Đọc tài liệu sẽ cùng các em trả lời câu hỏi Bài 28: Tập tính ở động vật thuộc Chủ đề 9: CẢM ỨNG Ở SINH VẬT với tài liệu Giải KHTN lớp 7 Cánh Diều. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.
Giải KHTN lớp 7 Cánh Diều Bài 28 chi tiết
Câu hỏi mở đầu trang 133 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Quan sát hình 28.1, mô tả hoạt động của mèo và chuột. Hoạt động đó của mèo và chuột có gọi là cảm ứng không? Vì sao?
Trả lời
- Hoạt động của mèo và chuột:
+ Hoạt động của mèo là đuổi theo chuột, rình và vồ chuột.
+ Hoạt động của chuột là chạy trốn mèo.
- Hoạt động của mèo và chuột cũng được coi là một chuỗi cảm ứng vì đây đều là những phản ứng của mèo hoặc chuột trước kích thích của môi trường (đối với mèo thì kích thích đó chính là con mồi – chuột, còn đối với chuột thì kích thích đó chính là vật ăn thịt – mèo).
Khái niệm và vai trò của tập tính ở động vật
Câu hỏi 1 trang 133 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Cho ví dụ tập tính ở một số động vật mà em biết.
Trả lời
Ví dụ về tập tính ở động vật:
- Tập tính di cư về phía nam để tránh rét vào mùa đông.
- Tập tính săn mồi theo đàn ở các loài ăn thịt như chó sói, báo, hổ,...
- Tập tính đánh dấu lãnh thổ bằng nước tiểu ở chó sói.
- Tập tính khoe mẽ lông vào mùa sinh sản ở một số loài chim.
Câu hỏi 2 trang 133 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Nêu vai trò của tập tính đối với động vật.
Trả lời
Vai trò của tập tính:
- Giúp đảm bảo sự tồn tại và phát triển nòi giống như tập tính sinh sản, tập tính trốn tránh kẻ thù,…
- Giúp đảm bảo cho động vật thích nghi với môi trường như tập tính di cư, tập tính sốn bầy đàn,…
Câu hỏi 3 trang 134 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
a) Nêu ý nghĩa của mỗi tập tính đối với động vật, con người ở các hình a, b, c, d.
b) Cho biết tập tính nào là bẩm sinh, tập tính nào là học được.
Trả lời
a) Ý nghĩa của các tập tính:
- Hình (a) Nhện giăng tơ là để bắt mồi và tránh kẻ thù.
- Hình (b) Khỉ dùng đá đập hạt cứng để ăn là để tìm kiếm thức ăn.
- Hình (c) Chim làm tổ để tạo nơi ở và nơi sinh sản.
- Hình (d) Người đi đường dừng lại khi đèn đỏ để đảm bảo an toàn giao thông (nhường đường cho những phương tiện được phép đi).
b) Phân loại các tập tính:
- Các tập tính bẩm sinh là: a, c.
- Các tập tính học được là: b, d.
Luyện tập 1 trang 134 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Cho biết những tập tính có trong bảng 28.1 là tập tính bẩm sinh hay tập tính học được. Nêu ý nghĩa của các tập tính đó đối với động vật.
Trả lời
| Tiêu chí so sánh | Tập tính bẩm sinh | Tập tính học được | |
|---|---|---|---|
| Chim, cá di cư | x | Thay đổi nơi sống theo mùa, tránh được các điều kiện bất lợi của môi trường sống, tìm đến nơi có điều kiện sống tốt hơn. | |
| Ong, kiến sống thành đàn | x | Đem lại lợi ích trong việc tìm mồi, tìm nơi ở và chống lại kẻ thù hiệu quả hơn. | |
| Chó tiết nước bọt khi ngửi thức ăn | x | Việc tiết nước bọt của chó khi ngửi thấy thức ăn giúp cho có thể chuẩn bị cho việc tiêu hóa thức ăn (hiệu quả tiêu hóa thức ăn tốt hơn). | |
| Mèo rình bắt chuột | x | x | Giúp mèo săn bắt được con mồi. |
| Chim ấp trứng | x | Giúp tạo điều kiện nhiệt độ thuận lợi cho phôi bên trong trứng phát triển thành con non. |
Thực hành 1 trang 135 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Tìm hiểu một số tập tính của động vật.
