Để giúp các em học tốt Giáo dục công dân 7, Đọc tài liệu đã tổng hợp và biên soạn nội dung trả lời câu hỏi và giải bài tập SGK GDCD lớp 7 Cánh Diều Bài 5.
Giải GDCD 7 Cánh Diều Bài 5
Mở đầu
Câu hỏi trang 24 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Em hãy tìm các câu ca dao, tục ngữ nói về chữ tín và chia sẻ cảm nghĩ của em về một trong những câu ca dao tục ngữ đó.
Trả lời
- Những câu ca dao, tục ngữ nói về chữ tín:
+ Chữ tín quý hơn vàng
+ Quân tử nhất ngôn
+ Nói lời phải giữ lấy lời
Đừng như con bướm đậu rồi lại bay
- Suy nghĩ của em về một trong số câu ca dao trên: Vàng là một thứ quý giá, mang giá trị cao mà ai cũng muốn có nhưng chẳng mấy ai có được những việc giữ chữ tín còn quý hơn. Giữ chữ tín là một đức tính vô cùng cần thiết đối với con người, dù đang sống ở thời đại nào thì những người giữ chữ tín luôn được đánh giá cao và sẽ nhận được sự tin tưởng, tín nhiệm của tất cả mọi người.
Khám phá
1. Thế nào là chữ tín?
Câu hỏi trang 25 SGK GDCD 7 Cánh Diều
a) Em hãy cho biết vì sao cô bán vé trong câu chuyện đã cho ông của cậu bé vay tiền?
b) Vì sao người ông trong câu chuyện không để hôm sau mới quay lại trả tiền?
c) Từ câu chuyện trên, em hiểu chữ tín là gì?
Trả lời
a) Cô bán vé trong câu chuyện đã cho ông của cậu bé vay tiền vì sự kính trọng người lớn tuổi.
b) Người ông trong câu chuyện không để hôm sau mới quay lại trả tiền mà muốn trả luôn trong ngày vì vấn đề danh dự.
c) Chữ tín là niềm tin của con người đối với nhau.
2. Biểu hiện của giữ chữ tín và không giữ chữ tín
Câu hỏi 1 trang 26 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Em hãy quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi
a) Em hãy cho biết, hành vi nào trong những hình ảnh trên là biểu hiện giữ chữ tin hoặc không giữ chữ tín? Vì sao?
b) Theo em, hành vi giữ chữ tín khác với hành vi không giữ chữ tín ở những điểm nào?
Trả lời
a) Những hành vi trong những hình ảnh trên là biểu hiện giữ chữ tín hoặc không giữ chữ tín là:
+ Hình 1: bạn nam trong hình là người biết giữ chữ tín vì bạn nam hẹn 9 giờ sẽ đến nhà bạn nữ và đúng đến 9 giờ dù trời mưa bạn nam vẫn đến đúng giờ.
+ Hình 2: Bố mẹ trong ảnh là người giữ chữ tín vì bố mẹ đã cho cô bé đi xem phim như đúng lời đã hứa với con.
+ Hình 3: Bạn nam trong hình là người không biết giữ chữ tín vì trong lúc kiểm điểm bạn đã hứa rất nhiều nhưng không thực hiện những lời hứa ấy.
+ Hình 4: Người chị trong hình là người không biết giữ chữ tín vì chị đã hứa học xong sẽ dạy em trai vẽ tranh nhưng đến khi học xong chị mải đi chơi mà không dạy vẽ cho em trai.
b) Hành vi giữ chữ tín khác với hành vi không giữ chữ tín là:
Giữ chữ tín | Không giữ chữ tín |
- Thực hiện lời hứa - Nói đi đôi với làm - Đúng hẹn - Hoàn thành nhiệm vụ được giao - Giữ được niềm tin với người khác. | - Không thực hiện lời hứa - Nói và làm không thống nhất - Không đúng hẹn - Không hoàn thành nhiệm vụ được giao - Không giữ được niềm tin với người khác. |
3. Ý nghĩa của việc giữ chữ tín
Câu hỏi 2 trang 26 SGK GDCD 7 Cánh Diều
a) Theo em, tại sao mưa như vậy Nam không để lùi lại hôm sau mới đi trả sách? b) Từ các câu chuyện và các tình huống ở trên, em hãy cho biết người giữ chữ tín là người như thế nào.
c) Việc giữ chữ tín có ý nghĩa như thế nào với mỗi người?
