Đọc Tài Liệu hướng dẫn trả lời các câu hỏi soạn gdcd 7 Chân trời sáng tạo Bài 5: Bảo tồn di sản văn hóa, giúp các em chuẩn bị tốt kiến thức trước khi đến lớp cho bài học tìm hiểu vấn đề bảo tồn di sản văn hóa.
Soạn GDCD 7 bài 5 Chân trời sáng tạo
Nội dung chi tiết tài liệu tham khảo giải bài tập gdcd 7 bài 5 Chân trời sáng tạo:
Phần Mở đầu
Câu hỏi trang 27 SGK Giáo dục công dân 7 CTST
Em hãy đọc thông tin sau và trả lời câu hỏi.
- Em cảm nhận như thế nào về Đờn ca tài tử Nam Bộ?
- Ngoài Đờn ca tài tử Nam Bộ, em còn biết những di sản văn hóa nào của nước ta?
Trả lời:
- Cảm nhận của em về Đờn ca tài tử Nam Bộ: Đờn ca tài tử Nam Bộ là một loại hình nghệ thuật dân gian độc đáo của dân tộc. Nó là nét đặc trưng của người dân Nam Bộ thể hiện phẩm chất bình dị, chân thật, phóng khoáng và nhân văn của họ. Thông qua đờn ca tài tử, em cảm nhận được một một sức sống bền lâu, lan tỏa khắp các miền quê, thể hiện tình yêu quê hương đất nước, con người của người dân đất phương Nam.
- Ngoài Đờn ca tài tử Nam Bộ, em còn biết những di sản văn hóa nào của nước ta như: ca trù, dân ca quan họ Bắc Ninh, vịnh Hạ Long, phố cổ Hội An, quần thể Di tích Cố đô Huế, nhã nhạc cung đình Huế,...
Phần Khám phá
Câu hỏi 1 trang 28 SGK Giáo dục công dân 7 CTST
Em hãy nêu tên các di sản văn hoá tương ứng với các hình sau. Em biết gì về các di sản văn hóa đó?
Trả lời:
Các di sản văn hóa tương ứng với các hình ở trên:
- Hình 1: Quần thể di tích cố đô Huế
+ Cố đô Huế là kinh đô một thời của đất nước ta, nổi danh với một hệ thống rộng lớn tập hợp của những đền, chùa, thành quách, lăng tẩm nguy nga tráng lệ hòa mình với dòng sông Hương thơ mộng.
+ Năm 1993, UNESCO đã quyết định công nhận quần thể di tích Cố đô Huế là di sản văn hóa của nhân loại.
- Hình 2: Phố cổ Hội An
+ Hội An là một đô thị cổ nằm ở hạ lưu sông Thu Bồn, thuộc vùng đồng bằng ven biển tỉnh Quảng Nam, Việt Nam.
+ Đô thị cổ Hội An ngày nay là một điển hình đặc biệt về cảng thị truyền thống ở Đông Nam Á được bảo tồn nguyên vẹn và chu đáo. Phần lớn những ngôi nhà ở đây là những kiến trúc truyền thống có niên đại từ thế kỷ XVII đến thế kỷ XIX, phân bố dọc theo những trục phố nhỏ hẹp.
- Hình 3:
Dân ca quan họ Bắc Ninh+ Quan họ là một loại hình nghệ thuật dân gian tiêu biểu hình thành và phát triển ở vùng Kinh Bắc xưa vào khoảng thế kỷ XVIII, dần được phổ biến rộng rãi và trở thành một nét văn hóa đặc sắc đáng tự hào của người dân Kinh Bắc nói riêng và của người Việt Nam nói chung.
+ Ngày 30 tháng 9 năm 2009, dân ca quan họ Bắc Ninh được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
- Hình 4: Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên
+ Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên trải rộng suốt 5 tỉnh Kon Tum, Gia Lai, Đăk Lăk, Đăk Nông, Lâm Đồng và chủ nhân của loại hình văn hóa đặc sắc này là cư dân các dân tộc ở Tây Nguyên: Bana, Xêđăng, Mnông, Cơho, Rơmăm, Êđê, Giarai...
+ Cồng chiêng là tiếng nói của tâm linh, tâm hồn con người, để diễn tả niềm vui, nỗi buồn trong cuộc sống, trong lao động và sinh hoạt hàng ngày của họ.
