Câu hỏi
Tác hại của hiện tượng thủy triều đỏ là gì?
A. chết ngạt các sinh vật sống trong nước
B. tạo nên mưa a-xit.
C. làm thủng tầng ô dôn.
D. làm mực nước biển dâng cao.
Đáp án: A
Vậy tại sao hiện tượng thủy triều đỏ khiến các sinh vật sống trong nước chết ngạt? Chúng ta cùng tìm hiểu thông tin về thủy triều đỏ để trả lời câu hỏi này.
Thủy triều đỏ là gì?
Thủy triều đỏ là hiện tượng tảo nở hoa trong môi trường tự nhiên với số lượng lớn, diễn ra ở các cửa sông, cửa biển. Tùy vào loại tảo mà nước biển xung quanh sẽ chuyển màu theo, có thể là màu đỏ, màu xanh, màu hồng hoặc màu tím...
Tùy vào từng loại tảo khác nhau mà thủy triều đỏ có thể sản sinh ra những độc tố nhiều hay ít, chúng làm suy giảm oxy và gây ra hàng loạt tác hại, phải kể đến chúng khiến các loài sinh vật biển, các loài cá... chết hàng loạt.
Ngoài ra, hiện tượng thủy triều đỏ trong tự nhiên và hoạt động thủy triều không hề liên quan đến nhau.
Nguyên nhân dẫn đến thủy triều đỏ
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến hiện tượng thủy triều đỏ, nhìn chung về cơ bản có các lý do sau:
- Do các loại tảo không có độc tố và có độc tố nở hoa mạnh mẽ trong môi trường tự nhiên.
- Do hàm lượng oxy trong nước bị giảm khi gặp nhiệt độ tăng cao hoặc điều kiện dinh dưỡng tăng đột biến trong môi trường nước.
- Do các yếu tố khác như lượng bụi giàu sắt đến từ các sa mạc rộng, liên quan đến biến đổi khí hậu quy mô lớn như hiện tượng El Nino.
- Sự xuất hiện của thủy triều đỏ ở một số điểm dường như hoàn toàn tự nhiên, do sự chuyển động của các dòng hải lưu nhất định. Tuy nhiên, hiện tượng này cũng có thể do phú dưỡng hóa nguồn nước (thải quá nhiều vào nước chất dinh dưỡng như nitrat hay phốt phát từ hoạt động nông nghiệp hay hiện tượng nước trồi) dòng nước lạnh đặc và nhiều dinh dưỡng di chuyển từ phía sâu lên bề mặt đại dương, thay thế dòng nước nóng hơn.
Thủy triều đỏ kéo dài trong bao lâu?
Thông thường, thủy triều đỏ kéo dài từ vài tuần đến vài tháng. Tuy nhiên, cũng có những đợt thủy triều đỏ kéo dài hơn một năm. Ví dụ, đợt thủy triều đỏ xảy ra ở vùng biển phía nam Trung Quốc vào năm 2016 đã kéo dài hơn một năm.
Thời gian kéo dài này liên quan đến điều kiện tự nhiên như ánh sáng mặt trời, các chất dinh dưỡng, dòng chảy, hướng gió trong quá trình tảo nở hoa.
Hiện tượng này thường xảy ra gần bờ biển, cửa sông, nhưng cũng có thể gặp cách bờ từ 16km đến 64km.
Tác hại của thủy triều đỏ
Hiện tượng thủy triều đỏ có thể ảnh hưởng rất lớn đến chính cuộc sống của con người, động thực vật trên toàn cầu. Cụ thể như sau:
1. Đối với con người
Thủy triều đỏ có tác hại rất lớn đến sức khỏe của con người nếu chúng ta ăn phải các loại sinh vật trong môi trường nhiễm độc tố tạo ra từ hiện tượng này. Ví dụ như các độc tố của tảo Karenia Brevis có thể làm bạn bị dị ứng mắt, gây ho, hắt hơi, chảy nước mắt.
Bởi vậy cực kỳ nguy hiểm với những người bị hen xuyễn, bệnh viêm phổi, lao phổi. Ngoài ra, nếu các chất độc này nhiễm vào cơ thể người quá nhiều sẽ gây tê liệt thần kinh.
2. Đối với sinh vật và môi trường biển
Riêng đối với các loại sinh vật biển, chúng chịu ảnh hưởng trực tiếp và nghiêm trọng từ hiện tượng thủy triều đỏ gây ra.
- Nếu sinh vật biển bị ảnh hưởng trực tiếp bởi hiện tượng thủy triều đỏ sẽ khiến chúng chết hàng loạt.
- Với các loại tảo không độc nở hoa thì khi chúng chết đi sẽ kéo theo việc hút sạch oxy trong nước. Đây cũng là nguyên nhân gây ra hàng loạt cái chết với các loại hải sản.