Trả lời
a) Nam không để lùi lại hôm sau mới đi trả sách vì ông Đạt tin tưởng cho Nam mượn và hẹn 3 ngày hôm sau trả nên đến ngày hẹn Nam đã đem trả sách cho ông Đạt.
b) Người biết giữ chữ tín là người thực hiện được lời mình đã hứa, luôn đúng hẹn, hoàn thành mọi việc được giao, khiến người khác tin tưởng.
c) Giữ chữ tín sẽ giúp cho chúng ta mang đến niềm tin và hi vọng cho mọi người, được mọi người tin tưởng và tôn trọng, góp phần làm cho các mối quan hệ xã hội trở nên tốt đẹp hơn.
Luyện tập
Câu hỏi 1 trang 27 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Em đồng ý hay không đồng ý với việc làm nào dưới đây? Vì sao?
A. Giữ lời hứa trong mọi hoàn cảnh
B. Luôn làm tốt những việc mà mình đã nhận.
C. Chỉ hứa mà không làm.
D. Chỉ giữ đúng lời hứa với thầy cô giáo, còn bạn bè thì không cần.
E. Hoàn thành đúng thời hạn các nhiệm vụ học tập được giao.
Trả lời
- Em đồng ý với việc làm: A, B, E
Vì những việc làm đó thể hiện sự coi trọng lời hứa, nói đi đôi với làm và hoàn thành nhiệm vụ được giao, đều là biểu hiện của giữ chữ tín.
- Em không đồng ý với việc làm: C, D
Vì những việc làm đó thể hiện sự không coi trọng lời hứa, là biểu hiện trái với giữ chữ tín.
Câu hỏi 2 trang 27 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Bà M mở cửa hàng bán trái cây nhập khẩu. Lúc đầu, bà M bản hàng có xuất xứ rõ ràng. Tuy nhiên, sau nhiều lần có người nói với bà nhập thêm trái cây không rõ xuất xứ cho rẻ, mã đẹp mà thu lợi nhuận cao, nên bà đã nghe theo.
a) Việc bán trái cây không rõ xuất xứ của bà M có liên quan như thế nào đến giữ
chữ tín? Vì sao?
b) Hành vi của bà M có thể ảnh hưởng như thế nào đến khách hàng và việc kinh doanh?
Trả lời
a) Bà M mở cửa hàng bán trái cây nhập khẩu là trái cây có xuất xứ, tươi ngon. Nên khi bà nhập thêm trái cây không rõ nguồn gốc xuất xứ về bán chính là bà đang lừa gạt người tiêu dùng cho nên hành vi của bà M chính là biểu hiện của không giữ chữ tín.
b) Hành vi của bà M có thể ảnh hưởng rất nghiêm trọng đến khách hàng, bởi vì sử dụng trái cây không rõ nguồn gốc, xuất xứ không rõ ràng có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe khách hàng từ đó khách hàng không còn tin vào sản phẩm ở cửa hàng của bà M, việc kinh doanh của bà M sẽ trở nên khó khăn và sẽ không có ai tin tưởng bà M cũng n như sản phẩm ở của hàng của bà.
Câu hỏi 3 trang 27 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Chỉ vì tối qua ham xem bộ phim hay mà Q không ôn bài. Hôm nay trong giờ kiểm tra, Q loay hoay mãi mà mới chỉ làm được 1 câu. Nghĩ đến việc bị điểm dưới trung bình thì sẽ rất xấu hổ nến Q bối rối, lo lắng và tính đến chuyện quay cóp. Bàn tay Q đã đưa xuống ngăn bàn định mở sách, nhưng một ý nghĩ chợt lóe lên trong Q “Mình làm thế này mà cô giáo phát hiện ra, liệu có còn tin tưởng mình nữa không?". Nghĩ đến đó, Q từ bỏ ý định quay cóp và tập trung suy nghĩ để làm nốt bài Q thấy lòng nhẹ nhõm hơn.
a) Em hãy nhận xét về suy nghĩ và hành động của Q.
b) Từ tình huống trên, em rút ra bài học gì cho bản thân?
