Đọc tài liệu sẽ cùng các em trả lời câu hỏi Bài 22: Các yếu tố ảnh hưởng đến hô hấp tế bào thuộc Chủ đề 8: TRAO ĐỔI CHẤT VÀ CHUYỂN HÓA NĂNG LƯỢNG Ở SINH VẬT với tài liệu Giải KHTN lớp 7 Cánh Diều. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.
Giải KHTN lớp 7 Cánh Diều Bài 22 chi tiết
Câu hỏi mở đầu trang 104 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Hô hấp tế bào ở hạt đậu cung cấp năng lượng cho hạt đậu nảy mầm. Theo em, những yếu tố nào đã ảnh hưởng đến hô hấp tế bào ở hạt đậu trong những tình huống sau:
- Hạt đậu được ngâm nước, để ở nhiệt độ phòng thì hạt đậu nảy mầm tốt.
- Hạt đậu khô, để ở nhiệt độ phòng thì không nảy mầm.
- Hạt đậu ngâm nước và hạt đậu khô để ở nhiệt độ 10oC thì các hạt đậu đều không nảy mầm.
Trả lời
Các yếu tố ảnh hưởng đến hô hấp tế bào ở hạt đậu:
- Nhiệt độ, độ ẩm thích hợp → hạt nảy mầm.
- Nhiệt độ thích hợp, độ ẩm thấp → hạt không nảy mầm.
- Độ ẩm thích hợp, nhiệt độ thấp → hạt không nảy mầm.
- Nhiệt độ thấp, độ ẩm thấp → hạt không nảy mầm.
Một số yếu tố ảnh hưởng đến hô hấp tế bào
Câu hỏi 1 trang 104 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Quan sát hình 22.1, nêu các yếu tố chủ yếu ảnh hưởng đến hô hấp tế bào.
Trả lời
Các yếu tố ảnh hưởng đến hô hấp tế bào gồm:
- Nhiệt độ.
- Độ ẩm và nước.
- Hàm lượng khí O2 và khí CO2.
Tìm hiều thêm trang 105 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Thí nghiệm: Ảnh hưởng của nhiệt độ nước đến tốc độ hô hấp của cá vàng. Bằng cách đếm số lần đóng – mở nắp mang của cá vàng/phút ở các nhiệt độ nước khác nhau ta có thể biết được ảnh hưởng của nhiệt độ lên hô hấp của cá vàng. Hãy tiến hành thí nghiệm theo hướng dẫn dưới đây:
Đổ nước ấm (30oC) vào bình thủy tinh và thả vào đó một con cá vàng. Sau một vài phút, đếm số lần đóng – mở nắp mang của cá vàng trong 5 phút (ở nhiệt độ của nước từ 26 – 30oC), ghi lại số liệu. Sử dụng nước đá để hạ từ từ nhiệt độ của nước (để giữ nguyên mức nước không thay đổi thì khi sử dụng nước đá có thể lấy bớt nước trong bình đi một lượng tương đương), đếm số lần cá đóng – mở nắp mang trong 5 phút (ở nhiệt độ của nước từ 16 – 20oC. Lặp lại quá trình này ở nhiệt độ 6 – 10 oC). Ghi số liệu thí nghiệm vào bảng 22.1. Từ kết quả thí nghiệm, em rút ra nhận xét gì?
Trả lời
- Kết quả thí nghiệm: Em hãy tiến hành thí nghiệm và sau đó ghi lại số lần đóng mở nắp mang của cá.
Sự đóng – mở nắp mang cá sẽ tăng dần từ khoảng nhiệt độ 26 – 30°C đến khoảng nhiệt độ 16 – 20 °C và cao nhất ở khoảng nhiệt 6 – 10 °C.
- Nhận xét: Khi nhiệt độ càng giảm thì cường độ hô hấp tế bào càng tăng, do đó cơ thể cá cần nhiều O2 hơn nên sự đóng mở nắp mang tăng lên.
Câu hỏi 2 trang 105 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Vì sao muốn cho hạt giống nảy mầm, trước tiên người ta thường ngâm hạt vào nước?
Trả lời
Nước vừa là môi trường vừa là chất tham gia trực tiếp vào các phản ứng hoá học trong hô hấp tế bào mà hạt giống đang tồn tại ở trạng thái tiềm sinh nhờ có hàm lượng nước thấp → Khi hạt đủ nước sẽ làm đẩy nhanh quá trình kích thích hạt nảy mầm. Hay nói cách khác trong trường hợp này, nước chính là điều kiện tiên quyết đầu tiên để kích thích hạt nảy mầm. Bởi vậy, muốn cho hạt giống nảy mầm, trước tiên người ta thường ngâm hạt vào nước.
Câu hỏi 3 trang 105 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Dựa vào kiến thức đã học, em hãy cho biết tỉ lệ oxygen trong không khí là bao nhiêu phần trăm. Nêu ảnh hưởng của nồng độ oxygen trong không khí đến hô hấp tế bào.
Trả lời
- Tỉ lệ O2 trong không khí khoảng 20%.
- Ảnh hưởng của nồng độ oxygen đến quá trình hô hấp tế bào: Oxygen là nguyên liệu tham gia vào quá trình hô hấp. Nếu hàm lượng oxygen của không khí là 5%, hô hấp tế bào xảy ra chậm. Khi thiếu oxygen, hô hấp tế bào giảm.
Câu hỏi 4 trang 105 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Giải thích vì sao nồng độ carbon dioxide cao thì tốc độ hô hấp giảm?
