Câu hỏi: Tại sao kết hôn gần làm suy thoái nòi giống?
Trả lời:
Kết hôn gần tạo cơ hội cho những gen lặn gây hại có thể tổ hợp lại với nhau trong thể đồng hợp lặn => đột biến lặn, có hại được biểu hiện ở cơ thể đồng hợp, tăng tỉ lệ bệnh tật di truyền ở trẻ sơ sinh => suy thoái giống nòi.
Kết hôn cận huyết là sự kết hôn giữa những người có quan hệ họ hàng gần gũi, có chung một số gen. Điều này làm tăng khả năng những gen lặn gây hại, vốn chỉ được biểu hiện ở thể đồng hợp lặn, sẽ được tổ hợp lại với nhau.
Thông thường, mỗi gen có hai alen, một alen trội và một alen lặn. Alen trội sẽ biểu hiện ra kiểu hình, còn alen lặn sẽ bị ẩn đi. Tuy nhiên, nếu cả hai bố mẹ đều mang alen lặn của một gen nào đó, thì con sinh ra sẽ có kiểu gen đồng hợp lặn về gen đó.
Những gen lặn gây hại có thể dẫn đến các bệnh tật di truyền, như thiểu năng trí tuệ, mù màu, bạch tạng,... Khi tỷ lệ kết hôn cận huyết cao, thì tỷ lệ sinh con mắc các bệnh di truyền cũng sẽ cao theo. Điều này có thể dẫn đến suy thoái giống nòi, vì những người mắc bệnh di truyền thường có sức khỏe yếu, khả năng học tập và lao động kém,...
Câu hỏi: Tại sao những người có quan hệ huyết thống từ đời thứ tư trở đi thì được Luật Hôn nhân và gia đình cho phép kết hôn với nhau?
Trả lời:
Vì ở đời thứ năm trở đi sự khác biệt về mặt di truyền nhiều hơn, các gen lặn có hại khó có khả năng tổ hợp lại với nhau hơn => tỉ lệ xuất hiện thể đồng hợp lặn ở đời thứ 6 là rất thấp, tránh được các bệnh tật di truyền do các gen lặn gây ra.
Việc cho phép những người có quan hệ huyết thống từ đời thứ tư trở đi được kết hôn với nhau là một quy định phù hợp với thực tế và có tác dụng bảo vệ quyền lợi chính đáng của cá nhân, gia đình và xã hội. Tuy nhiên, cần tuyên truyền và giáo dục người dân về tác hại của hôn nhân cận huyết, để mọi người có ý thức tránh xa loại hôn nhân này.
Bổ sung kiến thức:
Kết hôn gần là việc hai người có quan hệ huyết thống gần gũi kết hôn với nhau. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, hôn nhân cận huyết là việc kết hôn giữa những người có cùng dòng máu về trực hệ, có họ trong phạm vi ba đời, hoặc có họ bên vợ hoặc họ bên chồng là anh chị em ruột, anh chị em con chú con bác con cô con dì với nhau.
Kết hôn gần có thể làm suy thoái nòi giống vì những lý do sau:
- Tăng nguy cơ sinh con dị tật, bệnh tật: Khi kết hôn gần, các cặp vợ chồng có nhiều khả năng mang những gen lặn gây bệnh chung. Khi các gen lặn này kết hợp với nhau ở thể đồng hợp sẽ dẫn đến sinh con dị tật, bệnh tật.
- Giảm khả năng sinh sản: Kết hôn gần cũng có thể làm giảm khả năng sinh sản của con cái. Nguyên nhân là do các gen lặn gây bệnh có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của hệ sinh sản.
- Giảm sức đề kháng: Con cái của các cặp vợ chồng kết hôn gần có thể có sức đề kháng kém hơn so với những người khác. Nguyên nhân là do các gen lặn gây bệnh có thể ảnh hưởng đến hệ miễn dịch.
- Giảm khả năng thích ứng với môi trường: Con cái của các cặp vợ chồng kết hôn gần cũng có thể có khả năng thích ứng với môi trường kém hơn so với những người khác. Nguyên nhân là do các gen lặn gây bệnh có thể ảnh hưởng đến các đặc điểm thể chất và tinh thần của con người.
Thực tế y học đã chứng minh, hôn nhân cận huyết thống khiến cho những gen lặn bệnh lý ở người đàn ông và người phụ nữ kết hợp với nhau và gây bệnh cho con. Đứa trẻ sinh ra trong hôn nhân cận huyết thống có thể bị dị dạng hoặc mắc các bệnh di truyền:
- Bệnh da vảy cá do hôn nhân cận huyết thống
- Thiếu men G6PD do hôn nhân cận huyết thống
- Hội chứng Edwards do hôn nhân cận huyết thống
- Hội chứng Pa-tau do thừa một nhiễm sắc thể 13
- Hôn nhân cận huyết thống và hội chứng Down
- Bạch tạng vì hôn nhân cận huyết thống
- Mù màu vì hôn nhân cận huyết thống
- Bệnh máu nguy hiểm hay gặp do hôn nhân cận huyết thống.
- Đối với người mẹ, hôn nhân cận huyết thống dẫn tới nguy cơ cao bị thai lưu, sảy thai,...
Tại Việt Nam, kết hôn cận huyết vẫn còn tồn tại ở một số vùng miền, đặc biệt là ở các vùng nông thôn, miền núi. Nguyên nhân chủ yếu là do sự thiếu hiểu biết về tác hại của hôn nhân cận huyết.
Để ngăn ngừa tác hại của hôn nhân cận huyết, cần tăng cường tuyên truyền, giáo dục về tác hại của hôn nhân cận huyết cho người dân, đặc biệt là ở các vùng miền có tỷ lệ kết hôn cận huyết cao. Đồng thời, cần có các biện pháp pháp lý để ngăn chặn hôn nhân cận huyết, chẳng hạn như quy định cấm kết hôn cận huyết.
Một số biện pháp tuyên truyền, giáo dục
- Tuyên truyền, giáo dục về tác hại của hôn nhân cận huyết thông qua các phương tiện truyền thông đại chúng như báo chí, đài phát thanh, truyền hình,...
- Tổ chức các buổi tuyên truyền, giáo dục về tác hại của hôn nhân cận huyết ở các địa phương, khu dân cư.
- Tăng cường vai trò của các tổ chức đoàn thể như đoàn thanh niên, hội phụ nữ,... trong việc tuyên truyền, giáo dục về tác hại của hôn nhân cận huyết.
Một số biện pháp pháp lý:
- Quy định cấm kết hôn cận huyết trong Luật Hôn nhân và gia đình.
- Tăng cường thanh tra, kiểm tra việc thực hiện quy định cấm kết hôn cận huyết.
- Xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định cấm kết hôn cận huyết.
Thông qua các biện pháp tuyên truyền, giáo dục và pháp lý, chúng ta có thể ngăn chặn tác hại của hôn nhân cận huyết, góp phần nâng cao chất lượng giống nòi, xây dựng một dân tộc khỏe mạnh, phát triển.
Trên đây là những thông tin giúp bạn giải đáp câu hỏi: Tại sao kết hôn gần làm suy thoái nòi giống? Chúc các bạn học tốt.