Trả lời
a) Q đã có suy nghĩ mở tài liệu trong giờ kiểm tra nhưng khi nghĩ cô giáo sẽ không tin tưởng nên Q đã không hành động.
Như vậy Q đã vượt qua bản thân để giữ chữ tín.
b) Từ tình huống trên, em rút ra bài học chúng ta cần phải giữ chữ tín, không làm những hành động để hủy hoại uy tín của bản thân.
Câu hỏi 4 trang 27 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Em hãy kể những việc đã làm của bản thân về việc giữ chữ tín với người thân, thầy cô giáo và bạn bè.
Trả lời
- Đến đúng hẹn.
- Thực hiện đúng lời hứa đạt kết quả cao cuối học kì.
- Hoàn thành bài tập về nhà mà thầy cô giáo giao.
Vận dụng
Câu hỏi 1 trang 27 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Em hãy viết một bài kể về một trường hợp giữ chữ tín trong cuộc sống và bài học rút ra đối với bản thân.
Trả lời
Bạn C là bạn hàng xóm của em. Hôm đó em mới mua được 3 cuốn truyện tranh mới và rất háo hức vì em đã đợi 3 cuốn truyện đó từ rất lâu. Khi về đến nhà em gặp C và khoe với C về 3 cuốn truyện. C ngỏ ý muốn mượn 1 cuốn truyện của em và hứa rằng 3 ngày sau sẽ trả lại. Em suy nghĩ một lát và thấy rằng em có thể đọc trước 2 quyển truyện, và 3 ngày sau đọc nốt cuốn còn lại cũng sẽ không ảnh hưởng gì nên đã đồng ý cho C mượn. Tuy nhiên đến ngày thứ 3, em nghe mẹ kể rằng bạn C bị ốm nặng lắm, sốt rất cao. Mặc dù có chút thất vọng nhưng em nghĩ rằng bạn mệt như vậy có lẽ chưa kịp đọc xong truyện, nên em nghĩ để bao giờ bạn đọc xong thì trả sau cũng được. Không ngờ tối hôm đó C đã sang trả em cuốn truyện mặc dù bạn còn rất mệt và chưa kịp đọc xong. Em rất thương bạn và hỏi tại sao không để khỏi ốm rồi sang trả truyện sau cũng được. Nhưng C nói rằng vì đã hứa với em rồi và C cũng biết em rất mong ngóng được đọc cuốn truyện này, nên C đỡ sốt hơn thì liền đem qua trả ngay cho em. Em rất cảm động trước hành động của C. Điều đó khiến em càng trân trọng tình bạn giữa em và C hơn, em tự nhủ rằng phải học tập C, luôn là một người biết giữ chữ tín.
⇒ Bài học kinh nghiệm
Giữ chữ tín là phẩm chất cao quý trong đời sống xã hội cho nên việc bội tín không chỉ làm xấu bản thân mà con gây tác hại đối với người khác. Lòng tin bắt nguồn từ xã hội hướng tới cái thiện, chữ tín trở thành phạm trù đạo đức trong quan hệ ứng xử giữa con người với con người.
Câu hỏi 2 trang 27 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Em hãy lập kế hoạch cho bản thân để rèn luyện lối sống có trách nhiệm và tạo dựng lòng tin ở cha mẹ, thầy cô giáo và bạn bè theo một số gợi ý sau:
- Xác định những việc cần làm ở nhà, ở trường, lớp.
- Lập thời gian biểu theo ngày/tuần/tháng.
Trả lời
Kế hoạch hàng ngày của bản thân | ||
Việc cần làm | Thời gian | Mức độ hoàn thành |
Học bài | 2 giờ | |
Đọc sách | 30 phút | |
Làm việc nhà | 1 giờ | |
Tập thể dục | 30 phút |
Chúc các em học tốt với tài liệu tài liệu giải GDCD 7 Cánh Diều Bài 5: Giữ chữ tín!