Để giúp các em học tốt Giáo dục công dân 7, Đọc tài liệu đã tổng hợp và biên soạn nội dung trả lời câu hỏi và giải bài tập SGK GDCD lớp 7 Cánh Diều Bài 2.
Giải GDCD 7 Cánh Diều Bài 2
Mở đầu
Câu hỏi trang 9 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Di sản văn hóa là tài sản của thế hệ trước truyền lại cho thế hệ sau, là nguồn tài nguyên quý báu tạo nên bản sắc văn hóa dân tộc, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững cho con người và xã hội. Em hãy cùng các bạn bè kể về những di sản văn hóa mà em biết
Trả lời
Những di sản văn hóa mà em biết là:
+ Phố cổ Hội An
+ Thánh địa Mỹ Sơn
+ Hoàng thành Thăng Long
+ Thành nhà Hồ
+ Quần thể di tích Cố đô Huế
Khám phá
1. Di sản văn hóa là gì?
Câu hỏi 1 trang 10 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Em hãy quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi:
a) Em hãy cho biết tên của di sản gắn với từng hình ảnh trên và những đặc điểm chung của các hình ảnh đó?
b) Theo em di sản văn hóa là gì?
Trả lời
a,
- Tên di sản gắn với từng hình:
+ Hình 1: Chùa Một Cột
+ Hình 2: Phố cổ Hội An
+ Hình 3: Thánh địa Mỹ Sơn
+ Hình 4: Hát Xẩm
+ Hình 5: Hát Then
+ Hình 6: Lễ hội Bài Chòi Phú Yên
- Những đặc điểm chung của các hình trên đều là những di sản văn hóa của nước ta:
+ Hình 1, hình 2, hình 3 là những di sản văn hóa vật thể.
+ Hình 4, hình 5, hình 6 là những di sản văn hóa phi vật thể.
b, Di sản văn hóa là di sản của các hiện vật vật thể và các thuộc tính phi vật thể của một nhóm hay xã hội được kế thừa từ các thế hệ trước, đã duy trì đến hiện nay và dành cho các thế hệ mai sau. Di sản văn hóa bao gồm tài sản văn hóa (như các tòa nhà, cảnh quan, di tích, sách, tác phẩm nghệ thuật, và các hiện vật), văn hóa phi vật thể (như văn hóa dân gian, truyền thống, ngôn ngữ và kiến thức) và di sản tự nhiên (bao gồm cảnh quan có tính văn hóa quan trọng và đa dạng sinh học).
2. Phân loại di sản văn hóa
Câu hỏi 2 trang 10 SGK GDCD 7 Cánh Diều
a) Em hãy chỉ ra sự khác biệt giữa các di sản văn hoá trong các sự kiện trên.
b) Theo em, di sản văn hoá có thể được chia thành những loại nào? Em hãy chia sẻ hiểu biết của em về các loại di sản văn hoá đó.
Trả lời
a) Sự khác biệt giữa các di sản văn hoá trong các sự kiện trên là có những loại di sản là sản phẩm vật chất và có những loại di sản mang tính chất tinh thần.
b) Theo em, di sản văn hoá có thể được chia thành hai loại: di sản văn hóa vật thể và di sản văn hóa phi vật thể.
- Di sản văn hoá vật thể: là sản phẩm vật chất có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học, bao gồm di tích lịch sử - văn hoá, danh lam thắng cảnh, di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia.
- Di sản văn hoá phi vật thể là sản phẩm tinh thần gắn với cộng đồng hoặc cá nhân, vật thể và không gian văn hoá liên quan, có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học, thể hiện bản sắc của cộng đồng, không ngừng được tái tạo và được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác bằng truyền miệng, truyền nghề, trình diễn và các hình thức khác.
Câu hỏi trang 11 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Dựa vào thông tin trên, em hãy quan sát các hình ảnh dưới đây và cho biết di sản văn hoá nào là: Di tích lịch sử, Danh lam thắng cảnh, Di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia; Di sản văn hoá phi vật thể. Giải thích vì sao.
Trả lời
- Di sản văn hóa vật thể:
+ Hình 1: Văn Miếu Quốc Tử Giám.
+ Hình 2: Trống đồng Đông Sơn.