- Khi tảo biển quá nhiều, sẽ bám vào mang cá, tạo ra các màng nhầy khiến cá hô hấp kém hơn, phát triển chậm và dễ chết.
Trên thực tế, tảo biển là mắt xích rất quan trọng trong chuỗi thức ăn dưới đại dương. Hầu hết các đợt tảo biển nở hoa là có lợi, bởi vì chúng sẽ cung cấp số lượng lớn thức ăn cho các loài động vật. Nhưng mặt khác, khi sự cân bằng của tự nhiên bị phá vỡ, lượng tảo biển sinh sôi quá mạnh mẽ sẽ gây ra những tác động tiêu cực tới hệ sinh thái.
3. Tác động đến kinh tế
Nếu thủy triều đỏ diễn ra ở gần các khu nuôi trồng thủy sản sẽ khiến thủy hải sản bị ảnh hưởng và chết với số lượng lớn, gây ảnh hưởng đến kinh tế của người chăn nuôi. Ngoài ra, việc dọn dẹp tàn dư của thủy chiều đỏ cũng khiến các quốc gia mất rất nhiều chi phí.
Biện pháp phòng tránh thủy triều đỏ
Các biện pháp phòng tránh thủy triều đỏ là gì thì phải tìm hiểu sâu xa nguyên nhân dẫn đến hiện tượng này, sau đó mới đưa ra những biện pháp ngăn chặn hiệu quả.
Lý do điển hình là ô nhiễm môi trường nước do nước thải công nghiệp, nước thải có nhiều chất hữu cơ được xả thẳng ra biển với số lượng lớn. Lúc này, tảo sẽ trực tiếp hấp thu dưỡng chất từ chất thải và sinh sản nhanh chóng.
Biện pháp:
- Đánh dấu những nơi có khả năng xảy ra thủy triều đỏ.
- Kiểm soát nghiêm quá trình xử lý chất thải đổ ra biển từ con người.
- Dùng chất sinh học để hạn chế việc tảo nở hoa.
- Thường xuyên dọn dẹp rác thải môi trường ven biển.
Hiện tượng thủy triều đỏ tại Việt Nam
Việt Nam đã xảy ra hiện tượng thủy triều đỏ ở nhiều vùng biển. Khu vực hiện tượng này diễn ra mạnh nhất là ở Bình Thuận (xảy ra tháng 6 và tháng 7 năm 2014), tạo nên hiện tượng nước biển biến thành màu đỏ vàng ở bãi Mũi Né – Hòn Rơm.
Hậu quả của thủy triều đỏ là gì ở Việt Nam chính là việc cá chết hàng loạt, rong biển dạt vào bờ, gây ảnh hưởng môi trường nghiêm trọng. Hiện tượng này thường xảy ra vào tháng 6 hàng năm tại Bình Thuận.
Hiện tượng thủy triều đỏ trên thế giới
Năm | Nơi xảy ra | Ảnh hưởng |
---|---|---|
1972 | New England, Mỹ | Đợt thủy triều đỏ này do tảo độc dinoflagellate gonyaulax gây ra. Loại tảo này có độc tính cao, được tìm thấy trong các loại tôm, cua, trai, sò. Nếu ăn phải hải sản có nhiễm tảo, nạn nhân có thể bị ngộ độc, tê liệt và tử vong. |
1793 | British Columbia, Canada | Theo trang LP, Thuyền trưởng George Vancouver cho lái tàu đi qua khu vực bờ biển, một số người trong thủy thủ đoàn đã dùng các con trai cho bữa sáng. Chỉ sau vài phút, họ bị ngộ độc, tay và chân bị liệt, nôn mửa. Một người sau đó tử vong. Phải gần hai thế kỷ sau đó, người ta mới xác minh được nguyên nhân của căn bệnh lạ, chính là do con trai đã bị nhiễm tảo độc. |
1998 | Hongkong | Hiện tưởng thủy triều đỏ kéo dài trong 1 tháng. Khiến 20 trong tổng số 26 khu vực nuôi cá bị ảnh hưởng, hủy hoại hơn 80% dự trữ cá thường trực. Thảm họa này do một loại tảo mới xuất hiện trong vùng. |
2005 | Vịnh New England, Mỹ | Khiến ngành công nghiệp cá tại New England đóng cửa, và tốn 5 triệu USD trong quỹ hỗ trợ thảm họa liên bang. Có nơi, tảo độc trải dài hơn 30 dặm. Dọc bờ biển Florida, 30 con lợn biển bị chết. Độc tố gây nguy hiểm đến mức – chỉ một con sò nhiễm độc cũng gây chết người. |