Trả lời
Nồng độ CO2 cao khiến cho sự chênh lệch hàm lượng giữa khí O2 và CO2 trong môi trường thấp. Điều này sẽ gây khó khăn cho việc hấp thu O2 để cung cấp cho quá trình hô hấp đồng thời CO2 là sản phẩm thải ra của hô hấp cũng sẽ không được thải ra ngoài, gây độc cho tế bào. Chính vì vậy, quá trình hô hấp tế bào chậm lại.
Vận dụng 1 trang 105 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Vì sao khi bị sốt cao, nhịp thở lại tăng lên?
Trả lời
Khi sốt cao, nhiệt độ cơ thể tăng lên nên cường độ hô hấp tế bào cũng tăng lên, dó đó cơ thể cần thêm nồng độ khí O2 để tham gia vào quá trình hô hấp tế bào.
Vận dụng 2 trang 105 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Vì sao cây bị ngập úng lâu ngày sẽ chết?
Trả lời
Khi bị ngập úng lâu ngày cây sẽ chết vì: Khi đất bị ngập nước, oxygen trong không khí không thể vào đất, rễ cây không thể lấy oxygen để thực hiện hô hấp tế bào. Điều này dẫn tới, các tế bào rễ không có năng lượng để thực hiện các hoạt động sống đồng thời áp suất thẩm thấu của các tế bào cũng không được duy trì khiến cho các lông hút trên rễ sẽ bị chết, rễ bị thối hỏng, không còn lấy được nước và các chất dinh dưỡng cho cây → Cây bị chết dần.
Vận dụng hô hấp tế bào trong thực tiễn
Câu hỏi 5 trang 106 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Quan sát hình 22.2, nêu các biện pháp bảo quản lương thực, thực phẩm. Lấy ví dụ các loại thực phẩm được bảo quản bằng một hoặc kết hợp các biện pháp nêu trong hình
Trả lời
Một số biện pháp để bảo quản lương thực, thực phẩm:
- Bảo quản lạnh: Đông lạnh, bảo quản trong tủ lạnh.
Ví dụ: Thịt, cá bỏ trong ngăn đá.
- Bảo quản khô: Sấy khô, phơi khô.
Ví dụ: Mực khô, cá khô,...
- Bảo quản trong điều kiện nồng độ carbon dioxide cao: Đóng hộp, chai, lọ.
Ví dụ: Muối dưa cà; thịt, cá đóng hộp.
- Bảo quản trong điều kiện nồng độ oxygen thấp: hút chân không.
Ví dụ: Bánh kẹo, thịt hun khói, cá được đóng gói và hút chân không.
Câu hỏi 6 trang 106 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Vì sao có thể bảo quản lương thực, thực phẩm ở nồng độ khí carbon dioxide cao và nồng độ khí oxygen thấp?
Trả lời
Có thể bảo quản lương thực, thực phẩm ở nồng độ khí carbon dioxide cao và nồng độ khí oxygen thấp vì: Ở nồng độ khí carbon dioxide cao và nồng độ khí oxygen thấp, tế bào sẽ không lấy được oxygen đồng thời cũng không đào thải được carbon dioxide ra ngoài. Chính điều này sẽ làm ức chế quá trình hô hấp tế bào khiến quá trình phân giải chất hữu cơ trong tế bào giảm. Từ đó, lương thực và thực phẩm được bảo quản tốt hơn.
Luyện tập trang 106 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Nêu các biện pháp bảo quản nông sản, thực phẩm, rau quả đang được áp dụng ở gia đình và địa phương em.
Trả lời
Các biện pháp bảo quản nông sản, thực phẩm, rau quả thường được dùng:
- Bảo quản bằng việc sấy khô, phơi khô: ngô, thóc,…
- Bảo quản lạnh: hoa quả, thịt, cá,…
- Bảo quản trong điều kiện nồng độ khí oxygen thấp: bảo quản trong túi hút chân không,…
Vận dụng 3 trang 106 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Vì sao có thể giữ được các loại thực phẩm (thịt, cá, các loại hạt,…) lâu ngày trong túi hút chân không?
Trả lời
Có thể giữ được các loại thực phẩm (thịt, cá, các loại hạt,…) lâu ngày trong túi hút chân vì: Khi hút chân không đã loại bỏ hoàn toàn không khí, khí oxygen trong thức ăn. Khi đó quá trình hô hấp không diễn ra làm chậm quá trình phát triển của thực phẩm. Ngoài ra làm hạn chế sự phát triển của vi khuẩn, nấm mốc,…gây hỏng thực phẩm.
Vận dụng 4 trang 106 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Vì sao ta không để rau quả trong ngăn đá của tủ lạnh? Muốn bảo quản rau, củ, quả tươi lâu ta phải làm như thế nào?
Trả lời
Không nên để rau quả trong ngăn đá của tủ lạnh vì nếu để vào ngăn đá, nước sẽ đóng băng, khi nước đóng băng làm tế bào to ra sẽ phá vỡ các bào quan, làm hỏng tế bào và làm cho rau quả chóng bị hỏng.
Muốn bảo quản rau, củ, quả tươi lâu có thể sử dụng một số biện pháp như bảo quản lạnh ở ngăn mát, muối chua, hút chân không.
Vận dụng 5 trang 106 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Muốn bảo quản lạc (đậu phộng) ta phải làm thế nào?
Trả lời
Để bảo quản lạc (đậu phộng), ta cần phơi thật khô để làm giảm độ ẩm trong hạt, sau đó để lạc đã phơi khô vào nơi thoáng mát. Khi đó hạt không bị nảy mầm và có thể bảo quản được lâu.
Chúc các em học tốt với tài liệu Giải khoa học tự nhiên 7 Cánh Diều trên đây!
