Thân em vừa trắng lại vừa tròn nghĩa là gì?

Câu thơ Thân em vừa trắng lại vừa tròn tác giả là ai?

"Thân em vừa trắng lại vừa tròn" là câu thơ nằm trong bài thơ Bánh trôi nước của tác giả Hồ Xuân Hương. Hồ Xuân Hương (1772 - 1822) là một thi sĩ sống ở giai đoạn cuối thế kỷ XVIII và đầu thế kỷ XIX, được nhà thơ hiện đại Xuân Diệu mệnh danh là Bà chúa thơ Nôm. Nhân vật chính trong thơ Hồ Xuân Hương là những người phụ nữ nói chung và người phụ nữ bất hạnh nói riêng, dám vươn lên chống trả quyết liệt với số phận và lễ giáo phong kiến. Thơ của Hồ Xuân Hương còn mang nặng tư tưởng chế giễu, phê phán thói hư tật xấu của xã hội lúc bấy giờ. Thơ bà là tiếng nói đòi quyền sống tự do và thể hiện khát khao hạnh phúc của người phụ nữ.

Thân em vừa trắng lại vừa tròn nghĩa là gì?

* Câu Thân em vừa trắng lại vừa tròn có hai lớp nghĩa

- Về lớp nghĩa tả thực: miêu tả hình dáng, màu sắc của bánh trôi.

- Về lớp nghĩa ẩn dụ:

+ Thân em: chỉ thân phận người phụ nữ - motip quen thuộc trong ca dao.

+ Trắng: sự trong trắng về mặt tâm hồn của người phụ nữ.

+ Tròn: hình thể, thân hình đầy đặn, phúc hậu của người phụ nữ, chuẩn mực của một người phụ nữ đẹp trong xã hội lúc bấy giờ.

=> Người phụ nữ Việt Nam vừa hoàn hảo về vẻ ngoài lại vừa hoàn hảo về nhân cách.

* Liên hệ với nghĩa của 3 câu thơ còn lại của bài thơ

Bảy nổi ba chìm với nước non

- Bảy nổi ba chìm: chữ “chìm” đặt ở giữa câu thơ như nốt trầm, nói về thân phận lênh đênh, chìm nổi của người phụ nữ.
- Nước non: chính là cuộc đời, xã hội

=> Câu thơ "Bảy nổi ba chìm với nước non" thể hiện sự đồng cảm, xót xa khi nhìn thẳng vào số phận lênh đênh, không biết tương lai của người phụ nữ.

Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn

- Rắn nát: hạnh phúc hay khổ đau
- Tay kẻ nặn: người đàn nông trong xã hội phong kiến

=> Số phận của người phụ nữ phải phụ thuộc vào người khác, không được tự mình quyết định.
=> Cả hai câu thơ nói đến thân phận người phụ nữ vừa lênh đênh, chìm nổi, vừa phụ thuộc vào người khác.

Mà em vẫn giữ tấm lòng son

- Mà: quan hệ từ chỉ ý đối lập khép lại cuộc đời lênh đênh, phụ thuộc của người phụ nữ ở câu thơ thứ hai, mở ra vẻ đẹp của họ ở câu thơ thứ tư.
- Tấm lòng son: tấm lòng thủy chung, son sắt của người phụ nữ.

=> Dù cuộc đời có khó khăn, vất vả thì người phụ nữ vẫn giữ được tấm lòng thủy chung, son sắt, những phẩm chất tốt đẹp.

Thân em vừa trắng lại vừa tròn thể thơ là gì?

Bài thơ Bánh trôi nước với câu thơ mở đầu Thân em vừa trắng lại vừa tròn thuộc thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, cả bài có 4 câu, mỗi câu 7 chữ, ngắt nhịp 4/3 và gieo vần ở cuối các câu 1, 2, 4.

Thân em vừa trắng lại vừa tròn biện pháp tu từ là gì?

Câu thơ có sử dụng các biện pháp tu từ ẩn dụ và điệp từ 

- Ẩn dụ: tác giả mượn hình ảnh bánh trôi nước để nói về thân phận của những người con gái xưa, xinh đẹp trong xã hội xưa.

- Điệp từ "vừa" trong cụm từ “vừa trắng lại vừa tròn” nói lên những người phụ nữ xưa không những xinh đẹp mà còn tài giỏi.

Thân em vừa trắng lại vừa tròn Đọc hiểu

Cùng tham khảo một số đề đọc hiểu về bài thơ Bánh trôi nước để củng cố kiến thức về bài thơ.

