Đọc tài liệu sẽ cùng các em trả lời câu hỏi Bài 12: Ánh sáng, tia sáng thuộc Chủ đề 6: ÁNH SÁNG với tài liệu Giải KHTN lớp 7 Cánh Diều. Nội dung này chắc chắn sẽ giúp các em chuẩn bị bài học trước khi đến lớp tốt nhất.
Giải KHTN lớp 7 Cánh Diều Bài 12 chi tiết
Câu hỏi mở đầu trang 65 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Mặt Trời là nguồn năng lượng khổng lồ. Năng lượng mà Trái Đất nhận được từ Mặt Trời trong 2 giờ nhiều hơn toàn bộ lượng năng lượng mà con người tiêu thụ trong một năm.
Năng lượng Mặt Trời truyền đến Trái Đất bằng cách nào?
Trả lời
Mặt Trời phát ra ánh sáng và chiếu tới Trái Đất, do đó năng lượng Mặt Trời truyền đến Trái Đất qua các chùm ánh sáng.
Năng lượng ánh sáng
Luyện tập 1 trang 65 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Với các dụng cụ: đèn sợi đốt, kính lúp, tờ bìa màu đen, nhiệt kế.
a. Hãy lên phương án và tiến hành thí nghiệm để thu được năng lượng ánh sáng.
b. Trong thí nghiệm của em và thí nghiệm ở hình 12.1, năng lượng ánh sáng đã chuyển hóa thành các dạng năng lượng nào?
Trả lời
a) Phương án thí nghiệm: dùng kính lúp thu các tia sáng Mặt Trời vào phần tiếp xúc giữa bóng đèn và tấm bìa. Sau một thời gian các vị trí đó nóng lên (kiểm tra sự thay đổi nhiệt độ bằng nhiệt kế), bóng đèn phát sáng yếu.
b) Trong thí nghiệm trên năng lượng ánh sáng đã chuyển hóa thành nhiệt năng và quang năng.
Câu hỏi trang 65 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Hãy nêu ví dụ về nguồn sáng và vật sáng.
Trả lời
- Nguồn sáng là những vật tự phát ra ánh sáng: Mặt Trời, ngọn lửa, ngọn nến đang cháy, con đom đóm, tia chớp, …
- Vật sáng gồm nguồn sáng và những vật hắt lại ánh sáng chiếu vào nó: Mặt Trăng, bông hoa, con mèo, con chó, …
Tia sáng
Luyện tập 2 trang 66 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Em hãy đề xuất một phương án để có thể quan sát được tia sáng.
Trả lời
- Dùng đèn chiếu vào một miếng bìa có khoét một lỗ nhỏ, dùng 1 miếng bìa làm màn hứng sao cho vệt sáng từ lỗ nhỏ đi là là trên màn hứng.
- Vệt sáng hẹp, thẳng trên màn hứng được coi là tia sáng.
Luyện tập 3 trang 67 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Với các dụng cụ: đèn tạo ra chùm sáng hẹp song song, tấm bìa chắn sáng, giấy trắng. Hãy lên phương án và tiến hành thí nghiệm để tạo ra các chùm sáng trên mặt giấy.
Trả lời
- Phương án thí nghiệm:
Dùng đèn chiếu chùm tia sáng qua tấm bìa đã được đục 2 lỗ nhỏ đối xứng, đặt tờ giấy trắng sao cho chùm tia sáng đi là là trên bề mặt tờ giấy.
- Tiến hành thí nghiệm:
+ Tạo chùm song song: Đặt sát đèn pin vào tấm bìa đã đục lỗ, đặt tờ giấy sao cho chùm tia sáng đi qua lỗ đi là là trên bề mặt tờ giấy. Điều chỉnh đèn sao cho thu được hình ảnh dưới.
+ Tạo chùm hội tụ: Đặt sát đèn pin vào tấm bìa đã đục lỗ, đặt tờ giấy sao cho chùm tia sáng đi qua lỗ đi là là trên bề mặt tờ giấy. Điều chỉnh đèn sao cho thu được hình ảnh dưới.
+ Tạo chùm phân kì: Đặt sát đèn pin vào tấm bìa đã đục lỗ, đặt tờ giấy sao cho chùm tia sáng đi qua lỗ đi là là trên bề mặt tờ giấy. Điều chỉnh đèn sao cho thu được hình ảnh dưới.
Bóng tối, bóng nửa tối
Vận dụng trang 68 SGK KHTN lớp 7 Cánh Diều
Hiện tượng nhật thực là hiện tượng Trái Đất đi vào vùng tối do Mặt Trăng tạo ra (hình 12.8a). Khi đó, ở một số vị trí trên Trái Đất, người ta sẽ thấy Mặt Trời bị Mặt Trăng che khuất.
Tương tự như vậy, hiện tượng nguyệt thực là hiện tượng khi Mặt Trăng đi vào vùng tối do Trái Đất tạo ra (hình 12.8b). Khi đó, ở một số nơi trên Trái Đất, người ta sẽ thấy Mặt Trăng bị Trái Đất che khuất.
a. Hãy vẽ các tia sáng để xác định vùng tối trong mỗi hiện tượng này.
b. Sử dụng 1 ngọn nến và các quả bóng có kích thước phù hợp thay thế Mặt Trời, Trái Đất, Mặt Trăng để kiểm tra kết quả thu được như hình vẽ ở câu 1.
Trả lời
a. Xác định vùng tối và vùng nửa tối.
b. Em có thể dùng 1 ngọn nến thay cho Mặt Trời, quả bóng đá thay cho Trái Đất, quả bóng tenis thay cho Mặt Trăng. Đặt ngọn nến và các quả bóng ở các vị trí giống như 2 trường hợp trên và quan sát hiện tượng.
Chúc các em học tốt với tài liệu Giải khoa học tự nhiên 7 Cánh Diều trên đây!
