ mộng, êm đềm.
Trên những cành cây, đàn chim bắt đầu hót lên những điệu ca, hòa cùng tiếng ve sầu râm ran. Không gian xung quanh dường như trở nên bao la và rộng lớn hơn. Tôi nhìn lên một lần nữa, những đám mây xa xôi và đàn chim hót rời khỏi cành phượng, bay đi đến một nơi nào đó mà giống như chúng hiện diện ngay trước mắt tôi. Bất chợt, lời thơ của thi sĩ Hữu Thỉnh về thời khắc chuyển mùa vang lên trong tâm hồn tôi.
“Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu”.
Khi đọc bài thơ đó, tôi chưa cảm nhận được gì đặc biệt. Nhưng đứng trước cảnh chuyển mùa, lòng tôi lại đầy xúc động và lãng mạn. Mùa hạ đã qua, thay vào đó là mùa thu đến. Những cơn mưa dông đã dần nguôi, để lại một mùa mưa mát mẻ, trong lành. Dòng sông bên xa cũng đã trở nên hiền hòa, màu nước trong hơn, êm dịu hơn. Trên đường, mọi người đều tươi cười, tâm trạng dễ chịu như thể họ cảm nhận được cái mát mẻ của mùa giao. Tiếng cười, tiếng chim hót, tiếng ve râm ran, tiếng lá rơi, và cơn gió nhẹ... Tất cả góp phần tạo nên những âm thanh quen thuộc trong cuộc sống, nhưng cũng mang theo một cảm giác tinh tế, khó diễn tả, ấm áp thấm đầy trong tâm hồn người.
Sau khi cảm nhận, tôi nhanh chóng bước qua con đường quen thuộc và nhìn lại thấy khung cảnh chuyển mùa vẫn tuyệt đẹp như trong bài thơ của thi sĩ Hữu Thỉnh. Dù đã về đến nhà, nhưng cảm giác man mác trong tâm hồn tôi vẫn còn vương vấn. Gió thu nhẹ thoảng vào phòng tôi qua khung cửa sổ, mang đến một không gian dễ chịu, và tôi nhận ra rằng mình yêu thích thời khắc chuyển mùa từ hạ sang thu.
-/-
Vừa rồi là nội dung chi tiết một số mẫu bài văn phân tích hình ảnh thiên nhiên lúc giao mùa và cảm xúc của con người - Văn mẫu lớp 9 do Doctailieu tổng hợp và biên soạn chi tiết hi vọng sẽ giúp các em có thêm nguồn tài liệu tham khảo hữu ích để có một bài văn nghị luận hay và sâu sắc. Chúc các em học tốt!