Đọc hiểu 1

Thân em vừa trắng lại vừa tròn

Bảy nổi ba chìm với nước non

Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn

Mà em vẫn giữ tấm lòng son

1. Hãy cho biết bài thơ trên có tên là gì? Tác giả là ai? Thuộc thể thơ gì? Nêu tên một văn bản đã học cùng thể thơ đó.

2. Xác định một thành ngữ có trong bài thơ trên? Đặt câu với thành ngữ đó.

3. Cụm từ Tấm lòng son ở cuối bài thơ sử dụng biện pháp tu từ nào em đã học? Phân tích tác dụng của biện pháp tu từ đó

Gợi ý trả lời:

1. Bài thơ có tên là ''Bánh trôi nước'' của tác giả Hồ Xuân Hương, thuộc thể thơ thất ngôn tứ tuyệt. Một văn bản đã học có cùng thể thơ đó là ''Sông núi nước Nam''

2. Thành ngữ có trong bài thơ là "Bảy nổi ba chìm". Đặt câu: Thân phận của người phụ nữ trong xã hội xưa bảy nổi ba chìm, lênh đênh, lận đận.

3. Cụm từ Tấm lòng son ở cuối bài thơ sử dụng biện pháp tu từ ẩn dụ, chỉ tấm lòng thủy chung, son sắt của người phụ nữ.

Đọc hiểu 2

Đọc bài thơ sau và trả lời các câu hỏi:

Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.

1. Hãy nêu tên bài thơ và tác giả của bài thơ.
2. Tìm các cặp từ trái nghĩa trong bài thơ. Em hiểu “tấm lòng son” có nghĩa là gì?
3. Nêu ý nghĩa, tác dụng của cặp quan hệ từ: “mặc dầu…mà” trong câu: “Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn/ Mà em vẫn giữ tấm lòng son.”
4. Bài thơ trên là một bài thơ đa nghĩa. Em hãy chỉ ra các lớp nghĩa cụ thể.

Gợi ý trả lời:

1. Tên bài thơ: Bánh trôi nước. Tác giả: Hồ Xuân Hương.
2. Các cặp từ trái nghĩa trong bài thơ: nổi - chìm và rắn - nát. Em hiểu “tấm lòng son” có nghĩa là vẻ đẹp tâm hồn phẩm chất của người phụ nữ xưa thủy chung, nghĩa tình, son sắt.
3. Ý nghĩa, tác dụng của cặp quan hệ từ: “mặc dầu… mà” trong câu: “Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn/ Mà em vẫn giữ tấm lòng son.”

- Việc sử dụng các quan hệ từ mặc dầu… mà chỉ sự đối lập giữa bề ngoài của chiếc bánh trôi nước với nhân của nó. Chiếc bánh trôi nước có thể rắn hay nát, khô hay nhão là do tay người nặn nhưng dù thể rắn hay nát, khô hay nhão thì nhân bên trong cũng vẫn là màu hồng son, ngọt lịm. Đó cũng là sự đối lập giữa hoàn cảnh xã hội với việc giữ gìn tấm lòng son sắt của người phụ nữ.
- Việc sử dụng cặp quan hệ từ trên tạo nên cách nói dõng dạc và dứt khoát thể hiện rõ thái độ quyết tâm bảo vệ giữ gìn nhân phẩm của người phụ nữ trong bất cứ hoàn cảnh nào.
- Việc dùng cặp quan hệ từ trên cũng đã thể hiện thái độ đề cao, bênh vực người phụ nữ của Hồ Xuân Hương.

4. Các lớp nghĩa cụ thể của bài thơ:

- Lớp nghĩa thực: hình ảnh bánh trôi nước.

- Lớp nghĩa ẩn dụ, tượng trưng: thân phận, vẻ đẹp, phẩm chất của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa.

Đọc hiểu 3

Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi bên dưới:

BÁNH TRÔI NƯỚC

Thân em vừa trắng lại vừa tròn

Bảy nổi ba chìm với nước non

Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn

Mà em vẫn giữ tấm lòng son

                                                      (Hồ Xuân Hương)

a. Bài thơ Bánh trôi nước thuộc thể thơ nào?

b. Từ “rắn nát” trong bài thơ trên thuộc từ ghép nào? Vì sao? Hãy giải thích nghĩa của từ đó.

c. Qua bài thơ, Hồ Xuân Hương đã thể hiện thái độ gì đối với phụ nữ trong xã hội phong kiến.

Gợi ý trả lời:

a. Bài thơ Bánh trôi nước thuộc thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật.

b. Từ “rắn nát” trong bài thơ trên thuộc từ ghép đẳng lập. Vì từ này có các tiếng bình đẳng về mặt ngữ pháp (không phân ra tiếng chính, tiếng phụ).

Nghĩa của từ "rắn nát": rắn là cứng, nát là nhão.

c. Qua bài thơ, Hồ Xuân Hương đã thể hiện thái độ đối với phụ nữ trong xã hội phong kiến:

- Trân trọng đối với vẻ đẹp; phẩm chất trong trắng, son sắt, thủy chung của người phụ nữ...

- Cảm thương cho thân phận chìm nổi bấp bênh, bị lệ thuộc vào xã hội của họ...