Chủ đề của truyện Sơn Tinh Thủy Tinh là gì?

Chủ đề của truyện Sơn Tinh Thủy Tinh

Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh là một trong những truyền thuyết nổi tiếng nhất của dân tộc Việt Nam. Truyện kể về cuộc giao tranh giữa hai vị thần Sơn Tinh và Thủy Tinh để giành lấy nàng Mị Nương, con gái của vua Hùng thứ 18. Kết thúc của truyện là Sơn Tinh chiến thắng, Thủy Tinh thua cuộc và phải rút lui.

Có thể thấy, chủ đề của truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh có thể được hiểu theo nhiều cách khác nhau. Dưới đây là một số cách hiểu phổ biến:

Thể hiện ước mơ chế ngự thiên tai của người Việt cổ

Lũ lụt là một hiện tượng thiên nhiên thường xuyên xảy ra ở đồng bằng Bắc Bộ, nơi có nền văn minh lúa nước của người Việt cổ. Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh có thể được xem là một cách lý giải cho hiện tượng này. Theo truyện, Thủy Tinh là vị thần cai quản vùng nước, còn Sơn Tinh là vị thần cai quản vùng đất. Hai vị thần này đã giao tranh với nhau để giành lấy nàng Mị Nương, và kết cục là Sơn Tinh chiến thắng. Điều này có thể được hiểu là ước mơ của người Việt cổ về việc chế ngự thiên tai, đặc biệt là lũ lụt.

Suy tôn, ca ngợi công lao dựng nước, giữ nước của các Vua Hùng

Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh được kể trong bối cảnh vua Hùng thứ 18 đang tiến hành công cuộc dựng nước. Việc Sơn Tinh chiến thắng trong cuộc giao tranh với Thủy Tinh có thể được xem là một minh chứng cho sức mạnh của các Vua Hùng trong việc bảo vệ dân tộc trước thiên tai và giặc ngoại xâm.

Xây dựng nên hình tượng của hai nhân vật chính, cái thiện chống lại cái ác

Trong truyện, Sơn Tinh là đại diện cho sức mạnh của chính nghĩa, còn Thủy Tinh là đại diện cho sức mạnh của bạo lực, hung hãn. Sự chiến thắng của Sơn Tinh có thể được xem là sự chiến thắng của cái thiện trước cái ác, của chính nghĩa trước bạo lực.

Như vậy, có thể thấy chủ đề của truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh là một chủ đề đa nghĩa, thể hiện nhiều khía cạnh khác nhau của đời sống, xã hội và tâm hồn của người Việt cổ. Truyện đã trở thành một di sản văn hóa vô giá của dân tộc, góp phần bồi đắp tâm hồn và nhân cách của mỗi người Việt Nam.

Cốt truyện Sơn Tinh Thủy Tinh

Hùng Vương thứ mười tám có một cô gái tên là Mị Nương, người đẹp hoa, với tính cách hiền dịu. Vua Hùng mong muốn tìm cho nàng một chàng rể xứng đáng. Trong cuộc cầu hôn, có hai vị thần tài xuất sắc, cả hai đều đủ tư cách để trở thành chồng của con gái mình. Một trong số họ là Sơn Tinh – lãnh chúa của vùng non cao, và một người là Thuỷ Tinh – vị chúa tối cao của vùng nước thẳm. Để chọn được người chồng xứng đáng, Vua Hùng đưa ra điều kiện: "Ngày mai, ai mang đến lễ vật bao gồm: Một trăm ván cơm nếp, một trăm nệp bánh chưng, voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao, mỗi thứ một đôi đến trước thi ta sẽ gả con gái cho." Hôm sau, Sơn Tinh đến trước và đưa lễ vật, thành công trong việc cưới Mị Nương. Thuỷ Tinh đến sau, không lấy được vợ, đùng đùng nổi giận, đem quân cướp Mị Nương. Thần hô mưa, gọi gió, nước dâng cuồn cuộn, khiến thành Phong Châu chìm trong nước. Mặc dù Thuỷ Tinh liên tục tấn công, nhưng Sơn Tinh không chùn bước. Thần dùng phép bốc từng quả đồi, dời tùng dãy núi, xây dựng thành lũy để ngăn chặn dòng lũ. Cuộc chiến giữa hai bên diễn ra quyết liệt. Cuối cùng, Thuỷ Tinh kiệt sức và phải chấp nhận thất bại. Từ đó, oán nặng thù sâu, hàng năm, Thuỷ Tinh vẫn làm mưa gió, bão lụt, dâng nước đánh Sơn Tinh nhưng năm nào cũng mang thất bại trở về.

Ý nghĩa của truyện Sơn Tinh Thủy Tinh

Ý nghĩa truyện “Sơn Tinh Thủy Tinh” là câu chuyện tưởng tượng kì ảo, giải thích hiện tượng lũ lụt của tự nhiên đồng thời thể hiện sức mạnh và ước vọng của người Việt cổ từ ngàn đời nay đó là chế ngự thiên tai, ca ngợi công lao dựng nước của các vua Hùng.

Truyện Sơn Tinh Thủy Tinh giải thích hiện tượng lũ lụt thường xảy ra ở đồng bằng Bắc Bộ là do Thủy Tinh, vị thần cai quản sông nước, nổi giận vì không lấy được Mị Nương mà giáng xuống thiên tai. Đây là một cách giải thích mang tính chất tâm linh của người Việt cổ về hiện tượng thiên nhiên này.

“Sơn Tinh Thủy Tinh” còn có ý nghĩa sâu sắc hơn như thế, bởi nó đã phản ánh được cuộc sống của nhân dân ta thời xưa khi phải chống chọi lại với những tai họa, thảm họa của thiên nhiên. Nhân dân ta từ thời xa xưa (thời của các vị vua Hùng) đã biết cách ra sức để chống lại sự khắc nghiệt của thiên nhiên. Họ đắp đê thật vững chắc để lũ lụt không thể ập vào đất liền, biết lên chỗ cao hơn mực nước biển để trú. Như vậy, qua trận chiến giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh ta đã thấy rõ được sự thông minh và khéo léo, quả cảm của nhân dân ta từ thời xa xưa.