+ Hình 3: Vịnh Hạ Long
Những hình ảnh trên là di sản văn hóa vật thể vì đều là sản phẩm vật chất có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học, bao gồm di tích lịch sử - văn hoá, danh lam thắng cảnh, di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia.
- Di sản văn hóa phi vật thể:
+ Hình 4: Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên.
Vì di sản văn hóa trên là sản phẩm tinh thần gắn với cộng đồng hoặc cá nhân, vật thể và không gian văn hoá liên quan, có giá trị lịch sử, văn hoá, khoa học, thể hiện bản sắc của cộng đồng, không ngừng được tái tạo và được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác bằng truyền miệng, truyền nghề, trình diễn và các hình thức khác.
3. Ý nghĩa của di sản văn hóa đối với con người và xã hội
Câu hỏi trang 12 SGK GDCD 7 Cánh Diều
a) Theo em, thông tin trên đã cho thấy di sản văn hoá có ý nghĩa như thế nào với con người và xã hội?
b) Em hãy chia sẻ thêm những hiểu biết của mình về ý nghĩa của di sản văn hoá.
Trả lời
a, Di sản văn hóa có ý nghĩa vô cùng lớn đối với con người và xã hội:
+ Góp phần quan trọng trong việc giáo dục lịch sử
+ Vun đắp truyền thống tốt đẹp của dân tộc, góp phần xây dựng và quảng bá hình ảnh của quốc gia, truyền bá các giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học và thẩm mĩ của di sản văn hóa Việt Nam ra ngoài thế giới.
b, Di sản văn hóa góp phần phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, làm phong phú kho tàng di sản văn hóa nhân loại.
Câu hỏi trang 14 SGK GDCD 7 Cánh Diều
a) Căn cứ vào những quy định của pháp luật trong thông tin, em hãy nhận xét việc làm, hành động của các tổ chức, cá nhân trong các hình ảnh trên.
b) Trước những hành vi vi phạm quy định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hóa, em cần thể hiện thái độ và hành động như thế nào?
Trả lời
a)
- Việc làm, hành động của các tổ chức, cá nhân trong hình 1, hình 2 đã góp phần duy trì và phát huy văn hóa của dân tộc.
- Việc làm, hành động của các tổ chức, cá nhân trong hình 3, hình 4, hình 5 là vi phạm quy định của nhà nước về việc bảo tồn, giữ gìn và phát triển di sản văn hóa.
b) Trước những hành vi vi phạm quy định của pháp luật về bảo vệ di sản văn hóa, em cần thể hiện thái độ kịch liệt phản đối và hành động lên án, ngăn chặn những hành vi vi phạm, thông báo cho cơ quan có thẩm quyền để có biện phạm kịp thời..
Luyện tập
Câu hỏi Luyện tập 1 trang 14 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Theo em, những giá trị văn hoá nào dưới đây đã được công nhận là di sản văn hoá?
A. Nhã nhạc cung đình Huế (Thừa Thiên Huế).
B. Hội Gióng đền Phù Đổng và đền Sóc (Hà Nội).
C. Công trình thuỷ điện Yaly (Gia Lai).
D. Khu di tích văn hoá Óc eo (An Giang).
E. Bãi biển Mỹ Khê (Đà Nẵng).
Trả lời
Theo em, những giá trị văn hoá được công nhận là di sản văn hoá là: Nhã nhạc cung đình Huế (Thừa Thiên Huế); Hội Gióng đền Phù Đổng và đền Sóc (Hà Nội); Khu di tích văn hoá Óc eo (An Giang).
Câu hỏi Luyện tập 2 trang 15 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Cho các di sản: Khu du lịch Tràng An Ninh Binh), Nhã nhạc cung đình Huế, Bàu Trắng (Bình Thuận), Lễ hội đua thuyền định Bình Thuỷ (An Giang), Địa đạo Củ Chi (Thành phố Hồ Chí Minh), Động Phong Nha (Quảng Bình), Hoàng Thành Thăng Long (Hà Nội), Dân ca Quan Họ Bắc Ninh, Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm (Bắc Giang), Truyện Kiều (Nguyễn Du), Nghề gốm Thanh Hà (Quảng Nam), Lễ cấp sắc của người Dao Tiền (Phú Thọ), Lễ hội Ada Koonh (Mừng lúa mới) của người Pa Cô.