+ Ngày 25/11/2005, văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên của Việt Nam đã được UNESCO chính thức công nhận là kiệt tác văn hóa phi vật thể và truyền khẩu của nhân loại.
Câu hỏi 2 trang 28 SGK Giáo dục công dân 7 CTST
Em hãy đọc thông tin sau và trả lời câu hỏi:
- Thế nào là di sản văn hóa?
- Có mấy loại di sản văn hóa? Cho ví dụ về mỗi loại.
- Di sản văn hóa có ý nghĩa như thế nào đối với con người và xã hội?
Trả lời:
- Di sản văn hóa là sản phẩm vật chất và tinh thần có giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học được lưu truyền từ đời này sang đời khác, là kết tinh từ kinh nghiệm lao động sáng tạo mà ông cha ta đã dày công tạo dựng, là sự nhắc nhở con cháu về cội nguồn dân tộc.
- Có 2 loại di sản văn hóa:
+ Di sản văn hóa phi vật thể (phổ cổ Hội An, thánh địa Mỹ Sơn, Hoàng thành Thăng Long,…)
+ Di sản văn hóa vật thể (nhã nhạc cung đình Huế, không gian văn hóa Cồng Chiêng Tây Nguyên,…)
- Ý nghĩa của di sản văn hóa đối với con người và xã hội:
+ Góp phần thỏa mãn nhu cầu tinh thần, nhu cầu tâm linh và nhu cầu nghỉ ngơi, du lịch của con người.
+ Đóng vai trò quan trọng vào sự nghiệp xây dựng và phát triển văn hóa Việt Nam, góp phần làm phong phú kho tàng di sản văn hóa thế giới.
+ Lưu giữ các giá trị lịch sử, văn hóa, kiến trúc, nghệ thuật của các thế hệ cộng đồng Việt Nam và tạo cảnh quan môi trường, không gian cho thế hệ hiện tại và tương lai.
Câu hỏi 3 trang 29 SGK Giáo dục công dân 7 CTST
Em hãy đọc thông tin sau và thực hiện yêu cầu:
Yêu cầu: Em hãy lấy ví dụ cụ thể về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong việc bảo tồn di sản văn hóa.
Trả lời:
Nhà nước có chính sách bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa nhằm nâng cao đời sống tinh thần của nhân dân, góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước; khuyến khích tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài đóng góp, tài trợ cho việc bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa.
Ví dụ cụ thể về việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân trong việc bảo tồn di sản văn hóa:
- Khi đào móng làm nhà, ông A đào được một chiếc bình cổ rất đẹp. Có người nói rằng đây là cổ vật lịch sử rất có giá trị nên nộp cho Sở văn hóa hoặc bảo tàng. Nghe thấy vậy, ông A liền nộp chiếc bình cổ cho Sở văn hóa của tỉnh.
- T là học sinh lớp 7A, khi có dịp đi thăm quan các di tích lịch sử, T luôn nhắc nhở bạn bè và mọi người xung quanh bảo vệ và giữ gìn các di tích lịch sử ấy.
- H phát hiện một số người có hành vi lấn chiếm phần đất ở khu di tích để làm việc cá nhân. H đã báo cho cơ quan có thẩm quyền để giải quyết sự việc.
- ...
Câu hỏi 4 trang 30 SGK Giáo dục công dân 7 CTST
Em hãy thảo luận về các hành vi sau theo yêu cầu dưới đây.
a) Giới thiệu cho khách nước ngoài về danh lam thắng cảnh của Việt Nam.
b) Phát hiện, đem nộp cổ vật cho cơ quan có trách nhiệm.
c) Lấy cắp cổ vật về nhà cất giấu theo mục đích cá nhân.
d) Buôn bán, trao đổi, cho tặng cổ vật không có giấy phép.
e) Nhắc nhở bạn bè, người xung quanh giữ gìn, bảo vệ di sản văn hóa.
g) Tham quan, tìm hiểu di tích lịch sử - văn hóa của quê hương.
Yêu cầu:
- Nêu hành vi vi phạm pháp luật về bảo tồn di sản văn hóa và cách đấu tranh, ngăn chặn các hành vi đó.