- Quan sát tập tính của một số loài động vật có ở địa phương em hoặc xem video về tập tính của động vật.
- Ghi chép thông tin hoặc hình ảnh về tập tính của động vật quan sát được theo mẫu bảng 28.2.
- Trình bày kết quả quan sát được
Trả lời
| Tên động vật | Tên tập tính | Cách thể hiện tập tính |
|---|---|---|
| Con hổ | Săn mồi | Ẩn nấp rình mồi, rượt đuổi, vồ mồi. |
| Chó sói | Bảo vệ lãnh thổ | Dùng nước tiểu đánh dấu lãnh thổ. |
| Gà trống | Sinh sản | Dùng màu lông, tiếng gáy để khoe mẽ trước con cái. |
| Cá hồi | Di cư | Cá bơi vượt các đại dương để sinh sản. |
Ứng dụng hiểu biết về tập tính vào thực tiễn
Vận dụng 2 trang 135 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Vì sao người ta có thể dùng biện pháp bẫy điện ban đêm diệt côn trùng có hại?
Trả lời
Người ta có thể dùng biện pháp bẫy đèn ban đêm diệt côn trùng có hại vì côn trùng có tính hướng sáng, người ta dùng bẫy đèn để thu hút côn trùng.
Vận dụng 3 trang 135 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Vì sao người dân miền biển thường câu mực vào ban đêm?
Trả lời
Người dân miền biển thường câu mực vào ban đêm vì:
- Tập tính kiếm ăn của mực là vào ban đêm nên câu mực vào ban đêm sẽ làm tăng số lượng mực bắt được.
- Ngoài ra, vào ban đêm, mực bị thu hút bởi nguồn ánh sáng do ngư dân tạo ra. Chiếu ánh sáng xuống mặt nước, ánh đèn câu sẽ thu hút động vật phù du, con mồi nhỏ, các loài cá nhỏ, theo đó, mực cũng sẽ bị thu hút đến tìm thức ăn, do đó cũng giúp bắt được nhiều mực hơn.
Vận dụng 4 trang 135 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Người ta dạy chó nghiệp vụ dựa trên cơ sở khoa học nào?
Trả lời
Người ta dạy chó nghiệp vụ dựa trên cơ sở khoa học chính là sự hình thành và thay đổi tập tính ở động vật (tập tính có thể thay đổi và có thể được hình thành mới). Trên cơ sở đó, người huấn luyện cho sẽ điều chỉnh và hợp lí quá trình huấn luyện nhằm tạo ra các thói quen có kỉ luật chung và các thói quen đặc biệt ở chó.
Thực hành 2 trang 135 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Xây dựng thói quen học tập khoa học cho bản thân.
Trả lời
Một số thói quen học tập khoa học:
- Cần có sự nghỉ ngơi sau mỗi 45’ học tập.
- Không học sau 11h đêm.
- Tăng cường đọc sách để rèn luyện cho não bộ.
- Làm bài tập đầy đủ và thường xuyên để não bộ nhớ được các kiến thức đã học.
Tìm hiểu thêm trang 135 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Tìm hiểu những tập tính của động vật được ứng dụng vào dự báo thời tiết?
Trả lời
Những tập tính của động vật được ứng dụng vào dự báo thời tiết:
- Động vật lưỡng cư (ếch, nhái) phát ra tiếng kêu ộp ộp lâu hơn và to hơn so với bình thường khi thời tiết xấu xuất hiện. Khi âm lượng của chúng tăng lên, báo hiệu một cơn giông bão có thể đang ập tới.
- Tùy thuộc vào mức độ cao hay thấp của chuồn chuồn đang bay, con người có thể đánh giá thời tiết tốt hay xấu trong tương lai gần. Nếu chuồn chuồn bay cao, thời tiết sẽ quang đãng, ngược lại khi chúng bay gần mặt đất thì thời tiết sẽ xấu đi.
Chúc các em học tốt với tài liệu Giải khoa học tự nhiên 7 Cánh Diều trên đây!