Em hãy phân loại các di sản theo bảng gợi ý dưới đây:
Trả lời
| Di tích lịch sử, văn hóa | Danh lam thắng cảnh | Di vật, cổ vật, bảo vật quốc gia | Di sản văn hóa phi vật thể |
|
|
|
|
Câu hỏi Luyện tập 3 trang 15 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Ở Khu Di tích Quốc gia đặc biệt Tân Trào, trên nhiều công trình bị du khách viết, vẽ, ... gây mất mĩ quan.
Trên một số cây cột hàng trăm năm tuổi ở đình Tân Trào, một số người đã khắc tên, địa chỉ hoặc các hình trái tim, hoa lá, ... Thậm chí có người để lại cả địa chỉ, số điện thoại, tài khoản mạng xã hội, ... Không chỉ ở trên những công trình, vật dụng tại khu di tích, ngay cả các thân cây, tảng đá và một số bia trong khu di tích cũng bị viết, vẽ gây mất mỹ quan.
a) Em đồng ý hay không đồng ý với những việc làm trên? Vì sao?
b) Nếu gặp những người đang viết, vẽ như vậy, em có thể nói gì với họ?
Trả lời
a, Em không đồng ý với việc làm trên
Bởi vì những hành động viết, vẽ bậy, khắc chữ lên trên các công trình di tích lịch sử chính là hành vi phá hoại, xâm hại đến các di tích lịch sử đó, gây mất mĩ quan, làm hư hại công trình.
b, Nếu bắt gặp những người đang viết vẽ lên các công trình di tích lịch sử, em sẽ khuyên họ không nên làm như vậy, có rất nhiều cách khác để có thể ghi lại dấu ấn và kỉ niệm khi đến tham quan di tích lịch sử như chụp ảnh, mua quà lưu niệm,... thay vì khắc chữ, viết, vẽ vì làm như thế là đang góp phần phá hoại, làm hư tổn và gây mất cảnh quan ở khu di tích.
Câu hỏi Luyện tập 4 trang 15 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Giả sử trong quá trình đào móng xây nhà, bố em phát hiện có vật cổ không rõ nguồn gốc từ đầu. Em sẽ khuyên bố làm gì? Vì sao?
Trả lời
Giả sử trong quá trình đào móng xây nhà, bố em phát hiện có vật cổ không rõ nguồn gốc từ đầu. Em sẽ khuyên bố nên mang đến cơ quan chính quyền để khai báo và giao nộp, vì đây là sản vật cổ thì nên được cơ quan nhà nước lưu giữ và bảo vệ.
Câu hỏi Luyện tập 5 trang 15 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Em hãy kể tên một số di sản văn hoá ở địa phương. Em đã làm gì để góp phần giữ gìn, bảo vệ và phát huy những di sản văn hoá đó?
Trả lời
Một số di sản văn hóa ở Hà Nội:
- Gò Đống Đa
- Văn miếu - Quốc Tử Giám
- Cột cờ Hà Nội
Việc làm góp phần giữ gìn góp phần bảo tồn và phát huy những di sản văn hóa:
- Tham gia các buổi dọn dẹp vệ sinh, chăm hoa, tưới tỉa cây ở khu di tích.
- Hưởng ứng các lễ hội kỉ niệm hàng năm
- Tuyên truyền, giới thiệu về khu di tích và nâng cao tinh thần bảo vệ, giữ gìn.
Vận dụng
Câu hỏi Vận dụng 1 trang 15 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Em hãy sưu tầm tranh ảnh, tư liệu có nội dung về các di sản văn hoá thế giới ở Việt Nam để xây dựng thành tập san trưng bày tại lớp.
Trả lời
Câu hỏi Vận dụng 2 trang 15 SGK GDCD 7 Cánh Diều
Em hãy cùng bạn xây dựng kế hoạch chăm sóc di tích, danh lam thắng cảnh ở địa phương và thực hiện theo kế hoạch đã xây dựng.
Trả lời
Liệt kê những kế hoạch cụ thể:
- Tuyên truyền với mọi người cùng chung tay giữ gìn và phát triển những di tích văn hóa.
- Thường xuyên có những bài viết nhằm giới thiệu đến bạn bè khắp mọi nơi biết về di sản đó.
Chúc các em học tốt với tài liệu tài liệu giải GDCD 7 Cánh Diều bài 2: Bảo tồn di sản văn hóa!