- Đề xuất những việc làm phù hợp với lứa tuổi để góp phần bảo vệ di sản văn hóa.
Trả lời:
- Trong các hành vi đã cho, hành vi vi phạm pháp luật về bảo tồn di sản văn hóa là:
+ Hành vi c) Lấy cắp cổ vật về nhà cất giấu theo mục đích cá nhân.
+ Hành vi d) Buôn bán, trao đổi, cho tặng cổ vật không có giấy phép.
- Cách đấu tranh, ngăn chặn các hành vi đó:
+ Phát hiện và tố cáo những hành vi không bảo tồn di sản văn hóa.
+ Chấp hành, tuyên truyền quy định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hóa.
+ Có mức xử phạt thích hợp đối với những hành vi nêu trên.
- Những việc làm phù hợp với lứa tuổi để góp phần bảo vệ di sản văn hóa là:
+ Có thái độ tôn trọng, tự hào và giữ gìn những di sản văn hóa.
+ Chấp hành, tuyên truyền quy định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hóa tại nhà trường và địa phương.
+ Tích cực tìm hiểu những thông tin và giá trị văn hóa của những di sản văn hóa của đất nước.
+ Tham gia các hoạt động, cuộc thi về tìm hiểu di sản văn hóa.
+ Giới thiệu cho khách nước ngoài về danh lam thắng cảnh của Việt Nam.
+ Không lấy cắp cổ vật, đồ vật quý tại các di tích lịch sử.
+ Giữ gìn sạch đẹp các di tích, danh lam thắng cảnh
+ Tuyên truyền, nhắc nhở mọi người cùng giữ gìn, bảo vệ di sản văn hóa.
+ ...
Phần Luyện tập
Câu hỏi 1 trang 31 SGK Giáo dục công dân 7 CTST
Em hãy tìm những câu ca dao, tục ngữ về di sản văn hoá của Việt Nam.
Trả lời:
Những câu ca dao, tục ngữ về di sản văn hoá của Việt Nam:
- "Dù ai đi ngược về xuôi
Nhớ ngày Giỗ Tổ mùng mười tháng Ba"
- "Anh có về Kinh Bắc quê em
Mà nghe quan họ, mà xem làng nghề
Quê em có lịch có lề
Có sông tắm mát có nghề cửi canh."
- "Hội An đất hẹp người đông
Nhân tình thuần hậu lá bông đủ màu
Dạo từ sông trước xóm sau
Dưới thì Âm Bổn, Chùa Cầu ở trên"
- "Ai về Nội Duệ, Cầu Lim
Nghe câu quan họ, đi tìm người thương."
- "Cổ Loa là đất Đế Kinh
Trông ra lại thấy tòa thành Tiên xây."
Câu hỏi 2 trang 31 SGK Giáo dục công dân 7 CTST
Em có nhận xét gì về suy nghĩ của các bạn học sinh trong tình huống sau?
Trả lời:
Nhận xét của em về suy nghĩ của các bạn học sinh trong tình huống trên: Em không đồng tình với hành động của những người đã viết lên bức tường, di tích đó. Suy nghĩ của T rất chính xác vì các cá nhân phải có nghĩa vụ giữ gìn, bảo vệ các di sản văn hóa, không được có bất kì hành động phá hoại di sản văn hóa nào. Suy nghĩ của một số bạn khác đồng tình với hành vi vẽ lên tường di tích là sai. Bất kì hành động thiếu tôn trọng, phá hoại các di sản văn hóa đều cần được lên án và phê phán.
Câu hỏi 3 trang 31 SGK Giáo dục công dân 7 CTST
Em hãy sắm vai và xử lí tình huống sau:
Trả lời:
Em sẽ vào vai T và cùng đưa ra cách giải quyết. Em sẽ khuyên V nên đem cổ vật đến cơ quan chức năng để giao nộp chứ không được mang về làm của riêng bởi vì đây là những vật có giá trị lịch sử lâu đời của đất nước ta, là các di sản văn hóa.
Câu hỏi 4 trang 31 SGK Giáo dục công dân 7 CTST
Em hãy viết đoạn văn (7 - 10 dòng) bày tỏ niềm tự hào về di sản văn hóa Việt Nam và nêu các việc làm cụ thể của bản thân góp phần bảo tồn di sản văn hóa.
Trả lời:
Các em có thể đọc tham khảo một số mẫu sau:
- Di sản Văn hóa Việt Nam là tài sản quý giá của cộng đồng các dân tộc Việt Nam và là một bộ phận của di sản văn hóa nhân loại, có vai trò to lớn trong sự nghiệp dựng nước và giữ nước của nhân dân Việt Nam. Tháng 12/1993, quần thể di tích Cố đô Huế là di sản Việt Nam đầu tiên được Ủy ban Di sản Thế giới của UNESCO công nhận là Di sản Văn hóa thế giới. Cho tới nay nước ta đã có trên 20 di sản văn hóa vật thể, phi vật thể và thiên nhiên được nhận vinh dự đó. Bản thân em luôn tích cực học tập, tìm hiểu về những thông tin lịch sử các di sản văn hóa của nước ta, quảng bá di sản đến bạn bè trong nước và nước ngoài.
- Di sản văn hóa là món quà thiêng liêng, quý giá, tạo nên nét đặc thù của mỗi dân tộc. Những giá trị của bản sắc văn hóa dân tộc là một trong những động lực to lớn đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của quốc gia dân tộc. Ý nghĩa mà nó để lại cho mỗi một đất nước là rất lớn. Vì thế, việc giữ gìn truyền thống văn hóa dân tộc là trách nhiệm của đất nước, của mỗi công dân. Tuổi trẻ hôm nay cần nhận thức sâu sắc về việc giữ gìn và bảo vệ các di sản văn hóa. Chúng ta cần học tập để hiểu được các giá trị văn hóa dân tộc. cách thức bảo tồn những giá trị đó. Ngoài ra, cần tuyên truyền sâu rộng, kiên trì thực hiện những việc làm cụ thể, hữu ích để di sản văn hóa mãi vẹn nguyên giá trị.
Phần vận dụng
Câu hỏi 1 trang 31 SGK Giáo dục công dân 7 CTST
Em hãy thiết kế tấm thiệp bằng tiếng Anh (hoặc ngôn ngữ khác) để giới thiệu với bạn bè nước ngoài về Tết cổ truyền của Việt Nam như một di sản văn hóa.
Gợi ý trả lời:
Nội dung tấm thiệp (tiếng Việt):
- Cùng với bánh chưng xanh, những mâm cỗ Tết đầy đủ những món ngon vật lạ, mâm ngũ quả tươi ngon, là những câu đối Tết, cây nêu cao vút trước sân, những lời chúc tốt lành khi mọi người gặp nhau ngày Tết, những phong bao “lì xì” cho lũ trẻ, những bài cúng Tất niên (Trừ tịch) bài cúng Giao thừa và trước đó chiều 23 tháng Chạp là lễ ông Táo chầu trời. Tất cả những nghi lễ đó đều là di sản phi vật thể đặc biệt hội tụ về tạo nên cái Tết cổ truyền của dân tộc Việt Nam.
=> Dịch sang tiếng Anh: Along with green banh chung, Tet trays full of delicious and exotic foods, fresh five-fruit trays, Tet couplets, soaring trees in front of the yard, good wishes when people meet on Tet holiday, envelopes with "lucky money" for the children, New Year's Eve offerings (except for the New Year) and New Year's Eve offerings, and before that, on the afternoon of December 23, it was the ceremony of Mr. Apple to worship heaven. All these rituals are special intangible heritages that converge to create the traditional Tet of the Vietnamese people.
Câu hỏi 2 trang 31 SGK Giáo dục công dân 7 CTST
Hãy sưu tầm các tranh ảnh đẹp về di sản văn hóa Việt Nam và tạo thành cuốn sách ảnh hoặc thực hiện một đoạn phim ngắn về di sản văn hóa tại địa phương em để giới thiệu với bạn bè.
Gợi ý:
Một số tranh ảnh đẹp về di sản văn hóa Việt Nam:
Phố cổ Hội An
Văn Miếu - Quốc Tử Giám
Cố đô Huế
Trên đây là toàn bộ nội dung soạn gdcd 7 bài 5 Chân trời sáng tạo: Bảo tồn di sản văn hóa do Đọc Tài Liệu biên soạn, tổng hợp. Các em có thể dùng làm tài liệu tham khảo trong quá trình chuẩn bị bài trước khi đến lớp.